Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022

Χριστούγεννα

 Ο εορτασμός των Χριστουγέννων άρχισε στη Ρώμη το 335 μ.Χ. Η αρχαιότερη ομιλία για τη γιορτή των Χριστουγέννων εκφωνήθηκε στην Καππαδοκία από τον Μέγα Βασίλειο. Στην Καισάρεια της Καππαδοκίας τι 376 μ.Χ. Επί Πάπα Ιούλιου Α΄ (337-352 ) τα Χριστούγεννα σταμάτησαν να γιορτάζονται μαζί με τα Θεοφάνεια και θεσπίστηκε ως επέτειος η 25η Δεκεμβρίου. Η γέννηση του Χριστού ορίστηκε στο χειμερινό ηλιοστάσιο όπου αρχίζει η αύξηση των ημερών, Συνετέλεσε προφανώς η μεγάλη εθνική γιορτή του ανίκητου Θεού Ήλιου και ο εορτασμός των γενεθλίων του Μίθρα που ήταν διαδεδομένα σε όλη την επικράτεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ήταν προσπάθεια αντικατάστασης των παγανιστικών γιορτών (Σατουρνάλια προς τιμήν του Saturnus=θεός Κρόνος, Μπρουμάλια, Κρόνια). Στη χειμερινή τροπή το Ήλιου του Ζωοδότη και Φωτοδότη οι άνθρωποι γιορτάζουν με φιλοφρονήσεις, τραγούδια και οικογενειακή θαλπωρή.

Ο Χριστιανισμός προσπάθησε να απορροφήσει και να δώσει νέα διάσταση και σημασία σε πανάρχαια λατρευτικά έθιμα αιώνων. Παρά τις απαγορεύσεις πολλές εκδηλώσεις διατηρήθηκαν κυρίως στην ύπαιθρο και μεταγενέστερα μετατέθηκαν στον εορτασμό της Πρωτοχρονιάς (ανταλλαγή δώρων, χαρτοπαίγνια κ.λ.π). Από τη Δύση πέρασε στην Ανατολή. Το 386 μ.Χ, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρότρυνε την εκκλησία της Αντιόχειας να συμφωνήσει στην 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα εορτασμού της γέννησης. Αυτό επικράτησε σε όλο το χριστιανικό κόσμο εκτός της Αρμένικης Ορθόδοξης Εκκλησίας που εξακολουθεί να τα συνεορτάζει μαζί με τα Θεοφάνια. Το 529 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός απαγόρευσε την εργασία και τα δημόσια έργα στη διάρκεια των Χριστουγέννων και κήρυξε την ημέρα δημόσια αργία.

Στην αρχαία Ελλάδα, στο χειμερινό ηλιοστάσιο, γιόρταζαν τη γέννηση του Διονύσου, γιού του Δία και της παρθένου Σεμέλης. Τον αποκαλούσαν θείο βρέφος και σωτήρα και καλό ποιμένα. Αυτή τη γιορτή μιμήθηκαν αργότερα οι Ρωμαίοι και καθιέρωσαν τα Σατουρνάλια γιορτή που επέζησε ως παράδοση στο Μεσαίωνα και στο Βυζάντιο.

Τα σημερινά θρησκευτικά δρώμενα ταιριάζουν και πορεύονται παράλληλα με αρχαίες τελετουργίες και μυστηριακές λατρείες που η πάροδος χιλιάδων ετών δεν στάθηκε ικανή να σβήσει

                                                                                                ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2022

Maturity onset Diabetes of the young

 MODY : είναι η πιο κοινή μορφή μονογονιδιακού διαβήτη. Είναι κληρονομικές μορφές διαβήτη που χαρακτηρίζονται από ελαττώματα σε μεμονωμένα γονίδια που ρυθμίζουν την ανάπτυξη και τη λειτουργία των β-κυττάρων. Το MODY αποτελείται από διάφορες αυτοσωμικές κυρίαρχες μορφές διαβήτη που αντιπροσωπεύουν έως και το 2% όλων των διαγνώσεων διαβήτη. Η διάγνωση του MODY απαιτεί επιβεβαιωτικό μοριακό γενετικό έλεγχο, και έτσι το MODY συχνά διαγιγνώσκεται λανθασμένα ως προϋπάρχων διαβήτης ή διαβητης κύησης (ΣΔΚ) , αντιπροσωπεύοντας έως και το 5% των «περιπτώσεων» ΣΔΚ. Μια μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο ανέφερε ότι ο υποτύπος HNF-1α (MODY3) (52%) και γλυκοκινάση (GCK)-MODY (MODY2) (32%) ήταν πιο συχνοί σε ασθενείς που επιβεβαιώθηκαν με MODY, ακολουθούμενοι από HNF-4α (MODY1) και HNF- 1β (MODY5).

Οι γυναίκες με GCK-MODY συχνά παρουσιάζονται για πρώτη φορά μετά από προγεννητικό έλεγχο για ΣΔΚ, με εκτιμώμενο επιπολασμό 1% όλων των «περιπτώσεων» ΣΔΚ να είναι στην πραγματικότητα GCK-MODY . O GCK-MODY προκαλείται από μεταλλάξεις στο γονίδιο της γλυκοκινάσης , όπου χρειάζεται μεγαλύτερο επίπεδο γλυκόζης (set point) για την απελευθέρωση ινσουλίνης. Κλινικά, το GCK-MODY ορίζεται από ήπια, σταθερή υπεργλυκαιμία νηστείας [γλυκόζη νηστείας 98-150 mg/dL (5,4-8,3 mmol/L)] και χαμηλά ποσοστά μικροαγγειακών και μακροαγγειακών επιπλοκών . Θα πρέπει να υπάρχει υποψία μετά από θετική OGTT στην εγκυμοσύνη εάν η γλυκόζη νηστείας είναι ≥99  mg/dL, η αύξηση της γλυκόζης από τη νηστεία σε 2 ώρες (75-g) OGTT είναι μικρή (<83 mg/dL) και υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό ήπιας υπεργλυκαιμίας ή διαβήτη.

Επιπλέον, ένας συνδυασμός γλυκόζης νηστείας ≥ 100 mg/dL (5,6 mmol/L) και BMI < 25 kg/m2 έχει αποδειχθεί ότι έχει ευαισθησία 68% και ειδικότητα 99% για τη διαφοροποίηση του GCK-MODY από το ΣΔΚ. Είναι σημαντικό ότι η διαχείριση διαφέρει από αυτή του ΣΔΚ επειδή η ανάγκη για εντατικό μητρικό γλυκαιμικό έλεγχο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το εάν η μετάλλαξη GCK-MODY υπάρχει και στο έμβρυο. Επομένως, η μητρική ινσουλινοθεραπεία συνιστάται μόνο με την παρουσία αυξημένης κοιλιακής ανάπτυξης του εμβρύου (>75η εκατοστιαία θέση) που μετράται σε υπερήχους από την 26η εβδομάδα κύησης, καθώς αυτό δείχνει ότι το έμβρυο δεν έχει μετάλλαξη GCK.

Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2022

Παθοφυσιολογία σακχαρώδη διαβήτη κύησης (ΣΔΚ)

