Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Παρασκευή 31 Μαρτίου 2017

Η ώρα του αστεριού

H κοπέλα είχε κυρτούς ώμους σαν να 'τανε μπαλωματού. Μικρή είχε μάθει να μπαλώνει. Θα 'χε προκόψει πολύ περισσότερο αν είχε αφιερωθεί στο λεπτεπίλεπτο έργο να μαντάρει με κλωστές, ποιός ξέρει μπορεί να 'ταν κι ασημένιες. Ή πολυτελείας: ολόστιλπνο γυαλιστερό ατλάζι, ασπασμός ψυχών
Μικρή μαλωματού, κουνούπι
Να κουβαλάς σε πλάτες μυρμηγκιού έναν κόκκο ζάχαρης
Υπήρχε κάτι ελαφρώς ανόητο πάνω της, μόνο που ανόητη δεν ήταν. Ήταν δυστυχισμένη εν αγνοία της. Επειδή πίστευε. Σε τι; Σε εσάς. Μα δεν χρειάζεται να πιστεύεις σε κάποιον ή κάτι - να πιστεύεις αρκεί. Αυτό καμιά φορά την έφερνε σε κατάσταση χάριτος. Δεν είχε ποτέ χάσει την πίστη
(Με ενοχλεί τόσο που έχω μείνει κούφιος. Είμαι κούφιος από αυτή την κοπέλα. Και όσο λιγότερα ζητάει τόσο περισσότερο με ενοχλεί. Νιώθω οργή. Μια λύσσα να σπάσω ότι βρω μπροστά μου, να τα κάνω όλα λαμπόγυαλο. Πως να πάρω εκδίκηση; Ή καλύτερα, πως να αποζημιωθώ; Το ξέρω ήδη: αγαπώντας τον σκύλο μου που έχει περισσότερο φαί από την κοπέλα. Γιατί εκείνη δεν αντιδρά; Λίγο τσαγανό δεν έχει; Όχι, εκείνη είναι γλυκιά και υπάκουη.)
                                                                                  Κλαρίσε Λισπέκτορ

