Καλικάντζαροι

 . Καταχανάς : τρώει διαρκώς τα πάντα, ρεύεται και βρωμάει

. Μαγάρας : αφήνει βρομερά αέρια

. Μαλαγάνας : ξεγελάει τα παιδιά και τους κλέβει τα γλυκά

. Μαντρακούκος : αρχικαλικάντζαρος, κρύβεται στις μάντρες, πειράζει τις γυναίκες. Ασχημομούρης κι επικίνδυνος

. Κοψομεσίτης : κοντός και καμπούρης. Του αρέσουν οι τηγανίτες με μέλι

. Μαλαπέρδας : κατουράει στα φαγητά την ώρα που μαγειρεύονται

. Κωλοβελόνης : μακρύς σαν μακαρόνι, περνάει από τις κλειδαρότρυπες.

. Παρωρίτης : βγαίνει πριν την αυγή και κλέβει τις φωνές των ανθρώπων.

. Κατσικοπόδαρος : μέγας, καραφλός, κασιδιάρης, κακορίζικος, ελεεινός και γρουσούζης.

. Πλανήταρος : μπορεί να μεταμορφώνεται σε ζώο ή κουβάρι.

. Σαραβαλιασμένος : σαραβαλιασμένος, όλο μπερδεύεται και πέφτει κάτω. 

. Βατρακούκος : θεόρατος βάτραχος

. Κοψαχείλης : με δόντια τεράστια. Κοροϊδεύει τους παπάδες

. Παγανός : κουτσός, λατρεύει τη στάχτη και τρυπώνει από τις καμινάδες, φοβάται όμως τη φωτιά

Ζουν κάτω από τη γη και προσπαθούν όλο το χρόνο να κόψουν το δένδρο που βαστάει τη γη. Όταν έρχονται τα Χριστούγεννα φοβούνται μην πέσει η γη και τους πλακώσει. Ανεβαίνουν λοιπόν στη γη από 25 Δεκεμβρίου μέχρι και 6 Ιανουαρίου που τα νερά είναι "αβάφτιστα" για να τυραννήσουν και να πειράξουν τους ανθρώπους.

                                                                                                   Καλές Γιορτές

Μισό παιδί

 "Στις μυθολογίες της αρχαιότητας, το κακό ήταν αναγκαίο συμπλήρωμα του καλού : η δημιουργία αποκτούσε νόημα μέσω της καταστροφής και της αναγέννησης. Με το πέρασμα των αιώνων, ο φόβος της θνητότητας και η κοινή ηθική μετατόπισαν το κακό σε εξωγενείς υπεράνθρωπες οντότητες, τα δεινά του καιρού και της φύσης, οι κίνδυνοι της θάλασσας, η σκληρότητα των βασιλιάδων. Ο φόνος αν κι επ' ουδενί δεν είχε το σημερινό του ειδικό βάρος, ούτε το στίγμα της αποκρουστικής, απάνθρωπης πράξης -μιλάμε για κοινωνίες που βασίζονταν οικονομικά σε αναλώσιμους δούλους, που θυσίαζαν κάθε τόσο τεράστια κομμάτια του πληθυσμού σε πολέμους, όπου το προσδόκιμο επιβίωσης των κατώτερων στρωμάτων ήταν αμελητέο, κι όπου η έννοια της ανθρωποθυσίας ήταν αποδεκτή, έστω και σε συμβολικό ή ποιητικό επίπεδο -, είχα λάβει σταδιακά, την ηθική της διάσταση, ως κορυφαία έκφραση του κακού. Κι έτσι φτάνουμε στα τέρατα και ιδίως σ' αυτά που ενσαρκώνουν την εξόντωση, σε μαζικό, φρικιαστικό και άρα υπεράνθρωπο επίπεδο. Σε δολοφόνους-θεομηνίες, δολοφόνους-δυνάστες, δολοφόνους τιμωρούς. Τα τέρατα αυτά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό : πολλές φορές , ενώ τρέφονται με ανθρώπους είναι τα ίδια ανθρωπόμορφα"

"Πες μου ότι τα έχεις κάπου γραμμένα όλα αυτά"

"Ναι, έχω κρατήσει σημειώσεις - σκάσε κι άφησε με να ολοκληρώσω"

                                                                                                           Αύγουστος Κορτώ

Νεότερη εποχή

 Από το 1821 μέχρι σήμερα η ελληνική γλώσσα στις διάφορες προφορικές και γραπτές εκδοχές της έχει υποστεί μεγαλύτερες μεταβολές από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα της δυτικής Ευρώπης. Στην αρχή επικρατούσαν ποικίλες διάλεκτοι από επιμέρους περιοχές, π.χ. Κέρκυρα, Πόντος, Μακεδονία, Μάνη, Κρήτη, Κύπρος. Στον γραπτό λόγο κυριαρχούσαν διάφορες γλωσσικές ποικιλίες. Αρκετά χρόνια όμως πριν το 1821 διαμορφώθηκε μια κάπως κοινή προφορική γλώσσα,κυρίως των εμπόρων, που πιθανώς αποτέλεσε τη βάση για την εξέλιξη της σημερινής κοινής προφορικής γλώσσας. Όσο περνούσαν οι δεκαετίες του 19ου αι. η γραπτή γλώσσα εμβολιαζόταν όλο και περισσότερο με αρχαία στοιχεία. Η καθαρεύουσα, που άρχιζε τότε να γίνεται γνωστή ήταν ένα γλωσσικό υβρίδιο, ένα ακατάστατο και αναρχικό συνονθύλευμα από γλωσσικά στοιχεία παρμένα τυχαία από διάφορα στάδια της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας.

Η χρήση της κοινής προφορικής ελληνικής άρχισε να επεκτείνεται ραγδαία με την αναγόρευση της Αθήνας σε πρωτεύουσα του ελεύθερου κράτους και τη συνακόλουθη συρροή των Ελλήνων στο ιοστεφές άστυ από διάφορα μέρη και κυρίως από την Πελοπόννησο. Η Αθήνα έγινε η πρώτη μεγάλη χοάνη όπου οι διαλεκτικές διαφορές ισοπεδώθηκαν. Η δεύτερη ήταν η Θεσσαλονίκη μετά την εγκατάσταση των προσφύγων το 1922. Εδώ οι Έλληνες που μιλούσαν ποικίλες διαλέκτους και είχαν ξεριζωθεί από τις μακρινές πατρίδες τους εγκαταστάθηκαν σε έναν περιορισμένο χώρο και αναγκάστηκαν να κάνουν σημαντικές υποχωρήσεις προς την γλώσσα των παλιών και καινούριων συμπολιτών τους. Άλλοι παράγοντες συγκερασμού ήταν η υποχρεωτική εκπαίδευση, η στρατιωτική θητεία και στα νεότερα χρόνια η τηλεόραση και το ραδιόφωνο. 

Σήμερα οι τοπικές διαφορές στην προφορική ελληνική γλώσσα σε ολόκληρο τον ελληνόφωνο χώρο (με εξαίρεση την Κύπρο) τείνουν να περιοριστούν.

Άλάτι και δίψα

 Το νερό του σώματος προέρχεται από διατροφική πρόσληψη, συγκρατείται από τα νεφρά και παράγεται από τον μεταβολισμό των υδατανθράκων, του λίπους και των πρωτεϊνών. Η απέκκριση νερού από τα νεφρά ποικίλλει ανάλογα με την πρόσληψη και τη μεταβολική παραγωγή. Η παραγωγή του μεταβολικού νερού είναι ευθέως ανάλογη με την ενεργειακή δαπάνη και είναι κατά μέσο όρο 250 έως 350 ml ημερησίως στον άνθρωπο, μια τιμή που μπορεί να αυξηθεί σημαντικά μετά την άσκηση. Το μεγαλύτερο μέρος του νερού του σώματος στον άνθρωπο προέρχεται από την κατανάλωση, η οποία προγραμματίζεται εξελικτικά από τη δίψα. Υπάρχει ανάγκη το σώμα να παράγει μεταβολικά νερό, αν δεν υπάρχει πρόσβαση σε εξωγενές.

Η επίδραση της πρόσληψης αλατιού στη δίψα έχει αναγνωριστεί από τις αρχές του 1900. Ο Gamble και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν ότι οι αρουραίοι καταναλώνουν νερό αναλογικά με την πρόσληψη αλατιού. Ωστόσο, η άμεση σχέση μεταξύ της πρόσληψης αλατιού και υγρών ήταν πιο δύσκολο να διακριθεί στους ανθρώπους. Οι περισσότερες μεγάλες αναλύσεις, συμπεριλαμβανομένων των παγκόσμιων συγκρίσεων, υποδηλώνουν ότι υπάρχει μικρή σχέση μεταξύ της πρόσληψης αλατιού και υγρών, με το νάτριο Η απέκκριση ρυθμίζεται κυρίως από τη συγκέντρωση νατρίου στα ούρα. Ωστόσο, μια πρόσφατη ανάλυση δεδομένων από τη μεγάλη δοκιμή Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH) – Sodium έδειξε ότι η υψηλότερη πρόσληψη αλατιού διέγειρε τη δίψα και αύξησε τον όγκο των ούρων.

Αρκετές μελέτες παρέχουν εντυπωσιακές λεπτομέρειες σχετικά με τη μοριακή βάση της δίψας. Οι πληθυσμοί νευρώνων στα lamina terminalis circumventricular organs που δεν προστατεύονται από τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό είναι κυρίως υπεύθυνοι . Αυτοί οι διεγερτικοί νευρώνες οδηγούν την κατανάλωση υγρών γρήγορα ως διορθωτική συμπεριφορά. Αντίθετα, η μείωση του όγκου του ECF (απώλεια άλατος) διεγείρει ξεχωριστά σύνολα νευρώνων, μερικοί από τους οποίους ανταποκρίνονται στην αγγειοτενσίνη II και στην αλδοστερόνη. Όπως τα αποκρινόμενα στην αλδοστερόνη κύτταρα άπω νεφρώνα, οι ευαίσθητοι στην αλδοστερόνη νευρώνες εκφράζουν την αφυδρογονάση 11β-υδροξυστεροειδούς τύπου 2 (11βHSD2), προσδίδοντας εκλεκτικότητα αλδοστερόνης. Οι διακριτές αισθητηριακές οδοί στον εγκέφαλο μπορεί να εξηγούν την προτίμηση για αθλητικά ποτά που περιέχουν ηλεκτρολύτες μετά από έντονη άσκηση. Άλλες οδοί στον στοματοφάρυγγα και στον γαστρεντερικό σωλήνα παρακολουθούν την περιεκτικότητα σε νερό και αλάτι της τροφής που καταναλώθηκε πρόσφατα και επικοινωνούν γρήγορα με τα κεντρικά κέντρα δίψας, δημιουργώντας ένα σύστημα τροφοδοσίας.