 Η φυσιολογική εγκυμοσύνη σχετίζεται με σημαντικές αλλαγές στη γλυκαιμική φυσιολογία .Υπάρχει μια προοδευτική αύξηση στην αντίσταση στην ινσουλίνη, κυρίως λόγω αυξημένων ορμονών του πλακούντα που κυκλοφορούν, συμπεριλαμβανομένης της αυξητικής ορμόνης, της ορμόνης απελευθέρωσης κορτικοτροφίνης, του ανθρώπινου γαλακτογόνου πλακούντα, της προλακτίνης, των οιστρογόνων και της προγεστερόνης . Η αυξημένη μητρική παχυσαρκία, ιδιαίτερα στην αρχή της εγκυμοσύνης, προάγει επίσης την αντίσταση στην ινσουλίνη. Υπάρχει αυξημένη λιπόλυση και αύξηση ελεύθερων λιπαρών οξέων (FFA) της μητέρας που επιδεινώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη, αναστέλλει την πρόσληψη γλυκόζης και επάγει την ηπατική νεογλυκογέννεση. Μέχρι το τέλος της εγκυμοσύνης, σε γυναίκες με φυσιολογικό ΒΜΙ μειώνεται η ευαισθησία στη γλυκόζη 40-80%. Η αυξημένη μητρική αντίσταση στην ινσουλίνη έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα επίπεδα μητρικής μεταγευματικής γλυκόζης και FFA και αυξημένη διάχυση μέσω πλακούντα, οδηγώντας σε μεγαλύτερη διαθεσιμότητα γλυκόζης για την ανάπτυξη του εμβρύου. Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι στο μέγιστο της στα μέσα έως τα τέλη της κύησης.

Εκτός από την αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη και την αυξημένη μεταγευματική γλυκόζη, οι προσαρμογές στη φυσιολογική εγκυμοσύνη περιλαμβάνουν αυξημένη έκκριση ινσουλίνης .Τα επίπεδα γλυκόζης της μητέρας διατηρούνται σε χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι στις υγιείς μη έγκυες γυναίκες και η ευγλυκαιμία διατηρείται με αντίστοιχη αύξηση 200%= 250% στην έκκριση ινσουλίνης, πιο έντονη στην αρχή της εγκυμοσύνης . Το λακτογόνο του ανθρώπινου πλακούντα, εκτός από την προλακτίνη και την αυξητική ορμόνη, ρυθμίζει πρωτίστως την αυξημένη έκκριση και τον πολλαπλασιασμό της μητρικής ινσουλίνης  από τα β-κύτταρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης . Μελέτες σε τρωκτικά έχουν δείξει 3-4 φορές αύξηση της μάζας των β-κυττάρων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μέσω υπερτροφίας, υπερπλασίας, νεογένεσης ή/και μειωμένης απόπτωσης. 

Η μητρική έκκριση ινσουλίνης δεν είναι σε θέση να αντισταθμίσει την προοδευτική αύξηση της αντίστασης στην ινσουλίνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης . Αυτό οδηγεί σε μειωμένη πρόσληψη γλυκόζης, αυξημένη ηπατική γλυκονεογένεση και μητρική υπεργλυκαιμία. Θεωρητικά προκύπτει από αποτυχία των β-κυττάρων να αυξήσουν την μάζα τους. Η υπερλιπιδαιμία, που χαρακτηρίζεται κυρίως από υψηλότερα τριγλυκερίδια ορού, μπορεί επίσης να προκαλέσει λιποτοξική βλάβη των β-κυττάρων, μειώνοντας περαιτέρω την έκκριση ινσουλίνης. Επομένως, η παθογένεση του ΣΔΚ είναι παράλληλη με εκείνη του διαβήτη τύπου 2, που χαρακτηρίζεται τόσο από αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη όσο και από σχετική ανεπάρκεια ινσουλίνης που προκύπτει από τη μείωση της λειτουργίας και της μάζας των β-κυττάρων.

Μελέτες της εκκριτικής απόκρισης ινσουλίνης σε γυναίκες που αναπτύσσουν ΣΔΚ υποδηλώνουν ότι η μη φυσιολογική εκκριτική ανταπόκριση ινσουλίνης είναι παρούσα από την προκύηση και αυξάνεται στην αρχή της εγκυμοσύνης, πριν και ανεξάρτητα από αλλαγές στην ευαισθησία στην ινσουλίνη . Αυτά τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι πολλές γυναίκες με ΣΔΚ μπορεί να έχουν χρόνια ή προϋπάρχουσα δυσλειτουργία των β-κυττάρων, πιθανώς μεσολαβούμενη από κυκλοφορούσες ορμόνες συμπεριλαμβανομένης της λεπτίνης .

