Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Τρίτη 19 Απριλίου 2022

Όσο μπορείς

 Κι αν δεν μπορείς να κάμεις τη ζωή σου όπως τη θέλεις

τούτο προσπάθησε τουλάχιστον

όσο μπορείς μην την εξευτελίζεις, μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου, μές στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες

Μην την εξευτελίζεις πιαίνοντας την, γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την στων σχέσεων και των συναναστροφών την καθημερινήν ανοησία

ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική

                                                                                                      Καλή Ανάσταση

Τετάρτη 13 Απριλίου 2022

Επικίνδυνες σχέσεις

 Αυτές οι προφυλάξεις, καθώς και η φροντίδα να μη γράφω ποτέ στους εραστές μου, να μην αφήνω ποτέ καμιά απόδειξη παράδοσης μου, ίσως φαντάζουν υπερβολικές, μα δε μου φάνηκαν ποτέ αρκετές. Κοιτώντας τα βάθη της καρδιάς μου, είδα και τις καρδιές των άλλων. Και κατάλαβα ότι δεν υπάρχει κανείς που να μην έχει κρυμμένο εκεί ένα μυστικό που δεν θα ήθελε καθόλου να αποκαλυφθεί. είναι μια αλήθεια την οποία η αρχαιότητα φαίνεται να γνώριζε καλύτερα από εμάς, και ίσως η ιστορία του Σαμψών να είναι απλώς η πιο εμβληματική. Ως σύγχρονη Δαλιδά, κι εγώ , όπως κι εκείνη χρησιμοποιώ την ισχύ μου για να αποσπώ αυτό το σημαντικό μυστικό από κάθε άντρα. Πόσους σύγχρονους Σαμψών δεν τους κρατάω έχοντας το ψαλίδι μου έτοιμο στη χαίτη τους! Αυτούς τους άντρες έπαψα να τους φοβάμαι και είναι οι μόνοι που επιτρέπω καμιά φορά στον εαυτό μου να τους ταπεινώνει. Με τους άλλους εμφανίζομαι πιο συμβιβαστική : η τέχνη να τους εξωθείς να σε απατήσουν για να μην τους φανείς εσύ ασταθής, προσποιητή φιλία, φαινομενική εμπιστοσύνη, κάποιες γενναιόδωρες χειρονομίες, η κολακευτική για τον καθένα τους ιδέα ότι υπήρξε ο μοναδικός εραστής μου, μου εξασφαλίζουν τη διακριτικότητα τους. Τέλος, όταν δεν διέθετα τέτοια μέσα, προβλέποντας τις επερχόμενες ρήξεις, έμαθα πως να πνίγω εν τη γενέσει της, υπό την απειλή της γελοιοποίησης ή της κακολογίας, την εμπιστοσύνη που είχαν καταφέρει να κερδίσουν οι επικίνδυνοι αυτοί άνδρες.

                                                                                                                  Ντε Λακλο

Δευτέρα 11 Απριλίου 2022

Πώς ο υπερβολικός λιπώδης ιστός οδηγεί σε ασθένεια;

  Όπως κανένα άλλο κύτταρο, τα λευκά λιποκύτταρα είναι ικανά στη μεγέθυνση και μπορούν να διογκωθούν από διάμετρο 30 - 40 μm σε περισσότερο από 100 μm, (αύξηση του όγκου > από 10). Ξεκινώντας από την πρώιμη ενήλικη ζωή, οι αδύνατοι ενήλικες στις ΗΠΑ περνούν στις επόμενες δεκαετίες της ζωής τους προκαλώντας τα λιποκύτταρά τους και παίρνοντας κατά μέσο όρο 0,5 κιλά (1,1 λίβρα) ετησίως, με ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις βάρους μεταξύ των υπέρβαρων και παχύσαρκων, θέτοντας τεράστια ζήτηση στις αποθήκες WAT για αποθήκευση τριγλυκεριδίων μέχρι την πέμπτη και έκτη δεκαετία της ζωής.

Η ανατομική θέση και η γενετική καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την αναλογική αύξηση στο μέγεθος και τον αριθμό των λιποκυττάρων και τις φυσιολογικές αποκρίσεις. Για παράδειγμα, τα άτομα των οποίων οι υποδόριες αποθήκες διατηρούν μικρότερα λιποκύτταρα έχουν λιγότερες μεταβολικές επιπλοκές. Επιπλέον, σε άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση για εξασθενημένη λιπόλυση που προκαλείται από κατεχολαμίνες, τα λευκά λιποκύτταρα γίνονται πολύ μεγάλα μια κατάσταση που επιδεινώνεται από τη γενετική αδυναμία στρατολόγησης νέων αδιποκυττάρων. Καθώς η παχυσαρκία προχωρά, η διαφοροποίηση των προλιποκυττάρων γίνεται δυσλειτουργική, οδηγώντας σε μειωμένη σηματοδότηση ινσουλίνης, πρόσληψη γλυκόζης και απελευθέρωση αδιπονεκτίνης από τα ώριμα λιποκύτταρα. Αυτή η υποξία αποτελεί βιολογικό red alert για τα κύτταρα, αλλάζοντας την έκφραση περισσότερων από 1000 γονιδίων και πυροδοτώντας μια σειρά αλληλοσυνδεόμενων αποκρίσεων που τελικά οδηγούν σε τοπική αντίσταση τόσο στην ινσουλίνη όσο και στην αδρενεργική σηματοδότηση, αυξημένη φλεγμονή και κυτταρική βλάβη. Η αποτυχία του λιπώδους ιστού να συνεχίσει να διαστέλλεται οδηγεί σε υπερχείλιση και επακόλουθη εναπόθεση τριγλυκεριδίων σε όλο το σώμα, με έκτοπη συσσώρευση στο ήπαρ και τους σκελετικούς μύες. Η έκταση αυτής της λιποτοξικότητας είναι ένας σημαντικός καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη μεταβολικής δυσλειτουργίας, διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακής νόσου.

