Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 31 Ιουλίου 2017

Εκείνο που δε γίνεται

Να ' χε η νοσταλγία σώμα να το σπρώξω απ΄ το παράθυρο έξω
Να τσακίσω εκείνο που δε γίνεται
..................................................................
Ακριτομύθια φανερωθείς και οι Τύχες σε βάλουν στο σημάδι
Όπως κι έγινε
Γιατί τέτοια θέλει κι αγαπά η ζωή που εμείς αλλού πιστεύουμε πως είναι

Που κι ελεύθερος να μείνεις
που και νικητής
πάλι ο ήλιος γέρνει και είναι ολόγυρα σου

Σιγαλιά γεμάτη ακτές κατεστραμένες
όπου ακόμα κατεβαίνουνε τα σύννεφα να φάνε χόρτο
λίγο πριν για πάντα σκοτεινιάσει

Σαν να πήραν τέλος οι άνθρωποι
και να μην έχει μείνει τίποτα καίριο να ειπωθεί

Παρασκευή 28 Ιουλίου 2017

Η θάλασσα σε απόσταση αναπνοής

Μεγάλωσα μέσα στη θάλασσα και η φτώχεια μου είχε ένα μεγάλο πλούτο, αλλά έπειτα έχασα τη θάλασσα και όλες οι πολυτέλειες μου φάνηκαν γκριζωπές και η αθλιότητα ανυπόφορη.
Από τότε περιμένω
Περιμένω τα καράβια της επιστροφής, το σπίτι των υδάτων, τα διαφανή νερά
Κάνω υπομονή και καλλιεργώ την ψυχή μου με όλες μου τις δυνάμεις
Με βλέπουν να περνώ από όμορφους και σοφούς δρόμους, θαυμάζω τα τοπία, χειροκροτώ όπως όλος ο κόσμος, δίνω το χέρι μου
Δεν είμαι εγώ που μιλάω
Με εγκωμιάζουν, ονειρεύομαι λίγο, με προσβάλλουν. Δεν εκπλήσσομι σχεδόν καθόλου....

Ξέρω ότι η θάλασσα προπορεύεται ή με ακολουθεί
Έχω μια τρέλα έτοιμη για όλα
                                                                                                   Albert Camus