Τετάρτη 29 Μαρτίου 2017

Τεχνολογία και Πάγκρεας

Η ταυτότητα του κάθε κυττάρου καθορίζεται από το σύνολο των γονιδίων του που μεταγράφεται σε RNA. Μια νόσος ή τα στοιχεία του κυττάρου (ορμόνες, παρακρινείς παράγοντες, θρεπτικά συστατικά) μπορούν επίσης να καθορίσουν την λειτουργική κατάσταση του κυττάρου, με μια διαδικασία που συνεπάγεται αλλαγές στη διαδικασία μεταγραφής
Υπάρχουν πρόσφατα πολλές πληροφορίες για τα κύτταρα του παγκρέατος και την λειτουργικότητα τους, που μπορεί να οδηγήσουν σε νέες προσεγγίσεις την θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και 2 (ακριβώς όπως η μελέτη των α και β κυττάρων βοήθησε στην αντιμετώπιση της υπο/υπεργλυκαιμίας). Υπάρχει η δυνατότητα να μετρηθεί η έκφραση των γονιδίων χιλιάδων κυττάρων ακόμα και σε μικτούς πληθυσμούς. Και αυτό επιτρέπει την διάκριση σπάνιων τύπων κυττάρων και κρίσιμων μοριακών οδών (π.χ. η διαφοροποίηση των κυττάρων στο έμβρυο ή η συντήρηση ιστών που βασίζονται σε βλαστικά κύτταρα-stem cells)
Mε αυτήν τη μέθοδο έχουν μελετηθεί τελευταία κύτταρα παγκρεατικών νησιδίων σε πειραματόζωα και ανθρώπους, με τεχνικές που ανιχνεύουν 2-6000 γονίδια / κύτταρο (κύτταρα από διαφορετικούς δότες). Όλοι οι τύποι ενδοκρινών κυττάρων του παγκρέατος ανιχνεύτηκαν (α-β-γ-δ καθώς και τα ε-κύτταρα που αντιπροσωπεύουν το 0.1% των συνολικών κυττάρων). Κυψελοειδή και κύτταρα των πόρων επίσης ανιχνεύτηκαν, καθώς και ενδοθηλιακά και αστεροειδή, κύτταρα Schwann και ανοσοκύτταρα (βασικά στις μελέτες του ΣΔ 1). Πολλοί νέοι δείκτες εντοπίστηκαν, ειδικά για τα σπάνια είδη κυττάρων και ορισμένοι δείκτες πιστοποιήθηκαν και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για ταξινόμηση ειδικών τύπων κυττάρων (TM4SF4 για τα α-κύτταρα - CD24 και CD44 για τα κυψελοειδή και τα κύτταρα των πόρων). Τέτοιοι δείκτες (markers) θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για καθαρισμό νησιδιακών παρασκευασμάτων από ανεπιθύμητα κύτταρα ή για καθαρισμό ειδικών τύπων παγκρεατικών κυττάρων (ειδικά των β) που έχουν διαφοροποιηθεί από πολυδύναμα βλαστικά με στόχο μεταμοσχεύσιμο υλικό 
