Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 30 Νοεμβρίου 2020

Πέταλα από αίμα

 ΑΥΤΟΙ δεν το ήξεραν, εκείνη τη νύχτα όμως θα ήταν το αποκορύφωμα του επικού τους ταξιδιού μέσα στις πεδιάδες. Ήταν αλήθεια ότι η γιορτή του Αμπντούλα, όπως την ονόμασαν, τους έδωσε νέα ζωή κι αποφασιστικότητα, και την επόμενη, παρά τον ήλιο που τους χτύπησε νωρίτερα και πιο μανιασμένα απ' όσο τις προηγούμενες μέρες, σαν να ήθελε να δοκιμάσει την αντοχή τους μέχρι τέλους, παρά τις μαρτυρίες της ακακίας, του σκεπασμένου με στάχτη καφμορόδενδρου, των φραγκοσυκιών που έδειχναν να έχουν υποκύψει στον δυνατό ήλιο, περπατούσαν με βήμα ζωηρό, σαν να ήξεραν κι οι ίδιοι αυτή τη μυστική επιθυμία του ήλιου και ήταν αποφασισμένοι να κερδίσουν. Η ιστορία του Αμπντούλα τους έκανε να αντιληφθούν μια νέα σχέση με το χώμα που πατούσαν: το χώμα, τα αρμυρίκια, οι αγάπανθοι, οι κάκτοι, τα πάντα στις πεδιάδες καθαγιάσθηκαν από τα πόδια αυτών που πολέμηαν και πέθαναν για να είναι η Κένυα ελεύθερη. Δεν υπήρχε λοιπό κάτι, κάποιο πνεύμα αυτών των ανθρώπων και μέσα τους;

                                                                                                       Νγκουγκι Γουα Θιονγκο

Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020

Δυσλιπιδαιμία - Αντιμετώπιση

. Η υγιεινή διατροφή και η σωματική δραστηριότητα είναι βασικά συστατικά στην αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας. Οι ομάδες τροφίμων για μια υγιεινή διατροφή περιλαμβάνουν λαχανικά, φρούτα, όσπρια (φακές, φασόλια, μπιζέλια, ρεβίθια), δημητριακά ολικής αλέσεως, ψωμί, γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλού λίπους (αποβουτυρωμένο γάλα, γιαούρτι χαμηλών λιπαρών), πουλερικά χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά χωρίς δέρμα, άπαχο και λιπαρά ψάρια χωρίς το δέρμα, μη τροπικά φυτικά έλαια και ξηρούς καρπούς. Συμπληρωματικά έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Τα διαιτητικά συστατικά μπορεί να τροποποιηθούν για άτομα με διαβήτη ή άλλες διαταραχές που επωφελούνται από τη διατροφική θεραπεία και οι θερμίδες μπορεί να προσαρμοστούν για τη διατήρηση της απώλειας βάρους ή για τη μείωση του βάρους. Οι θερμίδες από κορεσμένα λιπαρά δεν πρέπει να αποτελούν περισσότερο από 5% έως 6% του συνολικού αριθμού θερμίδων και θα πρέπει να αποφεύγουν τα trans-λιπαρά. Συνιστάται περιορισμός νατρίου σε 2 g ημερησίως για άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση. Οι μειώσεις στο TG είναι συνήθως μεγαλύτερες από τις μειώσεις στο LDL-C.

. Προτείνεται συνολικά 150 έως 300 λεπτά/εβδομάδα αεροβικής φυσικής δραστηριότητας μέτριας έντασης, ή 75 έως 150 λεπτά την εβδομάδα έντονης άσκησης, καθώς και προπόνηση αντίστασης τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για ενήλικες.

. Φάρμακα

Η πρώτη γραμμή φαρμακολογικής θεραπείας είναι οι στατίνες. Οι στατίνες μειώνουν την LDL-C αναστέλλοντας την αναγωγάση HMG-Co Α και μειώνουν τα αθηροσκληρωτικά αγγειακά συμβάντα σημαντικά. Η απόφαση έναρξης στατίνης εξαρτάται από το επίπεδο LDL-C και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο  του ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο, πιθανούς κινδύνους και οφέλη αλλά και την προτίμηση του ασθενούς. Σε πολλές οδηγίες, το LDL-C είναι ο στόχος της θεραπείας. Οι οδηγίες συνιστούν παρακολούθηση της LDL-C και σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο LDL-C < 70  mg/dL. Έχει συζητηθεί η συνέχιση αγωγής σε άτομα άνω των 75 ετών. Φαίνεται ότι υπάρχει όφελος σε ασθενείς σε ασθενείς με ενδιάμεσο ή υψηλό κίνδυνο. Παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη σε ηλικιωμένους ασθενείς είναι η πολυφαρμακευτική αγωγή, οι πιθανές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων, η ψυχική υγεία, η πρόγνωση άλλων ασθενειών και οι επιθυμίες του ασθενούς.

Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2020

Υπερτριγλυκεριδαιμία

Σε ασθενείς με τριγλυκερίδια (TG) νηστείας > 500  mg/dL συνιστούμε τη φαρμακολογική θεραπεία ως συμπλήρωμα στη διατροφή και την άσκηση για την πρόληψη της παγκρεατίτιδας. Ασθενείς με TG > 1000 mg/dL συχνά δεν έχουν επαρκή απάντηση στα φάρμακα. Επομένως, ο έλεγχος του διαβήτη (αν πάσχουν), η τροποποίηση της διατροφής και η απώλεια βάρους είναι απαραίτητα. Σε ασθενείς με έντονη υπερτριγλυκεριδαιμία, είναι σημαντικό να αξιολογούνται τα φάρμακα και, εάν είναι δυνατόν, να αποσύρονται αυτά, όπως τα οιστρογόνα και τα διαχωριστικά χολικού οξέος που συμβάλλουν στην αύξηση των TG.

. Φάρμακα όπως στατίνες, φιβράτες και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ως συμπλήρωμα της τροποποίησης του τρόπου ζωής, μπορούν να μειώσουν επαρκώς τα TG σε ασθενείς με τιμές 500-1000 mg / dL, και συνεπώς να μειώσουν τον κίνδυνο παγκρεατίτιδας. Σε ασθενείς με τιμές >1000 μπορεί τα φάρμακα να μην μειώνουν επαρκώς, οπότε χρειάζεται ταυτόχρονα δίαιτα πολύ χαμηλών λιπαρών, απώλεια βάρους, αποφυγή αλκοόλ και αν χρειάζεται έλεγχος σακχάρου. Πρόσφατα ένα ολιγονουκλεοτίδιο που ερευνάται (volanesorsen) έχει αναφερθεί ότι μειώνει δραματικά τα TG, σε ασθενείς με σοβαρή αύξηση λόγω της ομόζυγης ανεπάρκειας λιποπρωτεϊνικής λιπάσης (LPL) , όμως μπορεί να προκύψει θρομβοκυτταροπενία που μπορεί να είναι σοβαρή. 

. Σε ασθενείς με παγκρεατίτιδα λόγω αυξημένων TG, δεν συνιστάται πλασμαφαίρεση ως θεραπεία πρώτης γραμμής για μείωση TG. Μπορεί να είναι χρήσιμη σε άτομα με εξαιρετικά αυξημένα επίπεδα ή καταστάσεις εξαιρετικά υψηλού κινδύνου όπως ως εγκυμοσύνη.

. Σε ενήλικες που βρίσκονται σε αγωγή με στατίνες και εξακολουθούν να έχουν μέτρια αυξημένα επίπεδα TG> 150 mg / dL και που έχουν είτε αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο ή διαβήτη συν δύο επιπλέον παράγοντες κινδύνου, προτείνουμε την προσθήκη αιθυλεστέρα εικοσαπεντανοϊκού οξέος (EPA) για μείωση κινδύνου καρδιαγγειακού συμβάματος. Η δόση του αιθυλεστέρα EPA είναι 4 g / ημέρα. Εάν ο αιθυλεστέρας EPA δεν είναι διαθέσιμος ή προσβάσιμος, τότε προστίθεται φιβράτη.

. Τα δεσμευτικά χολικών οξέων αντενδείκνυνται όταν τα TG είναι > 500 mg / dL . Σε πρόσφατη μελέτη αποδείχθηκε επίσης σημαντική αύξηση TG με τη χρήση colesevelam. Προτείνεται έλεγχος τριγλυκεριδίων πλάσματος πριν την έναρξη της αγωγής και πάλι κατά τη διάρκεια της αγωγής

Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2020

Λιπίδια - Μέτρηση

Σε ενήλικες η τυπική κλινική προσέγγιση για την αξιολόγηση των λιπιδίων, σημαίνει αιμοληψία, μετά από 8-10 ώρες νηστείας, όπου επιτρέπεται μόνο νερό και ποτά χωρίς καφεϊνη. Μετράμε ολική χοληστερόλη, TG, HDL και υπολογίζουμε την LDL. Τα HDL-C και TG έχουν φυσιολογικές περιοχές βάσει της κατανομής του πληθυσμού. Το LDL-C δεν έχει φυσιολογικό εύρος επειδή οι «βέλτιστες» συγκεντρώσεις LDL-C ποικίλλουν ανάλογα με τον βαθμό καρδιαγγειακού κινδύνου του ατόμου.            Σε ενήλικες με ενδοκρινικές διαταραχές συνιστάται αξιολόγηση καρδιαγγειακού κινδύνου με τους παραδοσιακούς παράγοντες και τον 10ετή κίνδυνο καρδιαγγειακού συμβάματος (ASCVD, atherosclerotic cardiovascular disease). Οι παραδοσιακοί παράγοντες κινδύνου είναι η ηλικία,  φύλο, φυλή, συστολική αρτηριακή πίεση, θεραπεία για υπέρταση, ολική χοληστερόλη, HDL-C, κάπνισμα και διαβήτης, για τον υπολογισμό του 10ετούς κινδύνου εμφράγματος του μυοκαρδίου (MI ), εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιαγγειακού θανάτου .Πρόσθετοι παράγοντες αύξησης του κινδύνου περιλαμβάνουν το οικογενειακό ιστορικό πρόωρης στεφανιαίας νόσου (CAD), μεταβολικό σύνδρομο, χρόνια νεφρική νόσο, χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα, ιστορικό πρώιμης εμμηνόπαυσης ή προεκλαμψία και εθνικότητα.

. Μετράμε λιπίδια νηστείας αλλά και επιπλέον ApoB (ApoB ≥130 mg/dL θεωρείται παράγοντας κινδύνου) και υποκατηγορίες λιπιδίων για περαιτέρω διερεύνηση συμπεριλαμβανομένης της διάγνωσης των υποκείμενων γενετικών δυσλιπιδαιμιών. Η Lp(a) μπορεί να μετρηθεί σε δείγμα νηστείας ή μη νηστείας.Το Lp (a) είναι ένα τροποποιημένο σωματίδιο τύπου λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL) στο οποίο η ApoA μια μεγάλη πρωτεΐνη με δομική ομοιότητα με το πλασμινογόνο, συνδέεται ομοιοπολικά με το apoB. Τα επίπεδα Lp(a) καθορίζονται κυρίως από τον γονότυπο χωρίς σημαντικές διατροφικές ή περιβαλλοντικές επιδράσεις. Είναι μέτρηση χρήσιμη για την εκτίμηση οικογενούς κινδύνου. Lp(a) ≥50 mg/dL αυξάνει τον κίνδυνο ASCVD. Η μέτρηση Lp (a) δεν χρειάζεται να επαναληφθεί εάν έχει προηγουμένως μετρηθεί (δηλαδή, στην παιδική ηλικία ή την πρώιμη ενηλικίωση). Δεν είναι ακόμη γνωστό εάν η μείωση του Lp (a) μειώνει το ASCVD. 

. Σε ασθενείς με οριακό ή ενδιάμεσο κίνδυνο (10ετής κίνδυνος ASCVD 5–19,9%) ιδιαίτερα σε αυτούς με πρόσθετους παράγοντες αύξησης του κινδύνου, στους οποίους η απόφαση σχετικά με τη θεραπεία με στατίνη και / ή άλλες προληπτικές παρεμβάσεις είναι αβέβαιη, προτείνουμε τη μέτρηση ασβεστίου στεφανιαίας αρτηρίας (CAC coronary artery calcium = εκτίμηση υποκλινικής αθηροσκλήρυνσης)

. Έχουν προταθεί πολλοί βιοδείκτες ορού για εκτίμηση επικινδυνότητας, η οποία ελέγχουν τη φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες, την ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, τη θρόμβωση και άλλες σημαντικές οδούς αλλά υπάρχει διακύμανση και έχει αποδειχθεί ότι προσθέτουν ελάχιστα στην αξιολόγηση κινδύνου. Μόνο η CRP ≥2.0  mg/L ένας δείκτης φλεγμονής μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως παράγοντας κινδύνου και να οδηγήσει σε πιο επιθετική θεραπεία.

Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2020

Λιπίδια και Γονάδες

PCO: Σε γυναίκες με PCO συνιστάται έλεγχος λιπιδίων. Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών σχετίζεται με παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου. Συστήνεται έλεγχος λιπιδίων τόσο πριν όσο και κατά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ορμονικής θεραπείας. Η πιο κοινή βλάβη είναι η υπερτριγλυκεριδαιμία

Εμμηνόπαυση: Η εμμηνόπαυση μπορεί να σχετίζεται με αύξηση των λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας και μείωση των λιποπρωτεϊνών υψηλής πυκνότητας. Συνιστάται θεραπεία της δυσλιπιδαιμίας με στατίνη. Η ορμονική θεραπεία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για αυξημένη καρδιαγγειακή νόσο. Η ορμονική θεραπεία περιγράφεται ως οιστρογόνο ± προγεστερόνη / προγεστίνη. Σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με ορμονική θεραπεία και με άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις, συνιστούμε τη θεραπεία με στατίνη για τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Σε γυναίκες που ξεκινάει η εμμηνόπαυση νωρίς (40-45 ετών) συνιστάται αξιολόγηση λιπιδίων.

Υπογοναδισμός και τεστοστερόνη: Σε ασθενείς με χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης συστήνεται υποκατάσταση. Σε ασθενείς με λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (<30 mg / dL ), ειδικά απουσία υπερτριγλυκεριδαιμίας, συνιστούμε κλινική ή βιοχημική διερεύνηση της κατάχρησης αναβολικών στεροειδών. Οι αυξημένες δόσεις ανδρογόνων μειώνουν τα επίπεδα HDL

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2020

Τι σημαίνει θρίαμβος

Να γελάς πολύ και συχνά.

Να αξίζεις τον σεβασμό των ευφυών ανθρώπων και την αγάπη των παιδιών. Να κερδίζεις την επιδοκιμασία των τίμιων κριτών και να υπομένεις την προδοσία των ψεύτικων φίλων. Να εκτιμάς την ομορφιά. Να βρίσκεις το καλύτερο στους άλλους. Να δίνεσαι στους άλλους. Να αφήνεις τον κόσμο λίγο καλύτερο απ' όσο τον βρήκες : μ' ένα υγιές παιδί, μ' έναν κήπο η με μια καλύτερη κοινωνία. Να έχεις παίξει και γελάσει με ενθουσιασμό και να έχεις τραγουδήσει με πάθος. Να ξέρεις ότι κάποια ζωή ανάσανε καλύτερα επειδή έζησες εσύ

Αυτό σημαίνει θρίαμβος

                                                                                            Ράλφ Γουάλντο Έμερσον

Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2020

Η σκιά του ευνούχου

" Αυτή είναι!!!"

"Έρχονται τέσσερις"

" Η πιο ωραία!!"

"Άντε τώρα"

"Εκείνη με τα μακριά μαλλιά!"

" Γαμώτο Ζενζάνα, υπάρχουν δύο με μακριά μαλλιά "

" Μα η άλλη είναι σαν αγγούρι"

Πριν ξεκινήσουν μια εποικοδομητική θεωρητική συζήτηση για τα κηπευτικά και τη γυναικεία ομορφιά, ο Μικέλ έλαβε το σημάδι της μοίρας

" Αυτή που γελάει. Το βλέπεις; με κοίταξε, έτσι δεν είναι; Πως σου φαίνεται; "

" Ναι..." Σιωπή, σκέψη..."Ναι"

"Ναι; Τι θα πει ναι; Πως σου φαίνεται; Ε;"

"Για να είμαι ειλικρινής..."

" Φυσικά! Δεν είναι υπέροχη; Δεν σε κάνει να χάνεις το μυαλό σου;"

                                                                                               Jaume Cabre


Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2020

Ορμόνες και λιπίδια

 . Παχυσαρκία

Συνιστάται αξιολόγηση πιθανού μεταβολικού συνδρόμου, καθώς και κατανομή λίπους για ακριβλη προσδιορισμό καρδιαγγειακού κινδύνου. Η διάγνωση του μεταβολικού συνδρόμου απαιτεί τρία από τα κάτωθι κριτήρια: τριγλυκερίδια  ≥150  mg/dL, μειωμένη HDL <50 mg / dL στις γυναίκες και <40  mg/dL στους άνδρες, συστολική αρτηριακή πίεση  ≥130  mm  Hg ή διαστολική ≥85  mm  Hg , αυξημένη περιφέρεια μέσης >102 cm για άνδρες και >88 cm για γυναίκες. Η υπεργλυκαιμία ορίζεται από την γλυκόζη νηστείας, το test ανοχής γλυκόζης ή την HbA1c. Η κατανομή του σωματικού λίπους καθορίζεται με τη μέτρηση περιφέρειας-ισχύων και τη σχέση μεταξύ τους