Τετάρτη 26 Ιουλίου 2017

Λειτουργική υποθαλαμική αμηνόρροια

Χρόνια ανωοθυλακιορρηξία, που δεν οφείλεται σε οργανική αιτία και συχνά συνδυάζεται με stress, απώλεια βάρους, εντατική άσκηση ή συνδυασμό τους. Η διάγνωση μπαίνει εξ' αποκλεισμού (αποκλείουμε ενδοκρινείς ή συστηματικές αιτίες). Η αντιμετώπιση είναι φαρμακευτική, ψυχολογική και διαιτητική. Επιπλοκές μεταξύ άλλων είναι η απώλεια οστού και η υπογονιμότητα
. Αποκλείουμε ενδοκρινολογική ή συστηματική αιτία
. Ελέγχουμε γυναίκες με μεσοδιάστημα στον κύκλο > 45 ημέρες ή με αμηνόρροια για 3 μήνες και άνω. Ενημερώνουμε ότι η διαταραχή του κύκλου δεν αποκλείει τη σύλληψη
. Χρειάζεται προσεκτικό ιστορικό (δίαιτα, αυξομειώσεις βάρους, άθληση, αυτοεκτίμηση, ύπνος, stress, κατάχρηση ουσιών, κατάγματα) και οικογενειακό ιστορικό
. Αποκλείουμε κύηση
. Έλεγχος : FT4, TSH, FSH, LH, E2, PRL, AMH, σε κλινική υπερανδρογοναιμία DHEAS, TESTOSTERONE και 17-ΟΗ- PRG για late-onset συγγενή υπερπλασία επινεφριδίων
. Κάνουμε test προγεστερόνης και αν αιμορραγήσει, σημαίνει χρόνια έκθεση σε οιστρογόνα αλλά και ανατομικά ακέραια η οδός εκροής
. Προτείνουμε μαγνητική εγκεφάλου σε ασθενείς με επίμονη κεφαλαλγία, με εμέτους, με αλλαγές στην όραση, τη δίψα, την ούρηση, με νευρολογικές ενδείξεις και με σημεία ορμονικής υποφυσιακής ανεπάρκειας ή περίσσειας
. Ελέγχουμε οστική πυκνότητα σε γυναίκα με 6 ή περισσότερους μήνες αμηνόρροιας και νωρίτερα σε γυναίκες με διαταραχή στη διατροφική συμπεριφορά ή εύθραυστο σκελετό
. Ελέγχουμε την ανατομία των γεννητικών οργάνων με φυσική εξέταση, test προγεστερόνης, υπέρηχο και ή μαγνητική
Αντιμετώπιση
. Προσεκτική αξιολόγηση ασθενών με αμηνόρροια και βραδυκαρδία, υπόταση, ορθοστατισμό και ηλεκτρολυτικές διαταραχές
. Αλλαγή στη διατροφή, αλλαγή συμπεριφοράς με ψυχολογική υποστήριξη, μειωμένη άσκηση και αύξηση βάρους
. Δεν προτείνεται η χρήση αντισυλληπτικών για ρύμιση κύκλου ή διατήρηση του BMD
. Προτείνεται η χρήση διαδερμικής οιστραδιόλης, με κυκλική από του στόματος προγεστερόνη για μικρό διάστημα αν δεν έχει αποκατασταθεί ο κύκλος με αλλαγή διατροφής/συμπεριφοράς/άσκησης
. Δεν συστήνονται διφωσφονικά, denosumab, τεστοστερόνη και λεπτίνη για την βελτίωση του BMD.
. Άν επιθυμούν γονιμότητα :
.. Παλμική έγχυση GnRH ή θεραπεία με γοναδοτροπίνες (προσεκτικλη χρήση)  για πρόκληση ωορρηξίας
.. Άν υπάρχουν επαρκή οιστρογόνα πρόκληση ωορρηξίας με κλομιφαίνη
.. Δεν χρησιμοποιούμε κισπεπτίνη ή λεπτίνη
.. Δεν προκαλούμε ωορρηξία σε γυναίκα με BMI<18.5 kg/m2

Δευτέρα 24 Ιουλίου 2017

Η καρδιά των πραγμάτων

Μετά τη γωνία, μπροστά από το παμπάλαιο καπόκ, το δένδρο όπου είχαν συγκεντρωθεί οι αρχικοί έποικοι την πρώτη τους μέρα στην αφιλόξενη αυτή ακτή, βρίσκονταν τα διακστήρια και η Αστυνομία, ένα εντυπωσιακό πέτρινο κτίριο σαν τη μεγαλόστομη καυχησιά αδύναμου ανθρώπου. Μέσα στο πελώριο εκείνο κέλυφος τα ανθρώπινα όντα κροτάλιζαν στους διαδρόμους σαν ξεραμένα σπόρια. Κανείς ποτέ δεν θα μπορούσε να φανεί αντάξιος μιας τέτοιας υψηλής ρητορείας. Το βάθος της όλης ιδέας ωστόσο δεν ξεπερνούσε το ένα δωμάτιο. Στον στενό και σκοτεινό πίσω διάδρομο, στην αίθουσα ανακρίσεων και στα κελιά, ο Σκόμπι αντιλαμβανόταν πάντα την οσμή της ανθρώπινης μοχθηρίας και της αδικίας - μια μυρωδιά ζωολογικού κήπου - ροκανίδι, περιττώματα, αμμωνία και έλλειψη ελευθερίας. Το μέρος καθαριζόταν κάθε μέρα, αλλά ήταν αδύνατο να διώξεις εντελώς τη μυρωδιά. Κρατούμενοι και αστυνομικοί την κουβαλούσαν στα ρούχα τους όπως την κάπνα του τσιγάρου
                                                                                                        Γκράχαμ Γκρην