Σε δύο μεγάλες μελέτες βρέθηκε ετερογένεια μεταξύ των κυτταρικών τύπων που σημαίνει περαιτέρω λειτουργική έρευνα. Διάφορες υποομάδες β-κυττάρων βρέθηκαν, με μεγάλο αριθμό γονιδίων, πολλών με άγνωστη λειτουργία, και με διαφορετική έκφραση σε β-κύτταρα ασθενών με ΣΔ 2 σε σύγκριση με υγιή άτομα. Επομένως τα γονίδια είναι δυνητικώς σχετικά με την διαδικασία της νόσου και επιτρέπουν στους ερευνητές να απαντήσουν σε ερωτήσεις που δεν μπορούσαν μέχρι τώρα να αντιμετωπιστούν. Και αυξάνουν οι προοπτικές για καλύτερη κατανόηση και πιο σύνθετων οργάνων όπως π.χ. ο ανθρώπινος εγκέφαλος

Δευτέρα 27 Μαρτίου 2017

Σεφέρης

Ερχόμαστε απ' την άμμο της έρημος απ' τις θάλασσες του
Πρωτέα
ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες,
καθένας κι ένα αξίωμα σαν το πουλί μεσ' το κλουβί του
Το βροχερό φθινόπωρο σ' αυτή τη γούβα
κακοφορμίζει την πληγή του καθενός μας
ή αυτό που θα 'λεγες αλλιώς, νέμεση μοίρα
ή μονάχα κακές συνήθειες, δόλο κι απάτη,
ή ακόμα ιδιοτέλεια να καρπωθείς το αίμα των άλλων.
Εύκολα τρίβεται ο άνθρωπος μεσ' στους πολέμους

ο άνθρωπος είναι μαλακός, ένα δεμάτι χόρτο
χείλια και δάχτυλα που λαχταρούν ένα άσπρο στήθος
μάτια που μισοκλέινουν στο λαμπύρισμα της μέρας
και πόδια που θα τρέχανε , κι ας είναι τόσο κουρασμένα,
στο παραμικρό σφύριγμα του κέρδους.
Ο άνθρωπος είναι μαλακός και διψασμένος σαν το χόρτο,
άπληστος σαν το χόρτο, ρίζες τα νεύρα του κι απλώνουν
σαν έρθει ο θέρος
προτιμούν να σφυρίξουν τα δρεπάνια στ' άλλο χωράφι
σαν έρθει ο θέρος
άλλοι φωνάζουνε για να ξορκίσουν το δαιμονικό
άλλοι μπερδεύονται μεσ' στ' αγαθά τους, 

άλλοι ρητορεύουν
Άλλα τα ξόρκια τ' αγαθά στις ρητορείες
σαν είναι οι ζωντανοί μακριά, τι θα τα κάνεις;
Μήπως ο άνθρωπος είν' άλλο πράγμα;
Μην είν' αυτό που μεταδίδει την ζωή;
Καιρός του σπείρειν, καιρός του θερίζειν
                                                               " Τελευταίος Σταθμός " Απόσπασμα