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2022

Επίπτωση και επιπολασμός Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης (ΣΔΚ)

 Ο ΣΔΚ είναι μία από τις πιο συχνές ιατρικές επιπλοκές της εγκυμοσύνης ). Το 2019, η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) εκτίμησε ότι 1 στις 6 γεννήσεις ζωντανών γεννήσεων παγκοσμίως επιπλέκονται απο ΣΔΚ. Πάνω από το 90% των περιπτώσεων υπεργλυκαιμίας στην εγκυμοσύνη συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος , όπου ο επιπολασμός και η σοβαρότητα των μητρικών και νεογνικών επιπλοκών που σχετίζονται με το διαβήτη έρχονται σε αντίθεση με τα σχεδόν φυσιολογικά αποτελέσματα εγκυμοσύνης της σύγχρονης διαχείρισης του ΣΔΚ στις ανεπτυγμένες χώρες.

Ο επιπολασμός του ΣΔΚ  ποικίλλει ευρέως, ανάλογα με τον πληθυσμό, τον συγκεκριμένο έλεγχο και τα διαγνωστικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται. Συνεχίζει να αυξάνεται παγκοσμίως λόγω αυξημένης συχνότητας παχυσαρκίας και αυξημένης αναπαραγωγικής ηλικίας της μητέρας. Η εφαρμογή αναθεωρημένων κριτηρίων αύξησε περαιτέρω τα ποσοστά ΣΔΚ

Παράγοντες κινδύνου : Προηγούμενος ΣΔΚ  (ο ισχυρότερος παράγοντας με ποσοστό επανεμφάνισης μέχρι 84% ) , Εθνότητα με υψηλά ποσοστά διαβήτη, Ηλικία της μητέρας > 35 ετών, Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ (συγγενής πρώτου βαθμού - πολύ ισχυρή σχέση) , Παχυσαρκία ΒΜΙ>30 (αύξηση πιθανότητας 3-4 φορές), Προηγούμενη μακροσωμία (βάρος γέννησης >4500 γρ), Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, Ιατρογενής (αγωγή με γλυκοκορτικοειδή ή αντιψυχωτικά)

Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2022

Το τούνελ

 Από μια άποψη οι ακρίδες ήταν χειρότερες, γιατί αποτελούσαν οι ίδιες άνεμο και ζωντανή σκόνη, σκόνη φτερωτή, κάθε κόκκος με στόμα που δάγκωνε. Ο Θεός είχε δώσει ξανά με μια πνοή ζωή στον πηλό και αυτήν τη φορά είχε αποφασίσει να τον κατανείμει διαφορετικά - μέσω του ουρανού - σε ολόκληρη τη γη. Η σκόνη αλυχτούσε και σφύριζε ή αλλιώς κινούνταν με τραχιά σιγή, αλλά οι ακρίδες είχαν ένα ξερό βουητό και θρόϊσμα, ένα παιχνιδιάρικο τιτίβισμα, ένα κροτάλισμα σχεδόν μηχανικό, ένα τρίξιμο που γινόταν ουρλιαχτό. Αυτή ήταν μια νέα ομιλία, ήταν απληστία που εμφανιζόταν και πολλαπλασιαζόταν σαν τον άνθρωπο, απληστία που της είχε δοθεί ένα σώμα κατάλληλο γι' αυτήν, με μακριά πίσω πόδια, έτοιμα για άλματα, κινητήρια φτερά, ακούραστα σαγόνια και καμιά ιδιοτροπία σχετικά με το φαγητό. Μπορούσαν να φάνε ακόμα και το τρίχωμα από γάτες, έλεγαν μερικοί. Κι έτσι ήρθαν σε φαρδιά, επίπεδα, καλυπτικά σύννεφα, σε πελώρια, αλλεπάλληλα πέπλα - εκατομμύρια στόματα που κατάπιναν τα πάντα. Δεν είδα ποτέ μου κυκλώνα να καθαρίζει το έδαφος όπως το καθάριζαν αυτές.

                                                                                                                  Γουιλιαμ Γκας