Παρασκευή 21 Ιουλίου 2017

Νίτσε - ποιήματα

Σιχαίνομαι ν’ ακολουθώ, σιχαίνομαι και να καθοδηγώ.
Να υπακούω; Όχι! Και να κυβερνώ; Ούτε και τούτο!
Όποιος δεν φοβάται τον εαυτό του φόβο δεν προκαλεί.
Και μόνον όποιος φόβο προκαλεί μπορεί να οδηγήσει άλλους.
Σιχαίνομαι ακόμη και να καθοδηγώ τον εαυτό μου!
Μ’ αρέσει, όπως στα ζώα του δάσους και της θάλασσας
να χάνομαι για λίγο
να κάθομαι ανακούρκουδα σε μια ερημιά
και να στοχάζομαι
να ξαναφέρνω πάλι πίσω τον εαυτό μου από μακριά
πλανεύοντας τον για να γυρίσει ξανά σ’ εμένα.

Τετάρτη 19 Ιουλίου 2017

Cushing - 2

Η χειρουργική αφαίρεση είναι η βασική θεραπεία της νόσου Cushing (CD). Η χειρουργική τεχνική είναι ιδιαίτερα σημαντική και με βάση την τεχνική το ποσοστό επιτυχίας φτάνει το 90% στα μικροαδενώματα και στο 60% στα μακροαδενώματα. Επιτυχία σημαίνει μόνιμη ύφεση. Υπάρχει πιθανότητα υποτροπής 25% σε 5-10 χρόνια
Μετεγχειρητικά ελέγχουμε ACTH και κορτιζόλη. Η παρατεταμένη υπερκορτιζολαιμία από το αδένωμα, έχει σαν αποτέλεσμα την καταστολή των λοιπών κορτικοτρόφων κυττάρων στην φυσιολογκή υπόφυση. Η απομάκρυνση του αδενώματος, σημαίνει μια περίοδο ανεπάρκειας ACTH, επομένως μετεγχειρητικά μπορεί τα επίπεδα ACTH και κορτιζόλης να είναι μη ανιχνεύσιμα, που είναι ο απόλυτος ορισμός αρχικής ύφεσης. Σε πολλά κέντρα λοιπόν μετρούν τις δύο τιμές σε έξι ωριαία διαστήματα μετά το χειρουργείο, για να αποφύγουν την υποκατάσταση με υδροκορτιζόνη για έως και 72 ώρες
Ένας λιγότερο ακριβής ορισμός ύφεσης είναι η φυσιολογική κορτιζόλη ούρων 24ώρου. Από ερευνητές προτείνεται μέτρηση κορτιζόλης την ημέρα της επέμβασης στις 12 το βράδυ, και την επόμενη στις 6 το πρωί μέτρηση κορτιζόλης και ΑCTH
Ποιό είναι το κατάλληλο μετεγχειρητικό επίπεδο κορτιζόλης ως απόδειξη ύφεσης; Προτείνονται επίπεδα <5 ή και <2 μg/dL. Το πιο σημαντικό σημείο είναι ότι δυστυχώς δεν υπάρχει καμμία μέτρηση προς το παρόν που να σημαίνει πλήρη θεραπεία ή μηδενικό κίνδυνο υποτροπής
Το κλειδί της παρακολούθησης είναι η συνεχής επαγρύπνιση

