Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023

Τα πετροχελίδονα

 Δε μ' αρέσει η ζωή. Η ζωή μπορεί να είναι όσο όμορφη διαβεβαιώνουν κάποιοι τραγουδιστές και ποιητές, εμένα όμως δε μ' αρέσει. Μη μου 'ρθει κανείς με ύμνους για τον ουρανό του δειλινού για την μουσική και για τις ρίγες των τίγρεων. Στον διάολο όλο αυτό το νέκταρ. Η ζωή μου φαίνεται μια διεστραμμένη εφεύρεση , κακής σύλληψης και ακόμα χειρότερης εκτέλεσης. Θα μου άρεσε να υπήρχε Θεός για να του ζητήσω λογαριασμό. Για να του πω κατάμουτρα τι είναι - ένας τσαπατσούλης. Ο Θεός πρέπει να είναι ένας γέρο-ατζαμής που κάθεται στα κοσμικά ύψη και ξοδεύει τον καιρό του παρακολουθώντας πως τα είδη ζευγαρώνουν και ανταγωνίζονται και καταβροχθίζουν το ένα το άλλο. Η μόνο δικαιολογία του Θεού είναι πως δεν υπάρχει. Έστω κι έτσι όμως εγώ αρνούμαι να του δώσω άφεση αμαρτιών.

                                                                                                 Φερνάντο Αραμπούρου

                                                                                                          Καλές Γιορτές

Τρίτη 19 Δεκεμβρίου 2023

Σημεία

 Όταν τα σύννεφα γίνουν δρόμοι στα πόδια μας και τα γρασίδια στέγες δροσερές στα κεφάλια μας

Όταν τα ψάρια αρχίσουν να πετάνε στον αέρα και τ' αστέρια του ουρανού γίνουν αλάτι στη θάλασσα

Όταν θα πεταγόμαστε για βόλτα στο φεγγάρι και θα 'χουμε ήλιους για καρδιές

Τότε;

Πόσο δεν θα ήθελα να πω ότι μόνο

Τότε

Θα φυτεύουμε σπόρο και θα φυτρώνει Αγάπη και Αύριο και ο κόσμος δεν θα χάσει ποτέ την ελπίδα του ξανά.

                                                                                                                 Ξένια Κακάκη

                                                                                                                Ευχαριστώ πολύ

Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου 2023

Ρομοσοζουμάμπη

 Η ρομοσοζουμάμπη, που χορηγείται κάθε μήνα ως υποδόριες ενέσεις, είναι το νεότερο εγκεκριμένο από τον FDA θεραπευτικό για την μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση. Σε μια μελέτη φάσης 2, το romosozumab αύξησε την οστική πυκνότητα περισσότερο από την τεριπαρατίδη. Στη μελέτη κατάγματος σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με οστεοπόρωση (FRAME), το romosozumab μείωσε τον κίνδυνο σπονδυλικών και κλινικών (σύνθετων συμπτωματικών σπονδυλικών και μη σπονδυλικών) καταγμάτων σε σύγκριση με τους 12 μήνες με εικονικό φάρμακο. Ο κίνδυνος σπονδυλικού κατάγματος παρέμεινε χαμηλότερος στην ομάδα του romosozumab μετά από 1 έτος θεραπείας με denosumab. Παρόμοια με τη θεραπεία με αγωνιστές των υποδοχέων PTH, η θεραπεία με romosozumab πρέπει να ακολουθείται από θεραπεία με διφωσφονικά ή denosumab. Αν και δεν παρατηρήθηκε στο FRAME, μια υψηλότερη συχνότητα σοβαρών καρδιαγγειακών συμβαμάτων με το romosozumab (2,5% έναντι 1,9%) ωστόσο υπάρχει οδηγία κατά της χρήσης του romosozumab εντός 1 έτους μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Πολλές κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν το romosozumab ως αρχική θεραπεία μόνο για άτομα με πολύ υψηλό κίνδυνο για κάταγμα, με περιορισμένη χρήση σε 1 έτος .

