Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Πέμπτη 25 Απριλίου 2024

PCOS και κισπεπτίνη

 Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) είναι μια πολυπαραγοντική κατάσταση που επηρεάζεται από γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες και οδηγεί σε ετερογενείς κλινικούς φαινοτύπους συμπεριλαμβανομένων των νευροενδοκρινικών και μεταβολικών ανωμαλιών. Το PCOS επηρεάζει το 2%-13% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας και επί του παρόντος διαγιγνώσκεται από την παρουσία 2 από τα ακόλουθα 3 χαρακτηριστικά: (i) εμμηνορροϊκή ανωμαλία, (ii) υπερανδρογονισμός ή (iii) μορφολογία πολυκυστικών ωοθηκών στον υπέρηχο . Ένα βασικό παθολογικό χαρακτηριστικό που ευθύνεται για το PCOS είναι η περίσσεια ανδρογόνων . Τα ανδρογόνα επάγουν χαρακτηριστικά PCOS μέσω ενός κεντρικού μηχανισμού μέσω του άξονα HPG και αυξάνουν την παλμικότητα του GnRH. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νευρώνες GnRH στερούνται υποδοχέων ανδρογόνων, άλλες ενδιάμεσες οδοί που παρέχουν προσαγωγές εισόδους στους νευρώνες GnRH, όπως οι νευρώνες KP, είναι ζωτικής σημασίας για τη μεσολάβηση της αλλαγής ανατροφοδότησης στεροειδών φύλου που βρίσκεται στο PCOS . Πράγματι, η έκθεση σε τεστοστερόνη ρυθμίζει προς τα πάνω τον υποδοχέα ανδρογόνου αλλά μειώνει την έκφραση του υποδοχέα προγεστερόνης στους νευρώνες ARC KP, υποδεικνύοντας έτσι ότι η έκθεση ανδρογόνων στο PCOS διαταράσσει την αρνητική ανάδραση που προκαλείται από την προγεστερόνη μέσω μιας άμεσης δράσης στους νευρώνες ARC KP . Η επακόλουθη απεριόριστη έκκριση LH διεγείρει την παραγωγή ανδρογόνων των κυττάρων theca των ωοθηκών, η οποία με τη σειρά της μειώνει την αρνητική ανάδραση με τη μεσολάβηση στεροειδών φύλου, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο.

Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση (23 μελετών) ανέφερε ότι τα επίπεδα KP στην κυκλοφορία αυξήθηκαν στο PCOS. Καθώς η KP είναι ένας ισχυρός διεγέρτης της απελευθέρωσης GnRH και LH, θα περίμενε κανείς μια θετική συσχέτιση μεταξύ της KP και των υψηλών επιπέδων LH ορού που παρατηρούνται στο PCOS. Ωστόσο, ενώ οι γυναίκες με ολιγομηνόρροια PCOS έχουν απώλεια της χρονικής σύζευξης των παλμών KP και LH, η σύζευξη διατηρείται σε γυναίκες με PCOS με ευμηνόρροια.

Οι θεραπείες PCOS επί του παρόντος κατευθύνονται προς ένα συγκεκριμένο σύμπτωμα του PCOS, την πρόκληση ωορρηξίας για τη στειρότητα, αντί να στοχεύουν στη θεραπεία της υποκείμενης παθοφυσιολογικής διαδικασίας. Περίπου το 40% των γυναικών με PCOS έχουν αυξημένη συχνότητα παλμών LH (22-24 έναντι 16 παλμών ανά 24 ώρες), με το PCOS να περιγράφεται συχνά ως κατάσταση σχετικής ανεπάρκειας FSH. Δεδομένου ότι η χορήγηση KP προκαλεί μεγαλύτερη απόκριση LH από την FSH, η KP θα μπορούσε να επιδεινώσει τη σχετική ανεπάρκεια FSH, περιορίζοντας πιθανώς τη χρήση της ως παράγοντα για την αποκατάσταση της ωοθυλακιογένεσης στο PCOS. Επιπλέον, η KP μπορεί να προκαλέσει διαφορικές αποκρίσεις γοναδοτροπίνης και ωορρηξίας σε διαφορετικούς φαινότυπους PCOS, υποδεικνύοντας έτσι την ανάγκη για εξατομικευμένη διαχείριση των γυναικών με PCOS. 

Τρίτη 23 Απριλίου 2024

Ο αστερισμός του σκύλου

Όταν άρχισα τις πτήσεις, ένιωσα λες και είχα βρει επιτέλους αυτό που ήταν πάντα γραφτό να κάνω στη ζωή μου. Πολλοί από αυτούς που πιλοτάρουν αεροπλάνο έτσι νιώθουν. Νομίζω πως έχει να κάνει περισσότερο με κάποιο γονίδιο αντίληψης των κορυφών των δένδρων και των βουνών παρά με κάποια δήθεν αίσθηση απεριόριστης ελευθερίας ή με φιλοσοφικές μεταφορές περί του ανθρώπινου πνεύματος που πετάει στους αιθέρες.Είναι ο τρόπος με τον οποίο αναδιατάσσεται η γη χαμηλά, κάτω από σένα. Ο τρόπος με τον οποίο τακτοποιούνται τα χωράφια γύρω από τα αρδευτικά κανάλια γύρω από τις αρτηρίες και τα τριχοειδή αγγεία του τρεχούμενου νερού. Οι βουνοπλαγιές τσαλακωμένες στριμώχνονται ανάμεσα σε χαράδρες χείμαρρων και ρυακιών, ανάμεσα σε ρεματιές και βάραθρα. Οι χαρακιές αυτές ορίζουν ραχούλες και υψώματα και σαρώνουν όπως οι ρυτίδες ορίζουν τα επίπεδα του ανθρώπινου προσώπου. Παρακάτω τα φαράγγια που χάσκουν και μετά οι βάλτοι και οι κοιλάδες στους πρόποδες. Οι μαίανδροι των ποταμών, οι ξεραμένοι χείμαρροι μοιάζουν λες κι αυτοί κρατούν στη θέση τους λόφους και κυματιστές πεδιάδες - όχι το ανάποδο. Ο τρόπος που ξεφυτρώνουν οι ανθρώπινοι οικισμοί, που μαζεύονται κοντά στα ποτάμια και πληθαίνουν στις συμβολές τους. Σκεφτόμουν : το θέαμα θα έπρεπε να μας εκπλήσσει μα δεν το κάνει. Το έχουμε ξαναδεί και ερμηνεύουμε το έδαφος κάτω μας με τον ίδιο αυτονόητο τρόπο που περπατώντας στην κοίτη ενός ποταμού προσέχουμε τα βήματα μας και ξέρουμε που να πατήσουμε.

                                                                                          Heller Peter

Πέμπτη 18 Απριλίου 2024

Θεραπευτικές δυνατότητες ΚΡ και ΝΚΒ σε γυναικείες αναπαραγωγικές διαταραχές

 Η ικανότητα του KP να διεγείρει άμεσα την απελευθέρωση GnRH του υποθαλάμου και να ρυθμίζει την έκκριση αναπαραγωγικής ορμόνης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της λειτουργίας του υποθαλάμου και τη θεραπεία κοινών διαταραχών της ωορρηξίας.

 Η ενεργοποίηση των νευρώνων KP του υποθαλάμου διεγείρει άμεσα την απελευθέρωση GnRH και ρυθμίζει την έκκριση αναπαραγωγικών ορμονών. Οι απουσίες ή οι μειωμένοι παλμοί GnRH και LH που παρατηρούνται σε HA (υποθαλαμική αμηνόρροια) και υπερπρολακτιναιμία μπορούν να αποκατασταθούν χρησιμοποιώντας εξωγενή KP. Ενώ η παλμικότητα GnRH/LH διατηρείται σε ασθενείς με ενδομητρίωση/ινομυώματα της μήτρας, οι ασθενείς με PCOS έχουν υψηλή παλμικότητα. Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, η αυξημένη νευρωνική δραστηριότητα KNDy έχει ως αποτέλεσμα πολύ υψηλούς παλμούς GnRH/LH και πρόκληση αγγειοκινητικών συμπτωμάτων μέσω δυσρύθμισης του θερμορρυθμιστικού κέντρου. Δεδομένου ότι ο ανταγωνισμός NKB καταστέλλει εν μέρει (αλλά δεν καταργεί) τον αναπαραγωγικό ενδοκρινικό άξονα, έχουν αναπτυχθεί ανταγωνιστές NK3R για τη θεραπευτική δυνατότητα αυτών των διαταραχών. Ο ανταγωνισμός NK3R μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ενδομητρίωσης/ ινομυωμάτων της μήτρας (με τη μείωση του E2), του PCOS (με τη μείωση των ανδρογόνων) και των εξάψεων της εμμηνόπαυσης (με τη μείωση των αγγειοκινητικών συμπτωμάτων).

Το ΗΑ επηρεάζει το 1% έως 4% των γυναικών και χαρακτηρίζεται από επίκτητη λειτουργική ανεπάρκεια της λειτουργίας του υποθαλάμου και μείωση της έκκρισης GnRH . Η ΗΑ διαγιγνώσκεται με την παρουσία διαταραχής της εμμήνου ρύσεως (διάρκεια εμμηνορροϊκού κύκλου επίμονα >45 ημέρες ή αμηνόρροια >3 μήνες), χαμηλό ΣΑ, υπερβολική άσκηση, ψυχολογικό στρες και υπογοναδοτροπικό υποοιστρογονισμό (συνήθως <184 pmol/L) . Η διάγνωση της ΗΑ μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς απαιτεί τον αποκλεισμό άλλων αιτιών αμηνόρροιας πριν γίνει η διάγνωση και μπορεί να υπάρξει επικάλυψη των χαρακτηριστικών με άλλες κοινές αιτίες διαταραχής της εμμήνου ρύσεως.

Τα επίπεδα της κυκλοφορούσας KP μειώνονται κατά 13% στο HA και είναι ιδιαίτερα χαμηλά σε γυναίκες με μειωμένη LH (KP = 1,7 ± 0,1 ng/mL) σε σύγκριση με εκείνες με φυσιολογικά επίπεδα LH (KP = 2,6 ± 0,3 ng/mL). Οι γυναίκες με HA με χαμηλότερα επίπεδα KP είχαν υψηλότερα επίπεδα ορμονών του στρες, όπως η ορμόνη απελευθέρωσης κορτικοτροπίνης. Επιπλέον, τα επίπεδα KP έχει αποδειχθεί ότι συσχετίζονται αρνητικά με τη φυσική δραστηριότητα . Ενώ τα κυκλοφορούντα επίπεδα KP θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση της ΗΑ, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι είναι δύσκολο να εντοπιστούν με ακρίβεια σε χαμηλά επίπεδα χρησιμοποιώντας τρέχουσες μεθόδους μετρήσεων, περιορίζοντας έτσι την πιθανή κλινική χρήση τους.

Το ΗΑ είναι μια χρόνια ενδοκρινική διαταραχή που σχετίζεται με σοβαρές αρνητικές συνέπειες για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της στειρότητας, της οστεοπόρωσης και των καρδιαγγειακών παθήσεων . Αν και η παλμική θεραπεία με αντλία GnRH συνιστάται ως θεραπεία πρώτης γραμμής, έχει περιορισμένη διαθεσιμότητα .Τα συμπληρώματα οιστρογόνων προσφέρουν έλεγχο των συμπτωμάτων και μόνο κάποια προστασία από την οστεοπόρωση . Επιπλέον, ορισμένες γυναίκες με ΗΑ που αναζητούν γονιμότητα μπορεί να ανταποκριθούν ελάχιστα στην κιτρική κλομιφαίνη κατά τη διάρκεια των πρωτοκόλλων πρόκλησης ωορρηξίας καθώς η Ε2 είναι ήδη χαμηλή . Λαμβάνοντας υπόψη τις άμεσες ισχυρές διεγερτικές επιδράσεις του KP στον άξονα HPG, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποκατάσταση της αναπαραγωγικής λειτουργίας σε γυναίκες με HA.

Δευτέρα 15 Απριλίου 2024

Διάγνωση πρώιμης εφηβείας

 Η πρώιμη εφηβεία είναι η εφηβική ανάπτυξη που εμφανίζεται νωρίτερα από αυτή που αναμένεται για το φύλο, την εθνικότητα και τη φυλή, που συνήθως εμφανίζεται σε ηλικία μικρότερη των 9 ετών στα αγόρια και μικρότερη των 8 ετών στα κορίτσια . Η πρώιμη εφηβεία μπορεί να ταξινομηθεί είτε ως εξαρτώμενη από την GnRH είτε ως ανεξάρτητη από τη GnRH διαδικασία. Η εξαρτώμενη από την GnRH ή η CPP προκύπτει από την πρόωρη ενεργοποίηση του άξονα HPG, ενώ η ανεξάρτητη από την GnRH ή η περιφερειακή πρώιμη εφηβεία προκύπτει από την μη ρυθμισμένη γοναδική παραγωγή στεροειδών φύλου . Η CPP επηρεάζει περίπου 1 στα 5000-10 000 λευκά παιδιά και είναι 10 φορές πιο διαδεδομένη στα κορίτσια παρά στα αγόρια. Η πρώιμη έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις στεροειδών φύλου προκαλεί πρόωρη σύγκλιση οστών και μειωμένο τελικό ύψος, καθώς και ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της CPP είναι κρίσιμης σημασίας . Υπάρχει η πρόωρη μεμονωμένη ανάπτυξη του μαστού χωρίς προβλήματα ανάπτυξης ή οστών. Αν και μια δοκιμή διέγερσης GnRH χρησιμοποιείται συχνά ως βιοχημική παράμετρος για τη διάγνωση, έχει χαμηλή ευαισθησία, επομένως απαιτούνται νέοι δείκτες.

Ενεργοποιητικές παραλλαγές του γονιδίου και του υποδοχέα KP έχουν ταυτοποιηθεί σε ασθενείς με CPP. Για παράδειγμα, μια αυτοσωμική επικρατούσα μετάλλαξη που περιλαμβάνει υποκατάσταση της προλίνης με αργινίνη στο κωδικόνιο 386 (Arg386Pro) του KISS1R ανακαλύφθηκε σε ένα κορίτσι με CPP . Η KP έχει διερευνηθεί ως πιθανός δείκτης ενεργοποίησης πρώιμης εφηβείας και CPP. Πράγματι, τα επίπεδα KP στον ορό έχουν αποδειχθεί υψηλότερα στην CPP (14,62 ± 10,2 pmol/L) από ό,τι σε προεφηβικούς μάρτυρες που ταιριάζουν με την ηλικία (8,35 ± 2,98 pmol/L). Η KP συσχετίστηκε επίσης θετικά με την αύξηση της οστικής ηλικίας, ένα βασικό χαρακτηριστικό της CPP . Συνολικά, τα κυκλοφορούντα επίπεδα KP μπορεί να παρέχουν ένα χρήσιμο συμπλήρωμα στη διάγνωση της CPP.

Πέμπτη 11 Απριλίου 2024

Φερνάντο Αραμπούρου

 Εγώ πιστεύω, πως ο ενεργός καθολικισμός της κουνιάδας μου που υιοθετήθηκε χωρίς περιορισμούς από τον αδερφό μου, είναι ωφελιμιστικής φύσης, Οι δυό τους έστησαν μια επιχείρηση που λέγεται οικογένεια, μια σύμπραξη τεσσάρων μελών, διοικούμενη με κριτήρια σαφώς καθορισμένα, ένα από τα οποία είναι να θρησκεύονται. Είναι άνθρωποι της τάξης, ενός συντηρητισμού χωρίς ρωγμές, προβλέψιμοι, απρόθυμοι για ρίσκα, ακραία φειδωλοί και χωρίς φαντασία. Όμως τους ταιριάζει κι επομένως κάνουν το σωστό. Από αυτή την πλευρά δεν τους αξίζουν επικρίσεις. Έριξαν βαθιές ρίζες στον κοινωνικό χούμο της μεσαίας τάξης, μυρίζουν κολόνια, μόρφωσαν τις κόρες τους σε θεοφοβούμενες αξίες και ιδιωτικά σχολεία, οδηγούν ένα αυτοκίνητο που δεν κατασκευάζεται πια και τους φαντάζομαι να ευλογούν τα φαγητά που θα φάνε, και τον αδερφό μου και την κουνιάδα μου να πηδιούνται μια καθορισμένη ημέρα, μία φορά την εβδομάδα, πάντα στην ίδια στάση, με προφυλακτικά από προσφορά και τα σεντόνια καθαρά.


Δευτέρα 8 Απριλίου 2024

Κισπεπτίνη/Νευροκινίνη κλινικές εφαρμογές

 Σε Διαταραχές Εφηβείας : Η εφηβεία χαρακτηρίζεται από τα δευτερεύοντα σεξουαλικά χαρακτηριστικά την αναπαραγωγική ικανότητα και την ανάπτυξη σημαντικών ψυχοκοινωνικών συμπεριφορών .Η έναρξη εξαρτάται από την αφύπνιση της παλμικής έκκρισης της GnRH και την ενεργοποίηση του αναπαραγωγικού ενδοκρινικού άξονα. Κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ζωής και της βρεφικής ηλικίας, υπάρχουν δύο περίοδοι παροδικών ενεργοποιήσεων του άξονα HPG που ονομάζονται «μίνι εφηβεία», ακολουθούμενη από μια περίοδο σχετικής ηρεμίας μέχρι την έναρξη της εφηβείας.

Διάγνωση καθυστερημένης εφηβείας : Η καθυστερημένη εφηβεία ορίζεται ως η απουσία διόγκωσης των όρχεων (όγκος όρχεων <4 mL) στα αγόρια ή ανάπτυξη μαστού στα κορίτσια, σε ηλικία μεγαλύτερη από 14 ετών στα αγόρια και 13 ετών στα κορίτσια. Η πιο κοινή αιτία καθυστερημένης εφηβείας είναι ιδιοπαθής (CDGP), και επηρεάζει το 60%-80% των αγοριών και το 30%-55% των κοριτσιών και αρχίζει αυθόρμητα χωρίς θεραπεία. Μια άλλη σημαντική αλλά λιγότερο συχνή αιτία καθυστερημένης εφηβείας είναι ο κεντρικός υπογοναδοτροπικός υπογοναδισμός ( CHH) που επηρεάζει το 10%-20% των εφήβων με καθυστερημένη εφηβεία και χαρακτηρίζεται από αποτυχία της δράσης  GnRH με αποτέλεσμα την απουσία ή την ατελή εφηβεία. Προκαλείται από γενετικές παραλλαγές που είτε επηρεάζουν την ανάπτυξη ή νευρωνική μετανάστευση του GnRH ή αλλάζουν την έκκριση και/ή τη δράση της GnRH. Στην ιδιοπαθή καθυστέρηση εφηβείας συνήθως υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Η ακριβής διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας, καθώς αν και η CDGP μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά ή συμπτωματικά με στεροειδή του φύλου, η έγκαιρη εφηβική επαγωγή σε CHH θα μπορούσε να διαφυλάξει τη μελλοντική αναπαραγωγική, σεξουαλική, οστική, μεταβολική και ψυχολογική υγεία . Επί του παρόντος, η διαφοροποίηση της CDGP και της CHH είναι δύσκολη λόγω των επικαλυπτόμενων κλινικών εικόνων, των βιοχημικών προφίλ και της έλλειψης ενός διαγνωστικού τεστ “gold-standard”.

Ο ρόλος της κισπεπτίνης στην εφηβεία έχει αναγνωριστεί.Σε ασθενείς με CHH βρέθηκε μειωμένη σηματοδότηση KISS1R (ομόζυγη για συγκεκριμένη παραλλαγή). Ομοίως λειτουργικό KISS1 απαιτείται για την κανονική ανάπτυξη της εφηβείας. Η ικανότητα της KP να διεγείρει άμεσα την απελευθέρωση GnRH του υποθαλάμου θα μπορούσε να επιτρέψει τη χρήση του ως νέο διαγνωστικό εργαλείο για την αναγνώριση ασθενών με CHH καθώς και για τη διαφοροποίηση της CHH από το CDGP. Για παράδειγμα, αυτοί που αποκρίθηκαν στην KP (LH ≥ 0,8 mIU/mL)" προχώρησαν στην εφηβεία αυθόρμητα (δηλαδή, CDGP) ενώ οι "KP που δεν ανταποκρίθηκαν (LH ≤ 0,4 mIU/mL)” όχι (δηλαδή, CHH). Αυτό το τεστ είχε 100% ευαισθησία και ειδικότητα και πρόβλεψη περισσότερο ακριβή από τους ορμονικούς δείκτες και το γενετικό έλεγχο. Αυτά τα δεδομένα καταδεικνύουν τη δυνατότητα της KP στο πλαίσιο της καθυστερημένης εφηβείας για διαφοροποίηση CDGP και CHH

Πέμπτη 4 Απριλίου 2024

ΚΠ και ΝΚΒ σε άνδρες και γυναίκες

 Σε υγιείς ενήλικες άνδρες, η οξεία χορήγηση της KP (κισπεπτίνης) προκάλεσε δοσοεξαρτώμενες αυξήσεις στην κυκλοφορούσα LH και, σε μικρότερο βαθμό, στην FSH. Ειδικότερα, KP (IV έγχυση 0,24 nmol/kg/h σε διάστημα 90 λεπτών) αύξησαν τα μέσα επίπεδα LH 2,6 φορές υψηλότερο από το εικονικό φάρμακο. Ομοίως,  IV έγχυση KP (0,77 nmol/kg) προκάλεσε ισχυρή έκκριση LH από 4,1 έως 12,4 ± IU/L και συνεχής IV έγχυση (3,07 nmol/ kg/h) KP-10 οδήγησε σε παρατεταμένη έκκριση LH για 22,5 ώρες. Αν και η GnRH είναι πιο ισχυρή από την KP, η KP θα μπορούσε να είναι προτιμότερη όταν διεγείρεται η έκκριση αναπαραγωγικής ορμόνης σε κλινικό πλαίσιο όπου υπάρχει ανεπιθύμητος κίνδυνος υπερδιέγερσης. Η παλμική έκκριση της GnRH είναι κρίσιμη για την αναπαραγωγή λειτουργία. Η ΚΡ αυξάνει τη συχνότητα παλμών LH στους άνδρες (επαναφέρει τη «γεννήτρια παλμών GnRH»)

Η κισπεπτίνη σε υγιείς γυναίκες: Σε υγιείς προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, η οξεία χορήγηση KP (υποδόρια, SC bolus 0,4 nmol/kg) αύξησε την LH στην κυκλοφορία κατά τη διάρκεια όλων των φάσεων του εμμηνορροϊκού κύκλου, με τα υψηλότερα επίπεδα LH να παρατηρούνται κατά την προ ωορρηξία (20,64 ± 2,91 IU/L) σε σύγκριση με τις ωοθυλακικές (0,12 ± 0,17 IU/L) ή ωχρινικές (2,17 ± 0,79 IU/L) φάσεις του κύκλου. KP δύο φορές την ημέρα (SC bolus 6,4 nmol/kg) ενέσεις για 1 εβδομάδα αύξησαν τη μέγιστη μεταβολή της LH από την αρχική τιμή την ημέρα 7 (8,6 ± 3,4 IU/L), ημέρα 11 (8,3 ± 2,4 IU/L) και ημέρα 14 (12,7 ± 8,1 IU/L) του εμμηνορροϊκού κύκλου.  

Αν και η χορήγηση NKB (νευροκινίνης) αύξησε τη συγκέντρωση της LH σε αρσενικούς νεαρούς πιθήκους , δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές στις συγκεντρώσεις LH, FSH ή τεστοστερόνης στην κυκλοφορία σε υγιείς άνδρες κατά τη διάρκεια είτε 90 λεπτών (δόσεις 0,04-5,12 nmol/kg/ώρα), 4 ώρες (δόσεις 2,56 και 5,12 nmol/kg/ώρα) ή 8 ώρες (δόση 5,12 nmol/kg/ώρα) IV έγχυση ΝΚΒ . Ομοίως, καμμία σημαντική διαφορά είτε στην παλμικότητα της LH είτε στη μέση LH, FSH ή E2 έχουν παρατηρηθεί σε υγιείς προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Είναι ενδιαφέρον ότι η NKB προκάλεσε αγγειοδραστικά αποτελέσματα σε υγιείς άνδρες (IV έγχυση 10,24 nmol/kg/ώρα) και στο 80% των προεμμηνοπαυσιακών υγιών γυναικών. Αυτά τα δεδομένα τόνισαν τη δυνατότητα αποκλεισμού σηματοδότησης NKB για τη διαχείριση των αγγειοκινητικών συμπτωμάτων (VMS) σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και/ή μετά από θεραπεία καρκίνου (π.χ. καρκίνο του μαστού ή του προστάτη). Αρκετοί ανταγωνιστές υποδοχέων ΝΚΒ έχουν μελετηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Πρόσφατα in vitro δεδομένα έχουν επίσης δείξει ότι ο υποδοχέας NKB, NK1R, μπορεί να έχει ρόλο στην προαγωγή του καρκίνου του μαστού και του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα , επομένως είναι πιθανό ότι επιπρόσθετα θα μπορούσαν να έχουν θεραπευτικό ρόλο.

Δευτέρα 1 Απριλίου 2024

Η καρδιά του σκότους

 Μερικές φορές, ιδίως σε περιόδους που δε σου περισσεύει ούτε στιγμή ν' αφιερώσεις στον εαυτό σου, το παρελθόν σου έρχεται και σε ξαναβρίσκει, αλλά εκείνες τις μέρες επέστρεφε με τη μορφή ανήσυχου, ανταριασμένου ονείρου, που το θυμόσουν με απορία καθώς σε περιέβαλλε η πανίσχυρη πραγματικότητα του παράξενου κόσμου των φυτών , του νερού και της σιγής. Όμως εκείνη η βουβαμάρα της ζωής δε θύμιζε σε τίποτα γαλήνη. Ήτα η βουβαμάρα μιας ανήμερης δύναμης που σιγόβραζε κι αναλογιζόταν τις ανεξιχνίαστες προθέσεις της. Σε κοίταζε με βλέμμα μοχθηρό. Κάποια στιγμή το συνήθισα, έπαψα να βλέπω, δεν προλάβαινα. Έπρεπε να μαντεύω διαρκώς που ήταν ο δίαυλος, να διακρίνω κυρίως από διαίσθηση, τα σημάδια που πρόδιδαν τις ξέρες, είχα το νου μου για βράχια, μάθαινα να σφίγγω τα δόντια για να μη μου βγει η ψυχή από το στόμα όποτε περνούσα ξυστά από καμιά προεξοχή, κανέναν άτιμο βράχο της κολάσεως, που θα μπορούσε να ξεκοιλιάσει το τενεκεδένιο μου ατμόπλοιο και να πνίξει όλους τους ταξιδιώτες, έπρεπε να 'χω το νου μου να εντοπίζω κούτσουρα που μπορούσαμε να τα κόψουμε τη νύχτα για τον ατμό της επόμενης. Όταν έχεις να ασχοληθείς με τέτοια πράγματα, με ότι υπάρχει μόνο στην επιφάνεια, τότε η πραγματικότητα - ναι η πραγματικότητα- θαμπώνει. Η εσωτερική αλήθεια κρύβεται. Κι ευτυχώς δηλαδή . Ευτυχώς.

                                                                                            Τζόζεφ Κόνραντ

Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

Το τραγούδι του προφήτη

 Κουρασμένη τώρα, με τη μέρα σχεδόν πίσω της, με τα ελάχιστα που μένουν ακόμα πριν τον ύπνο, τα παιδιά τακτοποιημένα στο σαλόνι, κι αυτή η ανάσα, μια στιγμή, μια στάση μπροστά στο τζάμι. Παρακολουθώντας τον κήπο να σκοτεινιάζει και λαχταρώντας να γίνει ένα μ΄αυτό το σκοτάδι, να βγει έξω και να πλαγιάσει μαζί του, να πλαγιάσει με τα πεσμένα φύλλα και ν΄αφήσει τη νύχτα να περάσει, ύστερα να ξυπνήσει μαζί τους την αυγή και να σηκωθεί ξαναγεννημένη με το πρώτο φως. Αλλά το χτύπημα. Τ' ακούει να μπαίνει στη σκέψη της, ήχος οξύς, επίμονος, κοφτός, ο κάθε χτύπος τόσο ολόκληρος και αποφασισμένος και σίγουρος, που άθελα της ζαρώνει τα φρύδια. Μετά ο Μπέιλι χτυπάει κι αυτός την πόρτα της κουζίνας, το τζάμι, τη φωνάζει, Μαμά, της δείχνει προς το χολ χωρίς να ξεκολλήσει τα μάτια του από την οθόνη. Η Άιλις νιώθει το κορμί της να κινείται, βγαίνει στο διάδρομο με το μωρό στην αγκαλιά, ανοίγει την εξώπορτα, και μπροστά της, στο βεραντάκι της εισόδου, στέκονται δύο άντρες, τα πρόσωπα τους σχεδόν αόρατα στο σκοτάδι. Ανάβει το φως της βεράντας και τους καταλαβαίνει αμέσως, από το πως στέκονται, απ' την ψιθυριστή ψύχρα της νύχτας καθώς ανοίγει τη συρόμενη μπαλκονόπορτα, απ' την ησυχία του προαστίου, απ΄τη βροχή που πέφτει σχεδόν βουβή, απ΄το μαύρο αυτοκίνητο το παρκαρισμένο μπροστά στο σπίτι. Από το πως μοιάζουν, λες κι έχουν μέσα τους την αίσθηση της νύχτας.

                                                                                                        Paul Lynch

Τρίτη 26 Μαρτίου 2024

Νευροκινίνη - Κισπεπτίνη

 Η KP ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1996 ως ογκοκατασταλτικό και αρχικά ονομάστηκε «μεταστίνη» λόγω της αντιμεταστατικής της δράσης σε κυτταρικές σειρές κακοήθους μελανώματος . Αργότερα απέκτησε το όνομα "kisspeptin" ως φόρο τιμής στην ανακάλυψή του στο Hershey (Πενσυλβάνια, ΗΠΑ), που είναι η πατρίδα της περίφημης σοκολάτας «Hershey’s Kisses». Το γονίδιο για την KP στον άνθρωπο ονομάζεται «KISS1». Το 2003, ο ρόλος της KP στη ρύθμιση της νευρωνικής λειτουργίας του υποθαλαμικού GnRH περιγράφηκε για πρώτη φορά σε 2 αναφορές ορόσημο από τους de Roux et al και Seminara et al.

Στον άνθρωπο εκφράζεται σε δύο υποθαλαμικούς πυρήνες (infundibular-rostral preoptic area), στο μεταιχμιακό σύστημα και έχει αναγνωριστεί ο ρόλος της στη διάθεση και στη σεξουαλική συμπεριφορά. Πέρα από τον εγκέφαλο, το KISS1- αγγελιοφόρο RNA (mRNA) εκφράζεται επίσης σε μεγάλο βαθμό στον πλακούντα , γονάδες , λιπώδη ιστό , πάγκρεας , ήπαρ , λεπτό έντερο και οστά (ιδιαίτερα οστεοβλάστες).

Το γονίδιο KISS1 χαρτογραφείται στο μακρύ σκέλος του χρωμοσώματος 1 (1q32-q41). Ο υποδοχέας KP (που κωδικοποιείται από το KISS1R) περιγράφηκε το 1999. Είναι μέλος των rhodopsin-like family of G protein–coupled receptors (GPCRs). Ενώ το KISS1R εκφράζεται σε παρόμοιες περιοχές του σώματος με το KISS1, εκφράζεται επίσης σε χαμηλά επίπεδα σε ιστούς συμπεριλαμβανομένου του στομάχου, του θύμου αδένα, του σπλήνα, των πνευμόνων, των γονάδων, καρδιά, νεφρό, επινεφρίδια, οστά και εμβρυϊκό ήπαρ.

Η νευροκινίνη ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά ως κεντρικός ρυθμιστής της αναπαραγωγής το 2009. Η NKB ή ο υποδοχέας της (NK3R) ταυτοποιήθηκαν σε οικογένειες με υπογοναδοτροπικό υπογοναδισμό. Στους ανθρώπους εκφράζεται στην περιοχή του υποθαλάμου, την αμυγδαλή και τον νεοφλοιό. Το γονίδιο που κωδικοποιεί τη NKB βρίσκεται στο χρωμόσωμα 12. Ανήκει στην οικογένεια πεπτιδίων ταχυκινίνης που περιλαμβάνει επίσης το υπόστρωμα P, την νευροκινίνη Α, το νευροπεπτίδιο Κ, το νευροπεπτίδιο Γ, και την αιμοκινίνη-1. Τρεις υποδοχείς ταχυκινίνης έχουν ταυτοποιηθεί, NK1R, NK2R και NK3R. Όπως η NKB, ο NK3R εκφράζεται επίσης στο κεντρικό νευρικό σύστημα και το νωτιαίο μυελό, αν και έχει επίσης αναφερθεί στη μήτρα, στη μεσεντέρια φλέβα, στους νευρώνες του εντέρου και στον πλακούντα.

Πέμπτη 21 Μαρτίου 2024

Κι εδώ, καθώς φαίνεται...

... αγαπητέ μου Γλαύκων, είναι όλος ο κίνδυνος για τον άνθρωπο, και γι' αυτόν το λόγο πρέπει να φροντίζουμε πρωτίστως και κυρίως με ποιόν τρόπο ο καθένας μας, αφήνοντας κατά μέρος κάθε άλλο μάθημα, θα επιδιώξει με ζήλο να προσοικειωθεί τούτη τη μάθηση μήπως μπορέσει πουθενά να αντιληφθεί και να βρει ποιος θα του δώσει τη δύναμη και τη γνώση να διακρίνει το καλό και το κακό στη ζωή, ώστε να διαλέγει πάντα κατά το δυνατόν το καλύτερο. Να αναστοχάζεται όλα όσα είπαμε ως τώρα, είτε συνδυάζοντας το ένα με το άλλο είτε και το καθένα χωριστά, για να αξιολογήσει την επίδραση τους στην αρετή του βίου και να κατανοήσει έτσι ποιες είναι οι κακές ή οι αγαθές συνέπειες της ομορφιάς αν συγκεραστεί με τη φτώχεια ή με τον πλούτο και με αυτήν ή την άλλη ψυχική διάθεση, να δει την ευγενική και την ταπεινή καταγωγή, την ιδιωτική ζωή και τα αξιώματα, τις σωματικές δυνάμεις και την ανημποριά του σώματος, την ευχέρεια με την οποία μαθαίνει κανείς ή την ακαταλληλότητα του για μάθηση, και για όλα αυτά τα πράγματα τα οποία είναι από τη φύση βαλμένα στην ψυχή ή είναι επίκτητα. Να δει ποιες επιπτώσεις έχουν όταν αναμιχθούν το ένα με το άλλο, έτσι ώστε αφού τα λογαριάσει όλα, να μπορεί, έχοντας στραμμένο το βλέμμα του στη φύση της ψυχής, να κάνει την επιλογή του, ποιος είναι ο χειρότερος και ποιος ο καλύτερος βίος, χαρακτηρίζοντας ως χειρότερο τον βίο ο οποίος θα κάνει την ψυχή πιο άδικη και ως καλύτερο εκείνον που θα την κάνει πιο δίκαιη. Όλα τα άλλα θα τον αφήσουν αδιάφορο. Γιατί εμείς το έχουμε δει και για τούτη τη ζωή και για την άλλη, αυτή είναι η πιο στέρεη επιλογή. Και παίρνοντας κανείς το δρόμο για τον Άλλο Κόσμο πρέπει την πίστη αυτή να την έχει μέσα του στερεή σαν διαμάντι, ώστε να μπορέσει κι εκεί να μη θαμπωθεί από πλούτη κι άλλα τέτοια κακά και να μην ξεπέσει σε τυραννικές και άλλες παρόμοιες πράξεις, προκαλώντας πολλά κι ανεπανόρθωτα δεινά. Και για να μην πάθει ο ίδιος ακόμα μεγαλύτερα παθήματα αλλά να μάθει σε τέτοια πράγματα να διαλέγει πάντα μια ζωή μεσότητας αποφεύγοντας τις υπερβολές προς τη μία ή την άλλη πλευρά, τόσο σε τούτη εδώ τη ζωή όσο, κατά το δυνατόν, και σε ολόκληρη τη μέλλουσα. Γιατί έτσι ο άνθρωπος γίνεται τρισευτυχισμένος.

                                                                                       Πλάτωνος Πολιτεία

Τρίτη 19 Μαρτίου 2024

Jack Kerouac

 Ας πιούμε στην υγεία των τρελών, των απροσάρμοστων, των επαναστατών, των ταραχοποιών. Σε αυτούς που βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά, που δεν τιμούν τους κανόνες, που δεν σέβονται την τάξη.

Μπορεί να τους επαινέσεις, να διαφωνήσεις, να τους τσιτάρεις, να δυσπιστήσεις να τους δοξάσεις ή να τους κακολογήσεις. Αλλά δεν μπορείς να τους αγνοήσεις. Γιατί αλλάζουν πράγματα.

Ίσως πρέπει να είναι τρελοί. Πως αλλιώς θα κοιτάξουν τον άδειο καμβά και θα δουν έργο τέχνης; Ή θα καθίσουν στη σιωπή και θα ακούσουν τραγούδι που δεν έχει γραφτεί;

Εκεί που κάποιοι βλέπουν τρελούς εμείς βλέπουμε μεγαλοφυϊες. Γιατί οι άνθρωποι που είναι αρκετά τρελοί για να πιστεύουν ότι μπορούν ν' αλλάξουν τον κόσμο είναι αυτοί που στο τέλος το κάνουν.

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

Κισπεπτίνη / Νευροκινίνη

 Η κισπεπτίνη (KP) και η νευροκινίνη Β (NKB) είναι νευροπεπτίδια που επηρεάζουν τον αναπαραγωγικό άξονα μέσω επίδρασης στην απελευθέρωση και παλμική έκκριση γοναδοτροπίνης (GnRH) . Τις τελευταίες δεκαετίες από την ανακάλυψή τους, ένα πλήθος αποδεικτικών στοιχείων έχει θέσει τα θεμέλια για πιθανές θεραπευτικές εφαρμογές. Πέρα από τη λειτουργία της KP στον υποθάλαμο, επίσης εκφράζεται στον πλακούντα, το ήπαρ, το πάγκρεας, τον λιπώδη ιστό, τα οστά και δίνει αφορμή για πολλούς τρόπους έρευνας και χρήσης στην διάγνωση και θεραπεία εγκυμοσύνης, μεταβολικών, ηπατικών, νοσημάτων των οστών και διαταραχών συμπεριφοράς. Ο ρόλος που διαδραμάτισε η NKB στην διέγερση του υποθαλαμικού θερμορρυθμιστικού κέντρου και την εκδήλωση των εξάψεων στην εμμηνόπαυση έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη φαρμάκων που ανταγωνίζονται τη δράση της (μη στεροειδής θεραπευτικός παράγοντας για αυτή την ένδειξη). Επιπλέον, έχει υποστηριχθεί η πιθανή χρήση της για τη θεραπεία διαφόρων αναπαραγωγικών διαταραχών όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, τα ινομυώματα και η ενδομητρίωση.

Η ΚP η ΝΚΒ και η δυνορφίνη (Dyn) εντοπίζονται σε νευρώνες γνωστούς ως KNDy νευρώνες στον τοξοειδή πυρήνα (ARC) του υποθαλάμου που φαίνεται ότι λειτουργούν ως «γεννήτρια παλμών GnRH». Η NKB διαγείρει, ενώ η Dyn αναστέλλει τη δραστηριότητα των νευρώνων KNDy, με αυτόματο/παρακρινό τρόπο για να οδηγήσει σε παλμική απελευθέρωση του KP και, με τη σειρά του, του GnRH. Η παλμική έκκριση GnRH επάγει στη συνέχεια τη σύνθεση και την έκκριση γοναδοτροπινών της υπόφυσης οι οποίες με τη σειρά τους διαγείρουν την παραγωγή στεροειδών του φύλου (οιστρογόνα και τεστοστερόνη) και γαμετογένεση εντός των γονάδων (ωοκύτταρα στις ωοθήκες και σπέρμα στους όρχεις) .

Οι ΚΡ νευρώνες δέχονται σήματα από την περιφέρεια και επηρεάζουν την έκκριση GnRH. Η νευρωνική δραστηριότητα KP, έχει προκαλέσει ενδιαφέρον τόσο για τη θεραπεία όσο και για τη διάγνωση των διαταραχών της εφηβείας και της αναπαραγωγής. H ανακάλυψη του κρίσιμου ρόλου της NKB στη διέγερση του υποθαλάμο/θερμορρυθμιστικού κέντρου είχε ως αποτέλεσμα τη χρήση ουσιών που εμποδίζουν τη δράση της NKB ως θεραπεία για τις εξάψεις της εμμηνόπαυσης. Καθώς αυτοί οι ανταγωνιστές της δράσης ΝΚΒ εν μέρει καταστέλλουν (αλλά δεν καταργούν) την έκκριση αναπαραγωγικών ορμονών, έχει επίσης προκύψει ότι χρησιμεύουν στη θεραπεία διαταραχών όπως η ενδομητρίωση και τα ινομυώματα.

Τρίτη 12 Μαρτίου 2024

Τι ισχυρίζονται πράγματι;

 Η τωρινή διερεύνηση μας, δείχνει αυτή τη δύναμη της γνώσης που καθένας έχει μέσα στην ψυχή του, κι επίσης το εργαλείο με το οποίο ο καθένας φτάνει στη μάθηση. Όπως ακριβώς αν δεν υπήρχε άλλος τρόπος να στρέφει κανείς τα μάτια του από το σκοτάδι στο φως παρά μόνο στρέφοντας ολόκληρο το σώμα, έτσι πρέπει να στραφεί με ολόκληρη την ψυχή από την περιοχή του γίγνεσθαι προς την άλλη πλευρά, ώσπου να γίνει ικανή η ψυχή να αντέχει να αντικρύζει το όν και το πιο φωτεινό από το όν, και ισχυριζόμαστε ότι αυτό είναι το Αγαθό.

Επομένως η παιδεία , θα είναι η τέχνη για αυτό το πράγμα, για τη μεταστροφή της ψυχής, με ποιόν τρόπο δηλαδή η μεταστροφή θα συντελεστεί όσο το δυνατόν ευκολότερα και αποτελεσματικότερα, όχι πως θα εμφυτευθεί στο όργανο αυτό η δύναμη της όρασης, αλλά θεωρώντας δεδομένο ότι το όργανο διαθέτει αυτή τη δύναμη κι ότι απλώς δεν είναι στραμμένο στη σωστή κατεύθυνση και δεν κοιτάζει προς τα εκεί που θα έπρεπε, να μηχανευτεί η τέχνη της παιδείας έναν τρόπο ώστε αυτό να κατορθωθεί.

Οι άλλες τώρα, αρετές που γενικώς χαρακτηρίζονται ως αρετές της ψυχής, φαίνεται να είναι κάπως κοντά στο σώμα, ενώ η φρόνηση και η γνώση φαίνεται να ριζώνει σε κάτι ασυγκρίτως πιο θεϊκό που ποτέ δε χάνει τη δύναμη του αλλά που με τη μεταστροφή γίνεται χρήσιμο κι ωφέλιμο κι άλλοτε πάλι άχρηστο και βλαβερό. Ή μήπως δεν έχεις διόλου προσέξει την ψυχή των ανθρώπων, για τους οποίους λέμε ότι είναι φαύλοι αλλά πανέξυπνοι, πόσο κόβει το μάτι τους και με πόση οξυδέρκεια διακρίνουν αυτά στα οποία είναι στραμμένο το βλέμμα τους. Δε βλέπει άσχημα η ψυχή τους, είναι όμως αναγκασμένη να υπηρετεί την κακία, κι έτσι όσο καλύτερα βλέπει τόσο περισσότερα κακά απεργάζεται.

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2024

Πολιτεία

 Αυτό το ανώτερο κοινωνικό στρώμα που θα αναλάβει να φέρει εις πέρας τούτο το έργο θα το αποτελούν ώριμα και έμπειρα άτομα, σωματικά και πνευματικά άριστα προετοιμασμένα, άνδρες και γυναίκες με μεγάλη επιστημονική και διαλεκτική-φιλοσοφική συγκρότηση που θα επιλέγονται προσεκτικά μέσα από αλλεπάλληλες επιτυχείς δοκιμασίες. Απελευθερωμένοι από τις δεσμεύσεις και τους αναγκασμούς της περιουσίας (ουσίαν κεκτημένον μηδεμίαν μηδένα ιδίαν ) και με μοναδικό κτήμα τους το θεϊκό χρυσάφι και ασήμι που θα έχουν μέσα τους (χρυσίον και αργύριον θείον παρά θεών αεί εν τη ψυχή) οι άρχοντες αυτοί θα κυβερνούν με σοφία, έχοντας το βλέμμα τους στραμμένο όχι σε κάποιους τεθειμένους νόμους, αλλά σε αυτό καθεαυτό το Αγαθό, το πάσι φως παρέχον ενώ παράλληλα θα επιλέγουν και θα προετοιμάζουν τους μελλοντικούς ηγέτες της πόλης.

Έτσι η πόλη αυτή της δικαιοσύνης θα αποτελεί ουσιαστικά έναν παιδευτικό θεσμό αφιερωμένο στην ανατροφή και την παιδεία.

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

ΠΑ - Διαχείρηση

 Ο τρέχων έλεγχος για ΠΑ βασίζεται στην ταυτόχρονη μέτρηση της συγκέντρωσης αλδοστερόνης /ρενίνης στο πλάσμα ARR (aldosteron/renin ratio). Σε όλες εκτός από λίγες περιπτώσεις (π.χ. νεαροί ηλικία, με έντονο αλδοστερονισμό/υπέρταση-υποκαλιαιμία και πλήρη καταστολή της ρενίνης), μια θετική εξέταση ARR ακολουθείται από επιβεβαιωτική δυναμική δοκιμή: (1) δοκιμασία έγχυσης άλατος, (2) δοκιμασία καταστολής με άλας από το στόμα, (3) δοκιμασία καπτοπρίλης ή (4) δοκιμή καταστολής με φλουοροκορτιζόνη. Ωστόσο παραμένει σημαντική η ετερογένεια στα διαγνωστικά όρια που χρησιμοποιούνται για κάθε μια από αυτές τις δοκιμές. Και έτσι υπάρχουν υποκλινικές ή μη κλασσικές περιπτώσεις ασθενών που περνούν απαρατήρητοι.

Η κατευθυντήρια οδηγία της Ενδοκρινικής Εταιρείας συνιστά ότι πρέπει να διακοπούν τα θειαζιδικά διουρητικά οι β-αναστολείς και οι ανταγωνιστές υποδοχέων αλατοκορτικοειδών (MRAs) πριν τον έλεγχο για ΠΑ. Δεν υπάρχει σαφής οδηγία σχετικά με την πρόσληψη αλατιού πριν από τον έλεγχο για ΠΑ. Η διαιτητική πρόσληψη νατρίου έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει σημαντικά τις μετρήσεις της ρενίνης του πλάσματος. Η τρέχουσα πρακτική για τη μέτρηση της ορμόνης είναι η δειγματοληψία το μεσημέρι, καθισμένοι για 15 λεπτά και πάλι μέτρηση μετά από μια περίοδο τουλάχιστον 2 ωρών κίνησης.

Ένα μέρος της διαγνωστικής διαδικασίας είναι και ο εντοπισμός της βλάβης (διαχωρισμός ΑΡ/ΔΕ επινεφριδίου) που είναι υπεύθυνη για την αυξημένη παραγωγή αλδοστερόνης. Η δειγματοληψία από φλέβα (AVS) ενδείκνυται στους ασθενείς που ετοιμάζονται για χειρουργείο όταν δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία από την αξονική (C/T) επινεφριδίων. 

Με την έγκαιρη διάγνωση, η επινεφριδεκτομή είναι δυνητικά θεραπευτική για ετερόπλευρη ασθένεια. Τρέχουσα διαχείριση της αμφοτερόπλευρης νόσου είναι η αντιμετώπιση φαρμακευτικά με τα MRAs να παίρνουν την πρωτοκαθεδρία. Διαφόρου βαθμού μετεγχειρητική επινεφριδιακή ανεπάρκεια  έχει αναφερθεί στη βιβλιογραφία μετά από ετερόπλευρη επινεφριδεκτομή. Έχει περιγραφεί μέχρι και στο 27% των ασθενών και είναι σχεδόν πάντα υποκλινική. Οι ασθενείς σπάνια απαιτούν τακτική υποκατάσταση γλυκοκορτικοειδών, αλλά μπορεί να χρειαστεί κάλυψη για παροδικές ασθένειες/έκτακτες καταστάσεις, ανάλογα με την περίπτωση.

Ως εκ τούτου, ο ΠΑ παραμένει ένα κεφάλαιο με σημαντικές δυνατότητες για την ταχεία ανάγνωση κλινικών, εργαστηριακών και ακτινολογικών δεδομένων με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση αυτής της κοινής πάθησης.

Πέμπτη 29 Φεβρουαρίου 2024

Shehan Karunatilaka

 Μη φοβάστε τους δαίμονες, τους ζωντανούς θα πρέπει να φοβόμαστε. Οι ανθρώπινες φρικαλεότητες ξεπερνούν οτιδήποτε μπορεί να σκαρφιστεί το Χόλιγουντ ή η μεταθανάτια ζωή. Πάντα να το θυμάστε αυτό όταν συναντάτε ένα άγριο ζώο ή ένα αδέσποτο πνεύμα. Δεν είναι τόσο επικίνδυνα όσο εσείς. Τα φαντάσματα φοβούνται άλλα φαντάσματα. Κι εσάς. Και το απέραντο τίποτα. Γι' αυτό κάνουν άστοχα πράγματα. Αλλά δεν είναι αυτός ο μόνος λόγος. Κάνουν πράγματα επειδή δεν μπορούν πια να γευτούν      ή να μιλήσουν ή να πηδήξουν. Είναι έξαλλα εναντίον εκείνων που τους έκλεψαν τη ζωή, εκείνων που τους αντικατέστησαν και εκείνων που δεν λένε πια το όνομα τους. Επειδή ξέρουν αυτό που ξέρεις και αυτό που ξέρει κάθε-εσύ-που-δεν-είσαι-εσύ. Στο τέλος δεν θα μείνει κανένας να πει την ιστορία σου. Κανένας να απαντήσει στις ερωτήσεις σου. Κανένας να ακούσει τις προσευχές σου.

Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2024

Υπέρταση / ΠΑ

 Η υπέρταση είναι η μόνη μεγαλύτερη αιτία καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας, που επηρεάζει περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο ενήλικες παγκοσμίως. Ενώ η πρωτοπαθής υπέρταση (όπου δεν έχει εντοπιστεί σαφής αιτία) είναι το 70-85% των περιπτώσεων, περίπου το 15-30% έχουν αναγνωρίσιμη νεφρική ή ενδοκρινική αιτία. Ο πρωτοπαθής αλδοστερονισμός (ΠΑ) αντιπροσωπεύει τη συχνότερη δευτερογενή αιτία υπέρτασης, με εκτιμώμενο επιπολασμό μεταξύ 3,2% και 14% μεταξύ πληθυσμών πρωτοβάθμιας περίθαλψης , και αυξάνεται σε 10%-20% σε περιβάλλον εξωτερικών ασθενών. Όμως τα ποσοστά προσυμπτωματικού ελέγχου παραμένουν χαμηλά.

Ο ΠΑ προκύπτει από την υπερβολική, μη ρυθμισμένη έκκριση της αλδοστερόνης. Αυτό αποδίδεται πιο συχνά σε αδένωμα που παράγει αλδοστερόνη (APA) ή νεοπλασία/υπερπλασία των κυττάρων που παράγουν αλδοστερόνη στη σπειραματική ζώνη (ZG) του φλοιού των επινεφριδίων. Κλινικά, η ΠA οδηγεί σε υπέρταση σταδίου/βαθμού Ι-ΙΙΙ σε  >97% των ασθενών και αυθόρμητες ή προκαλούμενες από φάρμακα υποκαλιαιμίες σε περίπου 50% των περιπτώσεων με εμφανή APA. Σχετίζεται με μεγαλύτερη καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνητότητα, με μεγαλύτερο κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής, εγκεφαλικού επεισοδίου, στεφανιαίας νόσου, διαβήτη, μεταβολικού συνδρόμου και υπερτροφίας της αρ. κοιλίας.

Ο ΠΑ υποδιαγιγνώσκεται και υποθεραπεύεται. Η κύρια πρόκληση είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ενδοκρινολογικής κοινότητας πρέπει να χρησιμοποιείται η αναλογία αλδοστερόνης-ρενίνης (ARR) με ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα με σοβαρή υπέρταση, με υπέρταση που συνοδεύεται από υποκαλιαιμία (αυτόματη ή μετά από φάρμακα), με μάζα στα επινεφρίδια, με άπνοια ύπνου, με πρώιμη έναρξη υπέρτασης, με εγκεφαλικό σε νεαρή ηλικία, ή με πρώτου βαθμού συγγενή με ΠΑ και με υπέρταση ανθεκτική στη φαρμακευτική αγωγή (5%των ασθενών). Ως αποτέλεσμα του χαμηλού προσυμπτωματικού ελέγχου οι ασθενείς συχνά είναι υπερτασικοί για πολλά χρόνια. Ενώ ο ΠΑ είναι μια ιάσιμη και θεραπεύσιμη μορφή υπέρτασης, η αποτελεσματικότητα της στοχευμένης παρέμβασης εξασθενεί από καθυστερημένη διάγνωση. Επομένως πρέπει να δοθούν οδηγίες πρώιμης διάγνωσης. Να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση στην πρωτοβάθμια περίθαλψη αλλά και μετάξύ καρδιολόγων και γενικών γιατρών.

Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2024

Καλσιτονίνη

  Η καλσιτονίνη είναι ένας από τους τρεις πιο σημαντικούς παράγοντες που εμπλέκονται στη ρύθμιση της συστηματικής ομοιόστασης του ασβεστίου. Από την ανακάλυψή της το 1961, η δομή της καλσιτονίνης από διαφορετικά είδη συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου καθιερώθηκε, συντέθηκε και αναπτύχθηκε για χρήση στην ανθρώπινη κλινική. Μέχρι σήμερα η καλσιτονίνη χρησιμοποιείται στη θεραπεία της υπερασβεστιαιμίας, της νόσου Paget, της αλγοδυστροφίας, της πρωτοπαθούς και δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης και της αναλγησίας.

Μαζί με την αμυλίνη η καλσιτονίνη αλληλεπιδρά με υποδοχείς της ίδιας οικογένειας για να ασκήσουν τα αποτελέσματά τους στον ανθρώπινο οργανισμό. Η καλσιτονίνη, που προέρχεται από κύτταρα C του θυρεοειδούς, είναι γνωστή για την ανασταλτική της δράση στους οστεοκλάστες. Η καλσιτονίνη θηλαστικής προέλευσης προάγει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, ενώ η πιο ισχυρή καλσιτονίνη που εκχυλίζεται από τον σολομό αναστέλλει επιπλέον τη γαστρική κένωση, προάγει τη χαλάρωση της χοληδόχου κύστης, αυξάνει την κατανάλωση ενέργειας και προκαλεί κορεσμό καθώς και απώλεια βάρους. Η αμυλίνη, που προέρχεται από παγκρεατικά βήτα κύτταρα, ρυθμίζει τη γλυκόζη του πλάσματος καθυστερώντας την γαστρική κένωση μετά την κατάποση του γεύματος και ρυθμίζει την έκκριση γλυκαγόνης και τα κεντρικά σήματα κορεσμού στον εγκέφαλο. Έτσι, και οι δύο ορμόνες φαίνεται να έχουν μεταβολικές επιδράσεις σχετικές στο πλαίσιο της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (NAFLD) και άλλων μεταβολικών ασθενειών. Σε αρουραίους, μελέτες με διπλούς αγωνιστές υποδοχέα αμυλίνης και καλσιτονίνης έχουν δείξει ισχυρή απώλεια σωματικού βάρους, βελτιωμένη ανοχή στη γλυκόζη και μειωμένη εναπόθεση λίπους στον ηπατικό ιστό πέρα από αυτό που παρατηρείται μετά από απώλεια σωματικού βάρους. Οι μεταφραστικές πτυχές αυτών των προκλινικών δεδομένων παραμένουν επί του παρόντος άγνωστες.

Μαζί με την παραθυρεοειδική ορμόνη (PTH) η καλσιτονίνη εμπλέκεται στη ρύθμιση του μεταβολισμού των οστών και στη διατήρηση της ομοιόστασης του ασβεστίου και των φωσφορικών αλάτων στο σώμα. Έγινε προσπάθεια κατανόησης των περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων που επηρεάζουν τα επίπεδα PTH και καλσιτονίνης. Οι γενετικοί παράγοντες εκτιμάται ότι ευθύνονται για το 60% των διακυμάνσεων στα επίπεδα της PTH, ενώ το γενετικό υπόβαθρο των παραλλαγών της καλσιτονίνης μεταξύ των ατόμων δεν έχει ακόμη μελετηθεί. Αναλύθηκαν το κάπνισμα, ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), η διατροφή, το αλκοόλ και η άσκηση. μεταξύ των ρύπων, αναλύθηκαν βαρέα μέταλλα και χημικές ουσίες. Ο παράγοντας του τρόπου ζωής με την πιο ξεκάθαρη σχέση με την καλσιτονίνη ήταν το κάπνισμα (οι καπνιστές είχαν αυξημένα επίπεδα καλσιτονίνης). Δεδομένης της σημασίας της PTH και της καλσιτονίνης στη διατήρηση της ομοιόστασης του ασβεστίου και των φωσφορικών αλάτων και του μεταβολισμού των οστών, πρόσθετες μελέτες για την επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα επίπεδα PTH και καλσιτονίνης είναι ζωτικής σημασίας. 

Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2024

Κόλουμ Μακ Καν

 Οι βόμβες-βροντή, βλαστοί αλειμμένοι με πυρίτιδα, εφευρέθηκαν τον 11ο αιώνα μ.Χ., κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Σονγκ. Ο θερμός αέρας μέσα στο μπαμπού προκαλούσε έκρηξη κι έναν εκκωφαντικό κρότο. Διακόσια χρόνια αργότερα, οι Κινέζοι άρχισαν να ενισχύουν τις βόμβες τους με θραύσματα πορσελάνης και σιδήρου, καρφιά και τριβόλους, που εκτοξεύονταν προς κάθε κατεύθνση : αυτές τις ονόμαζαν βόμβες κεραυνούς.

Την τεχνική ανακάλυψε ξανά το 1784 ο Χένρι Σράπνελ, ένας αξιωματικός του βρετανικού πυροβολικού, ο οποίος γέμιζε κούφιες οβίδες κανονιού με σφαιρίδια μολύβδου, ώστε να προκαλείται η μέγιστη δυνατή καταστροφή. Η μέθοδος Σράπνελ έχει χρησιμοποιηθεί έκτοτε με θραύσματα γυαλιού, ξυράφια, βόλους, αιχμές από βέλη, καρφιά, βίδες, κρίκους αλυσίδας, καρφίτσες, σύρματα συρραπτικού, πριτσίνια, ρουλεμάν και άλλα οξύληκτα μικροαντικείμενα.

Στη Δεύτερη Ιντιφάντα οι Παλεστίνιοι βομβιστές κατηγορήθηκαν ότι άλειφαν τα σράπνελ τους με ποντικοφάρμακο ή βαρφαρίνη, ώστε να προκαλέσουν ταχύτερη αιμορραγία στα θύματα, αλλά οι ισχυρισμοί καταρρίφθηκαν αργότερα ως αξιογέλαστοι, πρώτον γιατί η ποσότητα δηλητηρίου που απαιτούσε κάτι τέτοιο θα ήταν τεράστια, δεύτερον , γιατί η επίδραση του δηλητηρίου δεν θα ήταν άμεση και τρίτον, γιατί το μεγάλο θερμικό φορτίο της έκρηξης θα εξουδετέρωνε τη δράση του.


Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2024

Ποντιακή και Καππαδοκική γλώσσα

 Η διάλεκτος που μιλιόταν στον Πόντο (σε συνολικά 800 πόλεις, χωριά και οικισμούς) ως το 1922 προέρχεται από την Ελληνιστική κοινή. Με ποικίλες επιδράσεις από τοπικές γλώσσες και ιδιαίτερα την τουρκική. Η διάλεκτος έχει αρχαϊκή προφορά, φθόγγους σπάνιους, μορφολογία που ξενίζει, ιδιότυπα συντακτικά φαινόμενα και πολλές ιδιωματικές αλλά και τουρκικές λέξεις και γι' αυτό είναι ακατανόητη για τους μη Ποντίους.

Η Ποντιακή αγωνίζεται σήμερα να επιβιώσει. Το μέλλον άδηλο, αλλά οι Πόντιοι είναι ένα ελληνικό φύλο μαχητικό με ισχυρή ιστορική μνήμη.

Τα ποντιακά διαιρούνται σε τρεις μεγάλες διαλεκτικές ομάδες (οινουντιακά, τραπεζουντιακά, χαλδιώτικα) και άλλες μικρότερες όπως τα καρσλίδικα και τα της βόρειας ακτής της Αζοφικής. Επίσης η ποντιακή διατηρείται ανεπηρέαστη στο στόμα μουσουλμάνων Ποντίων στον Όφη και στην Τόνγια.

Στην Καππαδοκική διάλεκτο ανήκουν: το ιδίωμα μιας ομάδας χωριών γύρω από την Καισάρεια. Μοιάζουν πολύ με τα ποντιακά αλλά μετα την μετοικεσία του 1922 σιγά σιγά έσβησαν. Στα καππαδοκικά χάθηκε το γένος των ονομάτων, περιορίστηκε πολύ η χρήση του άρθρου, άλλαξε η σειρά των όρων στην πρόταση και υπάρχουν ιδιότυποι ρηματικοί σχηματισμοί (πηγαινινότζισκα:πήγαινα, γέλανα: γελούσα, μπόρκα: μπορούσα, είδιαμεστε:είδαμε)

Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2024

Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός

 Ο πρωτοπαθής αλδοστερονισμός (ΠΑ) είναι η πιο κοινή αιτία δευτεροπαθούς υπέρτασης και σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα.  Οι τρέχοντες περιορισμοί στη φροντίδα των ασθενών προέρχονται από την καθυστερημένη διάγνωση, περιορισμένη πρόσβαση σε βασικές διαγνωστικές διαδικασίες και έλλειψη οριστικής θεραπευτικής επιλογής για μη χειρουργικούς υποψηφίους. Από διαγνωστική άποψη, αλγόριθμοι υπόσχονται την πρόβλεψη υποτύπων PA, ενώ η ανάπτυξη μη επεμβατικών εναλλακτικών λύσεων στη δειγματοληψία φλέβας των επινεφριδίων κατέστησε δυνατό τον ακριβή εντοπισμό των λειτουργικών όζων των επινεφριδίων. Παράλληλα, πιο επιλεκτικές προσεγγίσεις έχουν εμφανιστεί όπως η μερική επινεφριδεκτομή ή αφαίρεση ακριβείας. Επιπλέον, η ανάπτυξη νέων φαρμακολογικών παραγόντων μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό των επιπτώσεων της αλδοστερόνης. 

. Παρά το γεγονός ότι είναι μια κοινή αιτία υπέρτασης, παραμένουν πολλές περιπτώσεις πρωτοπαθούς αλδοστερονισμού (ΠΑ) που δεν έχουν διαγνωστεί ή αναγνωρίζονται μόνο σε μεταγενέστερο στάδιο όταν τα οφέλη της θεραπείας μειώνονται.

. Πρόσφατες εξελίξεις  έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τη διάγνωση της ΠΑ με τον εντοπισμό ασθενών που θα πρέπει να ελεγχθούν.

. Επί του παρόντος, μόνο ένα μικρό ποσοστό ασθενών καταλήγει σε χειρουργική επέμβαση επινεφριδίων. Για άλλους συστήνεται φαρμακοθεραπεία με ανταγωνιστές υποδοχέων αλατοκορτικοειδών (MRAs), αλλά δεν είναι πάντα καλά ανεκτή ή αποτελεσματική.

Πρόσφατες εξελίξεις στις διαγνωστικές τεχνικές, συμπεριλαμβανομένων δειγματοληψία επινεφριδικής φλέβας και μοριακή (λειτουργική) απεικόνιση (π.χ. με εκπομπή ποζιτρονίων τομογραφία/αξονική τομογραφία) επέτρεψαν τον πιο ακριβή εντοπισμό όγκων.

. Η ικανότητα εντοπισμού του αδενώματος που παράγει αλδοστερόνη τελικά ανοίγει το δρόμο για τη χρήση πιο εστιασμένων επιλογών θεραπείας (συμπεριλαμβανομένης της μερικής επινεφριδεκτομής ή της αφαίρεσης του όζου).

. Πιο επιλεκτικοί φαρμακολογικοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων μη στεροειδή MRA, αναστολείς της συνθάσης της αλδοστερόνης, και τα μόρια που στοχεύουν τη σηματοδότηση ασβεστίου ερευνούνται για να επιτρέψουν τη φαρμακοθεραπεία η οποία ανακουφίζει αποτελεσματικότερα την περίσσεια αλδοστερόνης με λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις.

Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου 2024

SIAD αντιμετώπιση

 Απαιτείται επείγουσα θεραπεία για ασθενείς με SIAD που έχουν σοβαρά συμπτώματα υπονατριαιμίας (π.χ. υπνηλία, επιληπτικές κρίσεις, καρδιοαναπνευστική δυσχέρεια ή κώμα), μέτρια σοβαρά συμπτώματα (π.χ. έμετος ή σύγχυση) και υψηλό κίνδυνο εξέλιξης με βάση την κλινική εικόνα (π.χ. μετεγχειρητική κατάσταση ή σχετιζόμενη με την άσκηση), ή οποιαδήποτε υπονατριαιμία που συνοδεύει την ενδοκρανιακή νόσο (π.χ. υπαραχνοειδής αιμορραγία ή τραύμα στο κεφάλι), οπότε η επιδείνωση του εγκεφαλικού οιδήματος μπορεί να είναι καταστροφική. Τυπικά, τέτοιοι ασθενείς έχουν συνήθως οξεία υπονατριαιμία.

Παραδοσιακή θεραπεία ήταν η χορήγηση χλωριούχου νατρίου 3% μέσω αργής, συνεχούς έγχυσης για αύξηση του νατρίου του ορού κατά 1-2 mmol/lt/h για λίγες ώρες, με όριο διόρθωσης 8-10 mmol/lt για 24 ώρες, και 18-25 mmol/lt σε διάστημα 48 ωρών. Η τρέχουσα ταχεία προσέγγιση, που υποστηρίζεται από οδηγίες από ομάδα ειδικών ΗΠΑ-Ιρλανδίας και από ευρωπαϊκές οδηγίες, είναι η χορήγηση 100 ml και 150 ml χλωριούχου νατρίου 3%, αντίστοιχα, ως ενδοφλέβιο bolus και επαναλαμβάνεται δύο ή τρεις φορές όπως απαιτείται. Ο στόχος αυτής της θεραπευτικής προσέγγισης είναι να αυξήσει το νάτριο του ορού κατά 4-6 mmol/lt εντός 1-2 ωρών, μια αύξηση επαρκής για την αναστροφή των κλινικών εκδηλώσεων του εγκεφαλικού οιδήματος . Οι κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν ένα όριο διόρθωσης 10 mmol/lt τις πρώτες 24 ώρες και 18 mmol/lt τις πρώτες 48 ώρες. Διορθωτικά όρια επιβάλλονται επειδή η υπερβολικά ταχεία διόρθωση της χρόνιας υπονατριαιμίας αυξάνει τον κίνδυνο οσμωτικής απομυελίνωσης, μιας σπάνιας αλλά δυνητικά καταστροφικής επιπλοκής. Εάν η υπονατριαιμία είναι γνωστό ότι είναι οξεία (π.χ. εμφανίζεται κατά τη διάρκεια μιας μετεγχειρητικής κατάστασης), η τήρηση των ορίων διόρθωσης δεν είναι απαραίτητη. Ωστόσο, η διάρκεια της υπονατριαιμίας συνήθως δεν μπορεί να εξακριβωθεί. Ακόμη και στην υπονατριαιμία που σχετίζεται με την άσκηση, δεν μπορεί να αποκλειστεί η προϋπάρχουσα χρόνια υπονατριαιμία. Η επείγουσα θεραπεία απαιτεί στενή παρακολούθηση, κατά προτίμηση στη μονάδα εντατικής θεραπείας, και ομάδα ειδικών (δηλαδή, εντατικολόγο, νεφρολόγο ή ενδοκρινολόγο)

Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2024

SIAD Διάγνωση

 Η διάγνωση του SIAD απαιτεί κλινική επιβεβαίωση της ευβολαιμικής υποτονικής υπονατριαιμίας Δεδομένης της χαμηλής ευαισθησίας και ειδικότητας μιας φυσικής εξέτασης στην εκτίμηση της κατάστασης του όγκου, οι ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές δίνουν προτεραιότητα στη μέτρηση της ωσμωτικότητας και του νατρίου των ούρων. Μελέτες ούρων που δείχνουν νατριούρηση (νάτριο, >30 mmol ανά λίτρο) και ωσμωτικότητα, >100 mOsm ανά κιλό νερού δείχνουν SIAD. Ωστόσο, η διάγνωση του SIAD απαιτεί τον αποκλεισμό δευτεροπαθούς επινεφριδιακής ανεπάρκειας και σοβαρού υποθυρεοειδισμού. Στην πράξη, οι απαραίτητες εξετάσεις ορού και ούρων για τη διάγνωση συχνά παραλείπονται.

Τα αίτια του SIAD είναι πολυάριθμα .Οι κύριες κατηγορίες αιτίων του SIAD είναι ο καρκίνος (24%), ορισμένα φάρμακα (18%), οι πνευμονικές παθήσεις (11 %) και διαταραχές του ΚΝΣ (9%). Πρόσθετες αιτίες είναι η άσκηση, ο πόνος, το stress, η σοβαρή ναυτία, η μετεγχειρητική κατάσταση και, σπάνια, οι παραλλαγές του γονιδίου που κωδικοποιεί τον υποδοχέα της αγγειοτενσίνης 2 (σε νεφρογόνο SIAD).  Συχνά υπάρχουν περισσότερες από μία αιτίες. Τα αντικαταθλιπτικά είναι τα φάρμακα που εμπλέκονται πιο συχνά, ειδικά σε λιποβαρείς ηλικιωμένες γυναίκες. Ο κίνδυνος σε σχέση με τη χρήση αντικαταθλιπτικών έχει αναφερθεί ότι είναι υψηλότερος με τη χρήση εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης και χαμηλότερος με τη μιρταζαπίνη. Καμία αιτία δεν έχει εντοπιστεί στο 17 έως 60% των ασθενών με SIAD, ανάλογα με την έκταση της αξιολόγησης και την ηλικία του ασθενούς (η εμφάνιση είναι μεγαλύτερη μεταξύ των ηλικιωμένων) .

Η αναστροφή της υπονατριαιμίας μετά τη διακοπή ενός φαρμάκου καθιερώνει την αιτιώδη σχέση. Ελλείψει κλινικών διαγνωστικών ενδείξεων, οι ειδικοί συνιστούν γενικά αξονική τομογραφία (CT) κεφαλής και θώρακα. Εάν τα αποτελέσματα της απεικόνισης είναι αρνητικά, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο CT κοιλίας και λεκάνης.

Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2024

Συζητήσεις της εποχής

 Ομολογούμεν ότι εάν επρόκειτο να απονεμηθή βραβείον εις το χαρακτηριστικώτερον ανέκδοτον της σημερινής κοινωνικής ζωής, θα το εδίδαμεν εις το κάτωθι επεισόδιον που αναφέρει Γερμανική συνάδελφος :

Η σκηνή εις κοσμικήν συναναστροφήν

- "Τι ανυπόφορα που έγιναν τα κορίτσια στην εποχή μας" λέει κατηγανακτισμένος ένας γηραλέος κύριος. "Για κυττάξετε αυτήν εκεί κάτω, κουρεμένη σαν αγόρι, το ένα πόδι πάνω στο άλλο, με το τσιγάρο διαρκώς στο στόμα...Φρίκη!

- Μα αυτή είναι η κόρη μου! λέγει κάποιος εκ των παρισταμένων

- "Ω! με συγχωρείτε πάρα πολύ" τραυλίζει καταστεναχωρημένος ο γηραιός κύριος. "Εάν ήξερα πως είσθε ο πατέρας της..."

- Δεν είμαι ο πατέρας. Είμαι η μητέρα της!!

Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2024

Απειρόγωνο

 Μιλούσε σε ακαδημαϊκούς, σε καλλιτέχνες, σε μαθητές, σε Ισραηλινούς, σε Παλαιστίνιους, σε Γερμανούς, σε Κινέζους σε όποιον ήταν διατεθειμένος να ακούει. Σε χριστιανικές οργανώσεις, σε Σουηδούς επιστήμονες, σε αποστολές της νοτιοαφρικανικής αστυνομίας. Τους έλεγε ότι η χώρα του ήταν μια κουκκίδα στο χάρτη. Το Ισραήλ μπορούσε να χωρέσει μέσα στο Νιου Τζέρσι. Η Δυτική όχθη ήταν μικρότερη από το Ντέλαγουερ. Τέσσερις λωρίδες της Γάζας μπορούσαν να στριμωχτούν μέσα στο Λονδίνο. Αν έβαζες εκατό Ισραηλινούς μέσα στην Αργεντινή πάλι θα σου έμενε λίγος χώρος για τις πάμπες. Το Ισραήλ και η Παλαιστίνη μαζί ήταν το ένα πέμπτο της πολιτείας του Ιλινόις. Ναι, ήταν μια μικροσκοπική έκταση, μα κάτι παλλόταν στο κύτταρο της, κάτι λιτό, αρχέγονο, πυρηνικό. Του άρεσε η λέξη πυρηνικό. Τα ατομικά σωματίδια της ιστορίας σπρώχνονταν το ένα με το άλλο. Τα έσπρωχνε η δύναμη αυτού που προσπαθούσε να πει. Υπήρχαν φορές που ένιωθε πως στεκόταν έξω από το σώμα του, ότι κοιτούσε τον εαυτό του από ψηλά, μα δεν πείραζε, τώρα πια είχε έρθει σε επαφή με τις λέξεις, ήταν δικές του, του ανήκαν, τις άρθρωνε για ένα σκοπό. Για να δει στους ακροατές του κάποιο σκίρτημα. Έστω και για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου. Να δει τα μάτια να ανοίγουν για μια στιγμή διάπλατα. Η φρύδια να υψώνονται. Αυτό αρκούσε. Μια ρωγμή στον τοίχο, έλεγε. Ένα συνοφρύωμα αμφιβολίας. Οτιδήποτε.

                                                                                             Κόλουμ Μακ Καν

Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2024

Μιλάω αντίθετα..

 ..για συγκεκριμένα μέτρα που θα οδηγούσαν στη βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών, και φυσικά μέτρα βραχυπρόθεσμης υλοποίησης - αξιοπρεπείς μισθούς, ακύρωση ενός νόμου που προκαλεί δεινά, απόλυση ενός διεφθαρμένου υπαλλήλου, μείωση των τιμών των βασικών αγαθών...Στο ιδεολογικό επίπεδο υποστηρίζω χωρίς περιορισμούς ότι ενώνει τους ανθρώπους και, απομακρύνοντας τους από τη σκληρότητα, τις διακρίσεις, την αλαζονεία να θεωρούν τον εαυτό τους ηθικά ανώτερο, τους καλεί να συμβιώσουν. Δυσπιστώ εκ πεποιθήσεως απέναντι σε όσα βλάπτουν την ηρεμία. Δεν αισθάνομαι καμία υποχρέωση να είμαι ευτυχισμένος. Έχω αλλεργία στην έννοια της ουτοπίας. Το ίδιο λέω και για την κάθε Γη της Επαγγελίας, για τους κοινωνικούς παραδείσους και τη συνηθισμένη ομάδα απατεώνων που συχνά υποστηρίζονται από διάσημους διανοούμενους. Αποφεύγω όπως ο διάβολος το λιβάνι να πασαλείφω το σώμα μου με ελπίδες που υπερβαίνουν το ταπεινό μέγεθος μου. Δε με διεγείρουν τα σύμβολα της πατρίδας, αν και, όταν δεν κραδαίνονται εναντίον κανενός, τα σέβομαι, με τον ίδιο τρόπο που, ενώ δεν πιστεύω στον Θεό, δεν επιδίδομαι στη βλασφημία. Ξέρω πως ο καθρέφτης με περιγράφει ανεπαρκώς, πως δε συνίσταμαι μόνο από τα χαρακτηριστικά του προσώπου μου. Με λίγα λόγια, πως χρειάζομαι τους άλλους, για να μάθω εν τέλει ποιος είμαι.

Τρίτη 23 Ιανουαρίου 2024

SIAD

 Η υπονατριαιμία (επίπεδο νατρίου ορού, <135 mmol ανά λίτρο) είναι η πιο κοινή ηλεκτρολυτική ανωμαλία και επηρεάζει περίπου το 5% των ενηλίκων συνολικά και το 35% των νοσηλευόμενων ασθενών. Κατηγοριοποιείται ως ήπια (130 έως 134 mmol ανά λίτρο), μέτρια (125 έως 129 mmol ανά λίτρο) ή σοβαρή (<125 mmol ανά λίτρο). Περίπου το 70% των περιπτώσεων υπονατριαιμίας είναι ήπιες, είτε σε εξωτερικούς ασθενείς είτε σε εσωτερικούς ασθενείς. Ακόμη και η ήπια υπονατριαιμία σχετίζεται με δυσμενή έκβαση, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης διάρκειας νοσηλείας, της επανεισαγωγής, της χρήσης πόρων και του θανάτου.

Η υπονατριαιμία είναι η πιο κοινή ηλεκτρολυτική ανωμαλία. Η κατάσταση προκαλείται συνήθως από περίσσεια νερού σε σχέση με την περιεκτικότητα σε νάτριο και κάλιο. 

. Στο SIAD, μια συχνή αιτία υπονατριαιμίας, η αυξημένη έκκριση αντιδιουρητικής ορμόνης απουσία οσμωτικών και αιμοδυναμικών ερεθισμάτων οδηγεί σε κατακράτηση νερού από τα νεφρά και σε περίσσεια νερού.

Οι εκδηλώσεις του SIAD εξαρτώνται από την ταχύτητα ανάπτυξης και τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της κατάστασης. Τα συμπτώματα κυμαίνονται από ήπια και μη ειδικά (π.χ. αδυναμία και πονοκέφαλος) έως σοβαρά και απειλητικά για τη ζωή (π.χ. επιληπτικές κρίσεις και κώμα).

. Τα αίτια του SIAD περιλαμβάνουν καρκίνο, φάρμακα, πνευμονικές παθήσεις, διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος, μετεγχειρητική κατάσταση, σοβαρή ναυτία και stress, συχνά η αιτία είναι απροσδιόριστη.   

. Το σοβαρά συμπτωματικό SIAD χρειάζεται επείγουσα θεραπεία με 3% χλωριούχο νάτριο για την αναστροφή του εγκεφαλικού οιδήματος.  

Οι στρατηγικές διαχείρισης για το SIAD περιλαμβάνουν την αναστροφή ή τη βελτίωση της υποκείμενης διαταραχής όταν είναι δυνατόν, περιορισμός υγρών, συμπλήρωμα με χλωριούχο νάτριο, συχνά με φουροσεμίδη και θεραπεία με ουρία ή τολβαπτάνη.

Ο επιπολασμός της υπονατριαιμίας συνολικά, και της SIAD συγκεκριμένα, αυξάνεται με την ηλικία. Στην υπονατριαιμία, το 25 έως 40% των περιπτώσεων αποδίδεται σε SIAD, πνευμονικές παθήσεις και διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος [ΚΝΣ]) και φάρμακα που προδιαθέτουν για SIAD. Επιπλέον, η γήρανση μειώνει το  ρυθμό σπειραματικής διήθησης, μειώνει τις προσταγλανδίνες και αυξάνει την ανταπόκριση AVP σε οσμωτικά και μη ωσμωτικά ερεθίσματα. Η χαμηλή πρόσληψη αλατιού και πρωτεΐνης, συχνή σε ηλικιωμένα άτομα, συμβάλλει επίσης . Ακόμη και μια μέτρια αύξηση στην πρόσληψη νερού αυξάνει τον κίνδυνο υπονατριαιμίας.

Οι εκδηλώσεις του SIAD εξαρτώνται από την ταχύτητα ανάπτυξης και τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της υπονατριαιμίας.Τα συμπτώματα της οξείας SIAD (<48 ώρες από την έναρξη της υπονατριαιμίας) προκύπτουν από εγκεφαλικό οίδημα και κυμαίνονται από ήπιο και μη ειδικό (π.χ. αδυναμία και κεφαλαλγία) έως σοβαρή και απειλητική για τη ζωή (π.χ. επιληπτικές κρίσεις και κώμα). Επειδή η ρύθμιση του όγκου του εγκεφάλου αναστρέφει το εγκεφαλικό οίδημα, τα συμπτώματα της χρόνιας SIAD (≥48 ώρες από την έναρξη της υπονατριαιμίας) είναι συνήθως ήπια, αν και η σοβαρή χρόνια SIAD μπορεί να συσχετιστεί με ναυτία, έμετο, κεφαλαλγία, σύγχυση, παραλήρημα και, σπάνια, επιληπτικές κρίσεις. Άλλες εκδηλώσεις που σχετίζονται με χρόνια SIAD, όπως γνωστικά ελλείμματα, ανωμαλίες βάδισης, πτώσεις, οστεοπόρωση και κατάγματα ευθραυστότητας, μπορεί να αποδοθούν εσφαλμένα στη φυσιολογική γήρανση.

Πέμπτη 18 Ιανουαρίου 2024

Φερνάντο Αραμπούρου

 Θεωρώ πολύτιμη τη φιλία που μας ενώνει. Προτιμώ τη φιλία από τον έρωτα. Ο έρωτας, υπέροχος στην αρχή, θέλει πολλή δουλειά. Ύστερα από λίγο καιρό δεν τον αντέχω και καταλήγει να μου φαίνεται κουραστικός. Τη φιλία αντίθετα δεν τη βαριέμαι ποτέ.Η φιλία μου μεταδίδει ηρεμία. Εγώ στέλνω τον Κούτσαβλο να πάει να γαμηθεί, αυτός με στέλνει στο διάολο και η φιλία μας δεν υφίσταται την παραμικρή αμυχή. Δεν έχουμε να ζητήσουμε ο ένας από τον άλλο λογαριασμό για τίποτα, ούτε να είμαστε σε συνεχή επικοινωνία, ούτε να λέμε πόσο πολύ εκτιμάμε ο ένας τον άλλο.Ο έρωτας απαιτεί πολυάριθμες προφυλάξεις. Στον έρωτα πάντα πήγαινα σαν να με έσερναν και με τη γλώσσα έξω, σε επιφυλακή προκειμένου να διατηρήσω την ένταση της αγάπης, με την έμμονη ιδέα να μην διαψεύσω τις προσδοκίες του αγαπημένου προσώπου, με το φόβο ότι τελικά η όλη προσπάθεια και ο ενθουσιασμός θα πάνε στο βρόντο. Και το γεγονός είναι ότι πάντα πήγαιναν στο βρόντο.

Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2024

Οστεοπόρωση - Έλεγχος

 Οι περισσότερες κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν την επανάληψη της DXA 1 έως 2 χρόνια μετά την έναρξη ή την αλλαγή της θεραπείας. Καμία θεραπεία δεν μειώνει τον κίνδυνο κατάγματος στο μηδέν. Ωστόσο, η παρουσία μειωμένης οστικής πυκνότητας ή η εμφάνιση πολλαπλών καταγμάτων θα πρέπει να οδηγήσει σε αξιολόγηση και εξέταση εναλλακτικής θεραπείας. Μερικοί κλινικοί γιατροί μετρούν τους δείκτες οστικής ανανέωσης 3 έως 6 μήνες μετά την έναρξη της αντιαπορροφητικής θεραπείας για να αξιολογήσουν την ανταπόκριση. Αν και οι μειώσεις στους δείκτες οστικής ανανέωσης συνδέονται με μείωση του κινδύνου κατάγματος σε μεγάλες δοκιμές, αυτή η προσέγγιση δεν συνιστάται συνήθως.  

Η κατάλληλη διάρκεια της θεραπείας με διφωσφονικά δεν είναι σαφής. Σε εκτεταμένες δοκιμές αλενδρονάτης (10 χρόνια) και ζολενδρονάτης (6 χρόνια),  συμμετέχοντες στους οποίους ανατέθηκε να διακόψουν τη θεραπεία μετά από 5 και 3 χρόνια, αντίστοιχα, είχαν χαμηλότερη οστική πυκνότητα στο τέλος της μελέτης (αν και τα επίπεδα οστικής πυκνότητας ήταν υψηλότερη από ό,τι κατά την προ-θεραπεία) και υψηλότερη συχνότητα σπονδυλικών (αλλά όχι μη σπονδυλικών) καταγμάτων από τους συμμετέχοντες στους οποίους ανατέθηκε να συνεχίσουν τη θεραπεία.  Θεραπεία έως 10 έτη (από του στόματος χορήγηση) ή 6 χρόνια (ενδοφλέβια χορήγηση) προτείνεται σε γυναίκες υψηλού κινδύνου , με περιοδική επανεκτίμηση των κινδύνων και των οφελών από τη συνέχιση της θεραπείας. Ομοίως, η κατάλληλη διάρκεια του denosumab είναι ασαφής. Η Endocrine Society προτείνει την επανεκτίμηση του κινδύνου κατάγματος μετά από 5 έως 10 χρόνια θεραπείας με denosumab και τη συνέχιση ή την αλλαγή της θεραπείας σε ασθενείς που παραμένουν σε υψηλό κίνδυνο. Επειδή ο κίνδυνος πολλαπλών σπονδυλικών καταγμάτων μετά τη διακοπή της θεραπείας μπορεί να αυξηθεί καθώς αυξάνεται η διάρκεια της θεραπείας με denosumab, οι συστάσεις ενδέχεται να εξελιχθούν.

Υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα που καθοδηγούν τη χρήση της διαδοχικής φαρμακολογικής θεραπείας. Αν και τα αντιαπορροφητικά θεωρούνται θεραπεία πρώτης γραμμής , αμβλύνουν ή καθυστερούν την αύξηση της οστικής πυκνότητας ως απόκριση στους αναβολικούς παράγοντες. Σε ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με διφωσφονικά, η μετάβαση στο romosozumab οδήγησε σε μεγαλύτερες αυξήσεις στην οστική πυκνότητα από την τεριπαρατίδη, αν και λείπουν δεδομένα σχετικά με τα κατάγματα. Αντίθετα, η αλλαγή ασθενών από denosumab στην τεριπαρατίδη θα πρέπει να αποφεύγεται λόγω απώλειας οστικής μάζας. Μερικοί ειδικοί προτείνουν προσεγγίσεις θεραπείας προς στόχο, στις οποίες η θεραπεία επιλέγεται και τροποποιείται σύμφωνα με την πιθανότητα ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο κατάγματος του ασθενούς σε ένα αποδεκτό επίπεδο (π.χ. βαθμολογία T μεγαλύτερη από -2,0).Τα κατάλληλα όρια είναι ασαφή και απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για την επικύρωση αυτής της προσέγγισης.
 
Κατευθυντήριες γραμμές: Οι κατευθυντήριες γραμμές για τη διάγνωση και τη διαχείριση της μετεμμηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης ποικίλλουν σε σχέση με το όριο έναρξης θεραπείας και την επιλογή και τη διάρκεια της θεραπείας . Οι συστάσεις μας είναι γενικά συνεπείς με τις οδηγίες της Endocrine Society και του Bone Health and Osteoporosis Foundation .

Πέμπτη 11 Ιανουαρίου 2024

Περί ανισοτήτων στον έρωτα και περί ηλικιών

 (ηδονή χωρίς οδύνη λογάριαζε την αργομισθία)

Κατ' αρχάς στον έρωτα απαγορεύεται το "απαγορεύεται". Κάθε a priori κανόνας. Στον έρωτα τα αντίθετα έλκονται μαγικά. Όπως εξάλλου έλκονται και τα όμοια. Τα ομώνυμα. Όπως και τα ετερώνυμα. Στον έρωτα όλα πάνε με όλα, το απρόοπτο καραδοκεί παντού αρκεί να... Ας είναι λοιπόν ο έρωτας, η σταθερά τελευταία μας ευκαιρία για ελευθερία και ανατροπή εκείνης της καθημερινότητας που μας πνίγει μέσα στην ομοιομορφία της. Ας βρουν όσα σώματα μπορούν και αντέχουν εκείνον το δρόμο, που, ακυρώνοντας κοινωνικά στερεότυπα και απαγορεύσεις, θα σώσει ταυτόχρονα και την ψυχή τους. Αφού  οι ανδρείοι της ηδονής έχουν φτιαχτεί από εκείνο το ατσάλι που λέγεται τρυφερότητα. Όσο για το κόστος; Ευπρόσδεκτο. Εξάλλου από μικροί συνηθίσαμε να εξαγοράζουμε την αιωνιότητα με στιγμές. Πως αλλιώς; Ενσυνειδήτως. Επειδή πάντα ένας Σάιλοκ θα καραδοκεί ζητώντας μια λίτρα σάρκας. Τα λύτρα της ηδονής, "έλυτρα " της οδύνης.

                                                                                          Μόνο αγάπη (ευχή)

Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2024

Πως θα αδυνατίσετε

 1. Αποφεύγετε τα φαγητά που έχουν λίπος, επίσης τα αμυλώδεις και ζαχαρώδεις τροφάς. Ολιγοστεύσατε, όσο το δυνατό, το ψωμί.

2. Προτιμάτε τον λευκόν από τον ερυθρόν οίνον και το ζεστό ρόφημα από οιονδήποτε άλλο ποτό.

3. Πίνετε τσάι και καφέ.

4. το πρωί πριν το πρόγευμα, πίνετε ένα ποτήρι χλιαρό νερό. Άλλο ένα το βράδυ προτού κατακλιθήτε.

 5. Κάνετε εις όλον το σώμα σας εντριβάς με αλατισμένο νερό και εις μέρη όπου ιδίως θέλετε να καταπολεμήσετε το πάχος, κάνετε εντριβάς με ιώδιον.

6. Να κοιμάσθε ολίγον. Επτά ώραι αρκούν.

7. Να διαβάζετε τουλάχιστον δύο ώρας την ημέραν.

8. Ποτέ να μη μένετε χωρίς κορσέ.

                                                                                    Καλή χρονιά