Δευτέρα 17 Ιουλίου 2017

Cushing

Και η διάγνωση και η διαχείρηση της νόσου Cushing (CD) σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζει προκλήσεις. Είναι πρόκληση πολλές φορές να αποδειχθεί αληθής υπερκορτιζολαιμία, αν και ο συνδυασμός καταστολής με δεξαμεθαζόνη, κορτιζόλης ούρων 24ώρου και κορτιζόλης σιέλου αργά τη νύχτα βάζει τη διάγνωση. Μπορεί να δυσκολεύει την ερμηνεία των αποτελεσμάτων η μέθοδος ανάλυσης ή και ο τρόπος συλλογής των δειγμάτων. Αυτό, σε συνδυασμό με την παρατήρηση ότι η καρδιαγγειακή σοβαρότητα της νόσου μπορεί να μην σχετίζεται άμεσα με τις βιοχημικές παραμέτρους, καθιστά την διαθεσιμότητα ενός αξιόπιστου βιοδείκτη ευπρόσδεκτη εξέλιξη. Μια δοκιμασία που να συλλαμβάνει την υπερκορτιζολαιμία, αλλά και να είναι μέτρο της βιολογικής της δράσης. Όπως η γλυκοζυλίωση στον διαβήτη που συλλαμβάνει και την ολοκληρωμένη υπεργλυκαιμία και την αλληλεπίδραση με πρωτείνες στόχους. Αυτό θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο επίσης σε εμμένουσα νόσο, ή σε υποτροπές μετά υποφυσεκτομή όπου τα επίπεδα κορτιζόλης είναι χαμηλότερα συνήθως από ότι στην αρχική διάγνωση
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ίσως η μέτρηση αργά τη νύχτα της κορτιζόλης σιέλου να είναι η εξέταση επιλογής
Μόλις τεκμηριωθεί η διάγνωση της ACTH-εξαρτώμενης υπερκορτιζολαιμίας, η επιπλέον δυσκολία είναι ότι σε 50% των περιπτώσεων μπορεί να μην υπάρχει απεικόνιση στην υπόφυση. Σε αυτή την περίπτωση η μέτρηση ACTH στους λιθοειδείς κόλπους με ταυτόχρονη μέτρηση προλακτίνης είναι αξιόπιστος δείκτης διάγνωσης
Φαρμακευτικά, υπάρχουν επιλογές που στοχεύουν την υπόφυση (πασιρεοτίδη, καμπεργολίνη), τα επινεφρίδια (κετοκοναζόλη, μετυραπόνη, μιτοτάνη) ή τον υποδοχέα των γλυκοκορτικοειδών (μιφεπριστόνη). Η αναφερθείσα αποτελεσματικότητα αυτών των φαρμάκων (το κριτήριο είναι η ομαλοποίηση της κορτιζόλης ούρων 24ώρου) αναφέρεται από 17-75% (εκτός της μιφεπριστόνης)
Χρησιμοποιώντας την γλυκόζη ως συμπληρωματικό δείκτη σοβαρότητας της υπερκορτιζολαιμίας, η μιφεπριστόνη έδειξε απόκριση στο 60-87% των ασθενών με βελτίωση των συμπτωμάτων και ευεξία
Δύο άλλα φάρμακα, η λεβοκετοκοναζόλη και η LCI699 (αναστολέας 11-β-υδροξυλάσης) τελευταία έχουν δείξει αποτελεσματικότητα. Αναμένονται κλινικές δοκιμές. Οι συνδυαστικές θεραπείες, έχουν προταθεί, έχουν επιτύχει βραχυπρόθεσμα, αλλά δεν υπάρχουν μακροχρόνιες μελέτες

Παρασκευή 14 Ιουλίου 2017

Ελύτης

Και κανείς κηπουρός δεν ευτύχησε σ' άλλους καιρούς
Από τόσο χειμώνα κι από τόσους βοριάδες
Μ' ακούς;
Να τινάξει λουλούδι
Μόνο εμείς
Μ' ακούς;
Μες τη μέση της θάλασσας
Από μόνο το θέλημα της αγάπης
Μ' ακούς;
Ανεβάσαμε ολόκληρο νησί
Μ' ακούς;
Με σπηλιές και με κάβους κι ανθισμένους γκρεμούς
Άκου, άκου
Ποιός μιλεί στα νερά και ποιός κλαίει - ακούς;

Ποιός γυρεύει τον άλλο, ποιός φωνάζει - ακούς;
Είμ' εγώ που φωνάζω, κι είμ' εγώ που κλαίω, μ' ακούς
Σ' αγαπώ, σ' αγαπώ, μ' ακούς