Άλλοι αντιαπορροφητικοί παράγοντες: Λόγω των ανεπιθύμητων ενεργειών, η θεραπεία με οιστρογόνα και οι εκλεκτικοί ρυθμιστές των υποδοχέων οιστρογόνων συνιστώνται μόνο σε επιλεγμένους πληθυσμούς ή περιστάσεις . Η καλσιτονίνη, ένας ασθενής αντιαπορροφητικός παράγοντας, χρησιμοποιείται σπάνια για την μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση. 

 Συνδυαστική Θεραπεία : Η ταυτόχρονη θεραπεία με τεριπαρατίδη και διφωσφονικά δεν έχει πρόσθετο όφελος σε σχέση με την οστική πυκνότητα της σπονδυλικής στήλης και του ισχίου σε σύγκριση με μόνη την τεριπαρατίδη. Ο συνδυασμός δενοσουμάμπης και τεριπαρατίδης αυξάνει την οστική πυκνότητα του ισχίου και της σπονδυλικής στήλης περισσότερο από ό,τι μόνο του, αλλά δεν εγκρίνεται από κατευθυντήριες γραμμές ούτε καλύπτεται συνήθως από ασφάλιση.


Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2023

Saul Bellow

 Μου έδωσε κι ένα ζευγάρι παπούτσια. Τα πόδια μας δεν είχαν καμιά διαφορά. Το ίδιο και τα μεγάλα γουρλωτά μάτια και οι ίσιες μύτες μας. Δεν έχω σαφή εικόνα για το πως δείχνω εγώ μ' αυτά τα χαρακτηριστικά. Εκείνου πάντως του έδιναν μια όψη αυταρχική.Και τώρα που είχα αρχίσει να σκέφτομαι την κάθε ζωή επί Γης ως μια πιο ολοκληρωμένη αλληλουχία ζωών, με προβλημάτιζε η πνευματική σταδιοδρομία του Γιούλικ. Τι υπήρξε προηγουμένως; Αδύνατο να δημιούργησε η βιολογική εξέλιξη και η Ιστορία της Δύσης κάποιον σαν τον Γιούλικ μέσα σε εξηνταπέντε ψωροχρόνια. Σίγουρα τα πιο βαθειά του χαρακτηριστικά τα είχε φέρει μαζί του από αλλού. Όποια κι αν ήταν η προηγούμενη μορφή του, έτεινα να πιστέψω ότι σ' αυτή τη ζωή, ως πλούσιος και σκληροτράχηλος Αμερικανός, είχε χάσει λίγο έδαφος. Ήταν ζόρικη δοκιμασία για το ανθρώπινο πνεύμα η Αμερική. Δεν θα μου έκανε καμία εντύπωση αν υποχρέωνε όλους σε οπισθοχώρηση. Ορισμένες ανώτερες δυνάμεις έμοιαζαν να είναι σε αναστολή, ενώ το ευφυές τμήμα της ψυχής, με όλες τις υλικές του ανέσεις, έκανε ότι ήθελε. Άχ, το πλάσμα την βολής, οι ζωικοί πειρασμοί. Ποιός δημοσιογράφος ήταν που είχε γράψει ότι υπήρχαν χώρες όπου τα σκουπίδια μας θα ήταν εκλεκτές τροφές;

Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 2023

Denosumab

 Σε τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές που διεξήχθησαν σε περίοδο 3 ετών, το denosumab μείωσε τον κίνδυνο καταγμάτων της σπονδυλικής στήλης, του ισχίου και των μη σπονδυλικών καταγμάτων σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο.Σε μακροχρόνιες, ανοιχτές μελέτες επέκτασης, ο χαμηλότερος κίνδυνος καταγμάτων διατηρήθηκε.  Αν και τα κέρδη στην οστική πυκνότητα είναι μεγαλύτερα με το denosumab παρά με τα διφωσφονικά, τα στοιχεία για μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου κατάγματος είναι περιορισμένα. Το denosumab επίσης σπάνια σχετίζεται με οστεονέκρωση της γνάθου και άτυπο κάταγμα μηριαίου οστού και με υπασβεστιαιμία σε ασθενείς με προχωρημένη χρόνια (στάδιο 4 ή 5) νεφρική νόσο ή ανεπάρκεια βιταμίνης D . Παρόλο που η δενοσουμάμπη είναι μια εναλλακτική θεραπευτική επιλογή για γυναίκες υψηλού κινδύνου για κάταγμα που έχουν αντενδείξεις για τα διφωσφονικά ή δεν μπορούν να τα πάρουν λόγω μη αποδεκτών ανεπιθύμητων ενεργειών, υπάρχει ανησυχία για την επιταχυνόμενη οστική απορρόφηση και την ταχεία οστική απώλεια μετά τη διακοπή της θεραπείας με denosumab. Το αν το denosumab θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως αρχική θεραπεία σε γυναίκες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο - αλλά όχι πολύ υψηλό - για κάταγμα που έχουν άλλες επιλογές θεραπείας συζητείται μεταξύ ορισμένων ειδικών. Οι ασθενείς πρέπει να συνεχίσουν τη θεραπεία με denosumab επ' αόριστον ή να μεταβούν σε θεραπεία με διφωσφονικά για τη διατήρηση της οστικής πυκνότητας και την πρόληψη περιστατικών σπονδυλικών καταγμάτων. Η εβδομαδιαία χορήγηση της αλενδρονάτης, που ξεκινά 6 μήνες μετά τη λήψη της τελευταίας δόσης δενοσουμάμπης, μπορεί να αποτρέψει την απώλεια οστικής μάζας. Η αποτελεσματικότητα της ζολεδρονάτης μπορεί να εξαρτάται από το χρόνο και τη συχνότητα χορήγησης. Μερικοί ειδικοί συνιστούν τη χορήγηση της ζολενδρονάτης 6 έως 7 μήνες μετά την τελευταία δόση denosumab, με μια άλλη δόση 3 έως 6 μήνες αργότερα, ανάλογα με τους δείκτες οστικής ανανέωσης. Η έγκαιρη χορήγηση denosumab κάθε 6 μήνες είναι επίσης σημαντική.

Αγωνιστές υποδοχέων PTH : Οι αγωνιστές των υποδοχέων της παραθυρεοειδικής ορμόνης (PTH) περιλαμβάνουν την τεριπαρατίδη (PTH 1-34) και την αβαλοπαρατίδη (PTHrP 1-34). Σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, η θεραπεία για 18 έως 24 μήνες με τεριπαρατίδη ή αμπαλοπαρατίδη μειώνει τον κίνδυνο σπονδυλικών και μη σπονδυλικών καταγμάτων. Κανένα φάρμακο δεν έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη συχνότητα εμφάνισης καταγμάτων ισχίου, αλλά οι μελέτες ήταν ανεπαρκείς για αυτό το αποτέλεσμα. Και οι δύο αγωνιστές απαιτούν καθημερινές ενέσεις . Η αντιαπορροφητική θεραπεία ενδείκνυται μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας με αγωνιστή υποδοχέα PTH και αυξάνει περαιτέρω την οστική πυκνότητα. Χωρίς αυτήν η οστική πυκνότητα μειώνεται μέσα σε ένα χρόνο.

 Επειδή οι μελέτες σε τρωκτικά έδειξαν ότι η τεριπαρατίδη αύξησε τη συχνότητα εμφάνισης οστεοσαρκώματος, η αρχική επισήμανση της συσκευασίας του FDA περιελάμβανε προειδοποίηση και περιορισμένη θεραπεία σε 2 χρόνια. Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι η συχνότητα εμφάνισης οστεοσαρκώματος μεταξύ των ασθενών που λαμβάνουν θεραπεία με τεριπαρατίδη είναι παρόμοια με την αρχική επίπτωση της νόσου. Αν και η FDA αφαίρεσε τους χρονικούς περιορισμούς για τη θεραπεία με ορισμένους αγωνιστές υποδοχέα PTH, υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας για τη θεραπεία της μεγαλύτερες διάρκειες. Αυτοί οι παράγοντες θα πρέπει να αποφεύγονται σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο για οστεοσάρκωμα (π.χ. ασθενείς με νόσο του Paget ή σκελετική ακτινοβολία). Μεγαλύτερη διάρκεια ή επαναλαμβανόμενοι κύκλοι θεραπείας μπορεί να είναι κατάλληλοι σε ασθενείς των οποίων ο κίνδυνος κατάγματος παραμένει ή επανέρχεται σε υψηλά ή πολύ υψηλά επίπεδα ή που δεν έχουν ανταπόκριση σε άλλες θεραπείες.

Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου 2023

Οστεοπόρωση - Φαρμακολογικές προσεγγίσεις

 Οι θεραπείες για την μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση δρουν μειώνοντας την οστική απορρόφηση (αντιρροφητικές θεραπείες), διεγείροντας τον σχηματισμό οστού (αναβολικές θεραπείες) ή και τα δύο. Όλες οι φαρμακολογικές προσεγγίσεις μειώνουν τον κίνδυνο σπονδυλικών καταγμάτων και ορισμένες μειώνουν τον κίνδυνο μη σπονδυλικών καταγμάτων και καταγμάτων ισχίου. Η επιλογή μιας θεραπείας πρέπει να περιλαμβάνει τη σοβαρότητα της οστεοπόρωσης, τον κίνδυνο κατάγματος, τις συνυπάρχουσες καταστάσεις, καθώς και παράγοντες και προτιμήσεις ειδικά για τον ασθενή. Ο «πολύ υψηλός κίνδυνος» ορίζεται τυπικά ως η βαθμολογία T μικρότερη από -3,0, ένα κάταγμα ευθραυστότητας και μια βαθμολογία T −2,5 ή λιγότερο, ή πολλαπλά σπονδυλικά κατάγματα. Οι περισσότερες κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν αρχική θεραπεία με αναβολικούς παράγοντες σε γυναίκες με πολύ υψηλό κίνδυνο, εκτός εάν αντενδείκνυται .

Διφωσφονικά : Για γυναίκες με μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο κατάγματος, οι περισσότερες κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν τα διφωσφονικά ως αρχική θεραπεία, δεδομένης της αποτελεσματικότητας, της ασφάλειας, της ευκολίας, του χαμηλού κόστους και των διαρκών αποτελεσμάτων τους μετά τη διακοπή . Τέσσερα από του στόματος και ενδοφλέβια διφωσφονικά είναι εγκεκριμένα από τον FDA για την μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση. Όλα μειώνουν τον κίνδυνο σπονδυλικού κατάγματος.Όλα εκτός από το ibandronate μειώνουν τον κίνδυνο καταγμάτων ισχίου και μη σπονδυλικών.

Τα από του στόματος διφωσφονικά απορροφώνται ελάχιστα και μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό του ανώτερου γαστρεντερικού βλεννογόνου . Η ενδοφλέβια χορήγηση ζολεδρονάτης προτιμάται σε ασθενείς που έχουν αυτή την παρενέργεια και σε ασθενείς με οισοφαγική δυσλειτουργία. Αντιδράσεις οξείας φάσης μπορεί να εμφανιστούν με τη ζολεδρονάτη, αλλά μπορούν να μετριαστούν με ενυδάτωση από το στόμα πριν από την έγχυση και μετά την έγχυση και ακεταμινοφαίνη. Η μακροχρόνια χρήση διφωσφονικών έχει συσχετιστεί με οστεονέκρωση της γνάθου και άτυπα κατάγματα του μηριαίου οστού. Τα άτυπα κατάγματα του μηριαίου οστού είναι χαμηλού τραύματος υποτροχαντήρια ή κατάγματα του μηριαίου άξονα με συγκεκριμένα ακτινογραφικά κριτήρια. Σε ασθενείς που λαμβάνουν διφωσφονικά σε δόσεις που χρησιμοποιούνται για μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση, οι εκτιμώμενοι κίνδυνοι οστεονέκρωσης της γνάθου και άτυπου κατάγματος μηριαίου οστού είναι πολύ χαμηλοί.