Παρασκευή 24 Μαρτίου 2017

Ινσουλίνωμα-3

Everolimus
Εγκρίθηκε το 2011 για τη θεραπεία των καλά ή μέτρια διαφοροποιημένων μη λειτουργικών νευροενδοκρινών όγκων του παγκρέατος ή μεταστατικών όγκων του παγκρέατος. Ανήκει στην ομάδα των αναστολέων mTOR. Eίναι φάρμακα που αποκλείουν την ενδοκυτταρική mTOR-πρωτεϊνική κινάση, απαραίτητη για την κυτταρική επιβίωση, ανάπτυξη και αγγειογέννεση. Τα φάρμακα χρησιμοποιούνται σαν ανοσοκατασταλτικοί παράγοντες σε ασθενείς μετά μεταμόσχευση, στην επεμβατική καρδιολογία (στεφανιαία stents) και στην ογκολογία ως αντικαρκινικοί παράγοντες
Σε κλινικές μελέτες το everolimus φαίνεται αποτελεσματικό σε νευροενδοκρινείς όγκους του παγκρέατος. Μετά 3 μήνες αγωγής, στο 77% των ασθενών σταθεροποιήθηκε η νόσος και στο 64% των ασθενών συρρικνώθηκε ο όγκος μέχρι και 65%. Στο 13% των ασθενών εμφανίστηκε υπεργλυκαιμία, και αυτό ήταν η αρχή για να χρησιμοποιηθεί το φάρμακο σε ινσουλινώματα
Η αποτελεσματικότητα του στην πρόληψη υπογλυκαιμίας σε ασθενείς με ινσουλίνωμα επιβεβαιώθηκε σε πολλές μελέτες. Μπορεί να μειώνει την έκκριση ινσουλίνης, να αυξάνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και την ηπατική νεογλυκογέννεση
Σε ασθενείς με ινσουλίνωμα χορηγείται σε δόση 10 mg/ημέρα. Αποτέλεσμα επιτυγχάνεται σε 2 εβδομάδες. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες στοματίτιδα και έλκη στο στόμα, εξάνθημα, διάρροια, κόπωση, λοιμώξεις (κυρίως ανώτερου αναπνευστικού), ήπια ουδετεροπενία και αναιμία. Σε περίπτωση σοβαρών παρενεργειών συστήνεται μισή δόση
Άλλα φάρμακα
Τα γλυκοκορτικοειδή, και χρησιμοποιείται η πρεδνιζόνη. Με ανεπιθύμητες ενέργειες (υπέρταση, οστεοπόρωση, οίδημα, ευαισθησία στις λοιμώξεις)
Οι β-blockers καλά ανεκτά φάρμακα, μειώνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Χρησιμοποιείται η προπρανολόλη , μέχρι 240 mg/ημέρα, χωρίς όμως επαρκές υπεργλυκαιμικό αποτέλεσμα
Η φαινυντοίνη, αντιεπιληπτικό, μειώνει την έκκριση ινσουλίνης, αναστέλοντας τις διαύλους νατρίου και την είσοδο ασβεστίου στο κύτταρο. Έχει δοκιμαστεί σε δόσεις 300-800 mg/ημέρα, αλλά λόγω μικρής αποτελεσματικότητας και νευρολογικών διαταραχών δεν έχει βρει εφαρμογή στην κλινική πράξη
Οι αναστολείς διαύλων ασβεστίου, και κυρίως η βεραπαμίλη 80 mg/ημέρα, δοκιμάστηκε με αμφισβητήσιμα αποτελέσματα
Τα ανωτέρω φάρμακα χρησιμοποιούνται μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις αναποτελεσματικότητας των φαρμάκων πρώτης γραμμής ή όταν υπάρχουν συνοδά νοσήματα που απαιτούν την χρήση τους
Χειρουργική αντιμετώπιση
Κυρίως στα κακοήθη ινσουλινώματα όπου τα φάρμακα μόνα τους δεν είναι επαρκή
Η κυτταρομειωτική επέμβαση σε προχωρημένα ινσουλινώματα συμβάλλει στον έλεγχο του γλυκαιμικού ελέγχου και επομένως συνιστάται παρηγορητικά (με ορισμένους περιορισμούς: σημείο, επέκταση στον περιβάλλοντα ιστό, η μεσεντέρια αρτηρία δεν μπορεί να αφαιρεθεί) και για μείωση της υπερέκκρισης χρειάζεται να αφαιρεθεί τουλάχιστον το 90% του όγκου. Σε σοβαρή υπογλυκαιμία απαιτείται και μικρότερη επέμβαση (60-70% των ηπατικών μεταστάσεων)
Aν ο όγκος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά υπάρχουν η αρτηριακή εμβολή (ΤΑΕ), ο αρτηριακός χημειοεμβολισμός (TACE) και η επιλεκτική εσωτερική ακτινοβολία (SIRT) με ποσοστά απόκρισης στα δύο πρώτα 35-80% και για το SIRT 70-100%, επιβίωση χωρίς εξέλιξη 10-30 μήνες
και συνολική επιβίωση 20-36 μήνες
Η θεραπεία με ραδιονουκλεοτίδια εφαρμόζεται σε ανάλογα σωματοστατίνης (σε συνδυασμό με ύτριο (90Y) και λουτήτιο (177Lu) που εσωτερικοποιούνται σε νευροενδοκρινή κύτταρα. Είναι μέθοδος εξαιρετική, κυρίως σε ανθεκτικές υπογλυκαιμίες. Χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Έχει σοβαρές παρενέργειες
Η χημειοθεραπεία: στρεπτοζοτοκίνη, 5-φθοριουρακίλη και ή δοξορουμπικίνη με ανταπόκριση σε 6-70% των ασθενών. Είναι περιορισμένες οι έρευνες καθώς και η αξιολόγηση των επιπτώσεων των φαρμάκων

Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017

Ινσουλίνωμα-2

Διαζοξίδη
Παράγωγο βενζοδιαζεπινών, θεραπεία πρώτης γραμμής, στον έλεγχο της γλυκόζης. Χρησιμοποιείται προεγχειρητικά. Αναστέλλει την έκκριση της ινσουλίνης, ανοίγοντας τόυς ΑΤP-εξαρτώμενους διαύλους καλίου στα παγκρεατικά β-κύτταρα. Επιπλέον στο ήπαρ, αυξάνει την παραγωγή γλυκόζης και μειώνει την πρόσληψη
Η θεραπευτική ημερήσια δόση είναι 3-8 mg/kg σε δύο η τρεις δόσεις. Η τυπική αγωγή είναι 100-200 mg/ημέρα με μέγιστη δόση 600-800 mg ανάλογα με τα επίπεδα γλυκόζης. Ένα σχετικό θεραπευτικό αποτέλεσμα επιτυγχάνεται σε μερικές ημέρες. Αν δεν υπάρχει αποτέλεσμα σε 2-3 εβδομάδες το φάρμακο διακόπτεται. Φαίνεται ότι μειώνει την συχνότητα και την σοβαρότητα των υπογλυκαιμιών σε ποσοστό 50-60%. Το 50% των ασθενών εμφανίζει ανεπιθύμητες ενέργειες που είναι οίδημα (χρειάζεται θειαζιδικά διουρητικά), υπερτρίχωση, αύξηση βάρους, ναυτία, έμετος, διάρροια, κοιλιακό άλγος, κεφαλαλγία και κνησμό, αλλά δεν αποτελούν ένδειξη διακοπής της αγωγής.
Αντενδύκνειται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εκτός αν οι υπογλυκαιμίες είναι απειλητικές για τη ζωή. Δεν περνάει στο νεογνό με τον θηλασμό
Ανάλογα σωματοστατίνης
Οκτρεοτίδη-Λανρεοτίδη. Θεραπεία 2ης γραμμής. Όταν το ινσουλίνωμα είναι μη χειρουργήσιμο, ή όταν αποτύχει η διαζοξίδη. Είναι θεραπεία 1ης γραμμής σε κακοήθη ινσουλινώματα. Η σωματοστατίνη είναι πεπτιδική ορμόνη που αναστέλλει την έκκριση ορμονών (ινσουλίνη, γλυκαγόνη, σεκρετίνη, VIP) στον πεπτικό σωλήνα. Τα ανάλογα σωματοστατίνης είναι ισχυρότερα και με μεγαλύτερο χρόνο ημίσειας ζωής. Ενεργοποιούν τους υποδοχείς σωματοστατίνης (SST) και κυρίως τους SST2, επομένως είναι αποτελεσματικά σε ινσουλινώματα που εκφράζουν τους συγκεκριμένους υποδοχείς. Όι ασθενείς επιλέγονται μετά από Octreoscan (απεικονίζει ινσουλινώματα που εκφράζουν SST2 η SST5 υποδοχείς. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες από την θεραπεία είναι ναυτία, κοιλιακό άλγος, διάρροια, μετεωρισμός, στεατόρροια. Συνήθως υποχωρούν σε 10-14 ημέρες θεραπείας. Μακροχρόνια θεραπεία σημαίνει αυξημένη πιθανότητα χολολίθων (20-50% των ασθενών)
H έναρξη γίνεται με βραχείας δράσης ανάλογο 100-600 μg υποδορίως / ημέρα για 15 ημέρες, και συνεχίζεται για άλλες 2 εβδομάδες, ταυτόχρονα με την πρώτη δόση αναλόγου μακράς δράσης (αρχική δόση 100-200 μg και αύξηση μέχρι να επιτύχουμε την επιθυμητή απόκριση). Η θεραπεία συνεχίζεται με την λανρεοτίδη/15 ημέρες/30 mg im, ή οκτρεοτίδη/μήνα/20-30 mg im. Ελέγχουν τις υπογλυκαιμίες στο 35-50% των ασθενών. Μετά από μερικές εβδομάδες ή μήνες η έκκριση της ινσουλίνης αυξάνει και η υπογλυκαιμία επιδεινώνεται. Το θεραπευτικό αποτέλεσμα διατηρείται με αύξηση της δόσης αλλά τελικά και τα δύο ανάλογα χάνουν την αποτελεσματικότητα τους σε όλους τους ασθενείς. Τα κύτταρα του όγκου χάνουν την ευαισθησία τους στα φάρμακα
Η πασιρεοτίδη έχει αποδειχθεί πιο αποτελεσματική (30-40% καλύτερη σε σχέση με την οκτρεοτίδη), με υψηλή συγγένεια με τους SSTR1, SSTR2, SSTR3 υποδοχείς, αλλά κυρίως τους SSTR5 που κυρίως εκφράζουν τα κακοήθη ινσουλινώμτα