Τετάρτη 12 Ιουλίου 2017

Χαμένος Παράδεισος

Το γράμμα του νόμου πάντα υπερίσχυε κα για πάνω από μισό αιώνα - από τις αρχές της δεκαετίας του 1860 μέχρι το 1914 - η Σμύρνη ήταν μία από τις πιό "φωτισμένες" πόλεις του κόσμου. Ο Χόρτον πέρασε πολλές ώρες κοιτάζοντας μέσα στον αλχημικό αποστακτήρα της πόλης, στην προσπάθεια του να εντοπίσει το μαγικό συστατικό της. Δεν ήταν απλώς το γεγονός ότι η πόλη βρισκόταν στο σταυροδρόμι τόσων πολλών κόσμων. Τα θέλγητρα της Σμύρνης ήταν περισσότερο αδιόρατα και σύνθετα. Η ευτυχία ήταν ένα αίσθημα που είναι αδύνατο να μετρηθεί, παρ΄όλα αυτά στους ξένους επισκέπτες της πόλης έκανε εντύπωση η κυρίαρχη αίσθηση πλησμονής
"Το κέφι των Σμυρνιών ήταν ασυγκράτητο" γράφει ο Χόρτον "και συνεχίστηκε σχεδόν μέχρι τις τελευταίες μέρες της Σμύρνης"
Οι Ευρωπαίοι διανοούμενοι που επισκέπτονταν τη Σμύρνη γοητεύονταν παρατηρώντας μια τέτοια πολυφυλετική πόλη από κοντά
                                                                                                               Milton

Δευτέρα 10 Ιουλίου 2017

Ένα απόγευμα.....

..... δεν πήγαινε άλλο. Θα έσκαγα.
Του λέω: «Καρατζούνη έλα δω θα σε μάθω να μετράς».
«Δεν μπορώ» μου λέει.
«Θα μάθεις» του λέω και υψώνω απειλητικά τον τόνο της φωνής μου.
Τον καθίζω στην πλαστική καρέκλα και του δείχνω με τα δάχτυλα μου το ένα, το δύο, το τρία και πάει λέγοντας μέχρι το δέκα.
«Σειρά σου τώρα».
«Δεν μπορώ» - «Μπορείς» και τέτοια.
Του δείχνω τον δείχτη. Τον ρωτάω πόσα βλέπει. Μου λέει ένα, του λέω μπράβο.
Του δείχνω δύο. Τον ρωτάω, μου λέει δεν ξέρει. Του βάζω τις φωνές, μου απαντάει δύο.
Του δείχνω τρία. Τον ρωτάω, μου λέει δεν ξέρει. Τον ξαναρωτάω πιο άγρια. Δεν απαντάει. Παίρνω μια ξύλινη κουτάλα μαγειρέματος –οι μεταλλικές απαγορεύονται στη φυλακή– και τον χτυπάω στην εξωτερική πλευρά του αγκώνα. Κάνει άουτς και χαμογελάει σαν κουτάβι. Τρία, μου λέει.
Παρακάτω του λέω και του κουνάω απειλητικά την κουτάλα. Δεν ξέρω, μου λέει απεγνωσμένος. Τέσσερα του ψιθυρίζω. Τέσσερα λέει. Μετά. Πέντε. Μετά. Δεν ξέρω. Μετά, επιμένω. Εφτά μου λέει και τον χτυπάω πάλι στο ίδιο σημείο. Έξι διορθώνει.
Κάποτε φτάνουμε στο δέκα. Εύγε Καρατζούνη τον επιβραβεύω ενθουσιασμένος.
Έχει μπει ο υπάλληλος για την βραδινή καταμέτρηση και δεν τον έχω πάρει χαμπάρι. Με κοιτάζει απορημένος.
Αναρωτιέται φωναχτά: «Εύγε; Καρατζούνη;»

