Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2018

Μπιλιάρδο στις εννιάμιση

Tα σπαθιά μικρέ μου, πρέπει κανείς να τα πετάει κάτω και να τα ποδοπατά, όπως τα προνόμια. Γιατί για έναν και μόνο λόγο υπάρχουν: για τα λαδώματα. Η δεξιά αυτών επλήσθη δώρων. Να τρως ότι τρώνε όλοι, να διαβάζεις ότι διαβάζουν όλοι, να φοράς ότι φοράνε όλοι, κι έτσι θα πλησιάσεις την αλήθεια. Η ευγένεια υποχρεώνει, σε υποχρεώνει να τρως πριονίδι όταν αυτό τρώνε κι όλοι οι άλλοι, να διαβάζεις πατριωτικές μπούρδες στις τοπικές εφημερίδες κι όχι στις φυλλάδες των γραμματιζούμενων- όχι δε θα τ΄αγγίξεις αυτά, ούτε τα πατέ, ούτε το βούτυρο, ούτε το μέλι ούτε τα χρυσά νομίσματα και τον κρασάτο λαγό: προςτιπροςτιπροςτι, αφού οι άλλοι δεν τα έχουν, ας φάνε το μέλι και το βούτυρο οι μη προνομιούχοι, εκείνων δε θα τους πειράξει ούτε το στομάχι, ούτε το μυαλό, εσύ όμως, όχι, εσύ θα φας αυτό το σκατόψωμο
Τα μάτια σου θα πλημμυρίσουν από την αλήθεια
Θα φοράς αυτά τα άθλια ρούχα
Και τότε θα είσαι ελεύθερος
                                                                                       Χαινριχ Μπελ

Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2018

PCO και ποιότητα ζωής

1. Υπάρχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των γυναικών με PCO
- Υπάρχει υψηλό ποσοστό άγχους και συμπτωμάτων κατάθλιψης
- Θα πρέπει να εξετάζονται στην πρώτη επίσκεψη και να παραπέμπονται στους κατάλληλα ειδικευμένους επαγγελματίες
- Εάν υπάρχει ανάγκη γίνεται ψυχολογική ή και φαρμακευτική υποστήριξη
- Τα χαρακτηριστικά του PCO μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην εικόνα του σώματος, και σίγουρα σχετίζονται με διατροφικές διαταραχές
2. Συστήνεται υγιεινή διατροφή και τακτική σωματική άσκηση καθώς και αλλαγή συμπεριφοράς
- Απώλεια 5-10% του σωματικού βάρους σε άτομα υπέρβαρα σημαίνουν σημαντική βελτίωση
- Η αλλαγή συμπεριφοράς συμπεριλαμβάνει καθορισμό στόχων, αυτοπαρακολούθηση, έλεγχο ερεθισμάτων, βραδύτερη κατανάλωση τροφής, πρόληψη υποτροπών
3. Δίαιτα
- Μειωμένη πρόσληψη για πρόκληση απώλειας βάρους σε όλες τις γυναίκες με PCO. Το έλλειμα ενέργειας που προτείνεται είναι 30% (500-750 kcal/ ημέρα) λαμβάνοντας υπ' 'οψιν τις ενεργειακές απαιτήσεις , το σωματικό βάρος και τη φυσική δραστηριότητα. Χρειάζεται ευέλικτη και ατομική προσέγγιση
4. Άσκηση
- Σε ενήλικες 18-64 ετών, άσκηση τουλάχιστον 150 λεπτών/ εβδομάδα μέτριας έντασης ή 75 λεπτά έντονης άσκησης
- Σε εφήβους τουλάχιστον 60 λεπτά/ημέρα
- Καλό θα είναι να υπάρχει καθημερινή δραστηριότητα τουλάχιστον 30 λεπτών
- Η σωματική δραστηριότητα περιλαμβάνει σωματική άσκηση, περπάτημα, ποδήλατο, επαγγελματική εργασία, δουλειές του σπιτιού, παιχνίδια ή καθημερινές οικογενειακές ή κοινοτικές δραστηριότητες
5. Βάρος
- Στην αξιολόγηση του βάρους, την εικόνα του σώματος, την αυτοεκτίμηση η προσέγγιση του ασθενούς πρέπει να είναι προσεκτική. Οι συνέπειες των αποτελεσμάτων επηρεάζουν την συναισθηματική ευεξία
- Πρόληψη της αύξησης βάρους, τακτική παρακολούθηση και ενθάρρυνση και ο κατάλληλος υγιεινός τρόπος ζωής είναι ιδιαίτερα σημαντικός στο PCO και κυρίως στη διάρκεια της εφηβείας