Αυτό το περιβάλλον οδηγεί σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και πιστεύεται ότι συμβάλλει στην αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα από λοιμώδη νόσο, που υπογραμμίζεται επί του παρόντος από τις ανησυχητικές επιδημιολογικές αναφορές για τα άτομα με παχυσαρκία και τη νόσο του κοροναϊού 2019. Η παχυσαρκία σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο πολλών τύπων καρκίνου , συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, της μήτρας, των ωοθηκών, του οισοφάγου, του στομάχου, του παχέος εντέρου ή του ορθού, του ήπατος, της χοληδόχου κύστης, του παγκρέατος, των νεφρών, του θυρεοειδούς και των μηνίγγων, καθώς και του πολλαπλού μυελώματος, αλλά οι ακριβείς μηχανισμοί είναι επί του παρόντος ασαφείς.  Τρεις αιτιολογικοί παράγοντες που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής είναι η υπερινσουλιναιμία, οι παράγοντες που απελευθερώνονται κατά τη χρόνια φλεγμονή και η αυξημένη παραγωγή οιστρογόνων. Λαμβάνοντας υπόψη το εύρος των διαταραχών, το ερώτημα που τίθεται είναι εάν τα υπερβολικά αποθηκευμένα τριγλυκερίδια είναι ποτέ καλοήθη.

Ένας μεταβολικά υγιής φαινότυπος παχύσαρκου έχει φανεί, ο οποίος έχει συσχετιστεί με διάφορες πτυχές της λειτουργίας των λιποκυττάρων, όπως η απελευθέρωση συγκεκριμένων λιποκινών.Το εάν τα παχύσαρκα άτομα που είναι μεταβολικά υγιή βρίσκονται ωστόσο σε μια απαρέγγλιτη πορεία προς τη μεταβολική νόσο μένει να καθοριστεί. 

Παρασκευή 8 Απριλίου 2022

Too much Wat

 Η παχυσαρκία επηρεάζει μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού και αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα 30 χρόνια με ταυτόχρονη αύξηση σακχαρώδη διαβήτη 2, πρόωρης ήβης, καρδιαγγεικαών παθήσεων και αρκετών καρκίνων. Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η παρατήρηση ότι τα ποσοστά παχυσαρκίας αυξάνονται πολύ πιο γρήγορα μεταξύ των παιδιών από ό,τι μεταξύ των ενηλίκων και ότι τα παχύσαρκα παιδιά είναι πιο πιθανό να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες με υψηλό κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές υγείας.

Αν και είναι σωστό να αποδίδονται τα αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας στην υπερβολική αποθήκευση τριγλυκεριδίων σε WAT, αυτή η εικόνα είναι πολύ απλοϊκή και εμποδίζει την ανάπτυξη στρατηγικών θεραπείας. Από την έναρξη της πανδημίας της παχυσαρκίας στη δεκαετία του 1970, οι κύριες αιτίες που συμβάλλουν και η  επιρροή τους παραμένουν άγνωστες. Ο ρόλος των μεγεθών της μερίδας, των ειδικών κατηγοριών τροφίμων, των συγκεκριμένων συστατικών και των αλλαγών στα πρότυπα δραστηριότητας διερευνώνται. Ταυτόχρονα, είναι χρήσιμο να θεωρηθεί η παχυσαρκία ως μια ασθένεια του εγκεφάλου που εκδηλώνεται ως περίσσεια WAT και δυσλειτουργική ΒΑΤ. Μελέτες έχουν δείξει τους ολέθριους κύκλους που επιταχύνουν την ανάπτυξη της παχυσαρκίας όταν ένα άτομο αρχίσει να παίρνει βάρος. Η υποθαλαμική περιοχή του εγκεφάλου παρουσιάζει αυξανόμενο ενδιαφέρον επειδή ενσωματώνει πολλαπλά φυσιολογικά σήματα από το σώμα, τα μεταδίδει σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου και συντονίζει τη ρύθμιση διαφόρων διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης της θερμοκρασίας του σώματος και της σίτισης. 