Κατανομή Νατρίου

 Σε νέους υγιείς ανθρώπους το 98% του συνολικού νατρίου του σώματος βρίσκεται στον εξωκυττάριο χώρο. Περίπου το 80% του ανταλλάξιμου νατρίου βρίσκεται στους διάμεσους και συνδετικούς ιστούς και περίπου το 15% του ανταλλάξιμου νατρίου (και περίπου το 10% του ολικού νατρίου του σώματος) βρίσκεται στο πλάσμα. Το οστό περιέχει μεγάλη ποσότητα νατρίου, μεγάλο μέρος του οποίου δεν είναι εύκολα προσβάσιμο και θεωρείται μη ανταλλάξιμο. Το νάτριο του διάμεσου χώρου να είναι τριφασικό, αποτελούμενο από μια υγρή φάση, μια πυκνή μήτρα με βάση το κολλαγόνο και μια φάση γέλης πλούσια σε γλυκοζαμινογλυκάνη (GAG). Επειδή τα GAG είναι αρνητικά φορτισμένα και χωρικά περιορισμένα, προσελκύουν κατιόντα και δημιουργούν τοπική οσμωτική πίεση. Τα κολλαγόνα είναι σχετικά άκαμπτα και δημιουργούν μια υδροστατική πίεση που μπορεί να εξουδετερώσει την οσμωτική πίεση που δημιουργείται από τα GAG. Ο ρόλος των GAG και του κολλαγόνου στην ομοιόσταση του νατρίου αναγνωρίστηκε κατά τη δεκαετία του 1960. Το αντανακλαστικό δίψας, η βαζοπρεσσίνη και ο νεφρός διατηρούν μια σχετικά σταθερή συγκέντρωση νατρίου στο εξωκυττάριο υγρό.

Δίαιτα νάτριο και νερό

Όταν η πρόσληψη αλατιού από τη διατροφή αυξάνεται, η απέκκριση νατρίου στα ούρα αυξάνεται, αλλά δεν ταιριάζει αμέσως με την πρόσληψη και έτσι δημιουργείται θετικό ισοζύγιο νατρίου έως ότου η απέκκριση ισούται και πάλι με την πρόσληψη. Η αύξηση της πρόσληψης NaCl αυξάνει επίσης το νερό του σώματος στις περισσότερες περιπτώσεις. Όταν η πρόσληψη αλατιού από τη διατροφή αυξάνεται από χαμηλά σε μέτρια επίπεδα, το νερό του σώματος αυξάνεται. Όταν η πρόσληψη αλατιού αυξάνεται περαιτέρω, μπορεί να συμβεί συσσώρευση νατρίου χωρίς αύξηση του νερού.

Οι αισθητήρες πίεσης στον αγγειακό χώρο και στα νεφρά ανιχνεύουν τον εξωκυττάριο όγκο (ECV) ως μέρος ενός μηχανισμού για τον προσδιορισμό της επάρκειας της τριχοειδούς αιμάτωσης. Μικρές αλλαγές στο ECV θεωρούνται πρωταρχικό έναυσμα για την αλλαγή της απέκκρισης νατρίου ανάλογα με την πρόσληψη. Όταν η πρόσληψη αλατιού περιορίζεται, η αγγειοτενσίνη II, η αλδοστερόνη, η νορεπινεφρίνη και η επινεφρίνη αυξάνονται, συμβάλλοντας στην κατακράτηση νατρίου. Λόγω των άμεσων καρδιαγγειακών και συμπαθητικών επιδράσεων, αυτές οι νευροορμόνες συνδέουν τον ECV και τη αγγειοσυστολή. Αντίθετα, η φόρτωση αλατιού αυξάνει τον ECV και διεγείρει την απελευθέρωση νατριουρητικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του κολπικού νατριουρητικού πεπτιδίου και της ενδοθηλίνης. Στη μη ρυθμιζόμενη υπέρταση, το αγγειακό σύστημα των νεφρών και τα επινεφρίδια αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν φυσιολογικά στις αλλαγές στα επίπεδα της αγγειοτενσίνης II. Οι επιπτώσεις της πρόσληψης αλατιού από τη διατροφή στον μεταβολισμό των γλυκοκορτικοειδών δεν είναι τόσο σαφείς. Οι περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν ότι η υψηλή πρόσληψη αλατιού αυξάνει τα επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης στα ούρα χωρίς να μεταβάλλει το επίπεδο κορτιζόλης στο πλάσμα.

Τα αγγειακά, τα νεφρικά επιθηλιακά κύτταρα και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού αντιλαμβάνονται άμεσα τις αλλαγές στο νάτριο και εκπέμπουν σήματα που προσαρμόζουν ανάλογα την απέκκριση νατρίου στα ούρα. Το δέρμα, το οποίο έχει μεγάλο διάμεσο χώρο σε σχέση με τον κυτταρικό του χώρο και είναι πλούσιο σε GAGs, έχει αποτελέσει το επίκεντρο της προσοχής ως πιθανή αποθήκη νατρίου, όπως επίσης και το λεμφικό σύστημα. Φαίνεται ότι η ίδια η ενδιάμεση αποθήκευση νατρίου μπορεί να είναι ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει στην ενεργοποίηση των ανοσοκυττάρων και στις αλλαγές της αρτηριακής πίεσης.

Λείψανα αρχαίας πολυτέλειας

 Η ανάδυση της αρχαιότητας στο γεωγραφικό χώρο του τουρκοκρατούμενου ελληνισμού εκδηλώνεται πριν την εξέγερση του 1821. Διατρέχει ολόκληρο τον 19ο αι. και οι καταβολές αναζητούνται στα γεγονότα που σφράγισαν την εποχή : στον άνεμο ελευθερίας που πνέει με τα ευρωπαϊκά επαναστατικά κινήματα, στον Διαφωτισμό που φέρνει στην επιφάνεια κλασικά πρότυπα. Το γεγονός πιστοποιεί το 1803 ο Κοραής. Αναφερόμενος στον καταλυτικό ρόλο της γαλλικής επανάστασης για τον ξεσηκωμό των ορθόδοξων, παρατηρεί οτι οι θαλασσινοί ξαναβαφτίζουν τα ιστιοφόρα τους με ονόματα μυθολογικά ή ιστορικών προσώπων της αρχαιότητας. Η συνήθεια περνάει από τα άψυχα στα έμψυχα, πράγμα που προκαλεί την αντίδραση της εκκλησίας. Το φαινόμενο επιβιώνει και μετά την επανάσταση. Τα αρχαία σύμβολα εισβάλλουν στην καθημερινή ζωή. Ειρηνική συμβίωση ονομάτων βαφτιστικών και ειδωλολατρικών. Κύριος δίαυλος αναπαραγωγής η εκπαίδευση.

Γάλλοι περιηγητές σημειώνουν από αυτοψία ότι στα μικρασιατικά  παράλια υπάρχει μια δίψα αρχαιογνωσίας. Μαθητές ασκούνται στην ανάγνωση του Ομήρου και του Θουκυδίδη, και εκφωνούν χωρία του Πλάτωνα και του Δημοσθένη. Η αρχαιολατρεία επηρεάζει τη ζωή σε όλες τις εκφάνσεις : ενδυμασία, αρχιτεκτονική, θέατρο, ζωγραφική. Στα μέσα του αιώνα, στο πλαίσιο της επώασης των εθνικών συνειδήσεων, πρώτα οι Ελλαδίτες και όψιμα οι ορθόδοξοι της Ανατολής βιώνουν την εξαρχαϊστική τους περίοδο. Οι πρεσβύεροι δίνουν στους νεότερους αρχαιοπρεπή ονόματα, εξελληνίζουν τοπωνύμια, διασκευάζουν τραγωδίες, κοσμούν τα οικοδομήματα με ιωνικά κιονόκρανα. Στο κύλισμα όμως του χρόνου οι Νεοέλληνες μεταβάλλουν τη στάση τους απέναντι στο ένδοξο παρελθόν, και παγιώνεται ένα σχήμα συντηρητικό.

Υπέρταση και αλάτι

 Η σταθερότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος στον οργανισμό του ανθρώπου είναι απαραίτητη για τη ζωή. Το ισοζύγιο του νατρίου είναι αναπόσπαστο μέρος αυτού του περιβάλλοντος και είναι μια ισορροπία ανάμεσα στην πρόσληψη αλατιού (χλωριούχο νάτριο) και στην εξαιρετική ρύθμιση της απέκκρισης του. Αντιστοιχίζοντας την απέκκριση νατρίου στα ούρα με την πρόσληψη νατρίου, ο νεφρός αποτρέπει τις επιβλαβείς αλλαγές στην ισορροπία των ηλεκτρολυτών, τον όγκο του εξωκυττάριου υγρού (ECF) και την αρτηριακή πίεση. Είναι ευρέως αποδεκτό ότι οι μικροσκοπικές αλλαγές στον κυκλοφορούντα όγκο , που συνήθως συσχετίζεται άμεσα με την πρόσληψη νατρίου, σηματοδοτούν προσαρμογές στα νεφρά για διατήρηση της απέκκρισης νατρίου ίση με τη διαιτητική πρόσληψη νατρίου. Τα κύρια συστήματα φυσιολογικού ελέγχου είναι πλέον καλά κατανοητά και αποτελούν κοινούς στόχους θεραπευτικών παρεμβάσεων που παρατείνουν τη ζωή.