Σε ασθενείς με παχυσαρκία συστήνεται αλλαγή του τρόπου ζωής ως αντιμετώπιση πρώτης γραμμής, για μείωση τριγλυκεριδίων. Συνιστάται εκτίμηση του 10ετους καρδιαγγειακού κινδύνου. Σε ασθενείς που είναι ήδη σε αγωγή συνιστάται τακτική εκτίμηση λιπιδίων, κυρίως μετά απώλεια του 5% του βάρους σώματος και περιοδικά στη συνέχεια όταν το βάρος είναι σταθερό

. Θυρεοειδική νόσος

Σε ασθενείς με υπερλιπιδαιμία συστήνεται έλεγχος θυρεοειδούς πριν την θεραπεία μείωσης λιπιδίων. Αν ο ασθενής έχει υποθυρεοειδισμό συνιστάται πρώτα αγωγή για τον θυρεοειδή και στη συνέχεια αξιολόγηση και πάλι των λιπιδίων. Σε ασθενείς με υπερθυρεοειδισμό συνιστάται αξιολόγηση των λιπιδίων αφού ο ασθενής γίνει ευθυρεοειδικός. Λαμβάνοντας πάντα υπ' όψιν την ηλικία και την γενική υγεία του ασθενούς

. Cushing

Συστήνεται έλεγχος λιπιδίων στη διάγνωση και περιοδικά στη συνέχεια. Σε επίμονο Cushing προτείνεται θεραπεία με στατίνη αν η LDL είναι >70 mg / dL. Οι ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με μιτοτάνη για σύνδρομο Cushing αναπτύσσουν συνήθως δευτερογενή δυσλιπιδαιμία από τη θεραπεία. Η θεραπεία μείωσης των λιπιδίων μπορεί να μην είναι κατάλληλη για ασθενείς με περιορισμένο προσδόκιμο ζωής, όπως ασθενείς με υποκείμενη κακοήθεια. Σε ασθενείς που λαμβάνουν χρόνια αγωγή με γλυκοκορτικοειδή ελέγχονται τα λιπίδια. Η επίδραση των γλυκοκορτικοειδών ποικίλλει ανάλογα με τη δόση του γλυκοκορτικοειδούς, τη διάρκεια της θεραπείας και την υποκείμενη ασθένεια / ένδειξη.

. GH

Σε έλλειψη GH συνιστάται μέτρηση λιπιδίων και θεραπεία αν η LDL είναι >70 mg/dL. Σε ασθενείς με μεγαλακρία συνιστάται μέτρηση λιπιδίων στη διάγνωση και κατά τη διάρκεια της θεραπείας

Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2020

Λιπίδια και Σακχαρώδης Διαβήτης

Σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη 2 (ΣΔ) και άλλους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου συνιστάται η αγωγή με στατίνη, εκτός από την αλλαγή του τρόπου ζωής. Δεν συνιστάται στατίνη στη διάρκεια εγκυμοσύνης ή σε γυναίκα που προσπαθεί για εγκυμοσύνη. Σε ασθενείς άνω των 75 ετών η έναρξη θεραπείας με στατίνη εξαρτάται από τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, την πρόγνωση, τα άλλα φάρμακα, την ψυχική υγεία και την επιθυμία του ασθενούς

. Σε ασθενείς με ΣΔ 2 και άλλους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου προτείνεται LDL<70 mg / dL. Επομένως μαζί με την αλλαγή του τρόπου ζωής προστίθεται στατίνη. Σε ασθενείς με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο συνιστάται LDL<55 mg / dL. Αν στους ασθενείς αυτούς παραμένουν τα τριγλυκερίδια άνω των 150 mg / dL προστίθεται αιθυλεστέρας εικοσαπεντανοϊκού οξέος 4 g/ημέρα. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό συνιστάται φαινοφιμπράτη

. Σε ενήλικες με ΣΔ 2 με χρόνια νεφρική νόσο, σε στάδιο 1-4 συνιστάται θεραπεία μα στατίνη, ανεξάρτητα από την πιθανότητα καρδιαγγειακού κινδύνου λαμβάνοντας υπ' όψιν την νεφρική κάθαρση του φαρμάκου. Η πιταβαστατίνη, η πραβαστατίνη και η ροσουβαστίνη έχουν τουλάχιστον μερική κάθαρση μέσω των νεφρών, ενώ η ατορβαστατίνη, η φλουβαστατίνη, η λοβαστατίνη και η σιμβαστατίνη απομακρύνονται μέσω του ήπατος. Όλες οι στατίνες απαιτούν προσαρμογή της δόσης σε χρόνια νεφρική νόσο, εκτός από την ατορβαστατίνη και τη φλουβαστατίνη