Δευτέρα 20 Μαρτίου 2017

Ινσουλίνωμα

Το ινσουλίνωμα είναι ο συνηθέστερος νευροενδοκρινής όγκος του παγκρέατος. Προέρχεται από τα β-κύτταρα. Είναι σπάνιος όγκος (1-3/1.000.000), σε ηλικία συνήθως 40-50 έτη. Μικρός όγκος < 2εκ, με ίση κατανομή σε όλα τα μέρη του παγκρέατος. Σε ποσοστό 3% είναι έκτοπα, συνήθως στο 12δάκτυλο. Πολλαπλές εντοπίσεις είναι σπάνιες και κυρίως συνδέονται με πολλαπλη ενδοκρινή νεοπλασία - ΜΕΝ 1 (5-10%). Το 90% των όγκων είναι καλοήθη. Ένα 10% εμφανίζει τοπική διήθηση, διήθηση λεμφαδένων ή μετάσταση στο ήπαρ. Η 5ετής επιβίωση είναι για τα καλοήθη 97% και για τα κακοήθη 30%
Οι κλινικές εκδηλώσεις οφείλονται στην υπογλυκαιμία που προκύπτει από υπερινσουλιναιμία, όταν το σάκχαρο είναι <55 mg/dl σε μη διαβητικούς ασθενείς και όχι >70mg/dl σε διαβητικούς. Οι ασθενείς παρουσιάζονται με συμπτώματα νευρογλυκοπενίας (σύγχυση, αποπροσανατολισμό, πονοκέφαλο, διαταραχή συμπεριφοράς, οπτική διαταραχή, σπασμούς, κώμα) και συμπτώματα από το αυτόνομο νευρικό σύστημα (εφίδρωση, τρόμος, αίσθημα παλμών, αδυναμία, πείνα). Εκλυτικοί παράγοντες για την εκδήλωση υπογλυκαιμίας είναι η άσκηση και η νηστεία. Βασική για τη διάγνωση η τριάδα του Whipple: συμπτώματα γλυκοπενίας, χαμηλή συγκέντρωση γλυκόζης πλάσματος, άμεση ανακούφιση με τη χορήγηση γλυκόζης. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με δοκιμασία νηστείας 72h όπου μετράμε γλυκόζη πλάσματος, ινσουλίνη, προ-ινσουλίνη και C-πεπτίδιο. Μετά την βιοχημική επιβεβαίωση χρειάζεται απεικόνιση
Η θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική αφαίρεση, με αποτελεσματικότητα >95%. Στην προεγχειρητική περίοδο, σε ασθενείς που αντενδύκνειται η επέμβαση ή σε ανεγχείρητα ινσουλινώματα είναι βασικός ο έλεγχος των υπογλυκαιμιών. Είναι μεγαλύτερο το πρόβλημα σε ασθενείς με κακοήθη ινσουλινώματα, καθώς η αύξηση του όγκου σημαίνει μεγαλύτερη δυσκολία στην αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας

Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017

Το μαγικό βουνό

"Μάλλον ήσαστε αμέσως σαν μεθυσμένος" συνέχισε ο αυλικός σύμβουλος
"Είναι οι διαλυτές τοξίνες, που τις παράγουν τα μικρόβια, επιδρούν μεθυστικά στο κεντρικό νευρικό σύστημα, καταλαβαίνετε, και τότε ανάβουν τα μαγουλάκια. Πρώτ' απ' όλα θα πάτε στο κρεβάτι, Κάστορπ. Πρέπει να δούμε αν θα καταφέρουμε να σας συνεφέρουμε με κρεβάτωμα λίγων εβδομάδων. Τα υπόλοιπα μπορούν να περιμένουν. Θα φωτογραφίσουμε μια άποψη του εσωτερικού σας - θα σας αρέσει να ρίξετε ένα βλέμα μέσα σας. Σας το λέω όμως από τώρα : περιπτώσεις σαν τη δική σας δεν θεραπεύονται από τη μία μέρα στην άλλη, θαυματουργές θεραπείες και διαφημιστικές επιτυχίες δεν υπάρχουν εδώ. Αλλά μου φάνηκε από την αρχή σαν να είσαστε καλύτερος ασθενής, , με μεγαλύτερο ταλέντο για άρρωστος, από τον ταξίαρχο από 'δω που όλο θέλει να φύγει μόλις δείξει λίγες γραμμές παρακάτω. Λες και το "Κατάκλιση" δεν είναι εξίσου καλό παράγγελμα με το "Προσοχή" Η ησυχία είναι η πρώτη υποχρέωση του πολίτη και η ανυπομονησία βλάπτει. Να μη με απογοητεύσετε λοιπόν, Κάστορπ, και να μη διαψεύσετε την αντίληψη μου για τους ανθρώπους, σας παρακαλώ! Και τώρα εμπρός μαρς στο κρεβάτι"
                                                                                                  Thomas Mann