Η πρόσληψη αλατιού σχετίζεται με την αρτηριακή πίεση. Η υψηλή πρόσληψη αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Μια πρόσφατη ανασκόπηση έδειξε ότι ο διαιτητικός περιορισμός του αλατιού, σε σύγκριση με την υψηλή πρόσληψη αλατιού , μειώνει τη μέση αρτηριακή πίεση κατά 0,4 mm Hg σε άτομα με φυσιολογική πίεση και κατά 4 mm Hg σε άτομα με διαγνωσμένη υπέρταση. Ωστόσο, οι επιμέρους επιδράσεις της πρόσληψης αλατιού στην αρτηριακή πίεση ποικίλλουν πολύ. Επίσης η αναλογία πρόσληψης αλατιού προς πρόσληψη καλίου μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική. Μια πρόσφατη μεγάλη, τυχαιοποιημένη μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που έλαβαν ένα υποκατάστατο άλατος που περιέχει κάλιο (75% NaCl, 25% χλωριούχο κάλιο), αντί για τυπικό αλάτι (100% NaCl), όχι μόνο είχαν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση αλλά και χαμηλότερη ποσοστά εγκεφαλικών επεισοδίων, μείζονα καρδιαγγειακά συμβάντα και θάνατο από οποιαδήποτε αιτία.

Ωστόσο, είναι σαφές ότι μερικοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην πρόσληψη αλατιού. Ένας χρήσιμος ορισμός είναι μια διαφορά στη μέση αρτηριακή πίεση που είναι 10 mm Hg ή μεγαλύτερη όταν η ισορροπία αλατιού μεταβάλλεται από έναν συνδυασμό δίαιτας και διουρητικών αγκύλης.  Έχει προταθεί ότι η υπερβολική πρόσληψη αλατιού μπορεί επίσης να έχει αρνητικές επιπτώσεις ανεξάρτητα από την αρτηριακή πίεση, όπως η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ορατή σαν αόρατη

 Σκέφτηκε να πάει να ντύσει μ' αυτά κάνα σκιάχτρο, από κείνα που βάζαν στους οπωρώνες οι άνθρωποι για να φοβούνται οι κίσσες, μα σκέφτηκε και το άλλο, ότι οι κίσσες οι πανέξυπνες πήγαιναν και κάθονταν πάνω στα σκιάχτρα για να σαστίζουν οι άνθρωποι. Τι μανίκια να κουνιούνται πάτα-κιούτα στον αέρα, τι τρύπιες καμπαρντίνες να σφυρίζουν, τι παρτάλια να χορεύουν, τζάντζαλα και μάντζαλα, εσάρπες και τουλπάνια του σκοτωμού, κουδουνάκια...Έ;; και σαν;; Τίποτα δεν τις ένοιαζε, τίποτα κάθονταν από πάνω και να! Κι αν άκουγαν κανένα αρνί εκεί γύρω να βελάζει, κάποιο μοσχάρι να κάνει τα δικά του, φώναζαν κι αυτές μπέεε, μπέεε ή μουγκανίζανε για να σαστίζουν περισσότερο οι άνθρωποι, να μαθαίνουν. Κι άσε εκείνα τα τρελλά "κιά-κιά-κιά-κιά-κιά", όταν τις έπιανε να μιμηθούν και τον πιό τρομερό εχθρό τους, το διπλοσάϊνο, για να παραστρατίζουν από κάτω οι άνθρωποι -θτς-θτς-θτς!- και να σταυροκοπιούνται. Αυτά με τις κίσσες.

                                                                                                             Ζυράννα Ζατέλη

Η γλώσσα του οικουμενικού Πατριαρχείου

 Μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το Πατριαρχείο έπρεπε να αναλάβει αρμοδιότητες κοσμικές, παραμένοντας στην ουσία θεσμός θρησκευτικός . Με βάση τα προνόμια που ο Μωάμεθ Β' ο Πορθητής παραχώρησε στον πρώτο μετά την Άλωση Πατριάρχη, τον Γεννάδιο Β' Σχολάριο, η εκκλησία και το ποίμνιο της είχαν δικαίωμα να ασκούν ελεύθερα τη θρησκεία τους. Στην πράξη όμως η χριστιανική εκκλησία τελούσε υπό διωγμό. Κύρια χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής ήταν η κατ' επίφαση νομιμοφροσύνη έναντι του κατακτητή και η επιφυλακτικότητα απέναντι στην καθολική Δύση. Την αντίσταση παθητική ή και απροκάλυπτη ανέλαβαν εκκλησιαστικές προσωπικότητες όπως ο Πατριάρχης Ιερεμίας Β' ο Τρανός και ο Κύριλλος Α' Λούκαρις. Η πολυσχιδής δραστηριότητα και των δύο συνετέλεσε ώστε να αποκτήσει το Πατριαρχείο αίγλη πανευρωπαϊκή.

Από τα μέσα του 18ου αι. η εκκλησία προσπαθούσε να ισορροπήσει ανάμεσα στην τάση για ανεξαρτησία και στην εκ των πραγμάτων επιβεβλημένη νομιμοφροσύνη απέναντι στην Υψηλή Πύλη. Ο σκοπός ήταν η προστασία του ορθόδοξου ποιμνίου από τη μισαλλοδοξία του τουρκικού όχλου.

Η γλώσσα του Πατριαρχείου ως τον 17ο αι. είναι η βυζαντινή αρχαϊζουσα. Ενίοτε χρησιμοποιείται η απλοελληνική. Η παρουσία ξένων λέξεων (λ.χ, ιταλικών και ιδιαιτέρως τουρκικών) γίνεται εντονότερη από τον 18ο αι. και μετά κυρίως σε έγγραφα δικαστικής δικαιοδοσίας. Οι διακυμάνσεις της γλώσσας του Πατριαρχείου οφείλονται αφ' ενός στις διαφορές μορφωτικού επιπέδου των ιεραρχών του και αφ' ετέρου στις περιστάσεις που υπαγόρευαν τη χρήση αρχαϊζουσας ή απλοελληνικής. Η μεγάλη ωστόσο προσφορά της εκκλησίας στην πνευματική επιβίωση του υπόδουλου έθνους έγκειται στη διαφύλαξη της λόγιας παράδοσης.

Ορίστε, αυτό έλεγα

 Ξέρετε πολλά κορίτσι που ξεκινούν για φυσιολογική εφηβεία, με εκκολαπτόμενους μαστούς και διόγκωση του ηβικού λοφίσκου, για να καταλήξουν μ' ένα ζευγάρι αρχίδια και θωρακικούς μυς κάτω απ' τη μπλούζα; Για να μην αναφέρω ότι το αιδοίο ο κόλπος και οι ωοθήκες μου έχουν μείνει στη θέση τους, όσο ατροφικά κι αν είναι. Δεν μου βγάζει κανείς από το μυαλό πως το γεγονός ότι είμαι ιντερσέξ είναι αποτέλεσμα της άγριας ζωής μου ανάμεσα σε αδιάφορους και καλοσυνάτους ενήλικους, γαλήνιες αγελάδες, περιπετειώδεις κότες, ελαφρώς κατηφορικά λιβάδια, και δένδρα που τρίζουν κάτω απ' τις ριπές του ανέμου. Είμαι η ζωντανή απόδειξη ότι αν αφήσουμε τα παιδιά να κάνουν και να βρουν μόνα τους αυτό που κρίνουν σωστό, οι ανατομικοί προγραμματισμοί αποτυγχάνουν ή αλλάζουν κατεύθυνση, η αναρχία επεκτείνεται στα όργανα, και τότε, μπίνγκο, δεν είσαι πια ούτε κορίτσι ούτε αγόρι, αλλά ένα άτομο σαν εμένα, δηλαδή τίποτε από τα δύο. Έπειτα από λίγη σκέψη, νομίζω ότι μπορώ να πω πως το τρίτο φύλο είναι το μέλλον του ανθρώπου. Αντί να ρίχνουμε στο πυρ το εξώτερον τις κοινότητες σαν το Liberty House, θα ήταν προτιμότερο να τις ανακηρύξουμε κοινωφελείς και να τις θεωρήσουμε φυτώρια της μελλοντικής Εύας, εκείνης που θα τερματίσει έξι χιλιάδες έτη πατριαρχίας, πολέμου και τραγωδίας, επειδή θα είναι κουήρ και οπωσδήποτε τρανς.

Αδρεναρχή

 Η αδρεναρχή είναι ο όρος για την ωρίμανση της έκκρισης ανδρογόνων από τα επινεφρίδια που κανονικά ξεκινά στην πρώιμη παιδική ηλικία. Αυτή η «εφηβεία των επινεφριδίων» είναι ανεξάρτητη από την αληθινή (κεντρική/πλήρη/εξαρτώμενη από τη γοναδοτροπίνη) εφηβεία: ξεκινά πριν από την πραγματική εφηβεία και μεγιστοποιείται στα τέλη της εφηβείας . Ορίζεται από την αύξηση του επιπέδου της θειικής δεϋδροεπιανδροστερόνης στο αίμα (DHEAS). Οι συγκεντρώσεις της πέφτουν κατά τη νεογνική περίοδο λόγω της φθίνουσας λειτουργίας της εμβρυϊκής ζώνης του φλοιού των επινεφριδίων. Αρχίζουν να ανεβαίνουν ξανά ξεκινώντας από την ηλικία των 3 έως 6 ετών. Τα αγόρια έχουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα στις περισσότερες ηλικίες από 6 ετών και μετά.

Ως αδρεναρχή αναγνωρίζεται η αλλαγή της ανταπόκρισης του φλοιού των επινεφριδίων στην ACTH, λόγω αλλαγής στη δράση των ενζύμων και ανάπτυξη της δικτυωτής ζώνης των επινεφριδίων. Στο προεπινεφριδικό παιδί, από τα μέσα της βρεφικής ηλικίας έως την ηλικία των 5 ετών, τα επίπεδα ανδρογόνων των επινεφριδίων είναι πολύ χαμηλά. Στη συνέχεια αυξάνονται DHEA-DHEAS και τα πρόδρομα τους και παράλληλα σε μικρότερο βαθμό η τεστοστερόνη και η ανδροστενδιόνη ενώ τα επίπεδα κορτιζόλης στον ορρό παραμένουν σταθερά. Η βιολογία και η σημασία της αδρεναρχής είναι από τα μεγάλα μυστήρια της ενδοκρινολογίας.