. Σε ασθενείς με ανφιβληστροειδοπάθεια συστήνονται φιμπράτες, εκτός από τις στατίνες, και ανεξάρτητα από την ύπαρξη τριγλυκεριδίων. Προτιμώμενη η φαινοφιμπράτη 

. Σε ασθενείς με ΣΔ 1, ηλικίας 40 ετών και άνω, ή με ΣΔ διάρκειας άνω των 20 ετών ή μικροαγγειακές επιπλοκές, προτείνουμε θεραπεία με στατίνη, ανεξάρτητα από τη βαθμολογία καρδιαγγειακού κινδύνου. Εξετάζουμε θεραπεία αν η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας είναι πάνω από 70 mg / dl. Σε χρόνια νεφρική νόσο στα στάδια 1-4, προτείνουμε θεραπεία με στατίνη, ανεξάρτητα από τη βαθμολογία καρδιαγγειακού κινδύνου. Η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος για τη θεραπεία μείωσης των λιπιδίων, λαμβάνοντας υπ' όψιν τη νεφρική κάθαρση της στατίνης. Η εζετιμίμπη μπορεί να προστεθεί στη στατίνη εάν απαιτείται για να μειώσει περαιτέρω τη χοληστερόλη λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας. Δεν απαιτείται προσαρμογή της δόσης της εζετιμίμπης σε χρόνια νεφρική νόσο. Σε διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, προτείνουμε θεραπεία με στατίνη, ανεξάρτητα από τη βαθμολογία καρδιαγγειακού κινδύνου, για τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.

Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2020

Λιπίδια και ενδοκρινοπάθειες

 . Εκτίμηση κινδύνου σε καρδιαγγειακές παθήσεις

Σε ενήλικες με ενδοκρινικές διαταραχές συνιστάται έλεγχος λιπιδίων για εκτίμηση καρδιαγγειακού κινδύνου συμπεριλαμβανομένου του υπολογισμού του 10ετούς κινδύνου αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου. Στους ενήλικες με οριακό ή ενδιάμεσο κίνδυνο (5-19.9%) και κυρίως σε αυτούς με πρόσθετους παράγοντες κινδύνου, στους οποίους η απόφαση για αγωγή δεν είναι βέβαιη, προτείνεται έλεγχος για πιθανή αθηροσκλήρωση στεφανιαίων αρτηριών (μέτρηση ασβεστίου στεφανιαίων- score ασβεστίου- CAC) σε απλή αξονική θώρακος, χωρίς σκιαγραφικό. Coronary  artery  calcium  =  0 σημαίνει χαμηλό κίνδυνο, και συστήνεται επανάληψη σε 5-7 χρόνια σε ασθενείς χαμηλού κινδύνου, κάθε 3-5 χρόνια σε ενδιάμεσο κίνδυνο και κάθε 3 χρόνια σε ασθενείς υψηλού κινδύνου ή άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη

Σε ενήλικες ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό πρόωρης αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου ή προσωπικό ιστορικό αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου ή οικογενειακό ιστορικό υψηλής λιποπρωτεΐνης προτείνεται η μέτρηση Lp(a) για λήψη αποφάσεων σχετικά με την αγωγή τους. Η λιποπρωτεΐνη (a) ≥50 mg / dL  αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Εάν μετρηθεί μία φορά δεν χρειάζεται να επαναληθφεί. Δεν είναι ακόμη γνωστό εάν η μείωση της λιποπρωτεΐνης (α) μειώνει τον κίνδυνο αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου

. Υπερτριγλυκεριδαιμία 

Σε ενήλικες με επίπεδα τριγλυκεριδίων νηστείας άνω των 500 mg / dL συνιστάται φαρμακολογική θεραπεία σαν συμπλήρωμα στην δίαιτα και άσκηση (κίνδυνος παγκρεατίτιδας). Ασθενείς με επίπεδα τριγλυκεριδίων άνω των 1000 mg / dL συχνά δεν έχουν επαρκή ανταπόκριση στα φάρμακα και, επομένως, ο έλεγχος του διαβήτη, η τροποποίηση της διατροφής και η απώλεια βάρους είναι απαραίτητα. Σε ασθενείς με παγκρεατίτιδα που προκαλείται από τριγλυκερίδια, προτείνουμε να μην χρησιμοποιηθεί η οξεία πλασμαφαίρεση ως θεραπεία πρώτης γραμμής για τη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων. Η πλασμαφαίρεση μπορεί να είναι χρήσιμη σε εκείνους που δεν ανταποκρίνονται σε συμβατικές μεθόδους μείωσης των τριγλυκεριδίων, όπως άτομα που έχουν εξαιρετικά αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων (π.χ. πάνω από 10 000 mg / dL) ή σε καταστάσεις εξαιρετικά υψηλού κινδύνου, όπως η εγκυμοσύνη. Όταν υπάρχει ανεξέλεγκτος διαβήτης, η θεραπεία με ινσουλίνη θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την ομαλοποίηση των επιπέδων γλυκόζης. Σε ενήλικες που βρίσκονται σε στατίνες και εξακολουθούν να έχουν μέτρια αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων > 150 mg / dL και που έχουν είτε αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο ή διαβήτη συν 2 επιπλέον παράγοντες κινδύνου, προτείνουμε την προσθήκη αιθυλεστέρα εικοσαπεντανοϊκού οξέος 4 g / ημέρα για μείωση τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Εάν ο αιθυλεστέρας του εικοσαπεντανοϊκού οξέος δεν είναι διαθέσιμος ή προσβάσιμος, τότε είναι λογικό να εξεταστεί μια φιβράτη. Σε ασθενείς με αυξημένα τριγλυκερίδια (> 150 mg / dL έως 499 mg / dL ), προτείνουμε να ελέγξετε τα τριγλυκερίδια πριν και μετά την έναρξη του διαχωριστικού χολικού οξέος. Τα διαχωριστικά χολικού οξέος αντενδείκνυται όταν τα τριγλυκερίδια είναι πάνω από 500 mg / dL

Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2020

Βορβιά

Στον Αθήναιο, βιβλίο Α', ο Πλάτων ο κωμωδιογράφος, μνημονεύει το δείπνο του Φιλόξενου του Λευκαδίου. Ανάμεσα στα άλλα φαγητά αναφέρει σχετικά με τους βολβούς τα εξής:

¨Βολβούς ψητούς στη στάχτη, σε σάλτσα βουτηγμένους, τρώγε όσους μπορείς, τη δύναμη του άνδρα τη σηκώνουν¨

Οι βολβοί ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές ορεκτικό έδεσμα στα δείπνα των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων. Από τις γραπτές πηγές μαθαίνουμε ότι οι περισσότεροι των συγγραφέων συμφωνούσαν για τις αφροδισιακές ιδιότητες του βρώσιμου αυτού κρεμμυδιού, από τον γνωστό Ρωμαίο καλοφαγά Απίκιο μέχρι και τον Βυζαντινό πολυμαθή λόγιο Μιχαήλ Ψελλό. Οι ταπεινοί βολβοί αποτελούν και σήμερα ένα εξαιρετικό όσο και σπάνιο ορεκτικό πιάτο, κυρίως εκείνοι που φύονται στους αγρούς και η συλλογή τους είναι ιδιαίτερα κοπιαστική. Βρίσκονται συνήθως σε βάθος 10-30 εκ κάτω από τη γη και βγαίνουν με τη βοήθεια σκαπάνης (κασμά). Χρειάζεται μυική δύναμη και τέχνη. Ένα άγαρμπο χτύπημα μπορεί να καταστρέψει το βολβό. Συλλέγονται την άνοιξη και χωρίζονται σε λευκούς με άσπρο ανθό που είναι γλυκοί και η σάρκα του μοιάζει με μεδούλι, και σε κόκκινους, με μωβ ανθό που είναι πικροί και μεγαλύτεροι σε μέγεθος. Αν θέλουμε να τους διατηρήσουμε ο καλύτερος τρόπος είναι μέσα σε ξύλινο κασόνι σκεπασμένους με άμμο στεγνή

Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2020

Μεταβολισμός

Όλες οι βιολογικές διεργασίες, οι ζωντανοί οργανισμοί και τα οικοσυστήματα, έχουν εξελιχθεί με τον Ήλιο που προσδίδει 24ωρη περιοδικότητα στη ζωή στη γη. Η καθημερινή περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονα της δημιουργεί ένα εγγενώς δυναμικό οικοσύστημα με επαναλαμβανόμενους κύκλους φωτός-σκότους. Σε αυτό το γεωφυσικό πλαίσιο, η ζωή εμφανίστηκε αναπόσπαστα με τον Ήλιο, ο οποίος παρέχει φως στην επιφάνεια της Γης με περιοδικότητα 24 ωρών. Ως πηγή ενέργειας το φως ασκεί μια ισχυρή εξελικτική πίεση σε όλες τις φωτοευαίσθητες μορφές ζωής αλλά και τρομερές περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις με τη μορφή επιβλαβούς ακτινοβολίας . Ως αποτέλεσμα, μια μυριάδα μορφών ζωής και οι βιολογικές διαδικασίες τους προέκυψαν και εξελίχθηκαν με κιρκαδικούς ρυθμούς, οι οποίοι στα Λατινικά μεταφράζονται σε «ρυθμούς γύρω (circa-) από την ημέρα (-diem)».