Παρασκευή 7 Ιουλίου 2017

Σφιγγολιπίδια και Λιποπρωτείνες και Μεταβολικά νοσήματα

Πολλά πειραματικά δεδομένα δείχνουν ότι μηχανισμοί που συμμετέχουν σε μεταβολικά νοσήματα εξαρτώνται από τα σφιγγολιπίδια. Επίσης γεννετικά νοσήματα που σχετίζονται με σφιγγολιπίδια έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών και μεταβολικών νοσημάτων
Καρδιαγγειακή νόσος
Αυξημένα επίπεδα σφιγγομυελίνης σημαίνουν προδιάθεση για αθηροσκλήρυνση. Σε πειραματόζωα με πειραματικό οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου έχουν βρεθεί σημαντικές αλλαγές στα ερυθροκύτταρα, στα αιμοπετάλια και την σφιγγομυελίνη. Η LDL που βρίσκεται σε αθηροσκληρυντικές πλάκες έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σφιγγομυελίνη. Ένζυμα μπορεί να υδρολύσουν την σφιγγομυελίνη στο τοίχωμα των αρτηριών και να ξεκινήσουν την διαδικασία της αθηροσκλήρυνσης
Επίσης αυξημένα επίπεδα κεραμιδίων στο πλάσμα και στην αορτή σημαίνουν αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, επειδή προκαλούν αστάθεια της αθηρωματικής πλάκας, φλεγμονή και απόπτωση. Τα κεραμίδια έχουν ενοχοποιηθεί για την καρδιομυοπάθεια που παρατηρείται στον ΣΔ  (απόπτωση καρδιο/μυοκυττάρων)
Τα γλυκοσφιγγολιπίδια είναι αυξημένα σε άτομα με αθηροσκλήρυνση (συσσωρεύονται στην αθηρωματική πλάκα)
Παχυσαρκία - Διαβήτης
Τα κεραμίδια εμπλέκονται στην αντίσταση στην ινσουλίνη. Είναι σχετικά μικρά στοιχεία των λιπιδίων αλλά καθιστούν τα λιπίδια εξαιρετικά παθογόνα. Oι παράγοντες που σχετίζονται με παχυσαρκία (κεκορεσμένα λιπαρά, φλεγμονώδεις κυτοκίνες) κινητοποιούν ένζυμα που προάγουν τη σύνθεση σφιγγολιπιδίων. Μελέτες σε καλλιέργειες έχουν δείξει ότι η παρουσία σφιγγολιπιδίων σημαίνει αντίσταση στην ινσουλίνη, αποτυχία του παγκρεατικού κυττάρου, διαβήτη , καρδιομυοπάθεια και αγγειακή δυσλειτουργία. Οι ερευνητές πρόσφατα έχουν δείξει ότι φαρμακευτική αναστολή ενζύμων που σχετίζονται με τη σύνθεση σφιγγολιπιδίων βελτιώνει τις ανωτέρω καταστάσεις. Πιθανώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως θεραπευτικοί στόχοι στην πρόληψη μεταβολικών νοσημάτων

Τετάρτη 5 Ιουλίου 2017

Ο Στόουνερ

Χαμογελώντας πάντα, με μια ειρωνία ανάμικτη με μοχθηρία, στράφηκε στον Στόουνερ
"Ούτε εσύ την γλιτώνεις φίλε μου. Με κανέναν τρόπο. Ποιός είσαι εσύ; Ένα απλό παιδί της γης όπως προσποιείσαι στον εαυτό σου; Α! μπα. Είσαι κι εσύ από τους ανάπηρους - εσύ είσαι ο ονειροπόλος, ο τρελός σ' έναν πιό τρελό κόσμο, ο δικός μας Δον Κιχώτης, που διασκεδάζει κάτω από τον γαλανό ουρανό. Είσαι αρκετά έξυπνος. Έχεις όμως το μίασμα, την παλιά αναπηρία. Εσύ νομίζεις ότι εδώ υπάρχει κάτι, κάτι που αν το ψάξεις, θα το βρεις. Τέλος πάντων μέσα στον κόσμο θα το μάθαινες γρήγορα το μάθημα σου. Κι εσύ είσαι φτιαγμένος για να αποτύχεις, όχι πως εσύ θα κονταροχτυπηθείς με τον κόσμο. Θα τον αφήσεις να σε μασήσει και να σε φτύσει και θ΄απομείνεις να σκέφτεσαι τι πήγε στραβά. Γιατί πάντα θα πιστεύεις ότι ο κόσμος ήταν κάτι που δεν ήταν, κάτι που δεν είχε καμιά επιθυμία να είναι. Το σκαθάρι στο μπαμπάκι, η κάμπια στη φασολιά, το σκουλήκι στο καλαμπόκι. Ούτε να τα αντιμετωπίσεις, ούτε να αναμετρηθείς μαζί τους θα μπορούσες γιατί είσαι πολύ αδύναμος και ταυτόχρονα πολύ δυνατός. Και δεν έχεις που να πας μέσα στον κόσμο"
                                                                                                 John Williams