Η στεροειδογέννεση ξεκινάει από την χοληστερόλη. Το ένα μονοπάτι είναι από την προγεστερόνη στα αλατοκορτικοειδή (zona glomerulosa), το δεύτερο μονοπάτι είναι από την πρεγνενολόνη και 17-ΟΗ πρεγνενολόνη προς την κορτιζόλη(zona fasciculata), το τρίτο μονοπάτι προς τα 17-κετοστεροειδή, το τέταρτο προς β-ΟΗ-στεροειδή και τέλος η οδός της 5-α-αναγωγάσης για τα ανδρογόνα (zona reticularis). Η εξωτερική στιβάδα (ZG) εκφράζει τόσο την 21-υδροξυλάση (P450c21) όσο και τη μοναδική της 11β-υδροξυλάση (τύπος 2, P450c11ß2). Η μέση επινεφριδική ζώνη (ZF) εκφράζει το P450c17 (CYP17A1), η δραστηριότητα της 17α-υδροξυλάσης του οποίου είναι απαραίτητη για τη βιοσύνθεση γλυκοκορτικοειδών και ορμονών φύλου. Εκφράζει επίσης το P450c21 (CYP21A2) και το P450c11ß1 (CYP11B1). Το πιο εσωτερικό (ZR) του φλοιού των επινεφριδίων, τα κύτταρα theca των ωοθηκών και τα κύτταρα Leydig των όρχεων σχηματίζουν 17-κετοστεροειδή (DHEA > ανδροστενοδιόνη) κυρίως μέσω της 17-υδροξυπρεγνενολόνης μέσω της δραστηριότητας 17,20-λυάσης της P450c150. Τα 17β-υδροξυστεροειδή είναι ισχυρά στεροειδή του φύλου. Στη ΖR και στα κύτταρα theca της ωοθήκης απαιτείται 17-β-ΟΗ στεροειδική αφυδρογονάση 5 (17ßHSD5) για να σχηματίσει τεστοστερόνη από τα 17-κετοστεροειδή ενώ στα κύτταρα Leydig απαιτείται 17ßHSD τύπου 3 με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Η οιστραδιόλη σχηματίζεται στα κοκκιώδη κύτταρα των ωοθηκών κυρίως από την ανδροστενεδιόνη από τις διαδοχικές δράσεις του 17βHSD τύπου 1 και της αρωματάσης. Η αρωματάση των κυττάρων Leydig σχηματίζει κατά προτίμηση οιστραδιόλη από τεστοστερόνη και επίσης μετατρέπει την ανδροστενεδιόνη σε οιστρόνη, από την οποία το κύτταρο Sertoli με 17ßHSD τύπου 1 σχηματίζει οιστραδιόλη.

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2

 Παχυσαρκία και επίδραση στην ινσουλίνη

Η παχυσαρκία, και ιδιαίτερα η κεντρική/σπλαχνική παχυσαρκία, είναι βασικό συστατικό στην παθογένεση της αντίστασης στην ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι λιγότερο αποτελεσματική στη διέγερση της πρόσληψης γλυκόζης από τους σκελετικούς μύες, στη μείωση της ηπατικής παραγωγής γλυκόζης και στην αναστολή της λιπόλυσης του λιπώδους ιστού. Το β κύτταρο απελευθερώνει περισσότερη ινσουλίνη, οδηγώντας σε κατάσταση υπερινσουλιναιμίας για διατήρηση της φυσιολογικής ανοχής στη γλυκόζη. Ωστόσο, όταν η απόκριση των β-κυττάρων είναι ανεπαρκής, προκύπτει πρόβλημα στην ανοχή στη γλυκόζη και τελικά διαβήτης τύπου 2 .

Ο διαβήτης τύπου 2 χαρακτηρίζεται από μείωση του αριθμού των β κυττάρων καθώς και εκκριτική δυσλειτουργία εκείνων των κυττάρων που παραμένουν. Στην πραγματικότητα, η απώλεια της εκκριτικής λειτουργίας μπορεί να αποδειχθεί πολύ νωρίς στην παθογόνο πορεία της νόσου, με μειωμένη ανταπόκριση στα εκκριταγωγά να είναι εμφανής πολύ πριν τα επίπεδα γλυκόζης φτάσουν στα διαγνωστικά όρια. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, απαιτούνται συνήθως αυξανόμενες δόσεις και αριθμός φαρμάκων που μειώνουν τη γλυκόζη, με την ανάγκη για ινσουλίνη να αποτελεί δείκτη του β-κυττάρου που έχει φτάσει σε κατάσταση σχεδόν ολικής «ανεπάρκειας». Η μάζα των β-κυττάρων μειώνεται στα περισσότερα άτομα με διαβήτη τύπου 2, με αυτή την απώλεια να κυμαίνεται από περίπου 40% - 60%. Αυτή η μείωση στα β κύτταρα είναι το αποτέλεσμα του κυτταρικού θανάτου και πιθανώς της αποδιαφοροποίησης που επιδεινώνεται από το γεγονός ότι τα ενήλικα β κύτταρα δεν αναπαράγονται εύκολα.

Η ελαττωματική εκκριτική λειτουργία των β-κυττάρων δεν υπάρχει μόνο σε άτομα με εμφανή διαβήτη τύπου 2, αλλά και σε άτομα με IFG ή μειωμένη ανοχή γλυκόζης (IGT) . Εκτός από το πρόβλημα στην εκκριτική λειτουργία των β-κυττάρων, το κύτταρο είναι επίσης ανίκανο να επεξεργαστεί αποτελεσματικά την προϊνσουλίνη σε ώριμη ινσουλίνη. Το μέγεθος της βλάβης διαφέρει μεταξύ ατόμων. Η ηλικία φαίνεται να είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην ετερογένεια της νόσου, με τη μεγαλύτερη ηλικία να συνδέεται συνήθως με ηπιότερη υπεργλυκαιμία, ενώ τα άτομα που διαγιγνώσκονται σε μικρότερη ηλικία και ιδιαίτερα στην εφηβεία, εκδηλώνουν ταχύτερη μείωση της λειτουργίας των β-κυττάρων. Δεδομένων των διαφορών στη λειτουργία των β-κυττάρων, ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με από του στόματος παράγοντες, ενώ άλλοι προχωρούν ταχέως και χρειάζονται θεραπεία με ινσουλίνη. Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην ετερογένεια του μεταβολισμού της γλυκόζης περιλαμβάνουν τις ορμόνες του φύλου, και ιδιαίτερα την κατάσταση των οιστρογόνων, φάρμακα όπως τα στεροειδή και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Τέλος, η ετερογένεια στη λειτουργία των μεμονωμένων β κυττάρων εντός της νησίδας, οι διαφορές στη μάζα των β κυττάρων μεταξύ ατόμων με και χωρίς διαβήτη τύπου 2 και η επίδραση των γονιδιακών παραλλαγών στη γονιδιακή έκφραση είναι επίσης πιθανό να συμβάλλουν στη διακύμανση της β- κυτταρικής λειτουργίας . Η μελλοντική εξερεύνηση νέων βιοδεικτών β-κυττάρων, με ή χωρίς λειτουργικές δοκιμές, θα πρέπει να αναγνωρίσει καλύτερα αυτή την ετερογένεια και θα μπορούσε ενδεχομένως να αποκαλύψει νέες διαφορές και να βελτιώσει τη χρησιμότητά τους σε πληθυσμούς με διαβήτη τύπου 2.

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1

 Απώλεια και δυσλειτουργία β-κυττάρου

To παθολογικό χαρακτηριστικό του διαβήτη τύπου 1 είναι η φλεγμονή της νησίδας του παγκρέατος, με βασικό ρόλο των αυτοαντιδραστικών Τ-κυττάρων και απώλεια β-κυττάρων. Ο βαθμός της φλεγμονής ποικίλλει από 10-30%. Μελέτες αυτοψίας σε ανθρώπους έχουν δείξει σαφώς μειωμένη μάζα β-κυττάρων και το βάρος του παγκρέατος, αλλά έχουν επίσης δείξει ότι τα θετικά στην ινσουλίνη β κύτταρα μπορεί να επιμείνουν για πολλά χρόνια μετά τη διάγνωση. Δεδομένης της ασύμφωνης σχέσης μεταξύ του βαθμού φλεγμονής των νησίδων, του αριθμού των υπολειμματικών β κυττάρων και της σοβαρότητας της υπεργλυκαιμίας κατά την εμφάνιση, πρέπει να υπάρχει δυσλειτουργία των β-κυττάρων που είναι πέρα από την απώλεια μάζας per se. Η δυσλειτουργία του β-κυττάρου εκδηλώνεται με μείωση στην έκκριση ινσουλίνης μετά ερέθισμα ενδοφλέβιο ή από του στόματος καθώς και σε επιβράδυνση στην επεξεργασία των προπεπτιδίων των β-κυττάρων.

Παθογένεση

Ο γενετικός κίνδυνος προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από τα HLA II (human leukocyte antigen), ιδιαίτερα τα γονίδια DR και DQ που υπάρχουν σε έως και 80% - 90% των ασθενών . Επιπλέον, έχουν εντοπιστεί περισσότεροι από 50 τόποι που ενέχουν κίνδυνο για τη νόσο και περιλαμβάνουν υποψήφια γονίδια που σχετίζονται με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού ή/και την επιβίωση και τη λειτουργία του β-κυττάρου. Εκτός από τη γενετική προδιάθεση ενός ατόμου, φαίνεται ότι είναι απαραίτητο ένα έναυσμα για την έναρξη της ανοσολογικής απόκρισης που χαρακτηρίζει τη νόσο. Ο ρόλος ενός περιβαλλοντικού παράγοντα ενεργοποίησης στον διαβήτη τύπου 1 υποστηρίζεται από τα ασύμβατα ποσοστά επίπτωσης σε μονοζυγωτικά δίδυμα και τις διαφορές στα ποσοστά ασθενειών που δεν εξηγούνται απλώς από γενετικές διαφορές. Μια πιθανότητα είναι η ιογενής λοίμωξη , ιδιαίτερα οι εντεροϊοί , αν και η σύνδεση με αυτή την τελευταία ομάδα ιών δεν ήταν καθολική . Κάποια προσοχή επικεντρώθηκε πρόσφατα στη μικροχλωρίδα του εντέρου, καθώς η σύνθεσή του έχει αναφερθεί ότι διαφέρει σε άτομα με διαβήτη τύπου 1 και μια μικρή μελέτη αύξησε την πιθανότητα ότι η μεταμόσχευση μικροχλωρίδας κοπράνων μπορεί να διατηρήσει τις αποκρίσεις του πεπτιδίου C νωρίς στην πορεία της νόσου. Ένας αριθμός διατροφικών παραγόντων έχει επίσης προταθεί ως έναυσμα για το ανοσοποιητικό σύστημα . Στον διαβήτη τύπου 1, τα αυτοαντιδραστικά Τ-λεμφοκύτταρα CD4+ και CD8+ διεισδύουν στη νησίδα και προκαλούν απώλεια και δυσλειτουργία των β-κυττάρων με παραγωγή κυτοκινών καθώς και αλληλεπιδράσεις κυττάρου-κυττάρου .Αυτή η επίδραση πιθανώς επιδεινώνεται από την εξασθενημένη λειτουργία των ρυθμιστικών Τ κυττάρων που είναι φυσιολογικά υπεύθυνα για την ανοσολογική ανοχή.