Τετάρτη 15 Μαρτίου 2017

Ιδιοπαθής ανδρική υπογονιμότητα-2

Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν φάρμακα που ευοδώνουν την ανδρική γονιμότητα. Ο μηχανισμός τους βασίζεται στις αντιοξειδωτικές και μεταβολικές ιδιότητες. Περιέχουν καρνιτίνη, αργινίνη, γλουταθειόνη, συνένζυμο Q10, ψευδάργυρο, χαλκό, σελήνιο, βιταμίνες Β6, Β12, C,D, E και φυλλικό
Φαίνεται ότι η καρνιτίνη επηρεάζει τη λειτουργικότητα του σπέρματος, την κίνηση, τη μορφολογία και τη συνολική ποσότητα. Επηρεάζει τον μεταβολισμό του σπέρματος και προστατεύει από τις ελεύθερες ρίζες
Η αργινίνη επηρεάζει την κινητικότητα, τη βιωσιμότητα και τις βλάβες του σπερματικού επιθηλίου
Η γλουταθειόνη επηρεάζει την δέσμευση των ελευθέρων ριζών και αναστέλλει την ανάπτυξη τους
Το συνέζυμο Q10 υποστηρίζει τον μεταβολισμό και την ακεραιότητα της ουράς (μαστίγιο), καθώς και την ποιότητα του σπέρματος
Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή του σπέρματος. Στους υπογόνιμους άνδρες ο ψευδάργυρος του σπέρματος είναι χαμηλότερος
Ο χαλκός είναι φυσιολογικό συστατικό του σπέρματος και της ουράς (μαστιγίου). Χαλκός υπάρχει σε όλο το αναπαραγωγικό σύστημα. Πιστεύεται ότι παράγεται στους όρχεις
Το σελήνιο είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό και σταθεροποιεί την ουρά του σπερματοζωαρίου (μαστίγιο). Επαρκής του ποσότητα αυξάνει την κινητικότητα
Το φυλλικό οξύ (Β9) απαραίτητο για τη σύνθεση των νουκλεϊκών οξέων. Η έλλειψη του δημιουργεί προβλήματα στην κυτταρική διαίρεση
Η Β6 επηρεάζει την κινητικότητα και την ικανότητα του σπέρματος να περνάει στο ωάριο
Η Β12 επηρεάζει την ωρίμανση των κυττάρων και τη σύνθεση DNA. Η έλλειψη της επηρεάζει τον αριθμό και την κινητικότητα
Η C έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και επηρεάζει την κινητικότητα
Η Ε κινητοποιεί την σπερματογέννεση σε όλα τα στάδια, αυξάνει την ποσότητα, προστατεύει τα ώριμα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες και βελτιώνει την μορφολογία
Tελευταία μία σειρά από μελέτες έχουν αποδείξει τον μέχρι τώρα άγνωστο ρόλο της D στη σπερματογέννεση, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται σε προβλήματα υπογονιμότητας