Παρασκευή 23 Νοεμβρίου 2018

PCO - 3

1. Διαβήτης κύησης, διαταραχή ανοχής γλυκόζης και σακχαρώδης διαβήτης 2
- Γυναίκες με PCO έχουν αυξημένο κίνδυνο διαβήτη κύησης, διαταραχής στην ανοχή γλυκόζης και ΣΔ 2 (Χ5 στην Ασία, Χ4 στην Αμερική Χ3 στην Ευρώπη) και ο κίνδυνος είναι ανεξάρτητος από την ύπαρξη παχυσαρκίας
- Γλυκαιμικός έλεγχος θα πρέπει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες με PCO. Test ανοχής γλυκόζης (OGTT), γλυκόζη νηστείας και Hba1c σε όλες τις γυναίκες, και κυρίως σε ΒΜΙ>25 και με οικογενειακό ιστορικό ΣΔ, υπέρτασης
- Ένα OGTT με 75 gr γλυκόζης θα πρέπει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες με PCO όταν προγραμματίζουν εγκυμοσύνη ή κατά τη διάρκεια θεραπείας γονιμότητας. Αν δεν έχει προηγηθεί θα πρέπει να γίνεται < 20η εβδομάδα κύησης και οπωσδήποτε 24η-28η εβδομάδα κύησης
2. Αποφρακτική άπνοια ύπνου
- Θα πρέπει να ανιχνεύεται σε γυναίκες με PCO για εντοπισμό και ανακούφιση των συμπτωμάτων όπως το ροχαλητό, η κόπωση μετά τον ύπνο, η υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας και οι αλλαγές στη διάθεση
3. Καρκίνος ενδομητρίου
- Αυξημένος κίνδυνος
- Οι γυναίκες με PCO θα πρέπει να ελέγχονται με ενδοκολπικό Υπερηχογράφημα και / ή βιοψία ενδομητρίου και κυρίως γυναίκες με παρατεταμένη αμηνόρροια, μη φυσιολογική κολπική αιμορραγία και παχυσαρκία
- Η βέλτιστη πρόληψη της πάχυνσης του ενδομητρίου δεν είναι γνωστή. Θα μπορούσε να συστήνεται προγεστίνη ή συζευγμένα οιστρογόνα σε γυναίκες με μεσοδιάστημα κύκλων > 90 ημέρες

Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2018

Η μεγάλη πομπή

"....Αν μπορούσα θα άρχιζα από την αρχή..." έλεγε το γράμμα, διπλωμένο στα έξι μέσα στο τσεπάκι. " Αν ήξερα δηλαδή που είναι η αρχή. Αυτό είναι που ψάχνω εξάλλου. Ξαίρω πως μιλώ άδικα, εγώ είμαι εδώ, εσύ είσαι εκεί. Κι εγώ θα μήνω εδώ για πάντα νομίζω. Θέλω να ξαίρης πως δε σου πούλησα παραμήθη. Όσο και αν το ήθελα για λόγους εντηπόσεως. Δεν ξέρω αν έφτεγα και αν ήταν κακό που είμαι έτσι. Φέρθηκα σκλιρά άλλα τίμια.................Αλήθεια είναι πως δεν έχω αντίσταση. Δεν την καταλαβαίνω αν η ζωή είναι να γίνετε πιο ωραία. Αυτά είναι δικά σας εκει στο κόμα κι όταν καταλάβεται κι εσείς μου γράφεις τι γραμμή θα περάσει ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑΣΗ ΠΡΟΣΑΠΑΝΩ.
Εδω ναρθής να δεις πως με βλέπει εμένα το ελληνικό στράτευμα και δεν είμαι και ΚΝΕ τόσα χρόνια τώρα...
Και να ψάξετε να βρήτε ποιόν έχετε εκεί και καρφώνει στους μπάτσους της γειτονιάς σας αυτούς που έρχονται ακόμα και απλή επίσκεψη στις συνεδριάσεις. Και τους γκόμενους ακόμα που έχουν οι κνίτισες και αυτούς τους ξαίρουν...
Και λέμε για ελευθερίες και σοσιαλισμούς στην Ελλάδα...
Καλά μοσχάρια είμαστε όλοι..."
                                                                                                  Αλέξης Πανσέληνος

Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2018

PCO - 2

1. Anti-müllerian hormone (AMH)
- Δεν αξιολογείται στο PCO
- Εάν βελτιωθεί ο τρόπος μέτρησης και γίνουν μελέτες σε μεγάλο πληθυσμό διαφορετικών ηλικιών και εθνοτήτων ίσως μελλοντικά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί
2. Εθνότητες - παραλλαγές
- Ήπιος φαινότυπος στους Καυκάσιους
- Υψηλότερος δείκτης μάζας σώματος (ΒΜΙ) σε Βόρεια Αμερική και Αυστραλία
- Πιο σοβαρή υπερτρίχωση σε Μέση Ανατολή, Ισπανία και Μεσόγειο
- Αυξημένη εναπόθεση λίπους κεντρικά, αντίσταση στην ινσουλίνη, διαβήτης, akanthosis nigricans σε Νοτιοανατολική Ασία και Αυστραλία (αυτόχθονες)
- Χαμηλότερο ΒΜΙ και ήπια υπερτρίχωση σε ανατολική Ασία
- Υψηλότερο ΒΜΙ και μεταβολικά προβλήματα στην Αφρική
3. Εμμηνόπαυση
- Μπορεί να συνεχίσουν τα συμπτώματα μετά την εμμηνόπαυση, και κυρίως αν υπάρχει ιστορικό διαταραχής κύκλου και κλινική υπερανδρογοναιμία
- Γυναίκες που μετά την εμμηνόπαυση, παρουσιάζουν σοβαρή υπερανδρογοναιμία/υπερτρίχωση, που χειροτερεύει, χρειάζονται έλεγχο για να αποκλειστεί όγκος που εκκρίνει ανδρογόνα ή υπερθήκωση ωοθηκών
4. Καρδιαγγειακός κίνδυνος
- Επίσκεψη ανα 6-12 μήνες και στενός έλεγχος του βάρους
- Όλες οι γυναίκες με PCO ελέγχονται για καρδιαγγειακό κίνδυνο
- Εάν υπάρχει παχυσαρκία, κάπνισμα, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, διαταραχή στην ανοχή γλυκόζης, και δεν υπάρχει σωματική άσκηση θεωρούνται υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου
- Σε υπέρβαρες και παχύσαρκες γυναίκες με PCO γίνεται έλεγχος λιπιδίων και επανέλεγχος ανάλογα με το profil, καθώς και έλεγχος αρτηριακής πίεσης
- Θα πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψιν οι διαφορές στον καρδιαγγειακό κίνδυνο ανάμεσα στις διάφορες εθνότητες

Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2018

Ηλικία και βιταμίνη D

Η υποκατάσταση σε βιταμίνη D φαίνεται ότι μειώνει την πιθανότητα καταγμάτων, ίσως λόγω αύξησης της επιμετάλλωσης των οστών ή μέσω της καλύτερης λειτουργίας των οστών
Ορίζεται ως ανεπάρκεια βιταμίνης D επίπεδο 25-ΟΗD < 20ng/ml. Υπολογίζεται ότι > 40% των ηλικιωμένων ατόμων έχουν ανεπάρκεια λόγω μειωμένης έκθεσης στον ήλιο, μειωμένης πρόσληψης και απορρόφησης, μεταφοράς και υδροξυλίωσης στο ήπαρ. Μπορεί να επηρεάσουν τον μεταβολισμό της βιταμίνης D φάρμακα, χρόνια νοσήματα καθώς και ηπατική και νεφρική νόσος
Η οστική μάζα επηρεάζεται δυσμενώς όταν τα επίπεδα της βιταμίνης D είναι < 30ng/ml. Συμπλήρωμα με καθημερινή δόση 700-800 ΙU/ημέρα ή 100.000 IU κάθε 4 μήνες αυξάνει τα επίπεδα σε φυσιολογικά όρια και μειώνει την πιθανότητα κατάγματος
Η ανεπάρκεια της επίσης προκαλεί μυική κόπωση. Η μυική ισχύς σχετίζεται με τα επίπεδα της βιταμίνης D. Η υποκατάσταση της σημαίνει μείωση στις πτώσεις κατά 22%
Επίσης η βιταμίνη D φαίνεται ότι επηρεάζει το ανοσολογικό σύστημα, την πιθανότητα καρκίνου, την παραγωγή ρενίνης και PTH, και την έκκριση ινσουλίνης
Ποιές είναι οι οδηγίες υποκατάστασης της βιταμίνης D σε ηλικιωμένα άτομα;
Οι γνώμες ποικίλλουν, όμως όλοι είναι σύμφωνοι ότι τα καλύτερα επίπεδα επιτυγχάνονται με D3. Το 2010 ο Διεθνής Οργανισμός Οστεοπόρωσης όρισε ότι τα ηλικιωμένα άτομα θα πρέπει να έχουν επίπεδα >30ng/ml για να μειώνεται ο κίνδυνος πτώσης και καταγμάτων. Η συνιστώμενη ημερήσια υποκατάσταση είναι 800-1000 IU / ημέρα
Το 2012 το USPSTF (United States Preventive Servises Task Force) ανακοίνωσε ότι η υποκατάσταση με 400 IU βιταμίνης D/ ημέρα και 1000 mg ασβέστιο / ημέρα δεν φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα κατάγματος σε ασθενείς ασυμπτωματικούς χωρίς ιστορικό προηγούμενου κατάγματος
Οι πρόσφατες οδηγίες συστήνουν υποκατάσταση με 600 IU/ ημέρα σε άντρες και γυναίκες 51-70 ετών και 800 IU /ημέρα στις μεγαλύτερες ηλικίες

Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2018

PCO

1. Διαταραχή κύκλου και ωορρηξίας
- Ορίζεται ως: φυσιολογική τον πρώτο χρόνο μετά την εμμηναρχή
- <1 και >3 χρόνια μετά την εμμηναρχή κύκλος <21 ή > 45 ημέρες
- >3 χρόνια μετά την εμμηναρχή 8 κύκλοι /έτος
- > 1 χρόνο μετά την εμμηναρχή μεσοδιάστημα κύκλων > 90 ημέρες
- Πρωτοπαθής αμηνόρροια σε ηλικία > 15 ετών ή >3 χρόνια μετά την θηλαρχή
Η ωορρηκτική δυσλειτουργία μπορεί να εμφανιστεί και με κανονική περίοδο και εάν χρειάζεται επιβεβαίωση γίνεται μέτρηση προγεστερόνης
2. Βιοχημική υπερανδρογοναιμία
- Μέτρηση ελεύθερης τεστοστερόνης με μετρήσεις υψηλής ποιότητας για ακριβή αποτελέσματα
- DHEAS και Δ4 ανδροστενδιόνη εάν δεν είναι αυξημένη η ελεύθερη τεστοστερόνη
- Σε γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτική αγωγή δεν είναι δυνατή η αξιόπιστη μέτρηση ανδρογόνων. Εάν είναι απαραίτητη η μέτρηση θα πρέπει να διακοπούν τα αντισυλληπτικά τουλάχιστον επί 3μηνο
- Όταν τα επίπεδα των ανδρογόνων είναι πολύ πάνω από τα φυσιολογικά όρια, άλλες αιτίες υπερανδρογοναιμίας θα πρέπει να αποκλειστούν (π.χ νεοπλασία)
3. Κλινική υπερανδρογοναιμία
- Ιστορικό και κλινική εξέταση: ακμή, αλωπεκία, υπερτρίχωση. Υπάρχουν τρόποι αξιολόγησης και για την υπερτρίχωση (Ferriman Gallwey score) και για την αλωπεκία (Ludwig visual score)
- Αξιολογείται μόνο η τελική τρίχα με μέγεθος >5mm και συνεχή αύξηση
4. Υπερηχογράφημα και πολυκυστική μορφολογία
- Δεν χρησιμοποιείται σε γυναίκες στην εφηβεία λόγω της πολυκυστικής μορφής των ωοθηκών σε αυτή την περίοδο
- Το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα δίνει καλύτερη εικόνα
- Το κατώτατο όριο για PCO είναι >20 ωοθυλάκια/ωοθήκη ή όγκος ωοθηκών ≥ 10ml με ενδοκολπικό υπερηχογράφημα
- Θα πρέπει να αναφέρονται: η τελευταία έμμηνος ρύση, ο ολικός αριθμός των ωοθυλακίων που έχουν μέγεθος 2-9mm, τρεις διαστάσεις για να υπολογιστεί ο όγκος της ωοθήκης, το πάχος και η εμφάνιση του ενδομητρίου και άλλη παθολογία αν τυχόν υπάρχει καθώς και κύστεις, ωχρά σωμάτια ή κυρίαρχα ωοθυλάκια
- Υπάρχει ανάγκη εκπαίδευσης για προσεκτική και σχολαστική μέτρηση ωοθυλακίων/ωοθήκη για τη βελτίωση της αναφοράς

Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2018

Ηλικία και λίπος

Αυξάνει το λίπος με την ηλικία;
Με την αύξηση της ηλικίας υπάρχει μια συσσώρευση λίπους κεντρικά. Η συσσώρευση αρχίζει νωρίτερα στους άντρες, ενώ στις γυναίκες αρχίζει μετά την εμμηνόπαυση. Φαίνεται ότι αυτή η συσσώρευση επιβαρύνει σημαντικά τον σκελετό. Το σπλαχνικό λίπος, σε συνδυασμό με την μειωμένη φυσική δραστηριότητα σχετίζεται με αντίσταση στην ινσουλίνη και ανάπτυξη μεταβολικού συνδρόμου
Εμμηνόπαυση και λίπος
Φαίνεται ότι η περίμετρος της μέσης αυξάνει πιο γρήγορα σε μέγεθος σε γυναίκες > 50 ετών. Αυτό σχετίζεται και με την ηλικία των ωοθηκών. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που έπαιρναν ορμονική θεραπεία μετά την εμμηνόπαυση πήραν λιγότερο βάρος και είχαν μικρότερη αύξηση στην περίμετρο της μέσης τους
Αλλαγές τρόπου ζωής σε ηλικιωμένα άτομα
Η παχυσαρκία σε ηλικιωμένα άτομα είναι μεγάλο πρόβλημα δημόσιας υγείας δεδομένης της αδυναμίας και της λειτουργικής ανικανότητας των ατόμων αυτών. Οι δίαιτες χαμηλών θερμίδων βελτιώνουν την ανοχή στη γλυκόζη, την ευαισθησία στην ινσουλίνη, την αρτηριακή πίεση και την λειτουργία των πνευμόνων. Έχουν γίνει μελέτες με αλλαγές στον τρόπο ζωής ηλικιωμένων ατόμων με δίαιτα και άσκηση. Η επιθετική απώλεια βάρους στα ηλικιωμένα άτομα οδηγεί και σε απώλεια  μυικής μάζας (μυών και οστών), το οποίο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης. Η άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για τον σκελετό

Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2018

Αστυάναξ

Τώρα που θα φύγεις πάρε μαζί σου και το παιδί που είδε το φως κάτω από εκείνο το πλατάνι, μια μέρα που αντηχούσαν σάλπιγγες κι έλαμπαν όπλα και τ’ άλογα ιδρωμένα σκύβανε ν’ αγγίξουν την πράσινη επιφάνεια του νερού στη γούρνα με τα υγρά τους τα ρουθούνια

Οι ελιές με τις ρυτίδες των γονιών μας τα βράχια με τη γνώση των γονιών μας και το αίμα του αδερφού μας ζωντανό στο χώμα ήτανε μια γερή χαρά μια πλούσια τάξη για τις ψυχές που γνώριζαν την προσευχή τους.

