Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2017

Θεραπεία οστεοπόρωσης-Έλεγχος

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν αυξηθεί τα φάρμακα για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης και είναι όλα αποτελεσματικά κατά των καταγμάτων. Η συμμόρφωση όμως των ασθενών δεν είναι ικανοποιητική, και κάποιοι ασθενείς δεν ανταποκρίνονται στην αγωγή. Η επιτυχής διαχείρηση της οστεοπόρωσης σημαίνει παρακολούθηση . Δεν υπάρχουν επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες για την παρακολούθηση ασθενών σε αντι-οστεοπορωτική αγωγή. Υπάρχει η αλλαγή της οστικής πυκνότητας και των δεικτών οστικού μεταβολισμού με σχετική αξία. Είναι απαραίτητη η σύσταση μιας μεθοδολογίας
Η οστεοπόρωση είναι σημαντικό πρόβλημα υγείας. Ορίζεται ως χαμηλή οστική πυκνότητα και επιδείνωση της μικροαρχιτεκτονικής του οστού που σημαίνει αυξημένη ευθραυστότητα και αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Το διαγνωστικό κριτήριο για την οστεοπόρωση είναι μέτρηση οστικής πυκνότητας ίση ή μεγαλύτερη από 2.5 τυπικές αποκλίσεις κάτω από το σημείο αναφοράς (T-score ≤ -2.5). Τα κενά που υπάρχουν σήμερα στην κλινική αντιμετώπιση περιλαμβάνουν τον προσδιορισμό ατόμων που θα είχαν μεγαλύτερο όφελος από τη θεραπεία και για αυτούς που θεραπεύονται ο τρόπος που παρακολουθείται η ανταπόκριση στη θεραπεία
Ο στόχος της θεραπείας είναι να μειωθεί ο κίνδυνος κατάγματος και να αυξηθεί η αντοχή του οστού. Η ιδανική μέθοδος θα ήταν να συγκρίνεται ο κίνδυνος κατάγματος προ και μετά τη θεραπεία ή η αλλαγή στη δύναμη του οστού ή η χρήση βιοδεικτών (εφ' όσον είναι ακριβείς και αξιόπιστοι)
Τα περισσότερα φάρμακα μειώνουν τα ποσοστά καταγμάτων 30-70%. Η ανάπτυξη νέου κατάγματος δεν σημαίνει απαραίτητα αποτυχία της θεραπείας
Αρκετές κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν την μέτρηση οστικής πυκνότητας ως συνήθη μέθοδο παρακολούθησης. Συνεχείς μετρήσεις παρακολουθούν την ανταπόκριση στη θεραπεία, σε διαστήματα τέτοια που η αναμενόμενη μεταβολή να είναι σημαντική. Ο χρόνος επανάληψης καθορίζεται από την κλινική κατάσταση του ασθενούς (συνήθως ανα έτος). Πολλοί παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν την ακρίβεια της μέτρησης. Καλό θα ήταν να επαναλαμβάνευαι η μέτρηση στο ίδιο μηχάνημα
Αν και οι αλλαγές που προκύπτουν στην οστική πυκνότητα διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό ανάλογα μα το φάρμακο ωστόσο η μείωση σπονδυλικών καταγμάτων είναι παρόμοια. Η πιθανότητα κατάγματος μειώνεται με την έναρξη της θεραπείας και μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να μειωθεί ακόμα και χωρίς μεταβολή της οστικής πυκνότητας

Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2017

Λίγη Ζωή

Και τότε, κάποιο πρωί μια βδομάδα μετά, τηλεφώνησε η μητέρα του: ο Χέμινγκ είχε πεθάνει. Δεν υπήρχε τίποτα να πει. Δεν μπορούσε να ρωτήσει γιατί δεν του είχε πει πόσο σοβαρή ήταν η κατάσταση, επειδή ένα κομμάτι του ήξερε ότι δεν θα του το έλεγε. Δεν μπορούσε να πει ότι ευχόταν να ήταν εκεί, επειδή δεν θα είχε τίποτα να του απαντήσει εκείνη. Δεν μπορούσε να την ρωτήσει πως ένιωθε, επειδή ότι και να του έλεγε δεν θα ήταν αρκετό. Ήθελε να ουρλιάξει στους γονείς του, να τους χτυπήσει, να τους αποσπάσει κάτι- ένα μικρό ξέσπασμα θρήνου, μια ρωγμή στην αυτοκυριαρχία τους, μια αναγνώριση ότι κάτι μεγάλο είχε συμβεί, ότι με τον θάνατο του Χέμινγκ είχαν χάσει κάτι ζωτικό κι απαραίτητο για τη ζωή τους. Δεν τον ένοιαζε αν στ' αλήθεια ένιωθαν έτσι ή όχι. Απλώς είχε ανάγκη να το πουν, είχε ανάγκη να νιώσει ότι κάτι υπήρχε κάτω απ' την αδιατάρακτη ηρεμία τους, ότι κάπου μέσα τους κυλούσε ένα μικρό ρυάκι με ορμητικό, δροσερό νερό, που έσφυζε από λεπτεπίλεπτες ζωές, ψαράκια και χόρτα και λευκά λουλουδάκια, τρυφερά και εύθραυστα και τόσο ευάλωτα, που δεν μπορούσες να τα κοιτάξεις χωρίς να λαχταρήσεις
                                                                                                                      Hanya Yanagihara

Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017

Ενδορφίνες και πόνος

Οι πλέον εκτενώς μελετημένες ορμόνες που σχετίζονται με τον πόνο ανήκουν στο σύστημα των οπιοειδών. Η β-ενδορφίνη, η ACTH και η MSH-διέγερση μελανοκυττάρων προέρχονται από ένα κοινό μόριο την προοπιομελανοκορτίνη (POMC). Η β-ενδορφίνη έχει ισχυρό αναλγητικό αποτέλεσμα (18-33 φορές πιο ισχυρή από την μορφίνη). Σε αρκετές μελέτες έχει φανεί η δράση της στη διαμόρφωση του πόνου και επίσης η σύνδεση της σε υποδοχείς οπιοειδών, που επηρεάζουν τα επίπεδα μονοφωσφορικής αδενοσίνης και την πρόσληψη ασβεστίου. Οι περισσότερες μελέτες επικεντρώνονται στη δράση της στο ΚΝΣ
Πιο πρόσφατα έχει φανεί ότι τα προϊόντα του POMC-γονιδίου επηρεάζουν επίσης τα κύτταρα του ανοσοποιητικού, και αυτό εξηγεί τη δράση της ενδορφίνης στην οξεία φάση και την φλεγμονή. Η ενδορφίνη παραμένει σε εκκριτικά κοκκία δεσμευμένα στην μεμβράνη και απελευθερώνεται όταν απαιτείται. Το stress της φλεγμονής απελευθερώνει κορτικοτροπίνη (CRH), η οποία διευκολύνει την απελευθέρωση ενδορφινών. Tα κύτταρα του ανοσοποιητικού έχουν επίσης υποδοχείς ενδορφίνης (αυτοκρινής/παρακρινής δράση) που επηρεάζουν την φλεγμονή και την παραγωγή κυτοκινών
Τα αυξημένα επίπεδα οπιοειδών στην συστηματική κυκλοφορία, στη διάρκεια της φλεγμονής μπορεί να προέρχονται από την υπόφυση ή από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος . Υποδοχείς οπιοειδών εκφράζονται ευρέως στο κεντρικό και περιφερικό νευρικό σύστημα, αλλά και σε άλλους ιστούς. Η διευκρίνηση της σχέσης ενδορφινών με το ανοσοποιητικό μπορεί να επιτρέψει βελτίωση ή και αδρανοποίηση διαφόρων συστατικών της φλεγμονής που προκαλούν πόνο
Η ενεργοποίηση των υποδοχέων των οπιοειδών ανακουφίζει από τον πόνο. Η χρήση τους στη θεραπεία του μέτριου/σοβαρού πόνου έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Ανταγωνιστές των υποδοχέων οπιοειδών , εξωγενώς χορηγούμενοι μπορεί να αυξήσουν τον πόνο, με μηχανισμό που δεν είναι πλήρως κατανοητός
Η συγκέντρωση των ενδογενών οπιοειδών πιστεύεται ότι σχετίζεται με το επίπεδο του πόνου. Από μελέτες σε ανθρώπους φάνηκε ότι αυξημένα επίπεδα β-ενδορφίνης στο πλάσμα, μπορεί να είναι πιθανός βιολογικός δείκτης. Τα επίπεδα της στα σωματικά υγρά μπορεί να είναι χρήσιμα ως δείκτης διάγνωσης και θεραπείας, αλλά απαιτούνται περαιτέρω αποδείξεις

Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2017

Όρμόνες και πόνος

Σε όλο και περισσότερες μελέτες φαίνεται ότι η προέλευση, μεταφορά και διαφοροποίηση του πόνου ελέγχεται από ορμόνες. Κοινό στοιχείο των συνδρόμων χρόνιου πόνου είναι η απορρύθμιση των ορμονών. Έχουν γίνει μελέτες για τη σχέση μεταξύ του πόνου και της αντίληψης του και φαίνεται ότι οι ορμόνες εμπλέκονται. Ίσως οι ορμόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιοδείκτες στα σύνδρομα χρόνιου πόνου ή και να αναπτυχθούν και θεραπευτικοί παράγοντες για την καταπολέμηση του χρόνιου πόνου
Ως πόνος ορίζεται μια δυσάρεστη αισθητηριακή και συναισθηματική εμπειρία που συνδέεται με πραγματική ή δυνητική βλάβη των ιστών. Έχουν περιγραφεί τρία είδη πόνου
1. αλγαισθητικός : είναι ο πόνος που προκαλείται από βλάβη του ιστού και είναι απότομος ή παλλόμενος ανάλογος με το ερέθισμα
2. νευροπαθητικός : από βλάβη που επηρεάζει το νευρικό σύστημα
3. κεντρικής ευαισθητοποίησης : όπου υπάρχει αυξημένη απόκριση του νευρικού συστήματος σε ερεθίσματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη και συντήρηση του χρόνιου πόνου
Υπάρχει σημαντική επικάλυψη μεταξύ των τριών κατηγοριών
Η δημιουργία, η μετάδοση και η διαμόρφωση του πόνου συνδέονται άμεσα με το ενδοκρινικό σύστημα, με την προοπιομελανοκορτίνη (POMC), την ACTH, τις ενδορφίνες, τις θυρεοειδικές ορμόνες, την αυξητική, την προλακτίνη, την μελατονίνη, την ινσουλίνη, την καλσιτονίνη, την σωματομεδίνη, την σωματοστατίνη, την ισταμίνη και την βασοπρεσίνη. Είναι διαγνωστική πρόκληση να εκτιμηθεί αν οι αλλαγές στις ορμόνες είναι σύμπτωση ή συνέπεια και πως συνδέονται μεταξύ τους

Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2017

Αμάλθεια Σμύρνης

Αναμφιβόλως η συνθήκη της Λωζάννης αποτελεί απτόν σύμβολον της Ευρωπαϊκής παρακμής και απόδειξιν της καταπτώσεως της εννοίας του δημοσίου δικαίου. Μακράν του να τίθεται δια της συνθήκης τέρμα εις τας περιπετείας της Ανατολής, ρίπτονται τουναντίον άφθονα τα σπέρματα νέων συρράξεων και νέων καταστροφών. Η Τουρκία ωθουμένη εκ της μέθης των ευθυνών πολεμικών νικών της και των ανελπίστων διπλωματικών θριάμβων της, θα δώση ταχέως εις την Ευρώπην, το δείγμα της αντιλήψεως, την οποίαν έχει περί της αξίας των λύσεων εις ας συγκατετέθη και των συνθηκών τας οποίας υπέγραψεν
Η Ελλάς αφετέρου ηττημένη και σμικρυνθείσα, είναι το αιματόβρεκτον σύμβολον μιας βαθυτέρας και σοβαρωτέρας ήττας, της ήττας των Δυτικών Δυνάμεων από τους εχθρούς αυτών. Γαλλία και Αγγλία ανατρέψασαι την συνθήκην των Σεβρών, παρείδον τας αρχάς αίτινες την εδημιούργησαν και τας οποίας  κρίνομεν αναγκαίον να παραθέσωμεν: <<Η οφειλόμενη παρά της Τουρκίας ικανοποίησις προς εκείνους, οι οποίοι δι ανυπολογίστων απωλειών, επανίδρυσαν την ελευθερίαν του κόσμου, υπερβαίνει κατά πολύ παν ότι ήτο δυνατόν εις αυτήν ποτέ να πληρώσει. Οι Σύμμαχοι βλέπουν καθαρά ότι επέστη ο χρόνος, όπως τεθή τέρμα δια παντός εις την κυριαρχίαν των Τούρκων επί άλλων εθνών. Η ιστορία των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και των Δυνάμεων κατά τας μακράς προπολεμικάς περιόδους, δεν είναι παρά σειρά αποπειρών επανειλημένων, αλλ' άνευ επιτυχίας, να δοθή τέλος εις αγριότητας, αίτινες εκλόνησαν και επανεστάτησαν την συνείδησιν της ανθρωπότητος κατά τα είκοσι τελευταία έτη>>
                                                                             Αθήναι , Τρίτη 24 Ιουλίου 1923

Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2017

Μηχανισμός-παθοφυσιολογία και διαχείρηση παχυσαρκίας

Απάντηση στην απώλεια βάρους
Η μείωση στην πρόσληψη τροφής και η αύξηση της δραστηριότητας δημιουργούν αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας. Μέτρια απώλεια βάρους (5-10% του αρχικού βάρους) συνδέεται με κλινικά σημαντική βελτίωση των μεταβολικών παραγόντων κινδύνου. Βελτιώνεται η λειτουργία των παγκρεατικών β-κυττάρων, η ευαισθησία του ήπατος και των μυών στην ινσουλίνη. Σε διαβητικούς ασθενείς με μέση απώλεια βάρους 8.6% του αρχικού βελτιώθηκε η αρτ. πίεση, τα λιπίδια και η Hba1c
Η μέτρια απώλεια βάρους είναι πρόληψη νόσου, σε άτομα υψηλού κινδύνου
Απώλεια 16-32% του αρχικού βάρους που προκύπτει μετά από βαριατρική χειρουργική σε άτομα με σοβαρή παχυσαρκία μπορεί να οδηγήσει σε ύφεση του ΣΔ 2
Αν και η απώλεια βάρους είναι αποτελεσματική, δεν βελτιώνει εξ' ίσου όλες τις παραμέτρους. Η σοβαρή αποφρακτική άπνοια ύπνου βελτιώνεται, αλλά σπανίως υποχωρεί πλήρως. Επιπλέον η νοσηρότητα και η θνητότητα λόγω καρδιαγγειακής νόσου εξακολουθούν να ισχύουν, καθώς και οι ψυχιατρικές διαταραχές
Κλινική φροντίδα
Υπάρχουν ασθενείς παχύσαρκοι, χωρίς καρδιομεταβολικά προβλήματα (μεταβολικά υγιείς παχύσαρκοι). Αν και το ΒΜΙ και η μέτρηση της περιφέρειας της κοιλιάς είναι μια καλή προσέγγιση, ο κίνδυνος κάθε ασθενούς κρίνεται με βάση το προσωπικό, και οικογενειακό ιατρικό ιστορικό και την ψυχιατρική εκτίμηση, τον βιοχημικό έλεγχο και την συμπεριφορά του όσον αφορά το φαγητό και τη σωματική δραστηριότητα
Θεραπεία
Η πρώτη επιλογή είναι διατροφή και σωματική δραστηριότητα με στόχο σε πρώτη φάση απώλεια 5-10% του αρχικού βάρους. Θεραπεία συμπεριφοράς είναι ο πυρήνας. Πρώτιστη σύσταση η τακτική καταγραφή της πρόσληψης τροφής, της σωματικής δραστηριότητας και του βάρους. Η επανάκτηση βάρους είναι συνήθης. Τα άτομα αυτά χρειάζονται συνεχή επιτήρηση
Φάρμακα
Για την έγκριση ενός νέου φαρμάκου απώλειας βάρους απαιτείται μελέτη τουλάχιστον επί έτος. Υπάρχουν εγκεκριμένα πέντε φάρμακα. Υπάρχει η Phentermine, συμπαθομιμητική αμίνη, από το 1959, για χρήση ≤3 μηνών, η οποία τείνει να αντικατασταθεί από νεότερα σκευάσματα
Σε μελέτες για την ορλιστάτη, την λορκασερίνη και τη λιραγλουτίδη που δρουν με διαφορετικό μηχανισμό φάνηκε απώλεια μέχρι 8.8% του αρχικού βάρους
Υπάρχουν συνδυασμοί phentermine–topiramate και naltrexone–bupropion που υποτίθεται ότι δρουν συνεργικά ή προσθετικά και σε νευροδιαβιβαστές, με απώλεια μέχρι 9.8%του βάρους
Οι ασθενείς συχνά απογοητεύονται από τη μέτρια απώλεια βάρους, το κόστος είναι σημαντικό, η χρήση προτείνεται βραχυπρόθεσμα και υπάρχει ανησυχία για την ασφάλεια των φαρμάκων
Bαριατρική επέμβαση
Ανάμεσα στο 2000 και το 2010 η σοβαρή παχυσαρκία με ΒΜΙ ≥ 40 αυξήθηκε κατά 70%. Ο χειρουργικός τρόπος απώλειας βάρους είναι μια επιλογή. Υπάρχει ο ρυθμιζόμενος γαστρικός δακτύλιος που είναι η λιγότερο επεμβατική μέθοδος, είναι αναστρέψιμη και δεν προκαλεί ανατομικές αλλαγές. Υπάρχει η γαστρική παράκμψη, όπου το 95% της τροφής παρακάμπτει το στομάχι , το 12δάκτυλο και μεγάλο μέρος της νήστιδας . Υπάρχει η γαστρεκτομή, όπου αφαιρείται το 70% του στομάχου και επιταχύνεται η κένωση του.
Οι ασθενείς ανακτούν συνήθως το 5-10% του βάρους που έχουν χάσει σε διάστημα 10 ετών κυρίως με τον δακτύλιο και για τον λόγο αυτό δεν χρησιμοποιείται τόσο συχνά πλέον. Οι επεμβάσεις οδηγούν σε αύξηση κορεσμού και μακροπρόθεσμα σε υποφαγία. Πιθανοί μηχανισμοί είναι αλλαγή στη γεύση, διατροφικές προτιμήσεις, σύντομη κένωση του στομάχου, σηματοδότηση του παρασυμπαθητικού, δράση των γαστρενετρικών ορμονών, χολικά οξέα και το εντερικό μικροβίωμα
Η πιθανότητα θνητότητας περιεγχειρητικά είναι χαμηλή (0,2-0,3%), είναι όμως εξαιρετικά υψηλό το κόστος των επεμβάσεων

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2017

Μηχανισμός-παθοφυσιολογία και διαχείρηση παχυσαρκίας

Παθοφυσιολογία
Η περίσσεια λιπώδους ιστού συσσωρεύεται αργά με την πάροδο του χρόνου, με ένα μακροχρόνιο θετικό ισοζύγιο. Συσσώρευση λιπιδίων (κυρίως τριγλυκερίδια) συμβαίνει στον λιπώδη ιστό, σε συνδυασμό με αύξηση του όγκου σε σκελετικούς μυς, ήπαρ και άλλους ιστούς. Στα παχύσαρκα άτομα έχουμε διαφορετικές αναλογίες οργάνων και ιστών. Ένα παχύσαρκο άτομο με σταθερό βάρος έχει μεγαλύτερη αναλογία λίπους, αλλά και άλιπης μάζας, υψηλότερη κατανάλωση ενέργειας ηρεμίας, αυξημένη καρδιακή παροχή και αρτ. πίεση και μεγαλύτερη μάζα παγκρεατικών β-κυττάρων. Η έκκριση ινσουλίνης προ και μεταγευματικά αυξάνεται γραμμικά με την αύξηση του ΒΜΙ
Με την αύξηση του σωματικού βάρους με την πάροδο του χρόνου η περίσσεια λιπιδίων διανέμεται σε πολλά μέρη του σώματος, κυρίως υποδόρια (λευκό λίπος). Η παχυσαρκία συνοδεύεται από αύξηση μακροφάγων και άλλων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία εκκρίνουν προ/φλεγμονώδεις κυτοκίνες οι οποίες συμβάλλουν στην αντίσταση στην ινσουλίνη
Ο σπλαχνικός λιπώδης ιστός είναι ιδιαίτερο σημείο συσσώρευσης που συνδέεται με πολλές μεταβολικές διαταραχές. Ο λιπώδης ιστός γύρω από το νεφρό μπορεί να συμβάλλει στην υπέρταση των παχυσάρκων (νεφρική συμπίεση). Η αύξηση του λίπους στους μαλακούς ιστούς του φάρυγγα μπορεί να μπλοκάρει τους αεραγωγούς και να οδηγήσει σε αποφρακτική άπνοια ύπνου. Η περίσσεια λίπους στις αρθρώσεις σημαίνει αυξημένο μηχανικό φορτίο. Αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση σημαίνει αυξημένο κίνδυνο γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (κίνδυνο Barrett ή Ca οισοφάγου σε παχύσαρκα άτομα)
Μεταβολικές και φυσιολογικές επιδράσεις
Τα λιποκύτταρα συνθέτουν αδιποκίνες (πρωτείνες κυτταρικής σηματοδότησης) και ορμόνες ανάλογα με την κατανομή και την ποσότητα του λίπους. Αυτό σημαίνει, σε κάποια παχύσαρκα άτομα , χρόνια ήπια συστηματική φλεγμονή
Η υδρόλυση των τριγλυκεριδίων εντός των λιποκυττάρων απελευθερώνει ελεύθερα λιπαρά οξέα, που μεταφέρονται στο πλάσμα, όπου είναι χρήσιμα μεταβολικά. Τα λιπίδια βρίσκονται επίσης μέσα σε λιποσώματα, μικρά κυτταρικά οργανίδια, κοντά στα μιτοχόνδρια σε πολλούς τύπους κυττάρων. Μέσα στα ηπατικά κύτταρα μπορεί να αυξηθούν σε μέγεθος (στεάτωση), σχηματίζοντας μεγάλα κενοτόπια που δημιουργούν μια σειρά παθολογικών καταστάσεων όπως η μη αλκοολική λιπώδης νόσος, η στεατοηπατίτιδα και η κίρρωση. Η συσσώρευση επιπλέον λιπιδίων στους ιστούς μπορεί να οδηγήσει σε λιποτοξικότητα με κυτταρική δυσλειτουργία και απόπτωση
Τα αυξημένα ελεύθερα λιπαρά οξέα και οι φλεγμονώδεις κυτοκίνες συμβάλλουν στην αντίσταση στην ινσουλίνη, καθώς και στη δυσλιπιδαιμία (αυξημένα τριγλυκερίδια νηστείας και LDL, μειωμένη HDL) που παρατηρείται στην παχυσαρκία. Τα αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης και αυξητικών παραγόντων έχουν ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη καρκίνων
Η χρόνια υπερδραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος συμμετέχει στην υπέρταση της παχυσαρκίας καθώς και στις χρόνιες ασθένειες που έχουν σαν παθοφυσιολογικό μηχανισμό την υψηλή πίεση αίματος (καρδιά, εγκέφαλος, νεφροί)
Ψυχολογικές επιδράσεις
Η σχέση είναι αμφίδρομη. Η παχυσαρκία συνοδεύεται από άγχος , κακή διάθεση αλλά και ψυχιατρικές διαταραχές κυρίως σε άτομα με σοβαρό πρόβλημα. Αλλά, και τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της διπολικής διαταραχής, της μείζονος κατάθλιψης και ψυχωτικών διαταραχών μπορεί να συνοδεύονται από σημαντική αύξηση βάρους

Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2017

Μηχανισμός-παθοφυσιολογία και διαχείρηση Παχυσαρκίας

Επτά από τις δέκα κύριες αιτίες θανάτου και αναπηρίας σήμερα είναι χρόνιες ασθένειες (π.χ. καρκίνος, ΣΔ). Σχετίζονται άμεσα με την παχυσαρκία. Ως παχυσαρκία ορίζεται ΒΜΙ ≥30
Μηχανισμοί
Περιβάλλον
Οι μολυσματικές ασθένειες που ήταν η κύρια αιτία θανάτου στις αρχές του 1900 σε μεγάλο βαθμό ελέγχονται. Παράγοντες που ευνοούν ένα θετικό ενεργειακό ισοζύγιο είναι η αύξηση προμήθειας τροφίμων κατά κεφαλήν, ιδιαίτερα υψηλής διατροφικής αξίας, εύγευστα τρόφιμα, μεγάλες μερίδες, καθιστική δραστηριότητα, ηλεκτρονικά παιχνίδια και τηλεόραση, αυξανόμενη χρήση φαρμάκων και κακός ύπνος. Επίσης μειωμένη θνητότητα από λοιμώδη νοσήματα και παράταση χρόνου ζωής
Γενετικοί παράγοντες
Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι που εκτίθενται σε συγκεκριμένο περιβάλλον, παχύσαρκοι. Γεγονός που υποδηλώνει γενετικούς μηχανισμούς. Το ποσοστό κληρονομικότητας του ΒΜΙ είναι 40-70%. Έντεκα σπάνιες μονογονιδιακές μορφές παχυσαρκίας αναγνωρίζονται πλέον. Συμπεριλαμβάνουν ανεπάρκεια υποδοχέων λεπτίνης και μελανοκορτίνης στον υποθάλαμο, που σχετίζονται με την ενεργειακή ομοιόσταση. Η ανεπάρκεια υποδοχέα μελανοκορτίνης είναι η πιο κοινή μονογονιδιακή αιτία παχυσαρκίας και εμφανίζεται σε 2-5% των παιδιών με σοβαρή παχυσαρκία
Ενεργειακό ισοζύγιο 
Δύο ομάδες νευρώνων στον τοξοειδή πυρήνα του υποθαλάμου αναστέλλονται ή διαγείρονται από νευροπεπτιπδικές ορμόνες που ρυθμίζουν την πρόσληψη τροφής και την κατανάλωση ενέργειας. Υπάρχει ένα συντονισμένο δίκτυο κεντρικών μηχανισμών και περιφερικών σημάτων, που προκύπτουν από το μικροβίωμα, τα κύτταρα του λιπώδους ιστού, το στομάχι, το πάγκρεας και άλλα όργανα που ελέγχουν το ενεργειακό ισοζύγιο. Επιπλέον περιοχές του εγκεφάλου , εκτός του υποθαλάμου συμβάλλουν με αισθητήρια σήματα στη γνωστική διαδικασία, την ευχαρίστηση από την κατανάλωση τροφής, την μνήμη και την προσοχή
Η μείωση πρόσληψης τροφής και η αύξηση σωματικής δραστηριότητας οδηγεί σε αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας και μια αλληλουχία κεντρικών και περιφερικών αντισταθμιστικών μηχανισμών που διατηρούν ζωτικές λειτουργίες και τελικά σε απώλεια βάρους. Το μέγεθος των επιπτώσεων στον άνθρωπο παραμένει ασαφές, όμως τα άτομα αυτά που πλέον δεν είναι παχύσαρκα φαίνεται ότι δεν είναι φυσιολογικά και μεταβολικά πανομοιότυπα με άτομα που δεν ήταν παχύσαρκα ποτέ. Τα υψηλά ποσοστά υποτροπής συνάδουν με την έννοια της παχυσαρκίας ως χρόνιου νοσήματος που απαιτεί μακροπρόθεσμη παρακολούθηση και διαχείρηση

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2017

Ο εξώστης

Γράφω εν Κεντρική Αφρική την 27ην ή την 28ην Ιουνίου 19..., και ώραν 3ην πρωινήν, με τα πρώτα κοράκια, εντός της βιβλιοθήκης της ιδιοκτήτου, και ικανής να στεγάσει έναν λόχο, επαύλεως μου, ευρισκομένης εις τα κράσπεδα της πόλεως, και παρά τας εκβολάς του ποταμού Βούρι, όπου κατοικώ εγώ και ο κούκος από επταετίας
Ο κάτωθι υπογεγραμμένος Σ.Π..., πρώην αρχαιοπώλης και ιδιοκτήτης ξενοδοχείων, και πάλαι ποτέ επιφανής κάτοικος της πόλεως Γάνδης, δηλώ υπευθύνως, και εν γνώσει των συνεπειών του νόμου περί ψευδούς δηλώσεως, ότι βρίσκομαι από ψυχολογικής απόψεως στα πρόθυρα της καταστροφής. Ότι οικονομικώς κοντεύω να καταρρεύσω, κι ότι η υγεία μου έχει κλονιστεί στο απροχώρητο. Το τελευταίο το αποδίδω όχι τόσο στα χρόνια που με πήραν, όσο στις αυπνίες, στο άγχος που μου φέρνουν οι αναμνήσεις και οι τύψεις, και στους ρευματισμούς. Αρκεί να πω πως αυτή τη στιγμή που γράφω φορώ γάντια μέχρι τους ώμους, και με δυσκολία σφίγγω την πένα
                                                                                                        Νίκος Καχτίτσης

Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2017

Αμάλθεια Σμύρνης

Εις την σειράν των διεθνών πράξεων αι οποίαι επισφραγίζουν τον μέγαν πόλεμον,έρχεται να προστεθή, πέμπτη και τελευταία, η συνθήκη, ήτις υπογράφεται σήμερον εις την Λωζάννην. Ως εν από τα μελανώτερα κεφάλαια της συγχρόνου διπλωματικής ιστορίας θα παραμείνει αναμφιβόλως η συνθήκη αύτη. Αποτελεί αναίρεσιν όλων των αρχών, αι οποίαι εκηρύχθησαν υπό των Συμμάχων, από της ενάρξεως του μεγάλου πολέμου και αίτινες συνωψίσθησαν εις την επομένην κοινήν δήλωσιν από 8 Νοεμβρίου 1918: <<Ο σκοπός τον οποίον επιδιώκουν Αγγλία και Γαλλία, εξακολουθούσαι τον εν Ανατολή πόλεμον, ον εξαπέλυσεν η Γερμανική φιλοδοξία, είναι η πλήρης και οριστική απελευθέρωσις των επί τόσων χρόνων δυναστευομένων λαών και η εγκαθίδρυσις κυβερνήσεων και διοικήσεων εθνικών, εγγυομένων την κυριαρχίαν των εκ της πρωτοβουλίας και της ελευθέρας εκλογής των ιθαγενών πληθυσμών>>
Δια τον ιστορικόν του μέλλοντος η σημερινή πολιτική των Συμμάχων θα αποτελέση αντικείμενον ισχυρών εκπλήξεων αλλά και αυστηρού συγχρόνως στιγματισμού. Γάλλος δημοσιολόγος εκ των δοκιμωτέρων παρετήρησεν ότι <<μηδαμιναί και νοσηραί αντιζηλίαι έκαμαν τας Μεγάλας Δυνάμεις της Δύσεως να λησμονήσουν ότι έπρεπε να παραμείνουν εις την Ανατολήν οι υπερασπισταί και φρουροί μιας ειρήνης τόσο αδρώς εξαγορασθείσης και οι δημιουργοί μιας νέας καταστάσεως πραγμάτων>>
Αλλά μήπως χθές ακόμη έτερος Γάλλος διακεκριμένος, ο επίσκοπος Λαζιέ, αρχηγός των εν Ανατολή θρησκευτικών οργανώσεων και ιδρυμάτων, εν συνεντεύξει του δεν είπον ότι <<οι δημιουργοί της συνθήκης της Λωζάννης ελησμόνησαν ότι οι Τούρκοι είναι φυλή Ασιατική, έχουσα ανάγκην ξένης χαλιναγωγήσεως>> και ότι <<θάττον ή βράδιον θα αρχίσουν την παλαιάν μέθοδον των σφαγών χριστιανών μεταξύ των οποίων τώρα πλέον θα υπάρχουν περισσότεροι Ευρωπαίοι>>
                                                                      Αθήναι, Τρίτη 24 Ιουλίου 1923

Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2017

MicroRNAs

Τα microRNA (miRNAs) είναι ένας μοναδικός μηχανισμός ρύθμισης γονιδίων και έχει σημαντικό ρόλο σε διάφορες παθολογίες, από μεταβολικά νοσήματα μέχρι καρκίνο. Μπορεί να επηρεάσουν την έκφραση γονιδίων (αύξηση ή μείωση) επομένως ίσως μπορεί να χρησιμοποιηθούν θεραπευτικά. Η πρόσφατη έρευνα συγκεντρώνεται στις δυνατότητες συγκεκριμένων ολιγονουκλεοτιδίων που μιμούνται την έκφραση miRNA και την πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν ως πιθανοί θεραπευτικοί στόχοι στην κλινική πράξη
miRNAs
Ξεκινούν από τον πυρήνα, με τη μεταγραφή των πρόδρομων RNA (pri-miRNAs) με τη βοήθεια της RNA πολυμεράσης 2. Έχουν ταυτοποιηθεί μεταγραφικοί παράγοντες υπεύθυνοι για την έκφραση τους στους ιστούς. Τα γονίδια miRNA βρίσκονται μέσα σε γονίδια που κωδικοποιούν πρωτείνες, σε ποσοστό 50%. Δύο βήματα διάσπασης πραγματοποιούνται (ένα στον πυρήνα κι ένα στο κυταρόπλασμα) μέχρι το ώριμο miRNA που αποτελείται από 20-24 νουκλεοτίδια. Tα πρώτα δείγματα ρύθμισης στόχου βρέθηκαν στο Caenorhabditis elegans όπου αποδείχθηκε καταστολή της μετάφρασης. Είναι πλέον σαφές, σε ανώτερους οργανισμούς ότι αλλαγές στο επίπεδο των πρωτεϊνών σημαίνουν αλλαγές στο mRNA. Tα miRNAs μπορεί να χρησιμοποιηθούν για διακοπή της γονιδιακής έκφρασης. Ένα απλό miRNA μπορεί να μειώσει τα επίπεδα εκατοντάδων mRNAs. Aπό τις πρόσφατες μελέτες φαίνεται ότι υπάρχει ένα πολύπλοκο δίκτυο που διευθύνεται από τα miRNAs
Ολιγονουκλεοτίδια-αναστολή  miRNAs
Η κίνηση των ολιγονουκλεοτιδίων εξαρτάται από χημικές μετατροπές που τα προστατεύουν από την αποικοδόμηση τους στο αίμα και επιτρέπουν την πρόσληψη τους από τους ιστούς. Τα μικρά RNAs των φυτών προστατεύονται με μεθυλίωση η οποία συχνά χρησιμοποιείται και για προστασία ολιγονουκλεοτιδίων που παρασκευάζονται φαρμακολογικά. Η χημική τροποποίηση περιλαμβάνει σύνδεση και ενός μορίου χοληστερόλης που βελτιώνει την κατανομή στην κυκλοφορία (ενσωμάτωση στο μονοπάτι των λιποπρωτεϊνών). Επίσης η προσθήκη φωσφοροθειικών προστατεύει από την αποδόμηση, αυξάνει τη σύνδεση με πρωτείνες του πλάσματος και την πρόσληψη από τα κύτταρα
Οι περισσότερες μελέτες για αναστολή των miRNAs χρησιμοποιούν miR-122 που εκφράζεται σε υψηλά επίπεδα ειδικά στο ήπαρ (άμεση πρόσληψη ολιγονουκλεοτιδίων με ένεση) και αντιπροσωπεύει το 70% των miRNAs στο ήπαρ. Τα ηπατοκύτταρα φαίνεται ότι περιέχουν > 135.000 αντίγραφα / κύτταρο. Μετά από τρεις ενδοφλέβιες ενέσεις αναστολέων επιτυγχάνεται η πλήρης αναστολή του miRNA.
Αναστολείς  miRNA
Διαφορετικές χημικές τροποποιήσεις οδηγούν σε διαφορετική φαρμακοκινητική των αναστολέων miRNAs. Επίσης η ποσότητα ενός ανταγωνιστή εξαρτάται από τον αριθμό των miRNAs του ιστού στόχου
Θεραπευτικές επιδράσεις στον μεταβολισμό
Η δράση του MiR-122 έχει συχνά μελετηθεί με ολιγονουκλεοτιδικούς αναστολείς. Ανάλυση της γονιδιακής έκφρασης έδειξε ότι με αναστολή του  MiR-122 σε πειραματόζωα, αναστέλλεται η βιοσύνθεση χοληστερόλης και μειώνονται τα επίπεδα της στο πλάσμα. Όμως η γενετική του διαγραφή έχει και αρνητικές συνέπειες όπως στεατοηπατίτιδα, ίνωση και αυξημένη πιθανότητα ηπατοκυτταρικού καρκινώματος. Πιθανώς εξηγείται από τη διάρκεια αναστολής που σε περίπτωση γενετικής διαγραφής η επίδραση ξεκινά από την εμβρυική ηλικία. Τα γονίδια PparD και Baf60a είναι οι άμεσοι στόχοι του MiR-122 και πιθανότατα αυτά που επηρεάζουν άμεσα την χοληστερόλη και τον μεταβολισμό των λιπιδίων