Αρκαδία

 Σιγά σιγά το μπουκέτο καταλήγει να μοιάζει περισσότερο με ιατρική συνταγή παρά με απόπειρα επικοινωνίας με το αγαπημένο πρόσωπο : ροζ ανθέμιδες για τον παρεξηγημένο εραστή, κίτρινες κορεόψεις για τον δύστυχο αντίζηλο, σκυλάκια με όλα τα χρώματα για εκείνον που επιθυμεί να τον συναντήσουν  το συντομότερο δυνατόν. Με τις βασανισμένες ψυχές, η γλυκύτητα και η υπομονή του πατέρα μου κάνουν θαύματα, κι ένα πλήθος κατακλύζει τον πάγκο του κάθε Κυριακή. Έχοντας αναλάβει να τον βοηθώ φτιάχνω ένα ένα τα μπουκέτα, δένοντας στους μίσχους των καλλών, των καπουτσίνων ή των υάκινθων τη μικρή ταυτόχρονη μετάφραση τους : ακούστε την ψυχή σας, δεν μπορείτε πια να αγαπήσετε, η ελπίδα που μου δίνετε με ενθουσιάζει. Στο μεταξύ ο πατέρας μου κρατά το χέρι ενός δακρυσμένου πελάτη και τον εξορκίζει να χρησιμοποιήσει τα λουλούδια για να θεραπευτεί. Τελικά βρήκε το δρόμο του για μια νέα πηγή εσόδων για το Liberty House : με τα κρυπτογραφημένα μπουκέτα και τις συνεδρίες ψυχαναλυτή που προσφέρει, ο πατέρας μου καταβάλλει στην κοινότητα όλο και λιγότερο ευκαταφρόνητα ποσά. Θα δούμε ωστόσο πως αυτά καθόλου δεν αρκούν.

                                                                                                  Emmanouelle Bayamack-Tam

Προτού

 Προτού υιοθετήσει ένας πολιτισμός τη χρήση της γραφής όταν η γνώση μεταδίδεται αποκλειστικά και μόνο με προφορικό τρόπο, μπορεί πανεύκολα να αναθεωρήσει την ιστορία του. Δεν γίνεται επί τούτου, είναι όμως αναπόφευκτο. Παντού στον κόσμο βάρδοι προσαρμόζουν το υλικό τους στο κοινό τους, φέρνοντας το παρελθόν στα μέτρα και στις ανάγκες του παρόντος. Η ιδέα πως οι αφηγήσεις για το παρελθόν δεν θα πρέπει να αλλάζουν είναι προϊόν της ευλάβειας των εγγράματων πολιτισμών απέναντι στον γραπτό λόγο. Οι ανθρωπολόγοι μας λένε ότι οι προφορικοί πολιτισμοί αντιλαμβάνονται αλλιώς το παρελθόν. Για κείνους οι ιστορίες τους δεν είναι απαραίτητο να είναι ακριβείς όσο να είναι χρήσιμες για την αυτογνωσία της κοινότητας. Δεν θα ήταν σωστή λοιπόν η άποψη ότι οι ιστορίες τους είναι αναξιόπιστες. Οι ιστορίες τους κάνουν αυτό που οφείλουν να κάνουν.

Αυτή τη στιγμή ο καθένας από μας είναι ένας ατομικός προφορικός πολιτισμός. Γράφουμε και ξαναγράφουμε το παρελθόν μας, ώστε να ταιριάζει στις ανάγκες μας και να υποστηρίζει την ιστορία που λέμε στον εαυτό μας. Με τις αναμνήσεις μας όλοι προβαίνουμε σε μια τελεολογικού τύπου ερμηνεία της προσωπικής μας ιστορίας, βλέποντας τους παλαιότερους εαυτούς μας ως βήματα που οδηγούν στον ένδοξο τρέχοντα εαυτό μας.

Πως θα αδυνατίσετε

 . Αποφεύγετε τα φαγητά που έχουν λίπος, επίσης τας αμυλώδεις και ζαχαρώδεις τροφάς. Ολιγοστεύσατε όσο το δυνατό το ψωμί.

. Προτιμάτε τον λευκόν από  τον ερυθρόν οίνον και το ζεστόν ρόφημα από οιονδήποτεν άλλο ποτόν.

. Πίνετε τσάι και καφφέ.

. Το πρωί, πριν από το πρόγευμα πίνετε ένα ποτήρι χλιαρό νερό. Άλλο ένα το βράδυ προτού κατακλιθήτε

. Κάνετε εις όλον το σώμα σας εντριβάς με αλατισμένο νερό και εις τα μέρη όπου ιδίως θέλετε να καταπολεμήσετε το πάχος κάνετε εντριβάς με ιώδιον.

. Να κοιμάστε ολίγον. Επτά ώραι αρκούν.

. Να διαβάζετε τουλάχιστον δύο ώρας την ημέραν.

. Ποτέ να μην μένετε χωρίς κορσέ.

Έρωτας

 είναι ο τρόπος μας να αναπνέουμε, πάντα αχόρταγοι κι ανικανοποίητοι, ανάμεσα στην έκσταση και στο πένθος. Εκείνο το πάθος για το εξ' ορισμού εφήμερο που όμως διαστέλλεται και πυρακτώνεται στη συνείδηση με όρους αθανασίας. Όπως και η ζωή η ίδια, συνήθως μονόχρωμη και μονοδιάστατη, ανυπόφορη και μετρημένη σαν τάφος, που τώρα αποκτά αιφνίδια εκείνη την μοναδικότητα, την πολυπλοκότητα που διαθέτει μόνο ο αειθαλής θάνατος...

Έπειτα πάλι η ζωή ξαναγίνεται αυτό που ανέκαθεν ήταν. Κάτι που γράφεται ανάμεσα σε μια τελεία και μια άλλη. Κι έπειτα τίποτα πια.

Τέχνη τέλος, είναι ότι περισσεύει από κείνη τη ζωή που δεν ζήσαμε. Που λησμονήσαμε ή δειλιάσαμε να διεκδικήσουμε. Το εσωτερικό τοπίο που αφουγκραζόμαστε σιωπηλοί ρεμβάζοντας τις ωύχτες. Συνδυασμός απόγνωσης και ελπίδας. Η αδυναμία μας, τέλος, όταν υποδύεται έστω για λίγο, τη δύναμη. Ένα τέτοιο ψέμα ικανό να ισοφαρήσει χίλιες αλήθειες.

Το σκάκι

 Έλα να παίξουμε, θα σου χαρίσω τη βασίλισσα μου (ήταν για μένα μια φορά η αγαπημένη, τώρα δεν έχω πια αγαπημένη)

Θα σου χαρίσω τους πύργους μου (τώρα πια δεν πυροβολώ τους φίλους μου έχουν πεθάνει καιρό πριν από μένα)

κι ο βασιλιάς αυτός δεν ήτανε ποτέ δικός μου κι ύστερα τόσους στρατιώτες τι τους θέλω; (τραβάνε μπρος τυφλοί χωρίς καν όνειρα)

όλα τ' άλογα μου θα στα δώσω μονάχα ετούτον τον τρελό μου θα κρατήσω που ξέρει μόνο σ' ένα χρώμα να πηγαίνει δρασκελώντας τη μια άκρη ως την άλλη γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις.

Κι αυτή δεν έχει τέλος η παρτίδα

                                                                                      Μανόλης Αναγνωστάκης

Φυσιολογία β-κυττάρου

 Θα πρέπει να ειπωθεί ότι το πολυπεπτίδιο αμυλοειδούς των νησιδίων (IAPP-islet amyloid polypeptide)
είναι ένα άλλο ειδικό για τα β-κύτταρα πεπτίδιο που κανονικά παράγεται και εκκρίνεται παράλληλα με την ινσουλίνη σε μια περισσότερο ή λιγότερο σταθερή μοριακή αναλογία. Το κύριο συστατικό του αμυλεοειδούς είναι η αμυλίνη που παράγεται από τα β-κύτταρα και αποθηκεύεται στα ίδια εκκριτικά κοκκία με την ινσουλίνη, όμως διαφορετικοί υποπληθυσμοί β-κυττάρων εκκρίνουν διαφορετικές αναλογίες ινσουλίνης και αμυλίνης

Η ινσουλίνη παράγεται ως προπροινσουλίνη στο τραχύ ενδοπλασματικό δίκτυο. Με αποκοπή δύο τμημάτων προκύπτει η προινσουλίνη που συσκευάζεται σε εκκριτικά κοκκία στη συσκευή Golgi και εκεί διασπάται σε C-πεπτίδιο και ινσουλίνη. Ένα μικρό ποσοστό δεν διασπάται και εκκρίνεται ως έχει με εξωκύττωση. Η σωστή λειτουργία του β-κυττάρου μεταφράζεται ως έκκριση της κατάλληλης ποσότητας ινσουλίνης την κατάλληλη χρονική στιγμή.

Η δεξαμενή mRNA της ινσουλίνης παραμένει σταθερή στα β κύτταρα. Η διέγερση γλυκόζης οδηγεί τη μεταγραφή του γονιδίου της ινσουλίνης (INS), αλλά με μια αργή απόκριση που χρειάζεται περίπου 1 ώρα για να αυξηθούν τα επίπεδα προ-mRNA και έως και 48 ώρες για να αυξηθούν σημαντικά οι ώριμες μορφές. Τα β κύτταρα επιτυγχάνουν ταχεία επαγόμενη από τη γλυκόζη σύνθεση προϊνσουλίνης αποθηκεύοντας mRNA ινσουλίνης σε προσυναρμολογημένα πολυσώματα που μεταφέρονται στη μεμβράνη του ενδοπλασματικού δικτύου (ER) και ξεκινούν τη μετάφραση ως απόκριση στη γλυκόζη. Η βάση για τη διακίνηση και τη διαλογή της περιεκτικότητας σε κόκκους ινσουλίνης στα β κύτταρα δεν έχει λυθεί πλήρως. Η προϊνσουλίνη υπόκειται σε αναδίπλωση καθώς διέρχεται από το Golgi, όπου κατά την έξοδο, ταξινομείται στην ρυθμιζόμενη εκκριτική οδό με 99% αποτελεσματικότητα. Στις ενήλικες νησίδες το IAPP ταξινομείται επίσης αποτελεσματικά σε κόκκους στην ρυθμιζόμενη εκκριτική οδό. Σε ανθρώπινες νησίδες, η διακίνηση (pro)IAPP παραμένει στοχευμένη στην ρυθμιζόμενη εκκριτική οδό όταν καλλιεργείται υπό συνθήκες βασικής γλυκόζης. Μετά την έξοδο από τη συσκευή Golgi οι εκκριτικοί κόκκοι ωριμάζουν και με τη βοήθεια της κονβερτάσης ξεκινάει η μετατροπή της προϊνσουλίνης και του proIAPP. Αυτή η διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενδιαμέσων προϊόντων μετατροπής πριν από την παραγωγή των ώριμων πεπτιδίων. Αυτές οι ενδιάμεσες μορφές  κόβονται περαιτέρω στο καρβοξυτελικό άκρο τους από την καρβοξυπεπτιδάση Ε (CPE). Στην περίπτωση της προϊνσουλίνης, αυτό οδηγεί σε ώριμη ινσουλίνη και C-πεπτίδιο. Για το proIAPP, μετά το κούρεμα με CPE, το proIAPP αμιδώνεται στο καρβοξυτελικό άκρο με μονοοξυγενάση α-αμιδιωτικής πεπτιδυλογλυκίνης (PAM) για να δώσει ώριμο IAPP.

Δεν θα εκκριθεί τελικά όλη η προϊνσουλίνη μέσα σε ένα β κύτταρο, με την (προ)αποδόμηση της ινσουλίνης από μακροαυτοφαγία και την εκλεκτική αυτοφαγία κλειδί για τη διατήρηση της πρωτεόστασης και της λειτουργίας των β-κυττάρων.Οι ηλικιωμένοι κόκκοι στα β κύτταρα αποικοδομούνται επίσης, έτσι ώστε τελικά να εκκρίνονται κατά προτίμηση οι νεότεροι.  Κάτω από συνθήκες εξάντλησης θρεπτικών συστατικών, οι νεοσυντιθέμενοι κόκκοι αποικοδομούνται επιλεκτικά στο λυσόσωμα μέσω ενός μηχανισμού ανεξάρτητου από μακροαυτοφαγία και η υπερενεργοποίηση αυτού του μηχανισμού αποδόμησης μπορεί να παίξει ρόλο στη δυσλειτουργία των β-κυττάρων του διαβήτη τύπου 2. Δεδομένης της αλλοιωμένης αυτοφαγίας σε αυτές τις δύο μορφές διαβήτη και του ρόλου της στην αποικοδόμηση της (προ)ινσουλίνης, είναι εύλογο ότι η τροποποιημένη αυτοφαγία μπορεί να συμβάλλει στους βιοδείκτες που εκκρίνονται από δυσλειτουργικά β κύτταρα στους τύπους 1 και 2 διαβήτη.

 

Οθωμανική αντίδραση απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση

 Με τον Ελληνικό Αγώνα της Ανεξαρτησίας οι ιδέες του έθνους και του εθνισκισμού, που οι εκπρόσωποι της οθωμανικής διοίκησης άκουγαν σαν μακρινά παράδοξα της Γαλλικής Επανάστασης , επανενφανίστηκαν στο προσκήνιο, στην επικράτεια της ίδιας της αυτοκρατορίας. Ήταν συλλογική αποστασία των υπηκόων. Η Πύλη πληροφορήθηκε την κήρυξη της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο οποίος την 22 Φεβρουαρίου 1821, πέρασε τον Προύθο (σύνορο Ρωσίας - Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), στρατοπέδευσε στο Ιάσιο και εξέδωσε τη γνωστή προκήρυξη με τον τίτλο "Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος". Οι οθωμανοί πληροφορήθηκαν από τον Ρώσο πρόξενο στο Ιάσιο ότι " ο Υψηλάντης είχε καταλάβει την πόλη μαζί με κάποιους άντρες". Δύο ακόμα επιστολές παρέδωσε ο Υψηλάντης στο Ρώσο πρόξενο όπου σημείωνε ότι "οι ανάγκες της μητέρας πατρίδας, η παρούσα χρονική στιγμή και η κατάσταση των ομογενών μου, με υποχρεώνουν να τεθώ επικεφαλής όλων των Ρωμιών και να ηγηθώ των στρατιωτών οι οποίοι είχαν προετοιμαστεί γι' αυτή τη στιγμή".

Η Πύλη είχε κατασχέσει μεγάλο μέρος της αλληλογραφίας του Υψηλάντη. Στις επιστολές είχε διατυπωθεί από ελληνικής πλευράς  σχέδιο συνεργασίας του "ελληνικού" (Yunan) και του "σερβικού" (Sirp) μιλλετίου, βασιζόμενο στην αμοιβαία υποστήριξη και βοήθεια στη διάρκεια των επικέιμενων αναμετρήσεων.

Μέσα σε αυτό το κλίμα ο Μαχμούτ Β' αποφάσισε να τιμωρήσει παραδειγματικά εξέχουσες προσωπικότητες της ελίτ των Ρωμιών για να εκμηδενίσει την ηγεσία τους και να παραδειγματίσει τους στασιαστές. Πράγματι τον Απρίλιο του 1821 εκτελέστηκαν αρκετά επιφανή μέλη του μιλλετίου των Ρωμιών και πολλοί Φαναριώτες λόγω συγγενείας ή επαγγελματικών διασυνδέσεων. Ο σουλτάνος Μαχμούτ Β' θεώρησε υπεύθυνο για την επανάσταση και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο Ε'. Σύμφωνα με την οθωμανική αντίληψη οι θρησκευτικοί επικεφαλής των μη μουσουλμάνων όφειλαν να υπακούν οι ίδιοι, να γνωρίζουν τις πράξεις του ποιμνίου τους και να μεριμνούν για την υπακοή του και να καταδίδουν στις Αρχές οτιδήποτε αντίθετο. Ο Πατριάρχης κατα πάσα πιθανότητα καθ' υπόδειξη ή σε συνεργασία με τις οθωμανικές αρχές, εξέδωσε μακροσκελές κείμενο με το οποίο αφόριζε την επανάσταση και τους επαναστάτες. Παρά τον αφορισμό ο σουλτάνος του καταλόγισε αποτυχία να αποτρέψει την εξέγερση ενώ το γεγονός ότι καταγόταν από την Πελοπόννησο , από την περιοχή των Καλαβρύτων, θεωρήθηκε επιβαρυντικό στοιχείο.

Η απόφαση για την εκτέλεση του Πατριάρχη ελήφθη από το αυτοκρατορικό συμβούλιο. Πάνω στο κρεμασμένο σώμα αναρτήθηκε πινακίδα όπου γράφτηκαν τα ακόλουθα "Είναι αναγκαίο για όλους τους αρχηγούς και ιθύνοντες κάθε τάξης να επιτηρούν διαρκώς τα άτομα που βρίσκονται στη δικαιοδοσία τους και να αναφέρουν τις ανεπιθύμητες πράξεις στην κυβέρνηση τους. Ενώ και οι πατριάρχες είναι υποχρεωμένοι επίσης να διερευνούν τις κακές και καλές πράξεις των ποιμνίων τους και να αναφέρουν στην Υψηλή Πύλη αυτούς που δεν δέχονται νουθεσίες, αυτός ο Πατριάρχης, διαπράττοντας ξεκάθαρα μια πράξη προδοσίας και όντας Μοραϊτης στην καταγωγή, συμμετείχε στη στάση που ξέσπασε ανάμεσα στο ποίμνιο του"

Το Β-κύτταρο στο διαβήτη. Άλλες μορφές.

Άλλοι υποτύποι διαβήτη περιλαμβάνουν διαβήτη κύησης, ο οποίος ορίζεται ως ο διαβήτης που εμφανίζεται σε γυναίκες κατά το δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και ο οποίος δεν υπήρχε πριν από την κύηση. Εμφανίζεται σε έως και 10% των κυήσεων και συχνά υποχωρεί μετά τον τοκετό, ενώ παραμένει παράγοντας κινδύνου για μελλοντικό διαβήτη τύπου 2.
Έχουν επίσης εντοπιστεί αρκετά μονογονικά σύνδρομα διαβήτη, στα οποία ελαττώματα σε μεμονωμένα γονίδια καθοριστικά για τη φυσιολογική λειτουργία των β-κυττάρων οδηγούν σε υπεργλυκαιμία . Οι πιο σημαντικές κλινικές οντότητες είναι μεταλλάξεις που προκαλούν (i) νεογνικό ή συγγενή διαβήτη και (ii) MODY-maturity-onset of diabetes of the young.
Ο νεογνικός διαβήτης συνήθως διαγιγνώσκεται πριν από την ηλικία των 6 μηνών σε άτομα χωρίς γενετική ευαισθησία στον διαβήτη τύπου 1 και τα οποία έχουν βρεθεί ότι έχουν μία από τις γνωστές γενετικές ανωμαλίες των β-κυττάρων που σχετίζονται με αυτή τη διαταραχή . Αυτή η ασθένεια συνδέεται επίσης συχνά με προβλήματα σε άλλα συστήματα οργάνων που μπορούν να αποδοθούν στη γονιδιακή μετάλλαξη . Το MODY κληρονομείται με αυτοσωμικό κυρίαρχο χαρακτήρα και τυπικά διαγιγνώσκεται στην εφηβεία και στην πρώιμη ενήλικη ζωή, χωρίς σημεία αντίστασης στην ινσουλίνη και αυτοαντισώματα. Η ασθένεια έχει συνδεθεί με μια σειρά από γονιδιακά ελαττώματα, τα οποία επηρεάζουν κατά κύριο λόγο την ανάπτυξη και τη λειτουργία των β-κυττάρων. Δεδομένων των διαφορών στον φαινότυπο που σχετίζεται με αυτά τα γονιδιακά ελαττώματα, η απαιτούμενη θεραπεία μπορεί να ποικίλλει από μη θεραπεία για ελαττώματα γονιδίου γλυκοκινάσης έως από του στόματος παράγοντες και/ή ινσουλίνη για τις άλλες μορφές.

Παγκρεατικές (εξωκρινείς) ασθένειες όπως η κυστική ίνωση, η παγκρεατίτιδα, το τραύμα, η αιμοχρωμάτωση και η νεοπλασία μπορεί επίσης να προκαλέσουν υπεργλυκαιμία . Με την πρόοδο στη θεραπεία της κυστικής ίνωσης που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της διάρκειας ζωής, η επίπτωση και ο επιπολασμός του διαβήτη που σχετίζεται με την κυστική ίνωση (CFRD) αυξάνεται. Οι νευρογνωστικές ασθένειες και ο διαβήτης έχουν συνδεθεί, με την παθοφυσιολογία τους να σχετίζεται ίσως με την εναπόθεση αμυλοειδών ινιδίων στον εγκέφαλο και τις νησίδες του παγκρέατος . Τέλος, πολλές άλλες μορφές διαβήτη αναγνωρίζονται, όπως ο επαγόμενος από φάρμακα διαβήτης (που σχετίζεται με γλυκοκορτικοειδή , αναστολείς καλσινευρίνης , αντιρετροϊκή θεραπεία , ο διαβήτης δευτεροπαθώς σε ενδοκρινοπάθειες  και εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη μετά από μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων (NODAT)

Αν και αυτές οι ταξινομήσεις βασίζονται σε εκτενή κλινική εμπειρία, υπάρχει ετερογένεια στην παρουσίαση της νόσου, με πολλούς ανθρώπους να αποτυγχάνουν να κατηγοριοποιηθούν εύκολα σε μια συγκεκριμένη μορφή διαβήτη ή στην άλλη. Μια κατηγοριοποίηση προτάθηκε πρόσφατα χρησιμοποιώντας παραμέτρους που περιλαμβάνουν την ηλικία, τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη A1c (HbA1c), την παρουσία αυτοαντισωμάτων των νησίδων και ένα  μέτρο για την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τη β- κυτταρική λειτουργία. Αν και είναι πολλά υποσχόμενη, δεδομένου ότι οι φαινότυποι μπορεί να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου, η πραγματική κλινική αξία αυτών των νέων ταξινομήσεων μένει να προσδιοριστεί.  

Η αληθινή διάγνωση γίνεται συχνά πιο εμφανής όσο περνάει ο καιρός και η νόσος. Με τη συνεχιζόμενη αναγνώριση και βελτίωση των βιοδεικτών, ιδιαίτερα αυτών που σχετίζονται με το β-κύτταρο, αναμένουμε πολύ βελτιωμένη κατανόηση της νόσου και της ετερογένειάς της. Αυτή η βελτιωμένη κατανόηση θα πρέπει, με τον καιρό, να επιτρέψει την καλύτερη ταξινόμηση και μεταχείριση των ατόμων.

Το Β-κύτταρο στο διαβήτη

 Οι βιολογικοί δείκτες (βιοδείκτες), χρησιμοποιούνται συχνά για να παρέχουν μια ένδειξη της κατάστασης μιας βιολογικής διαδικασίας, παθολογικής κατάστασης ή απόκρισης σε μια παρέμβαση. Θεωρείται ότι εμπίπτουν σε 3 μεγάλες κατηγορίες—μοριακές, κυτταρικές και απεικονιστικές—και χρησιμοποιούνται στην ιατρική για την πρόβλεψη, τη διάγνωση και την πρόγνωση της νόσου

Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι μία από τις πιο κοινές ασθένειες στον κόσμο. Οι βιοδείκτες έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν κρίσιμες πληροφορίες για τον εντοπισμό ευπαθών ατόμων πριν από την έναρξη της νόσου, να προβλέψουν εκείνα των οποίων η πορεία της νόσου μπορεί να εξελιχθεί πιο γρήγορα από άλλους και να αναγνωρίσουν ποιοι μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν επιπλοκές.
Στον πυρήνα της ανάγκης για αναγνώριση και πρόβλεψη του διαβήτη και των επιπλοκών του βρίσκεται το β-κύτταρο το οποίο παίζει ζωτικό ρόλο στην ανάπτυξη υπεργλυκαιμίας σε όλες τις μορφές διαβήτη.

Ο διαβήτης είναι μια σύνθετη, πολυπαραγοντική νόσος που ορίζεται από αυξημένες συγκεντρώσεις γλυκόζης στο πλάσμα. Η υπεργλυκαιμία προκαλείται από ανεπαρκή ινσουλίνη, είτε παρουσία είτε απουσία μειωμένης ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Η συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων διαβήτη περιλαμβάνει τους δύο κύριους υποτύπους, τον τύπο 1 και τον τύπο 2, με τους τελευταίους να αντιπροσωπεύουν το 90% έως 95% των περιπτώσεων παγκοσμίως . Στην περίπτωση του διαβήτη τύπου 2, υπάρχει σημαντική ετερογένεια. Επιπλέον, υπάρχει ένας αριθμός άλλων υποτύπων που είναι λιγότερο διαδεδομένοι αλλά σχετίζονται με τη συζήτηση των βιοδεικτών β-κυττάρων και του διαβήτη. 

Ο διαβήτης τύπου 1 προκύπτει από αυτοάνοση επίθεση που οδηγεί σε σημαντική απώλεια και δυσλειτουργία των β κυττάρων. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 έχουν αντισώματα που κατευθύνονται στις πρωτεΐνες των κυττάρων των νησίδων και χρειάζονται θεραπεία με ινσουλίνη νωρίς στην πορεία της νόσου. Αν και είναι πιο συχνή στη νεολαία, η ασθένεια μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ενήλικες. Η πορεία της νόσου σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας είναι συνήθως πιο ήπια, με παρατεταμένες περιόδους ενδογενούς έκκρισης ινσουλίνης και χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης διαβητικής κετοξέωσης. Αυτή η κατάσταση αναφέρεται συχνά ως λανθάνοντας αυτοάνοσος διαβήτης σε ενήλικες (LADA). Τα άτομα με LADA έχουν ανιχνεύσιμα αυτοαντισώματα, αλλά το αν το LADA αντιπροσωπεύει την ίδια κλινική οντότητα με τον διαβήτη τύπου 1 συζητείται 

Ο διαβήτης τύπου 2 συνήθως επηρεάζει άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που είναι συχνά υπέρβαρα ή παχύσαρκα και υποφέρουν από αντίσταση στην ινσουλίνη. Το ανησυχητικό είναι ότι τώρα αναγνωρίζεται επίσης πιο συχνά σε νεότερες ηλικίες. Σε αυτή τη μορφή διαβήτη, η οποία περιλαμβάνει πολλαπλούς παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς , η απώλεια της λειτουργίας των β-κυττάρων είναι τυπικά πιο σταδιακή με την πάροδο του χρόνου. Έτσι, τα άτομα μπορεί να παραμένουν μάλλον ασυμπτωματικά και αδιάγνωστα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ινσουλίνη συνήθως δεν απαιτείται κατά τη διάγνωση, αν και πολλά άτομα προχωρούν σε θεραπεία υποκατάστασης ινσουλίνης κατά τη διάρκεια της νόσου  

Σερβική επανάσταση

 1804-1813 και 1815-1817. Η εξέγαρση στη Σουμάδια το 1804 ξεκίνησε σαν απόρροια κονωνικών και οικονομικών προβλημάτων στην περιοχή, την οποία είχε προκαλέσει το καθεστώς των "νταήδων". Στην αρχή της εξέγερσης οι μουσουλμάνοι , κάτοικοι του σαντακίου του Σμεντέροβο οι οποίοι υπέφεραν και οι ίδιοι από την οικονομική δυσπραγία και την υποβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου, συνέδραμαν τους εξεγερμένους Σέρβους. Η εξέγερση πήρε διατάσεις επανάστασης. Οι Σέρβοι απώλεσαν το καθεστώς των "ζιμμήδων", δηλ. των "προστατευομένων" και χαρακτηρίστηκαν "χαρμπήδες" άτομα δηλ. που βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση με την ισλαμική κοινότητα. Ο Καραγιώργης της Σερβίας ήταν ο "επικεφαλής των ληστών".

Το 1806 ο Μεχμέτ Έσαντ Εφέντης εξέδωσε φετβά και παρακινούσε τους μουσουλμάνους να πάρουν τα όπλα και να καταστείλουν την εξέγερση. Την ίδια περίοδο ο διοικητής της Βοσνίας ζήτησε από τον Πατριάρχη Καλλίνικο Ε' να νουθετήσει τους Σέρβους, ώστε να διατηρήσουν δεσμοός αφοσίωσης με το οθωμανικό κράτος. Ακόμα και μετά την έναρξη του ρωσοτουρκικού πολέμου (1806-1812), όταν πλέον οι Σέρβοι διατυπώνουν αιτήματα για ανεξαρτησία, οι Οθωμανοί δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται τις διαστάσεις του σερβικού ζητήματος. Το 1812 στις ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία ο επικεφαλής Οθωμανός Αχμετ Πασάς τόνισε στον Ρώσο αρχιστράτηγο Κουτούζοφ ότι οι Σέρβοι είναι οθωμανοί υπήκοοι και η επανάσταση ήταν περιορισμένη στην περιοχή που ονομαζόταν Σερβία. Οι χαρακτηρισμοί Σέρβος και Σερβική Επανάσταση ήταν γεωγραφικοί. Οι Οθωμανοί δεν τους θεωρούσαν ξεχωριστό έθνος.

Ελληνική επανάσταση

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία σε όλη τη διάρκεια της μακραίωνης πορείας της από την ίδρυση της είχε αντιμετωπίσει διάφορες τοπικές η "εθνοτικές" εξεγέρσεις πριν από την Ελληνική Επανάσταση. Στη βάση των εξεγέρσεων αυτών βρίσκονταν τις περισσότερες φορές οικονομικά αιτήματα, ενώ απουσίαζαν οι βασικές προϋποθεσεις (ριζική ανατροπή κοινωνικών και πολιτικών δομών, ευρεία συμμαχία κοινωνικών στρωμάτων) που θα μας επέτρεπαν να τις χαρακτηρίσουμε ως επαναστάσεις.

Κάθε εξέγερση βέβαια είχε τις δικές της αιτίες, δυναμικές και στόχους. Μπορούμε να πούμε όμως ότι πολλές απ' αυτές οφείλονταν στις παθογένειες που προκαλούσε η κακοδιοίκηση. Είχαν ως αιτήματα άλλοτε την πληρωμή οφειλομένων μισθών, άλλοτε φοροελαφρύνσεις, άλλοτε την απόδοση δικαιοσύνης, άλλοτε την αντικατάσταση κάποιου επαρχιακού διοικητή που ασκούσε τυραννική εξουσία. Κάποιες από τις εξεγέρσεις στρέφονταν άμεσα εναντίον  της δυναστείας του Οίκου του Οσμάν υποσκάπτοντας τα θεμέλια του και την ύπαρξη του κράτους. Το οθωμανικό κράτος τις θεωρούσε μομφή εναντίον του σουλτάνου και κατέφευγε στην παραδοσιακή λήψη μέτρων, όπως η χρήση βίας, η τιμωρία των υπευθύνων και η έκδοση φιρμανιών που χορηγούσαν αμνηστία σε όσους επέστρεφαν στην νομιμότητα.

'Ετσι εκφράστηκε η Πύλη στην εξέγερση του 1770 στην Πελοπόννησο, η οποία είναι γνωστή ως Ορλωφικά. Με την έκρηξη του κινήματος οι Οθωμανοί και ο άμαχος πληθυσμός κατέφυγαν στα πλησιέστερα φρούρια και επιστράτευσαν τα παραδοσιακά μέτρα αντιμετώπισης : άμεση ένοπλη επέμβαση, κατάσχεση όπλων των μη μουσουλμάνων υπηκόων και παραδειγματική τιμωρίς των ηγετών του κινήματος. Κύρια αιτία της εξέγερσης ήταν η ρωσική υποκίνηση, αλλά έπαιξαν ρόλο και οι κοτζαμπάσηδες,και το σύστημα επαρχιακής διοίκησης και η φορολογική πολιτική της Πύλης.

Ε χαρντ νταϋς ναϊτ

 όπως το τραγουδούν οι Μπιτλς

Ιτς  μπήν ε χάρντ νταϊυς νάϊτ, αντ άϊβ μπήν γουόρκιν λάϊκ ε ντόγκ

ιτς  μπήν ε χάρντ νταϊυς νάϊτ, αϊ σούντ μπη σλήπιν λάϊκ ε λόνγκ

Μπάτ γουέν άϊ γκέτ χόμ τού γιού, άϊ φάϊντ δε θίνς δάτ γιού ντού

Γουίλ μαίηκ μή φήλ όλ' ράϊτ

Γιού νόου άϊ γουόρκ όλ νταίη, του γκέτ γιού μάνεϋ του μπάυ θίνς γιού

Εντ ίτς γουώρθ ίτ τζάστ του χήαρ γιού σαίη , γιου 'ρ γκόνα γκίβ μη έβρυθιν

Σο άϊ λάβ του κάμ χόμ, κώζ γουέν άϊ γκέτ γιου αλόν, γιού νόου άϊ φήλ όκεϋ

Γουέν άϊ 'μ χόμ έβρυθιν σήμς του μπή ράϊτ, γουέν άϊ 'μ χόμ φήλιν γιού χόλντιν μη τάϊτ, τάϊτ

Ιτς μπήν έ χάρντ νταίϋς νάϊτ

John Macleod (1876-1935) - Charles Best (1899-1978) - James Bertram Collip (1892-1965)

 Ο Macleod γεννήθηκε στο Aberdeen της Σκωτίας, το 1876. Αποφοίτησε με διδακτορικό στην ιατρική το 1898. Μετακόμισε στη Λειψία και εργάστηκε στο ίδιο εργαστήριο όπου είχε περάσει ο Paul Langerhans για μερικές εβδομάδες, χρόνια πριν. Το 1903, απέκτησε μόνιμη θέση στο Πανεπιστήμιο Western Reserve στο Κλίβελαντ του Οχάιο. Ανέπτυξε ενδιαφέρον για τους υδατάνθρακες, τον προσδιορισμό της γλυκόζης στο αίμα και του γλυκογόνου του ήπατος και τον πειραματικό διαβήτη σε σκύλους. Απέκτησε διεθνή φήμη για το μεταβολισμό διαφόρων ουσιών, ιδίως στον τομέα του μεταβολισμού των υδατανθράκων με πολλές δημοσιεύσεις και ένα εγχειρίδιο και διορίστηκε το 1918 στην έδρα της Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Στις 8 Νοεμβρίου 1920, ο Banting είχε ραντεβού με τον John Macleod. Ο Banting περιέγραψε την ιδέα του, αλλά ο Macleod σύντομα συνειδητοποίησε ότι ο Banting δεν είχε πραγματική γνώση του παγκρέατος ή του διαβήτη και ότι δεν ήξερε πώς να πραγματοποιήσει τα κατάλληλα πειράματα για να επιβεβαιώσει τις υποθέσεις του. Ο Macleod σκέφτηκε επίσης ότι θα ήταν επικίνδυνο να επιχειρήσει κανείς σε έναν τομέα στον οποίο αρκετοί εξέχοντες ερευνητές είχαν αποτύχει. Αλλά παρά την έλλειψη ενθουσιασμού του, ήταν περίεργος και προειδοποίησε μόνο τον Μπάντινγκ ότι η επιτυχία ήταν απίθανη. Ο Macleod σεβάστηκε τις ικανότητες και την εμπειρία του Banting ως χειρουργού, που θα μπορούσε να αποτελέσει πλεονέκτημα για τη διαχείριση χειρουργικών επεμβάσεων σε σκύλους. Ο Macleod δέχτηκε να πάρει το Banting για ένα καλοκαιρινό έργο και να παράσχει έναν καλοκαιρινό προπτυχιακό φοιτητή για να τον βοηθήσει και μερικά σκυλιά για αρχή. Δύο μαθητές ήταν στην πραγματικότητα έτοιμοι να δεχτούν την καλοκαιρινή δουλειά, ο Κλαρκ Νομπλ και ο Τσαρλς Μπεστ. Η ιστορία λέει ότι αποφάσισαν να χωρίσουν τη δουλειά και πέταξαν ένα νόμισμα για να δουν ποιος πρέπει να ξεκινήσει πρώτος. Ο Best κέρδισε το κέρμα

Ο Charles Best γεννήθηκε το 1899 στο Pembroke, μια μικρή πόλη στο Maine, 30 μίλια από τα καναδικά σύνορα. Ο πατέρας του ήταν ο τοπικός γιατρός. Πέρασε δημόσιο και γυμνάσιο στο Pembroke. Όταν ήρθε η ώρα να αποφασίσει τι ήθελε να κάνει, επέλεξε να γίνει γιατρός όπως ο πατέρας του. Επέλεξε το Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Το ίδιο έτος, το 1917, όταν εισήλθε στο προπτυχιακό μάθημα φυσιολογίας και βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, μια από τις θείες του πέθανε από διαβήτη. Την είχε ακολουθήσει ο Έλιοτ Τζόσλιν στη Βοστώνη. Η ασθένεια και ο θάνατός της επηρέασαν βαθιά τον προσανατολισμό του Μπεστ. Όπως ο Μπάντινγκ, έτσι και ο Μπεστ γράφτηκε στο στρατό αφού απορρίφθηκε δύο φορές. Εντάχθηκε τελικά sto Πυροβολικού των Ιπποτών την άνοιξη του 1918. Στάλθηκε στην Αγγλία τον Οκτώβριο του 1918. Επέστρεψε στο σπίτι τον Δεκέμβριο χωρίς να έχει πολεμήσει στη Γαλλία. Ολοκλήρωσε το δεύτερο ακαδημαϊκό έτος του στις Τέχνες και την Ιατρική. Ο Best συνεργάστηκε με τον στενό του πανεπιστημιακό φίλο Clark Noble. Σε ένα πάρτι, τον Φεβρουάριο του 1919, ο Μπεστ γνώρισε τη Μάργκαρετ Μάχον. Πέρασαν όλη τη ζωή τους μαζί και ήταν μια μεγάλη υποστήριξη για αυτόν κατά την περίοδο πριν και μετά την ανακάλυψη της ινσουλίνης. Ο γιος του Τσαρλς Μπεστ έγραψε μια προσωπική βιογραφία των γονιών του  

Ο Collip γεννήθηκε στο Belleville του Οντάριο στις 20 Νοεμβρίου, 1892. Το 1907, πήρε φυσιολογία και βιοχημεία στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και έλαβε πτυχίο το 1912. Στη συνέχεια παρακολούθησε σπουδές στη βιοχημεία με τη σημαντική επιρροή του καθηγητή φυσιολογίας και στη συνέχεια προέδρου της βιοχημείας Archibald Macallum (1858-1934), τον οποίο θα πετύχει ο Collip Πανεπιστήμιο McGill το 1928. Ο Collip απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο το 1913 και διδακτορικό το 1917 στο McGill. Μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα στο Έντμοντον, όπου έγινε καθηγητής βιοχημείας. Το φθινόπωρο του 1921, με μία υποτροφία Ροκφέλερ , μετακόμισε με την οικογένειά του στο Τορόντο για ένα χρόνο άδειας απο την εργασία του και άρχισε να εργάζεται στο Εργαστήριο του John Macleod. Τον Δεκέμβριο, οι ικανότητές του ως βιοχημικoύ τον βοήθησαν να συμβάλει σημαντικά στη μελέτη για την ινσουλίνη .