Τώρα που θα φύγεις, τώρα που η μέρα της πληρωμής χαράζει, τώρα που κανείς δεν ξέρει ποιόν θα σκοτώσει και πώς θα τελειώσει, πάρε μαζί σου το παιδί που είδε το φως κάτω απ’ τα φύλλα εκείνου του πλατάνου και μάθε του να μελετά τα δέντρα. 
                                                                             Σεφέρης 

Ο απατεώνας

Ο Κηφισός, ο ποτάμιος θεός, συλλαμβάνει και βιάζει τη γλαυκή νύμφη Λειριώπη, που από το βιασμό αυτό γεννάει ένα μωρό εκπάγλου ομορφιάς, το οποίο ονομάζει Νάρκισσο. Η Λειριώπη σπεύδει στον Τειρεσία, τον τυφλό μάντη και τον ρωτάει αν ο γιος της θα ζήσει πολλά χρόνια. Η απάντηση του Τειρεσία είναι παράξενη και κατηγορηματική: Ναι, "si se non nouerit" τουτέστιν: Ναι, "αν τον εαυτό του δεν γνωρίσει".
Ο Νάρκισσος περνάει τα παιδικά του χρόνια ήρεμα, μακριά από τον αινιγματικό χρησμό του οιωνοσκόπου. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας του τον ερωτεύονται άντρες και γυναίκες, αλλά εκείνος δεν ανταποκρίνεται σε κανέναν.
Μια μέρα που κυνηγούσε ελάφια στο δάσος, τον βλέπει η Ηχώ - " η νύμφη η βροντόφωνη, που ούτε να σωπαίνει άλλος σαν μιλεί, ούτε η ίδια πρώτη να μιλεί δεν έχει μάθει" - και τον ερωτεύεται.
Πιστός στην ψυχρότητα και την αλαζονεία του, ο Νάρκισσος την απορρίπτει και, ντροπιασμένη, καταρρακωμένη από τον πόνο, η Ηχώ κρύβεται στο δάσος και καταριέται αυτόν που είχε περιφρονήσει τόσους άντρες και γυναίκες πριν την ίδια: " έτσι ο ίδιος ν' αγαπά, έτσι αυτόν που αγαπά δικό του να μην κάνει"
Τότε η Νέμεσις, η κόρη της Νύχτας και θεά της εκδίκησης, ικανοποιεί την παράκληση της Ηχούς, και η γενναιοδωρία της αυτή σφραγίζει την καταστροφή του Νάρκισσου. Φτάνοντας σε μια γάργαρη πηγή, πνιγμένη στο χορτάρι, "που ασήμιζαν καθάρια τα νερά της", ο Νάρκισσος ξαπλώνει για να ξεκουραστεί και να πιει νερό, αλλά όταν σκύβει για να σβήσει τη δίψα του στην πηγή, μια διαφορετική κι ακόρεστη δίψα θεριεύει μέσα του, " απ' της θωριάς του το είδωλο που 'βλεπε μαγεμένος, ελπίδα δίχως σώμα ερωτεύτηκε, σώμα θαρρεί πως είν' αυτό που 'ναι νερό. Θαμπώνει ο ίδιος τον εαυτό του κι απ' την όψη του την ίδια μαγεμένος στέκει ασάλευτος λες κι ήταν άγαλμα από Παριανό μάρμαρο καμωμένο"
Η κατάρα της Ηχούς εκπληρώνεται: Όταν ο Νάρκισσος ερωτεύεται το είδωλο του που αντανακλάται στο νερό, εμπλέκεται σ' έναν ανέφικτο έρωτα. Αλλά και ο χρησμός του Τειρεσία επίσης εκπληρώνεται : βλέποντας τον εαυτό του, γνωρίζοντας τον εαυτό του, ο Νάρκισσος πεθαίνει και το άψυχο σώμα του μετατρέπεται " σ' ένα άνθος κροκωτό μες τη μέση και με πέταλα κατάλευκα ζωσμένο" - στο λουλούδι του νάρκισσου
                                                                                           Χαβιέρ Θέρκας

Τετάρτη 7 Νοεμβρίου 2018

Γλυκοκορτικοειδή και σκελετός

. Τα γλυκοκορτικοειδή δρουν στο οστό μέσω δράσης τους στους οστεοκλάστες, τους οστεοβλάστες και τα οστεοκύτταρα
. Ακόμα και ήπια αύξηση τους έχει αρνητική επίδραση στα οστά
. Η αυτόνομη παραγωγή κορτιζόλης από τα τυχαιώματα των επινεφριδίων είναι σημαντική επιβάρυνση στα οστά και ειδικότερα αυξάνει τον κίνδυνο κατάγματος στη σπονδυλική στήλη 
. Ορισμένες από τις δυσμενείς επιδράσεις των γλυκοκορτικοειδών που δίνονται θεραπευτικά μπορεί να γίνονται μέσω του σκελετού και ειδικότερα μέσω της μειωμένης λειτουργίας των οστεοβλαστών
. Ο μεταβολισμός των γλυκοκορτικοειδών από το ένζυμο 11-βΟΗ στεροειδική δευδρογονάση τύπου 1 είναι σημαντικός ρυθμιστής της επίδρασης των ενδογενών αλλά και των θεραπευτικών γλυκοκορτικοειδών στα οστά
. Οι δυσμενείς επιδράσεις της περίσσειας γλυκοκορτικοειδών αναπτύσσονται γρήγορα μετά την έναρξη και οι κίνδυνοι μειώνονται σημαντικά μετά την διακοπή των γλυκοκορτικοειδών
Η οστεοπόρωση που προκύπτει από τα γλυκοκορτικοειδή είναι ένα σημαντικό κλινικό πρόβλημα. Αναγνωρίστηκε πρώτη φορά σε ασθενείς με Cushing. Είναι καλά αποδεδειγμένο ότι η περίσσεια κορτιζόλης σχετίζεται με σημαντική απώλεια οστικής πυκνότητας, επιδείνωση οστικής δομής και σημαντική αύξηση του κινδύνου κατάγματος
Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι ακόμα και ήπια αύξηση ενδογενών γλυκοκορτικοειδών επιβαρύνει τον σκελετό (υποκλινικό σ. Cushing ή αυτόνομη έκκριση κορτιζόλης από αδενώματα του φλοιού των επινεφριδίων). Υπήρξε σημαντικό ενδιαφέρον για τη δράση των 11-βOHSDs που μετατρέπουν τα ενεργά γλυκοκορτικοειδή κορτιζόλη και κορτικοστερόνη στα αντίστοιχα ανενεργά κορτικοστερόνη και διυδροκορτικοστερόνη. Αυτά τα ένζυμα επηρεάζουν τη διαφοροποίηση και λειτουργία των οστικών κυττάρων και έχουν εμπλακεί στην απώλεια οστικής μάζας
Ένα άλλο πρόβλημα είναι οι ασθενείς με Addison ή υποφυσιακή ανεπάρκεια και η υποκατάσταση τους με γλυκοκορτικοειδή. Σήμερα οι δόσεις που χρησιμοποιούνται τείνουν να είναι χαμηλότερες και έχουν λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις στον σκελετό όσον αφορά την πυκνότητα των οστών και τους βιοχημικούς δείκτες

Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2018

Ηλικία - Οιστρογόνα - Σκελετός

Επηρεάζουν οι ορμόνες του φύλου την απάντηση του σκελετού στην άσκηση;
Η δράση των οιστρογόνων στον σκελετό είναι γνωστή. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η απάντηση των οστικών κυττάρων στο μηχανικό stress εμπλέκει ενεργοποίηση των οιστρογονικών υποδοχέων-α. Η επίδραση της μείωσης των ορμονών με την ηλικία, στην πυκνότητα και λειτουργία των α-υποδοχέων παραμένει άγνωστη. Σε πειραματόζωα, η επίδραση μηχανικού stress και η παρουσία οιστρογόνων/ανδρογόνων φαίνεται ότι δρουν προσθετικά. Υπάρχει επίσης ένδειξη συνεργιστικής δράσης άσκησης και οιστρογόνων σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι ίσως η παρουσία α-οιστρογονικών υποδοχέων διευκολύνει τη δράση του μηχανικού stress στον σκελετό, ενώ οι β-οιστρογονικοί υποδοχείς μπορεί να αναστέλλουν αυτό το αποτέλεσμα
Ποιά κριτήρια ορίζουν ποιός θα πάρει αγωγή για οστεοπόρωση;
Σε ηλικιωμένα άτομα μετρήσεις οστικής πυκνότητας με DEXA δείχνουν τις αλλαγές του σκελετού. Τ-score > -1 σημαίνει φυσιολογική οστική πυκνότητα, T-score -1 με -2.5 σημαίνει οστεοπενία, T-score < -2.5 σημαίνει οστεοπόρωση. Η αγωγή δεν συστήνεται μόνο στα άτομα με οστεοπόρωση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέπτυξε το FRAX-score που δίνει την πιθανότητα κατάγματος μέσα στα επόμενα 10 χρόνια στα άτομα με οστεοπενία. Η σύσταση είναι αγωγή σε άτομα που έχουν πιθανότητα μεγάλου κατάγματος περίπου στο 20% ή κατάγματος ισχύου στο 3%. Επιπλέον , ανεξάρτητα από την οστική πυκνότητα χρειάζεται αγωγή για οστεοπόρωση όποιος έχει ιστορικό κατάγματος
Ποιά είναι τα φάρμακα για οστεοπόρωση;
Ασβέστιο και Βιταμίνη D
Διφωσφονικά: αντιαπορροφητικά φάρμακα, βελτιώνουν την οστική πυκνότητα και αποτρέπουν τον κίνδυνο κατάγματος. Σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι η οστεονέκρωση της γνάθου και η σχέση μεταξύ χρήσης τους για > 3-5 χρόνια και άτυπων καταγμάτων του μηρού. Συστήνεται τακτική παρακολούθηση, κυρίως σε ασθενείς που τα λαμβάνουν > 5 χρόνια
Denosumab: αντιαπορροφητικό φάρμακο, ανθρώπειο μονοκλωνικό αντίσωμα που λειτουργεί σαν RANK αναστολέας. Αποτρέπει την ωρίμανση των οστεοκλαστών, μειώνει την οστική απορρόφηση και τον κίνδυνο κατάγματος. Συστήνεται σε άτομα που δεν απαντούν σε άλλες θεραπείας, είτε με νεφρική ανεπάρκεια
Τεριπαρατίδη: το μόνο αναβολικό φάρμακο. Ανθρώπεια ανασυνδυασμένη PTH. Καθημερινή υποδόρια ένεση, παράγοντας σημαντικός για ηλικιωμένα άτομα που μπορεί να μην έχουν την ικανότητα να κάνουν την ένεση

Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2018

Μέρες δίχως τέλος

Ο ταχματάρχης λοιπόν είναι τώρα άλλος άνθρωπος, ευτυχισμένος σαν παπάκι στη λιμνούλα, πιστέψτε με. Να πόσο καλό κάνει ο γάμος σ' έναν άντρα που νιώθει ότι σηκώνει μόνος τον κόσμο στους ώμους του. Ούτε την άλλη μέρα φοράει φουστάνι η κυρία Νιλ κι εγώ σκέφτομαι ότι θα συνεχίσει με το παντελόνι της ιππασίας. Που μοιάζει κάπως σαν φούστα χωρισμένη στα δύο. Δεν έχω ξαναδεί τέτοιο ρούχο, η Ανατολή έχει κάνει προόδους, φαίνεται, ένα σωρό καινούρια και πρωτοφανή. Της αρέσουν επίσης τα μεξικάνικα ζακετάκια, θα' χει καμιά δεκαριά τουλάχιστον, γιατί κάθε μέρα φοράει κι άλλο χρώμα. Και σαν πρώην επαγγελματίας κοπέλα δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ πως είναι τα εσώρουχα της. Αυτά που ήξερα εγώ ήταν από μπαμπακερό σατέν, με δαντελίτσες και βολάν. Έχει κάτι λείο και γυαλιστερό αυτή η γυναίκα, σαν την πέστροφα μέσα στο νερό. Τα μαλλιά της λάμπουν σαν πευκοβελόνες, κατάμαυρα, τα ΄χει μαζεμένα σ' ένα φιλέ με διαμαντάκια, έτοιμη για δουλειά. Στη ζώνη της έχει περασμένο ένα απ'αυτά τα καινούρια Κολτ. Είναι καλύτερα οπλισμένη από 'μας. Είναι πρώτης τάξεως κυρία η κυρία Νιλ. Πρώτης τάξεως. Και γλυκαίνει η καρδιά μου όταν την βλέπω τόσο στοργική με τον ταγματάρχη.
                                                                                                  Sebastian Barry