Δευτέρα 3 Ιουλίου 2017

Σφιγγολιπίδια και Λιποπρωτείνες και Μεταβολικά νοσήματα

Τα σφιγγολιπίδια είναι δομικά και λειτουργικά διαφοροποιημένα μόρια με σημαντικές φυσιολογικές λειτουργίες και βρίσκονται στην μεμβράνη των κυττάρων και στις λιποπρωτείνες του πλάσματος
Οι συγκεντρώσεις τους μεταβάλλονται σε αρκετές μεταβολικές διαταραχές και μπορούν να χρησιμεύουν ως προγνωστικοί και διαγνωστικοί δείκτες. Φαίνεται ότι οι αλλαγές στα επίπδα τους συμβάλλουν στην καρδιαγγειακή νόσο, την παχυσαρκία, τον διαβήτη, την αντίσταση στην ινσουλίνη και στην μη αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσο (NAFLD)
Είναι δομικά αλλά και μόρια σηματοδότησης. Τα κεραμίδια είναι οι βασικοί πρόδρομοι των σφιγγολιπιδίων. Είτε γλυκοζυλιώνονται και σχηματίζουν γλυκοσφιγγολιπίδια ή αποκτούν μία πολική ομάδα και σχηματίζουν σφιγγομυελίνη, αλλά μπορεί να είναι πρόδρομοι και άλλων ενεργών σφιγγολιπιδίων (π.χ σφιγγοσίνη)
Τα σφιγγολιπίδια παραμένουν συνδεδεμένα στην κυτταρική μεμβράνη ή μπορούν να μεταφερθούν στις λιποπρωτείνες του πλάσματος. Γίνονται μελέτες για τον ρόλο τους σε μεταβολικά νοσήματα. Οι λιποπρωτείνες μεταφέρουν αδιάλυτα λιπίδια στην κυκλοφορία. Κατατάσονται βάσει της πυκνότητας τους σε χυλομικρά, VLDL, LDL, HDL. Tα χυλομικρά και οι VLDL LDL μοιράζονται μία κοινή απολιποπρωτείνη, την apo-B. Οι VLDL συντίθεται στο ήπαρ και τα χυλομικρά στο έντερο και μέσω ειδικών κυστιδίων μεταφοράς καταλήγουν στην λέμφο και στην κυκλοφορία του αίματος
Η LDL σχηματίζεται με τη δράση της λιπάσης στα τριγλυκερίδια. Η HDL κυρίως παράγεται από ηπατοκύτταρα και κύτταρα του εντέρου και κυρίως εξωκυττάρια, συμμετέχει στην μεταφορά χοληστερόλης από τους περιφερικούς ιστούς προς το ήπαρ, έχει αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση και σχετίζεται αντίστροφα με την αθηροσκλήρωση
Τα σφιγγολιπίδια συντίθενται στο ενδοπλασματικό δίκτυο. Τα πρόδρομα μόρια είναι κυρίως τα κεραμίδια από τα οποία σχηματίζεται σφιγγομυελίνη και μεταφέρεται σε κυστίδια στην μεμβράνη του κυττάρου και ενώνεται με την χοληστερίνη. Ένα άλλο τμήμα κεραμιδίων γλυκοζυλιώνεται και μεταφέρεται κοντά στη συσκευή Golgi. Στην κυτταρική μεμβράνη τα σφιγγολιπίδια υδρολύονται και επανασυντίθενται μέσω διαφόρων ενζύμων
Το πλάσμα περιέχει περίπου 200 είδη σφιγγολιπιδίων κατανεμημένα στην HDL, την apo-B και apo-A1 και την αλβουμίνη. Συνδέονται με τις λιποπρωτείνες με διάφορους τρόπους και μπορούν να μεταφερθούν από την μία λιποπρωτείνη στην άλλη. Μέσα στις λιποπρωτείνες μπορεί να αποσυντεθούν και να συνθέσουν άλλα σφιγγολιπίδια