Μελέτες σε τρωκτικά έχουν χαρτογραφήσει τις νευρωνικές οδούς που ερμηνεύουν τα σήματα από τη σίτιση και από το ίδιο το WAT σχετικά με τη μάζα του και στη συνέχεια ενσωματώνουν αυτά τα σήματα σε μηνύματα, τα οποία ερμηνεύουν τη διαθεσιμότητα των αποθεμάτων ενέργειας και το συναισθηματικό νόημα συγκεκριμένων τροφών, αντίστοιχα. Εκτός από το WAT, η παχυσαρκία διαταράσσει επίσης την ικανότητα του υποθαλάμου να διεγείρει τις ενεργειακές δαπάνες του ΒΑΤ. Η παχυσαρκία δεν μπορεί να θεωρηθεί απλώς ως αποτυχία της δύναμης της θέλησης. Αντίθετα, είναι μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ εκατοντάδων γονιδίων, κοινωνικοοικονομικών απαιτήσεων και προσωπικών αποφάσεων που τελικά οδηγεί σε μακροπρόθεσμη αύξηση της μέσης θερμιδικής πρόσληψης έναντι της ενεργειακής δαπάνης.

Μεγάλης κλίμακας παγκόσμιες πληθυσμιακές μελέτες έχουν εντοπίσει νέους γενετικούς τόπους στο κεντρικό νευρικό σύστημα, υποδεικνύοντας μια πιθανή γενετική συνιστώσα πτυχών του τρόπου ζωής, καθώς και αντίσταση στην ινσουλίνη, συνδέοντας την κεντρική παχυσαρκία με τη μεταβολική δυσλειτουργία και, τελικά, τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Ωστόσο, είναι κρίσιμο να εκτιμηθεί η διάκριση μεταξύ της κληρονομικότητας της παχυσαρκίας και της επίδρασης οποιουδήποτε γονιδίου. Οι γενετικές επιδράσεις στην παχυσαρκία είναι σημαντικές, έως και 70% με βάση μελέτες που αφορούν πληθυσμούς κυρίως ευρωπαϊκής προέλευσης, αλλά αυτή η ισχυρή επίδραση δεν πρέπει να παρερμηνευθεί ώστε να σημαίνει ότι υπάρχει ένα μόνο «γονίδιο λίπους». Επί του παρόντος, μόνο το 20% της συνολικής φαινοτυπικής παραλλαγής στην παχυσαρκία μπορεί να εξηγηθεί από τους χιλιάδες τόπους που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής.

Τετάρτη 6 Απριλίου 2022

WAT και ΒΑΤ

 Το WAT και, πιο πρόσφατα, το BAT έχουν αναγνωριστεί ως αναπόσπαστα και ρυθμίσιμα συστατικά του μεταβολισμού των λιποπρωτεϊνών και των χολικών οξέων. Οι πλούσιες σε τριγλυκερίδια λιποπρωτεΐνες, με τη μορφή χυλομικρών από ένα γεύμα, και λιποπρωτεΐνες πολύ χαμηλής πυκνότητας που προέρχονται από το ήπαρ, παραδίδουν τα ωφέλιμα φορτία λιπιδίων τους σε WAT και BAT. Μελέτες σε τρωκτικά έδειξαν ότι η παρατεταμένη ενεργοποίηση του ΒΑΤ οδηγεί σε αλλαγές στην ομοιόσταση της χοληστερόλης στο ήπαρ, στον μεταβολισμό των χολικών οξέων και στη σύνθεση του μικροβιώματος. στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η ενεργοποίηση ΒΑΤ μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης και να οδηγήσει την κατανάλωση γλυκόζης και λιπιδίων από τους σκελετικούς μύες.

Τόσο το WAT όσο και το BAT συμμετέχουν στην ανοσοτροποποίηση, την καταστολή και την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και κάθε ιστός απελευθερώνει το ξεχωριστό του προφίλ μεσολαβητών του συστήματος συμπληρώματος. Η παχυσαρκία οδηγεί σε προφλεγμονώδεις κυτοκίνες που προέρχονται από WAT, όπως TNF-α, ιντερλευκίνη-1β, ιντερλευκίνη-6 και ιντερφερόνη-γ. Αυτές οι ενώσεις ενεργοποιούν και στρατολογούν μακροφάγα, τα οποία μπορούν να αυξηθούν από λιγότερο από 10% σε σχεδόν 40% του συνολικού αριθμού κυττάρων στον λιπώδη ιστό.

Τα δενδριτικά κύτταρα και τα Β κύτταρα ενώνονται για να προκαλέσουν την επέκταση των CD4 και CD8 Τ κυττάρων. Μια σημαντική συνέπεια της προκύπτουσας αντίστασης στην ινσουλίνη των λιποκυττάρων και της ενεργοποίησης των μακροφάγων είναι η αυξημένη απελευθέρωση λιπαρών οξέων, η οποία τελικά οδηγεί την ηπατική γλυκονεογένεση και την υπεργλυκαιμία.

Αντίθετα, το ΒΑΤ είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στη φλεγμονή που προκαλείται από την παχυσαρκία, και σε μοντέλα τρωκτικών, έχει βρεθεί ΒΑΤ να εκφράζει υψηλά επίπεδα του programmed death ligand 1, τα οποία μειώνουν την ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων και μπορεί να βελτιώσουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη.