ρηχό νερό, σκιές

Άμερσφορτ, Δεκ. 1941
Μας έπιασαν κάπου έξω από το Σμολένσκ. Πάνω μας είχαμε μόνο ξιφολόγχες. Δεν προβάλαμε αντίσταση. Μας στρίμωξαν σε κάτι βαγόνια, τα έκλεισαν πρόχειρα γύρω-γύρω με ξύλινες τάβλες και ταξιδεύαμε για μέρες, για βδομάδες. Μεταναστευτικά πουλιά σε κλουβί. Οι μέρες κι οι νύχτες ένα πράγμα. Κι όταν ξεκάρφωσαν τις σανίδες, το χώμα μύριζε μπαρούτι και ούρα και το σκοτάδι σου πλάκωνε τους ώμους. Από έναν άλλο δικό μας, απ' την Τασκένδη κι αυτός, έμαθα πως ήμασταν σε μιά περιοχή με δυσπρόφερτο όνομα κάπου στις Κάτω Χώρες. Παράξενος τύπος ο σύντροφος - σαλός ήταν ή έγινε; Φύλαγε ένα τόσο δα ημερολόγιο του '41 στερεωμένο στον κόρφο του, οι μέρες περνούσαν, μα εκείνος δεν έσκιζε τα φύλλα, τα κρατούσε λέει για να τα ζήσει ένα ένα όταν θα επέστρεφε στην πατρίδα. Δεν θα ' μαστε για πολύ ακόμα μέσα σ' αυτό το γκρίζο στόμα του χειμώνα, μου 'λεγε κι έκανε τον σταυρό του
                                                                                             Άκης Παπαντώνης

Γάλα και Παχυσαρκία

Σε μετα-ανάλυση τυχαιοποιημένων δοκιμών δεν παρατηρήθηκε συνολική επίδραση των γαλακτοκομικών τροφών στο σωματικό βάρος (πλήρες γάλα, γάλα με χαμηλά λιπαρά και τυρί). Η κατανάλωση γιαουρτιού συσχετίστηκε με μικρότερη αύξηση βάρους, ίσως λόγω της επίδρασης του στο μικροβίωμα του εντέρου
Λίγες είναι οι μελέτες που έχουν γίνει σε παιδιά και εφήβους όπου και δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στο βάρος, αλλά ούτε και στην σύσταση του σώματος (ποσότητα σωματικού λίπους)
Υπέρταση - Λιπίδια - Καρδιαγγειακή νόσος
Η σχετικά υψηλή περιεκτικότητα του γάλακτος σε κάλιο οδήγησε στην υπόδειξη ότι η μεγαλύτερη πρόσληψη του μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση. Η διατροφική προσέγγιση για τον έλεγχο της υπέρτασης περιλαμβάνει γαλακτοκομικά τρόφιμα με χαμηλά λιπαρά αλλά η συμβολή του γάλακτος είναι ασαφής ασαφής επειδή η δίαιτα είναι χαμηλή σε νάτριο και υψηλή σε φρούτα και λαχανικά.
Οι τελευταίες συστάσεις επίσης υποστηρίζουν κατανάλωση γαλακτοκομικών με μειωμένα λιπαρά επειδή τα κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν την LDL χοληστερόλη-παράγων κινδύνου για στεφανιαία νόσο . Αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών από υδατάνθρακα μειώνει επίσης την LDL
χοληστερόλη, ωστόσο μειώνεται επίσης το μέγεθος των σωματιδίων της LDL και  HDL χοληστερόλης και αυξάνονται τα τριγλυκερίδια και οι παράγοντες φλεγμονής. Η αντικατάσταση κορεσμένου με ακόρεστο λίπος έχει παρόμοια οφέλη στην LDL χοληστερόλη, αλλά χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις
Ωστόσο ούτε το πλήρες, αλλά ούτε και το γάλα με χαμηλά λιπαρά έχουν συσχετιστεί σαφώς με την συχνότητα εμφάνισης και την θνησιμότητα που σχετίζεται με αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα. Σχετίζεται όμως το γαλακτοκομικό λίπος με υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής πάθησης.
Για άτομα που ζουν σε χώρες χαμηλού εισοδήματος όπου οι δίαιτες έχουν πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο, η μέτρια πρόσληψη γαλακτοκομικών τροφών μπορεί να μειώσει τις καρδιαγγειακές παθήσεις παρέχοντας διατροφική ισορροπία και μείωση του γλυκαιμικού φορτίου

Η αριστοτελική παράδοση στον αραβικό κόσμο

Ο Φαράμπι, ο Alfarabius του Δυτικού Μεσαίωνα, γεννήθηκε το 870 και πέθανε το 950 στη Δαμασκό. Συνέβαλε στη νεοπλατωνική μεταμόρφωση του Αριστοτέλη στην αραβική φιλοσοφία
Ο πιο γνωστός και μεγάλος αριστοτελιστής, είναι ο Ιμπν Σίνα, γνωστός ως Αβικέννας (980-1037) που ονομάστηκε "πρίγκηπας των φιλοσόφων". Το ευρύ πνεύμα του αγκάλιασε όχι μόνο τη φιλοσοφία, αλλά και την ιατρική, τη χημεία, την πολιτική. Έγραψε πάμπολλα βιβλία στα αραβικά και περσικά. Το βιβλίο του Κιτάμπ-αλ Σιφά ("το βιβλίο της θεραπείας"), δεν είναι ιατρικό αλλά φιλοσοφικό και ασχολείται με την υγεία του νου και της λογικής. Αποτελείται από 18 βιβλία με 4 τομείς: λογικά, φυσικά, μεταφυσικά, μαθηματικά. Είναι η πρώτη φιλοσοφική εγκυκλοπαίδεια του Μεσαίωνα
Ο Αβικέννας ήταν πολύ επηρεασμένος από την νεοπλατωνική διδασκαλία. Η σαφήνεια της σκέψης του του επέτρεψε να σφυρηλατήσει μια σαφή ορολογία στη γλώσσα του για διάφορους τομείς γνώσης όπως η φιλοσοφία, τα μαθηματικά, η ψυχολογία και η λογική. Κατηγορήθηκε από τους συντηρητικούς κύκλους ότι εισήγαγε καινά δαιμόνια στη θρησκεία του, ενώ ο ίδιος θεωρούσε ότι συμφιλίωσε το Ισλάμ με την ελληνική φιλοσοφία. Η σύνθεση μεταξύ ελληνικής φιλοσοφίας και Ισλάμ εκφράζεται στο έργο του "Ανατολική Φιλοσοφία" που επηρέασε επί αιώνες την φιλοσοφία στην Ανατολή

Υποπαραθυρεοειδισμός- Θεραπεία και ανεπιθύμητες ενέργειες

Σημαντικό ποσοστό ασθενών απαιτεί υψηλές δόσεις ασβεστίου και βιταμίνης D για την επίτευξη θεραπευτικού στόχου. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα της θεραπείας είναι το χαμηλό κόστος. Οι κυριότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι:
. Η υψηλή δόση ασβεστίου προκαλεί γαστρεντερικές διαταραχές ενώ η χαμηλή δόση σημαίνει επιμονή της υποασβεστιαιμίας
. Η υψηλή δόση βιταμίνης D σημαίνει επακόλουθη υπερασβεστιαιμία. Το 41% των ασθενών έχει ένα ή περισσότερα επεισόδια υπερασβεστιαιμίας με αυξημένο κίνδυνο νεφρικής νόσου και νεφρολιθίασης
Τεριπαρατίδη
Είναι ανάλογο PTH , με τεχνολογία ανασυνδυασμού, και περιέχει μόνο τα πρώτα 34 αμινοξέα του μορίου της PTH (1-34PTH) που είναι και το βιολογικά δραστικό κλάσμα. Επομένως δεν θα μπορούσε να εμφανίσει όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της ενδογενούς PTH. Επιπλέον το profil της έχει διαπιστωθεί μόνο ως αναβολικός παράγοντας στην οστεοπόρωση, στην οποία έχει εγκριθεί στην τυπική δόση των 20 μg και για μέγιστο διάστημα 24 μηνών λόγω πιθανής ανάπτυξης οστεοσαρκώματος. Για τον υποπαραθυρεοειδισμό απαιτούνται υψηλότερες δόσεις (δηλ. 40 και 80 μg ανά ημέρα)
Έγινε μελέτη με 1-84PTH για την θεραπεία του υποπαραθυρεοειδισμού (REPLACE study), με στόχο την μείωση κατά 50% η και περισσότερο της ανάγκης σε ασβέστιο και βιταμίνη D και τη διατήρηση του ασβεστίου σε φυσιολογικά επίπεδα. Το 53% των ασθενών πέτυχαν τον στόχο. Το 43% δεν χρειαζόταν πλέον βιταμίνη D, με ταυτόχρονη λήψη ασβεστίου < 500 mgr/ημέρα. Επιπλέον το 98% των ασθενών έδειξαν πολύ καλή συμμόρφωση (> 80%)
Ανεπιθύμητες ενέργειες
Τεριπαρατίδη: ήπιες , που διέκοψαν την θεραπεία ήταν οι μυαλγίες, η αύξηση μυικών ενζύμων και τα γαστρεντερικά ενοχλήματα, τα οποία υποχώρησαν ταχέως μετά την διακοπή της αγωγής. Επιπλέον αναφέρθηκαν ασυμπτωματικά και ήπια επεισόδια υπερασβεστιαιμίας και υπερασβεστιουρίας. Πρόσφατα αποδείχθηκε ότι η τεριπαρατίδη μπορεί να προκαλέσει χαμηλή αποβολή κιτρικών στα ούρα και να αλλάξει την ισορροπία ασβεστίου/κιτρικών, που σημαίνει αυξημένο κίνδυνο νεφρολιθίασης
PTH 1-84: οι πιο συχνές υποασβεστιαιμία, μυικός σπασμός, παραισθησία, πονοκέφαλος και ναυτία. Δεν αναφέρθηκαν σοβαρές παρενέργειες και επομένως το φάρμακο είναι μια επιλογή σε ασθενείς ανθεκτικούς στις κλασικές θεραπείες.

Κάτω από την επιφάνεια

Έτσι είναι η ζωή. Είναι φορές που κοιτάει προς μία πλευρά, αλλά αυτό κρατάει μόνο ένα δευτερόλεπτο, και μετά αρχίζει πάλι να στριφογυρίζει και να στριφογυρίζει να περιστρέφεται γύρω απ' τον εαυτό της, τόσο γρήγορα, που στην πραγματικότητα είναι αδύνατο να τη δεις.
Εκτός από μερικές στιγμές, όταν καταφέρνεις να ρίξεις μια κλεφτή ματιά, κι έπειτα μένεις απλά εκεί και ξέρεις ότι αν τα πράγματα είχαν γίνει αλλιώς, έτσι θα ήταν η ζωή, έτσι θα μπορούσε να είναι
Κάθισαν. Δεν υπήρχε ησυχία γύρω τους. Ο αέρας γεμάτος θορύβους, από το ποτάμι, από το φτερούγισμα ενός πουλιού, από τους ήχους των ανθρώπων στα αραγμένα σκάφη εκεί κοντά
Μπορούσε να διακρίνει τη σιλουέτα των εργοστασίων όπως διαγραφόταν στον ορίζοντα καθώς σκοτείνιαζε, τα προάστια της πόλης
Τι είναι αυτό που θα έκανες;
                                                                                    Ντέιζι Τζόνσον

Γάλα και Υγεία

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι βασικό συστατικό του παραδοσιακού δυτικού διαιτολογίου. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη στις ΗΠΑ γάλακτος ή ισοδυνάμων (τυριού-γιαουρτιού) είναι 237 ml ημερησίως, για ενήλικες και παιδιά άνω των 9 ετών. Η συνιστώμενη ποσότητα δικαιολογήθηκε για την κάλυψη των θρεπτικών αναγκών σε ασβέστιο και την πρόληψη καταγμάτων. Ωστόσο το όφελος από την υψηλή πρόσληψη γαλακτοκομικών δεν έχει ακόμα τεκμηριωθεί
Επειδή η βασική λειτουργία του γάλακτος είναι να θρέψει, και να προωθήσει την ανάπτυξη, περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Για να αυξηθεί η παραγωγή γάλακτος, οι αγελάδες εκτρέφονται για να παράγουν υψηλότερα επίπεδα IGF1 και είναι έγκυες τον περισσότερο χρόνο που αρμέγονται, άρα έχουμε σημαντικά αυξημένα επίπεδα προγεσταγόνων, οιστρογόνων αλλά και άλλων ορμονών στο γάλα
Η επεξεργασία του γάλακτος αλλάζει σημαντικά στοιχεία. Η παστερίωση μειώνει την μετάδοση βρουκέλλωσης, φυματίωσης και άλλων παθογόνων. Η ζύμωση που γίνεται για παλαιωμένο τυρί, γιαούρτι και κεφίρ και άλλα προϊόντα, αποδιατάσει πεπτιδικές ορμόνες, αλλάζει πρωτεϊνικά αντιγόνα, μειώνει την περιεκτικότητα σε λακτόζη και επηρεάζει τη βακτηριακή σύνθεση. Η κλασμάτωση αποδίδει βούτυρο, προϊόντα χαμηλών λιπαρών και πρωτείνη ορού γάλακτος και προσθέτει βιταμίνες Α και D
Το γάλα, είτε το μητρικό είτε το αγελάδας για βρέφη μικρότερα του ενός έτους είναι σημαντικό για την πρώιμη παιδική ηλικία. Αυξάνει την ανάπτυξη είτε σαν αποτέλεσμα προαγωγής από συγκεκριμένα αμινοξέα ή αναβολικές ορμόνες. Το αγελαδινό γάλα περιέχει λευκίνη, ισολευκίνη και βαλίνη, αμινοξέα σημαντικά για την ποιότητα των πρωτεϊνών. Η κατανάλωση αυτών των αμινοξέων από τους ανθρώπους αυξάνει τις συγκεντρώσεις στο πλάσμα του IGF1 (μεσολαβητής στη δράση της αυξητικής ορμόνης). Η λευκίνη ενεργοποιεί την οδό mTOR (οδός ραπαμυκίνης) που προάγει την κυτταρική αντιγραφή και αναστέλλει την απόπτωση

Πρωινό Άστρο

Κοριτσάκι μου,
θέλω να σου φέρω
τα φαναράκια των κρίνων
να σου φέγγουν στον ύπνο σου.

Κοιμήσου κοριτσάκι.
Είναι μακρύς ο δρόμος.
Είναι μακρύς
μακρύς
μακρύς ο δρόμος.
Το παιδί μου κοιμήθηκε
κι εγώ τραγουδάω…
Δύσκολα είναι, κοριτσάκι,
στην αρχή.
Τι να πεις, δεν ξέρεις.
Δύσκολα είναι στην αρχή.
Γιατί δεν είναι, κοριτσάκι,
να μάθεις μόνο
εκείνο που είσαι,
εκείνο που έχεις γίνει.
Είναι να γίνεις
ό,τι ζητάει
η ευτυχία του κόσμου,
είναι να φτιάχνεις, κοριτσάκι,
την ευτυχία του κόσμου.
Άλλη χαρά δεν είναι πιο μεγάλη
απ' τη χαρά που δίνεις.
Να το θυμάσαι, κοριτσάκι.
                                                                             Γιάννη Ρίτσος

Τι ωραίο πλιάτσικο

"Κοίτα εδώ μπράτσα" είπε ρίχνοντας τους ένα λοξό βλέμμα και τσιμπώντας το δέρμα ώσπου να κοκκινίσει
"Σαν Ιταλίδας χωριάτισσας. Εγώ λέω πως φταίνε τα γονίδια, οπότε είναι μάταιο να χολοσκάει κανείς"
Πήρε μια φέτα σταρένιο ψωμί, την άλειψε με μπόλικη μαρμελάδα βατόμουρο, και δάγκωσε μια μπουκιά. Ύστερα σκούπισε το στόμα της με μια χαρτοπετσέτα
"Με βρίσκεις χοντρή;"
"Όχι βέβαια! Ξέρεις κάτι; Εκείνο που έχει σημασία είναι να αισθάνεται κανείς άνετα με το σώμα του κι όχι τι είδους σιλουέτα έχει"
Οφείλω να ομολογήσω ότι η σιλουέτα της Τζόαν βρισκόταν συνεχώς στο μυαλό μου εκείνη την ημέρα. Ήταν και πάλι ένα ζεστό καλοκαιριάτικο πρωινό και κάναμε σχεδόν δύο ώρες ώσπου να βγούμε με τα ποδήλατα στην εξοχή
                                                                                                  Τζόναθαν Κόου

Υπο-υποφυσισμός

Έλλειψη ή μείωση μίας ή και περισσότερων υποφυσιακών ορμονών. Συχνά αργή η εξέλιξη. Μπορεί να είναι πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής. Τα αίτια είναι επεκτατικά (αδενώματα, μεταστάσεις, κήλες, ανευρύσματα), ισχαιμία, διήθηση (σαρκοείδωση, αιμοχρωμάτωση, ιστιοκύττωση), φλεγμονή, ανοσολογικά, ιατρογενή, λοιμώξεις ή ιδιοπαθή
Συμπτώματα:
Διαταραχή στην αύξηση σε παιδική ηλικία, αίσθηση κακής υγείας, υπογοναδισμός, συμπτώματα υποθυρεοειδισμού, αδυναμία, ανορεξία, εμετός, ναυτία, απώλεια βάρους, υπόταση, μείωση μυικής μάζας
Σημεία:
Λεπτό ωχρό δέρμα, απώλεια τριχωτού, ορθοστατική υπόταση, βραδυκαρδία, έκπτωση μυικού συστήματος, αργά αντανακλαστικά
Διάγνωση:
Έλεγχος βασικών τιμών υποφυσιακών ορμονών και διεγερτικά tests που δείχνουν το μέγεθος της υπολειτουργίας
Θεραπεία:
Υδροκορτιζόνη 15-25 mgr ή πρεδνιζόνη 5-7.5 mgr σε 2 ή 3 δόσεις. Αύξηση δόσης σε περιόδους stress. Θυροξίνη και διατηρούμε τα επίπεδα FT4 στο μέσο των φυσιολογικών τιμών. Θα πρέπει να αρχίζει πρώτα η αγωγή με κορτιζόνη και στη συνέχεια η θυροξίνη. Οιστρογόνα και προγεστερόνη στις γυναίκες , τεστοστερόνη στους άνδρες. Αυξητική ορμόνη στα παιδιά

Το άγγελμα της ημέρας

Μην πεις ποτέ σου: " είναι αργά "
κι αν χαμηλά έχεις πέσει
κι αν λύπη τώρα σε τρυγά
κι έχεις βαθειά πονέσει

Κι αν όλα μοιάζουν σκοτεινά
κι έρημος έχεις μείνει
μην πεις ποτέ σου " είναι αργά "
- τ' ακούς;-
ότι κι αν γίνει!
                                                        Α. Σαμαράκης

Ανεπάρκεια ανδρογόνων- Θεραπεία με τεστοστερόνη

Η διάγνωση του υπογοναδισμού μπαίνει μόνο σε άνδρες με συμπτώματα συμβατά με υπογοναδισμό και αναμφισβήτητα σταθερά χαμηλές συγκεντρώσεις τεστοστερόνης (Τ) στον ορρό
Συνιστάται η μέτρηση πρωινής Τ νηστείας σε αξιόπιστο εργαστήριο και με αξιόπιστη μέθοδο. Συνιστάται μέτρηση ολικής τεστοστερόνης
Σε άνδρες με χαμηλή ολική Τ, με προβλήματα που μπορεί να μεταβάλλουν την SHBG, συνιστάται μέτρηση ελεύθερης Τ, είτε την εκτίμηση της χρησιμοποιώντας έναν ακριβή τύπο
Σε άνδρες που έχει βεβαιωθεί ανεπάρκεια ανδρογόνων χρειάζονται επιπλέον εξετάσεις για να βρεθεί η αιτία της έλλειψης ανδρογόνων
Συνιστάται θεραπεία με Τ σε άνδρες με συμπτωματική ανεπάρκεια, για την πρόκληση και τη διατήρηση δευτερογενών χαρακτήρων του φύλου και για τη διόρθωση συμπτωμάτων υπογοναδισμού, αφού ενημερωθεί ο ασθενής για τα οφέλη και τους κινδύνους της θεραπείας και εμπλακεί στη λήψη των αποφάσεων
Δεν συνιστάται αγωγή με Τ σε ασθενείς που θέλουν να τεκνοποιήσουν σύντομα ή έχουν τις κάτωθι καταστάσεις : καρκίνο μαστού ή προστάτη, ψηλαφητό οζίδιο προστάτη, PSA >4 ng / mL,ή PSA >
3 ng / mL σε άνδρες με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο προστάτη (π.χ. Αφροαμερικανοί και άνδρες με συγγενή πρώτου βαθμού με διαγνωσμένο καρκίνο του προστάτη) χωρίς περαιτέρω ουρολογική αξιολόγηση, αυξημένο αιματοκρίτη, σοβαρή αποφρακτική άπνοια ύπνου, συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό, καρδιακή ανεπάρκεια μη ελεγχόμενη, έμφραγμα μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επισόδιο το τελευταίο 6μηνο ή θρομβοφιλία
Όταν συστήνουμε θεραπεία, στόχος είναι η επίτευξη συγκεντρώσεων στο μέσο όρο της κανονικής κλίμακας, με τα διαθέσιμα σκευάσματα λαμβάνοντας υπ' όψιν την προτίμηση του ασθενούς, τη φαρμακοκινητική, τις ανεπιθύμητες ενέργειες, το κόστος
Παρακολούθηση : αξιολογούμε τα συμπτώματα , τις ανεπιθύμητες ενέργειες, τη συμμόρφωση, μετράμε συγκεντρώσεις στον ορρό Τ και τον αιματοκρίτη και αξιολογούμε τον κίνδυνο για καρκίνο του πρστάτη

Delirium Graecum

Αθήνα , Ρώμη , Ιερουσαλήμ (με τις φωτεινές και σκοτεινές τους όψεις), και το αυτόχθον πολιτιστικό στοιχείο των λαών της Ευρώπης - αυτή η "εκ των διαφερόντων αρμονία" συνιστά τον δυτικό πολιτισμό. Οι Έλληνες στάθηκαν πρωτοπόροι σε καίριους τομείς : λογοτεχνία, γραφή, εκπαίδευση, φιλοσοφία, επιστήμη, θέατρο, τέχνη, πολιτική, αθλητισμός, θεσμοί και ιδέες. Το κατεξοχήν διδασκαλικό όργανο είναι η γλώσσα. Έτσι η αρχαία ελληνική έβαψε ανεξίτηλα κι εξακολουθεί να χρωματίζει τις ευρωπαϊκές γλώσσες, λατινογενείς και μη
Οι άποικοι της Μεγάλης Ελλάδας δώρισαν στους λαούς της Ιταλικής χερσονήσου το αλφάβητο τους και πληθώρα λέξεων. Αργότερα για να εκπολιτίσουν οι Ρωμαίοι την αγροκτηνοτροφική και στρατοκρατούμενη κοινωνία τους έφεραν από την Ελλάδα, διδασκάλους, λόγιους και καλλιτέχνες και προπάντων λογοτεχνικά πρότυπα και λέξεις
Ο χριστιανισμός έχει τις ρίζες του στην μονοθεϊστική Ιουδαία. Η διδασκαλία του Ιησού καταγράφηκε στα ελληνικά και οι Απόστολοι διέδωσαν τη νέα θρησκεία σε ελληνόφωνους πληθυσμούς. Για ένα διάστημα, κατά τον μεσαίωνα, τα ελληνικά ήταν γνωστά μόνο σε έναν πολύ στενό κύκλο θεολόγων, φιλοσόφων, αλχημιστών και ιατρών
Μετά την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, οι Έλληνες λόγιοι που κατέφυγαν στη Δύση, μεταλαμπάδευσαν τη μελέτη του αρχαίου κόσμου, δίδαξαν ελληνικά γράμματα και συνέβαλαν αποφασιστικά στην Αναγέννηση. Έκτοτε αντλώντας από την βαθύπλουτη Αρχαιοελληνική εμπλουτίζεται συνεχώς η Λατινική. Ο αριθμός των ελληνικών λέξεων αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, γεγονός που καυτηριάζεται ως delirium graecum, και εξασφαλίζουν στην Ελληνική γλώσσα μια επίζηλη θέση στους καλλιεργημένους κώδικες επικοινωνίας.