Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2020

Corona virus

Το πιο θανατηφόρο συμβάν στην ανθρώπινη ιστορία ήταν η πανδημία της γρίπης το 1918. Περίπου 50 εκατομμύρια θάνατοι, που αντιστοιχούν σε περίπου 200 εκατομμύρια στον σημερινό ανθρώπινο πληθυσμό. Για περισσότερο από έναν αιώνα έχει αποτελέσει σημείο αναφοράς με άλλες πανδημίες
Τώρα αντιμετωπίζουμε μια νέα επιδημία που προκαλεί οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS-CoV-2)
Ο ιός έχει εξαπλωθεί από την Κίνα, για τουλάχιστον 2 μήνες και έχουν αναφερθεί κρούσματα σε τουλάχιστον 36 χώρες . Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας κήρυξε την επιδημία ως επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος
Οι αλληλουχίες RNA του ιού μοιάζουν πολύ με εκείνες ιών που κυκλοφορούν σε νυχτερίδες. Έχουμε δει πρόσφατα πολλές ζωονόσους, συμπεριλαμβανομένου το 2003 του SARS που προκλήθηκε από συγγενή κορονοϊό που παρεμποδίστηκε με γρήγορες παγκόσμιες ενέργειες για την υγεία, αλλά και από τύχη
Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η συσσώρευση ανθρώπων, η αλλαγή στη συμπεριφορά, οι περιβαλλοντικές αλλαγές αλλά και οι ανεπαρκείς παγκόσμιοι οργανισμοί δημόσιας υγείας μετατρέπουν εύκολα ζωικούς ιούς σε ανθρώπινες απειλές. Υπάρχει ένα παγκόσμιο οικοσύστημα που λειτουργεί σαν παιδική χαρά για την εμφάνιση αυτών των ιών, και ειδικά των RNA ιών, όπου η υψηλή δυνατότητα μετάλλαξης τους δίνει την ευκαιρία να στραφούν και σε νέους οικοδεσπότες και σε νέα οικοσυστήματα
Το γονιδίωμα του ανθρώπινου είδους χρειάζεται 8.000.000 χρόνια για να εξελιχθεί κατά 1%. Πολλοί ιοί ζωικών RNA μπορούν να εξελιχθούν περισσότερο από 1% μέσα σε λίγες ημέρες. Έτσι προέκυψε η γρίπη των χοίρων, η γρίπη των πτηνών, αλλά και ο ιός HIV ο οποίος διαδόθηκε με σεξουαλικές πρακτικές. Επίσης ο ιός Embola, με προέλευση αβέβαιη αλλά με εκρηκτική εξάπλωση στη Δυτική Αφρική και οι ιοί που προκαλούν αιμορραγικό πυρετό σε Αργεντινή και Βολιβία με ρυθμό εξάπλωσης που ακολούθησε την μετανάστευση τρωκτικών των υπονόμων. Ο ιός Nipah στην Ασία προέκυψε από τις νυχτερίδες, η ευλογιά από πιθήκους στις ΗΠΑ, στη 10ετία του '80 τα κουνούπια
Aedes albopictus και το 2014-15 πανδημία από τον ιό Zika
Μεγάλες επιδημίες που σχετίζονται με τον συνωστισμό, την κίνηση και την υγειονομική ανεπάρκεια ήταν οι επιδημίες πανώλης τον 6ο και 14ο αι., πανδημίες γρίπης τον 9ο αι. και πανδημίες χολέρας τον 18ο και 19ο αι. Οι πανδημίες γρίπης 1889-1918 και 1957 εξαπλώθηκαν με τον σιδηρόδρομο και το πλοίο. Το 1968 συμμετείχαν στη διάδοση και τα αεροπορικά ταξίδια στην εμφάνιση οξείας αιμορραγικής επιπεφυκίτιδας με έπληξε τα διεθνή αεροδρόμια
Η πρόληψη και ο έλεγχος μελλοντικών πανδημικών παραγόντων είναι παγκόσμια προτεραιότητα
Ο Covid-19 εξαπλώνεται με το αναπνευστικό, με απροσδιόριστο ποσοστό μολυσμένων ατόμων, με προ-συμπτωματικούς αλλά και ασυμπτωματικούς ασθενείς που μεταδίδουν τη λοίμωξη. Ίσως είναι η επίθεση των γονιδίων των ιών εναντίον των γονιδίων του ανθρώπου. Αυτή τη στιγμή τα γονίδια τους μας ξεπερνούν, προσαρμόζοντας τη μολυσματικότητα τους στους ανθρώπους, και εξαπλώνονται - συχνά σιωπηλά- χωρίς, μέχρι στιγμής , να αποκαλύπτουν όλα τα μυστικά τους

Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2020

Φυσικό μυθιστόρημα

Το διαζύγιο από τη γυναίκα μου δεν ήταν ούτε χρονοβόρο ούτε βασανιστικό. Ως διαδικασία δεν κράτησε πάνω από τέσσερις με πέντε μήνες, οι οποίοι κύλησαν αρκετά κανονικά. Εννοείται πως πληρώσαμε κάμποσα χρήματα, έτσι ώστε όλα να περάσουν γρηγορότερα. Νόμιζα πως θα το ξεπερνούσα εύκολα. Η γυναίκα μου πίστευε το ίδιο. Πρώτα απ' όλα σε μια διαδικασία που δεν διήρκεσε πάνω από δύο λεπτά, επιβεβαιώσαμε πως η απόφαση μας ήταν ¨οριστική και αμετάκλητη¨
Η εισαγγελέας ήταν αγενής. Είχε τριχωτά χέρια και στην αριστερή πλευρά της μύτης της μια μεγάλη ελιά. Όρισε την ημερομηνία για την δεύτερη ακρόαση μετά από μια τρίμηνη περίοδο-διορία για μια πιθανή συμφιλίωση και φώναξε τους επόμενους
Αποφασίσαμε να περπατήσουμε λίγο
                                                                                                Georgi Gospodinov

Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2020

Οι Άραβες και η ελληνική γλώσσα

Η Αραβία, η κοιτίδα των Αράβων, και κάποιος μάγος Άραβος, στρατηγός του Ξέρξη, που αναφέρονται από τον Αισχύλο αποτελούν την αρχαιότερη μνεία των όρων στην Ελληνική γλώσσα. Ακολουθεί ο Ηρόδοτος όπου συχνά μνημονεύονται η Αραβίη, οι Αράβιοι και ο Αράβιος Κόλπος
Όταν κατά τον 7ο αιώνα, οι Άραβες, νεοφώτιστοι Μουσουλμάνοι, κατέκτησαν τη Συρία και την Αίγυπτο δέχθηκαν τη βαθειά πολιτιστική επίδραση των πληθυσμών που κατοικούσαν εκεί. Όμως οι Έλληνες παρέμειναν τα διοικητικά στελέχη των περιοχών αυτών. Ίσως τότε διείσδυσαν στην Αραβική διάφορες ελληνικές λέξεις, που αργότερα υιοθετήθηκαν από τους Τούρκους
Οι Άραβες διετέλεσαν πάνω από τρεις αιώνες οι ισχυροί γείτονες των Βυζαντινών, στους οποίους ήσαν γνωστοί ως Σαρακηνοί ή Ισμαηλίτες ή Αγαρηνοί. Το σύνορο του Ταύρου και του Ευφράτη ήταν το σημείο συνάντησης των δύο κόσμων. Οι πληθυσμοί των συνόρων περιλάμβαναν αιχμαλώτους και δραπέτες, γυναίκες που είχαν κλέψει από τους αντιπάλους, με αποτέλεσμα ένα αμάλγαμα με ιδιότυπα πολιτιστικά, θρησκευτικά και εθνικά χαρακτηριστικά
Η αραβική φιλοσοφία και η επιστήμη, που άνθισε τον 9ο αιώνα, ξεκίνησε από ιδέες και επιτεύγματα του ελληνικού πολιτισμού. Το ελληνιστικό πνεύμα ήταν ζωντανό στην Έδεσσα της Συρίας, στην Χαρράν, στην Αντιόχεια, στην Αλεξάνδρεια και έργα του Αριστοτέλη, του Γαληνού, του Πτολεμαίου, του Διοσκουρίδη και άλλων μεταφράστηκαν στην Αραβική. Εκτός από τη φιλοσοφία, επίδραση υπήρχε και στη θρησκεία, αλλά και στη λαϊκή λογοτεχνία. Τα δάνεια των αραβικών λέξεων στην Ελληνική γλώσσα είναι περιορισμένα

Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2020

Οι βάρδιες των πουλιών

Αυτός λοιπόν ο άνθρωπος, η Περιστερού, ξελόγιασε μ' εκείνα ακριβώς τα χούγια του, αλλά και με τη μούρη του τη γαλήνια, την προγιαγιά μας τη Μαριγώ τη Μαυροματάκαινα, που τον καπάρωσε σχεδόν ακαριαία, έως παρεξηγήσεως και τον παντρεύτηκε κιόλας προτού καλά-καλά κλείσει μισό χρόνο πνιγμένος ο άντρας της, ο Μικές ο Γλαράκης ή Σαβούς, όπως τον λέγανε όλοι επειδή, παρόλο που το επίθετο του εδήλωνε ότι μπορεί και να τον παρασέρνει η νοτιά σαν μικρό θαλασσοπουλάκι, εκείνος ήτανε χεροδύναμος και τεράστιος σαν βους, άντρας αψύς και φουρτουνιασμένος συνέχεια, με παρατσούκλι εμπνευσμένο, δε λέω,  που έφτασε κι αυτό γενιά τη γενιά ως τις μέρες μας και τελείωσε πάνω στο μοιραίο μου ξάδερφο τον Γιωργή τον Βασιλειάδη ή Σαβού, εκείνον που με έσωσε από βέβαιο πνιγμό πριν από πενήντα οχτώ ολόκληρα χρόνια, σαν ήτανε τότε εννέα χρονών παιδί κι εγώ βρέφος ακόμη, αλλά πνίγηκε τελικά ο ίδιος στο μοιραίο συμβάν που φανήκανε όλα, πριν από τρεις μήνες, την άλλη μέρα της Παναγιάς, μέσα στη μέση του Αυγούστου, σαν ναυαγήσαμε με το βαρκάκι του, τον Γλάρο, ανοιχτά της Αιγνούσας
                                                                                          Γιάννης Μακριδάκης

Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2020

Εμμηνόπαυση και ορμονική υποκατάσταση

Τα αγγειοκινητικά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι κακή ποιότητα ζωής ύπνου, μειωμένη συγκέντρωση, ευερεθιστότητα, κακή υγεία, απώλεια οστού και αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακών συμβαμάτων και γνωσιακών αλλαγών
Αλλαγές στην κύστη και στον κόλπο προκύπτει στο 50 % των γυναικών με ξηρότητα, αίσθημα καύσου, ερεθισμό, δυσπαρεύνεια, επείγουσα ανάγκη για ούρηση, δυσουρία και υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του ουροποιητικού. Τα συμπτώματα επηρεάζουν δυσμενώς τις σχέσεις και την ποιότητα ζωής
Η θεραπεία στην εμμηνόπαυση μειώνει τις εξάψεις και τους νυχτερινούς ιδρώτες, την απώλεια οστικής μάζας και τον κίνδυνο καταγμάτων και τα ουρογεννητικά συμπτώματα. Το 2002 έγινε μελέτη που ανέφερε σε γυναίκες σε υποκατάσταση με ορμόνες, αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακό, φλεβικής θρομβοεμβολής και καρκίνου του μαστού και εκατομμύρια ασθενείς διέκοψαν την θεραπεία υποκατάστασης. Η υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων εξέδωσε προειδοποίηση δηλώνοντας ότι "τα οιστρογόνα με ή χωρίς προγεστερόνη θα πρέπει να συνταγογραφούνται στις χαμηλότερες αποτελεσματικές δόσεις και για τη συντομότερη διάρκεια" και εφαρμόσθηκε η προειδοποίηση σε όλες τις δόσεις και τις οδούς χορήγησης για προϊόντα οιστρογόνων και προγεστερόνης
Ωστόσο, απουσία αντενδείξεων, η συστηματική ορμονική θεραπεία είναι η πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των αγγειοκινητικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση . Από μελέτες έχει φανεί μείωση συχνότητας εμφάνισης εβδομαδιαίων εξάψεων κατά 75% χωρίς σαφείς διαφορές ανάμεσα στα συζευγμένα οιστρογόνα από του στόματος ή στα διαδερμικά

Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2020

Τα αστέρια του Σίντυ Μουμέν

Με τα καστανά του μαλλιά και τ' ανοιχτόχρωμα μάτια του , ο Ναμπίλ θα 'πρεπε να 'χε γεννηθεί αλλού. Έμοιαζε τόσο λίγο μ' εμάς! Όταν έβγαζε τα κουρέλια του τις γιορτινές μέρες, θα ορκιζόσουν ότι ερχόταν από την άλλη μεριά του κόσμου. Ένας λαθραίος απ' την ανάποδη. Ένας απ' αυτούς τους χριστιανούς που ξεμπάρκαραν απ' το Βορρά για να πασαλειφτούν με τον τρόπο των χίππιδων στην ένδεια μας. Ήταν όμως εκατό τοις εκατό δικός μας. Φυτρώσαμε στην ίδια κοπριά, τσαλαβουτήσαμε στην ίδια λάσπη. Την ομορφιά του την είχε πάρει από τη μάνα του την Ταμού, μια πουτάνα που'χε αποφασίσει ν' αφιερώσει τα κάλλη της στους ακαμάτηδες του Σίντι Μουμέν. Μιά πασιονάρια του φτηνού σεξ, που επένδυσε, σε αποστολή δημόσιας εξυπηρέτησης, κάνοντας τιμές σχεδόν κομμουνιστικές. Στην Ταμού έδειχναν ιδιαίτερο σεβασμό τόσο στη δικιά μας όσο και σε γειτονικές παραγκουπόλεις. Όλοι λένε ότι θα μπορούσε να εξασκεί το επάγγελμα της οπουδήποτε, ακόμα και στις ακριβές γειτονιές, αν έκανε τον κόπο λίγο να σουλουπωθεί. Προσθέτοντας λάμψη από μια χρυσή οδοντοστοιχία, η φωτεινή φυσιογνωμία της Ταμού εξέπεμπε μια σαρκοβόρα γοητεία. Τα ογδόντα κιλά από τη γαλακτώδη σάρκα της γέμιζαν το μεταξωτό καφτάνι, ξετρελαίνοντας τους άντρες στο πέρασμα της.
                                                                                                              Maxi Binebine

Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020

Εμμηνόπαυση

Καθώς στη γυναίκα με την πάροδο της ηλικίας , τα επίπεδα των οιστρογόνων μειώνονται αυξάνει ο κίνδυνος οστεοπόρωσης, καρδιαγγειακών παθήσεων και έκπτωσης της γνωσιακής λειτουργίας
Το 70-80% των γυναικών στην εμμηνόπαυση αναφέρουν αίσθηση θερμότητας, νυχτερινές εφιδρώσεις (αγγειοκινητικά συμπτώματα) ενώ έξαψη, άγχος και ρίγη που διαρκούν από 1-5 λεπτά αναφέρει το 25% των γυναικών. Με τη μείωση των οιστρογόνων επηρεάζεται η θερμορύθμιση και προκαλούνται εξάψεις
. Γυναίκες νεώτερες των 60 ετών ή σε χρονική διάρκεια μικρότερη της 10ετίας από την έναρξη της εμμηνόπαυσης που έχουν εξάψεις και νυχτερινές εφιδρώσεις πιθανώς θα ωφεληθούν από την ορμονοθεραπεία
. Σε γυναίκες με πρώιμη εμμηνόπαυση και χωρίς αντενδείξεις, η ορμονοθεραπεία συνιστάται τουλάχιστον μέχρι τη μέση ηλικία της φυσικής εμμηνόπαυσης
. Οι μελέτες παρατήρησης δείχνουν ότι ο κίνδυνος θρομβοεμβολικού και εγκεφαλικού επεισοδίου είναι χαμηλότερος με τη διαδερμική από ότι με την από του στόματος ορμονοθεραπεία
. Οι σύνθετες βιολογικά ανάλογες των ορμονών θεραπείες που δεν έχουν έγκριση από την υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, δεν συνιστώνται λόγω των προβλημάτων ασφάλειας.
. Η ορμονική υποκατάσταση δεν συνιστάται για πρωτογενή ή δευτερογενή πρόληψη σταφανιαίας νόσου ή άνοιας.
. Μη ορμονικές θεραπείες που έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τις εξάψεις και τη νυχτερινή εφίδρωση περιλαμβάνουν χαμηλής δόσης αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης, Gaba- πεπτινοειδή, απώλεια βάρους, ύπνωση και γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία.
. Για γυναίκες που έχουν συμπτώματα μόνο από το ουρογεννητικό σύστημα συστήνεται τοπική ορμονική θεραπεία

Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2020

Νυχτοδάσος

Κάνοντας μια ελαφριά στροφή μέσα σ' αυτό το σκηνικό που σειόταν από το πρωινό ποδοβολητό των αλόγων έξω στο δρόμο, με την άξεστη μεγαλοπρέπεια του στρατηγού που χαιρετάει τη σημαία, τον ονόμασε Φέλιξ, τον απομάκρυνε από κοντά της και πέθανε. Ο πατέρας του παιδιού, θύμα του πυρετού, είχε πεθάνει πριν από έξι μήνες. Ο Γκουίντο Φολκμπάιν, Εβραίος ιταλικής καταγωγής, υπήρξε καλοφαγάς και δανδής και δεν είχε ποτέ εμφανιστεί δημόσια χωρίς το παράσημο κάποιας μάλλον άσχημης διάκρισης κρεμασμένο στο πέτο του. Ήταν μικρόσωμος, ευτραφής, με μια υπεροπτική συστολή, το στομάχι του προεξείχε ελαφρώς προς τα πάνω, προβάλλοντας τα κουμπιά του γιλέκου του και του παντελονιού του και μαρκάροντας το ακριβές κέντρο του σώματος του με τη στρογγυλάδα της καμπύλης που συναντάται στα φρούτα - μια αναπόφευκτη καμάρα που είχε προκληθεί από την αχαλίνωτη κατανάλωση κρασιών Βουργουνδίας, κρέμας σαντιγύ και μπίρας.
                                                                                                       Djuna Barnes

Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2020

Βυζάντιο και πνευματικός βίος

Τα κύρια χαρακτηριστικά του βυζαντινού πνευματικού βίου είναι η ολοκληρωτική υποταγή στον χριστιανισμό και η προσήλωση στην ελληνομάθεια. Όμως η ελληνομάθεια αυτή φέρει ανεξίτηλο το στίγμα του διχασμού. Από την μια μεριά βρίσκεται η μετεξελιγμένη ελληνιστική Κοινή που συνεχίζει να ρέπει προς την απλούστευση και την ομοιομορφία, και που αποδέχεται και αφομοιώνει ταχύτατα τα λεξικολογικά δάνεια. Από την άλλη ορθώνεται  παγερή και αριστοκρατική η λογία, η Αττικιστική, την οποία υποστηρίζει η αρχαϊζουσα παράδοση. Με τον καιρό μάλιστα το χάσμα ευρύνεται με αποτέλεσμα την δημιουργία μιας επίσημης διγλωσσίας. Και η ιδιωτική Κοινή και η Αττικιστική λογία δημιουργούν μια γλωσσική Βαβέλ
Οι Βυζαντινοί λοιπόν διανοούμενοι υπερασπίζονταν τα δόγματα του χριστιανισμού, αλλά στην γλώσσα των Αττικών ρητόρων και του Πλάτωνα. Ο απλός λαός, κυρίως της υπαίθρου και των επαρχιών, εκφράζεται στην καθομιλουμένη Κοινή που εξελίσσεται μακριά από κάθε σχολική επιρροή. Δεν είναι διόλου παράξενο ότι ο κύριος όγκος των βυζαντινών κειμένων που σώθηκαν ανήκει στην λόγια παράδοση, ενώ τα δείγματα της καθομιλουμένης, ιδιαίτερα των πρώτων αιώνων είναι λιγοστά. Η πενιχρότητα των πηγών δυσχεραίνει την μελέτη της εξέλιξης της

Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2020

Μπαίνει ο Άμλετ

Να ζεις ή να μη ζεις. Να το ερώτημα
που βρίσκεται η ευγένεια του ανθρώπου;
να τον χτυπά, να τον εξευτελίζει μοίρα αλλοπρόσαλλη και να υπομένει;
ή να ξεσηκωθεί, να πάρει τα όπλα, ενάντια σ' ένα πέλαγος δεινά
και να τα πολεμήσει ως το τέλος;
Πεθαίνεις και κοιμάσαι, τίποτ' άλλο
και μ' έναν ύπνο λες ότι γλιτώνεις τον πόνο της καρδιάς
και τις χιλιάδες πληγές που είναι πλασμένες με τη σάρκα
είναι κι αυτό ένα τέλος, μια τελείωση, να την ποθείς ευλαβικά.
Πεθαίνεις και κοιμάσαι, κοιμάσαι και μπορεί να ονειρευτείς
να τος, εδώ είναι ο κόμπος
γιατί σ' αυτόν τον ύπνο του θανάτου
τι όνειρα θα' ρθουν όταν πια
θα 'χουμε αποτινάξει από πάνω μας
το θλιβερό κουβάρι της θνητότητας;
Να τι μας σταματά. Κι η σκέψη αυτή χαρίζει μια ζωή στη δυστυχία
Ποιός θ' άντεχε τις πίκρες και τη χλεύη
τον καταποντισμό της ηλικίας;
Ποιός θα υπέφερε την αδικία του ισχυρού
το θράσος του επηρμένου
τη θλίψη του αναπόδοτου έρωτα;

Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2020

Το όνομα μου είναι..........

Και κατάλαβα το εξής: κουράζονται οι άνθρωποι. Κουράζεται το πνεύμα ψυχή ή όποια άλλη λέξη έχουμε για ότι δεν είναι σκέτο σώμα, κι έχω καταλήξει πως - συνήθως, ως επί το πλείστον- αυτός είναι ο τρόπος της φύσης να μας βοηθάει. Είχα αρχίσει να κουράζομαι. Και νομίζω - αλλά δεν το ξέρω - είχε αρχίσει να κουράζεται κι εκείνος
...............
Είπα προηγουμένως : Με ενδιαφέρει πως βρίσκουμε τρόπους να νιώθουμε ανώτεροι από έναν άλλον άνθρωπο, από μια ομάδα ανθρώπων. Συμβαίνει παντού και συνεχώς. Όπως κι αν το ονομάζουμε, νομίζω πως πρόκειται για το πιο ποταπό κομμάτι αυτού που είμαστε - αυτή η ανάγκη να βρίσκουμε κάποιον να μειώνουμε
.................
                                                                                                 Elizabeth Strout

Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2020

Βυζάντιο και χριστιανισμός

Ο ακρογωνιαίος λίθος του κοινωνικού και ηθικοφιλοσοφικού οικοδομήματος της βυζαντινής αυτοκρατορίας είναι αναμφιβόλως η αποδοχή του χριστιανισμού. Το όνομα Έλλην δεν δηλώνει πια την εθνική ταυτότητα, αλλά τουλάχιστον ως τον 10ο αιώνα την προσήλωση στην ειδωλολατρία
Ο αλλόκοτος γλωσσικός σχηματισμός " ελληνο-θρησκοχριστο-βλάσφημος" συνοψίζει το πνεύμα και τη νοοτροπία μιας ολόκληρης εποχής. Το Βυζάντιο αποστρέφεται τον ελληνισμό, αποδέχεται ωστόσο το "ελληνίζειν" δηλαδή την χρήση της ελληνικής γλώσσας από τους χριστιανούς. Ο Γρηγόριος Ναζιανζηνός ανασκευάζει τον ισχυρισμό του Ιουλιανού του Αποστάτη (331-363) ο οποίος θεωρούσε την ελληνική γλώσσα ως οργανικό στοιχείο της αρχαίας θρησκείας και συνεπώς αλλότρια του χριστιανισμού
Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι ένας από τους λόγους της ταχείας εξάπλωσης του χριστιανισμού ήταν ότι οι επιστολές του Παύλου, τα Ευαγγέλια, αλλά και η πρώιμη απολογητική γραμματεία είχαν γραφτεί στα ελληνικά και μάλιστα σε προσιτά ελληνικά. Ελληνική επίσης είναι η γλώσσα των Μεγάλων Πατέρων, των Οικουμενικών Συνόδων, των θεολογικών πραγματειών και των Κανόνων του μοναχισμού. Στα ελληνικά λοιπόν, καταρρίπτεται η ελληνική ειδωλολατρεία και στα ελληνικά διαλαλεί η εκκλησία την καχυποψία της για κάθε τι ελληνικό