Οι κιρκαδικοί ρυθμοί προέκυψαν από εξελικτικές ανάγκες για να μεγιστοποιήσουν την καθημερινή οργανική ικανότητα, επιτρέποντας στους οργανισμούς να προσαρμόζουν αναμενόμενες και προσαρμοστικές απαντήσεις σε επαναλαμβανόμενους κύκλους φωτός-σκότους και σε σχετικές περιβαλλοντικές αλλαγές. Οι κιρκαδικοί ρυθμοί έχουν ξεχωριστά πλεονεκτήματα επιβίωσης. Οι κιρκαδικές παραλλαγές του περιβάλλοντος επιλέγουν όχι μόνο ευνοϊκούς φαινότυπους αλλά και την ώρα κατά την οποία θα πρέπει να εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτή η εξελικτική πίεση προκάλεσε εγγενείς μηχανισμούς χρονομέτρησης που επέτρεψαν στην κιρκαδική οργάνωση φαινοτυπικών παραλλαγών, οι οποίοι προγραμματίζονται χρονικά να προβλέψουν και να προσαρμοστούν στον καθημερινό περιβαλλοντικό κύκλο προκειμένου να μεγιστοποιήσουν την οργανική ικανότητα σε χρονική κλίμακα 24 ωρών. Σε αυτή την εξελικτική βάση σχεδόν όλες οι θεμελιώδεις βιολογικές διαδικασίες συνδυάζονται με την ανατολή και τη δύση του Ήλιου.

Το ρολόι είναι ένα διατηρημένο χαρακτηριστικό σε όλες σχεδόν τις μορφές ζωής, που κυμαίνονται από προκαρυωτικά έως σχεδόν κάθε κύτταρο πολυκυτταρικών ευκαρυωτικών. Το κιρκάδιο ρολόι των θηλαστικών περιλαμβάνει παράγοντες μεταγραφής που αλληλοσυνδέονται με συστήματα αρνητικής ανατροφοδότησης και δημιουργούν κιρκάδια έκφραση γονιδίων που συντονίζει την φυσιολογία. Ωστόσο παραμένουν θεμελιώδεις ερωτήσεις σχετικά με το πώς αυτά τα μοριακά γρανάζια λειτουργούν μαζί για να διατηρήσουν το ρολόι στο επίπεδο των συστημάτων, που κυμαίνεται από μεταγραφικές ταλαντώσεις έως αυτόνομους ρυθμούς κυττάρων και τελικά οργανική φυσιολογία.  

Ο κιρκάδιος ρυθμός συντονίζει την φυσιολογία των θηλαστικών με τις καθημερινές περιβαλλοντικές αλλαγές

Τα μοριακά ρολόγια, που αποτελούνται από μεταγραφικά/μεταφραστικά συστήματα ανατροφοδότησης δημιουργούν ταλαντώσεις-ρυθμούς που ενορχηστρώνουν μια ρυθμική φυσιολογία

Η αμοιβαία αλληλεπίδραση κεντρικού και περιφερικών ρολογιών ευθυγραμμίζει τη συμπεριφορά σίτισης με τις κιρκαδικές μεταβολικές διαδικασίες

Το ρολόι λειτουργεί ως οδηγός του μεταβολισμού

Το κιρκαδικό φάρμακο έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει την κιρκαδική φυσιολογία για να προσθέσει μια νέα διάσταση στις φαρμακολογικές θεραπείες νόσων

                                                     

Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2020

Τα νέα του Λεωνιδίου

Όσο κι αν ξιπαζόμαστε από μερικά καταστήματα νεωτερισμών  έρχεται η ώρα που θυμόμαστε και προστρέχουμε σ' αυτά για την ικανοποίηση των αναγκών μας:                                                        

Αν δε βρίσκεις τ' όνα

τ' άλλο

σε κατάστημα μικρό ή μεγάλο

δεν υπάρχει λύση άλλη

στο κατάστημα Ρουσάλη

θα 'βρεις και χρυσό κουτάλι

                                                    Λειτουργεί από το 1864