Δευτέρα 13 Μαρτίου 2017

Ιδιοπαθής ανδρική υπογονιμότητα

Η επιτυχής θεραπεία της ανδρικής υπογονιμότητας είναι εξαιρετικά σημαντική. Σε 30-75% της ανδρικής υπογονιμότητας δεν βρίσκεται αίτιο. Ως ιδιοπαθής ορίζεται η υπογονιμότητα όταν δεν προκύπτει εγκυμοσύνη στη διάρκεια ενός έτους σε ένα ζευγάρι με φυσιολογική σεξουαλική ζωή, ή όταν δεν μπορεί να καθοριστεί ο λόγος της υπογονιμότητας
Ένας σημαντικός παράγοντας είναι το οξειδωτικό stress και η ανεπαρκής πρόσληψη βιταμινών, αμινοξέων και ιχνοστοιχείων απαραίτητων για την ωρίμανση του σπέρματος, και τα οποία ο άντρας τα προσλαμβάνει με την τροφή
Διάφοροι παράγοντες (κάπνισμα, χρόνιο stress, κακή θρέψη, φάρμακα, ακτινο/χημειοθεραπείες, κιρσοκήλη, κλπ) προκαλούν σημαντική αύξηση των ελεύθερων ριζών οξυγόνου (reactive oxygen species-ROS), που σχηματίζονται μέσα στα κύτταρα σαν παρα/προϊόν του μεταβολισμού του οξυγόνου και επηρεάζουν σημαντικά την επικοινωνία των κυττάρων. Αυτό σημαίνει οξειδωτικό stress και βλάβη ενδοκυττάριων δομών. Υψηλά επίπεδα ROS υπάρχουν στο σπέρμα των υπογόνιμων αντρών σε ποσοστό 25-40%. Το οξειδωτικό stress προκαλεί βλάβη στο DNA του σπέρματος
Γενετική βλάβη, όπως ο κατακερματισμός του DNA (DNA fragmentation-DF) είναι επίσης σημαντικός παράγοντας. Στους υπογόνιμους άντρες υπάρχουν υψηλά επίπεδα DF. Βλάβη της ακεραιότητας του DNA , σημαίνει ότι σπάει η διπλή έλικα και έχει αρνητικές επιπτώσεις στην γονιμότητα  και εαν υπάρχουν DF >30% η πιθανότητα κύησης μειώνεται στο 1%. Επιπλέον η συμμετοχή αυτού του σπέρματος σε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή μπορεί να οδηγήσει σε βρέφη με γενετική βλάβη ή καρκίνο στην παιδική ηλικία. Η διαγνωστική αξία των DF του σπέρματος, στη διερεύνηση της ανδρικής υπογονιμότητας είναι υψηλότερη από το κλασικό σπερμοδιάγραμμα
Παράγοντας που προστατεύει το DNA του σπέρματος από οξειδωτικό stress είναι τα αντιοξειδωτικά του σπέρματος. Ελεύθερες ρίζες αναπτύσσονται όταν υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ παραγωγής και απομάκρυνσης. Γενικά το DNA είναι πολύ ευαίσθητο στην οξείδωση. Επιπλέον, το σπέρμα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στο οξειδωτικό stress, επειδή περιέχει στη μεμβράνη υψηλές ποσότητες λιπαρών οξέων, και στο κυταρόπλασμα χαμηλές ποσότητες αντιοξειδωτικών ενζύμων

Παρασκευή 10 Μαρτίου 2017

Ο τσάρος της αγάπης και της τέκνο

Κι αρχίζει ν' απαριθμεί τευτονικές βιαιότητες που ασκήθηκαν στον δυτικό πολιτισμό: Καρλ Μαρξ, Αδόλφος Χίτλερ, Κλόντια Σίφερ. "Μια χώρα που το βασικό εξαγώγιμο προϊόν της είναι οι κακές ιδέες, εξακολουθεί να φτιάχνει καλύτερες μηχανές από μας"
Διπλωμένος στη μέση από έναν τελικό σπασμό, ο Κόλια παρακολουθεί τη σκηνή ανάποδα, ανάμεσα απ' τ' ανοιχτά του πόδια. Αυτόν τον καιρό, είναι ο μοναδικός τρόπος του να βλέπει τον κόσμο, που έχει κάποιο νόημα. Ο Ντανίλο, γιός μηχανικού αυτοκινήτων, έχει ιστορικό βάναυσων σχέσεων με τα περισσότερα οχήματα της μονάδας, οπότε ο Κόλια δεν εκπλήσσεται όταν τον ακούει να κανακεύει με γλυκόλογα την πυροβολημένη μηχανή. Με μπόλικη προσπάθεια, ο Κόλια ορθώνεται και κυττάζει γύρω του. Πράσινες πεζούλες αναβαθμίζονται ως την κορυφή. χαμηλά, ένας κατσικόδρομος με άσπρες κοτρόνες στενεύει σε κάτι απόνερα λασπωμένων κλαδιών. Είναι κάπου στα γαμίδια, στην Τσετσενία, σε μια αποστολή που μπορεί και νά 'ναι η πιο ηλίθια που ανέλαβε ποτέ ο Κόλια σε μια καριέρα κορυφαίας ματαιότητας. Πίσω από ένα απ' αυτά τα γαλαζοπράσινα υψώματα υπάρχει ένας χοντροκέφαλος συνταγματάρχης που χρειάζεται σάκκους πτωμάτων
                                                                                     Anthony Marra

Τετάρτη 8 Μαρτίου 2017

Βιταμίνη D και αναπαραγωγή

Υπάρχει επιδημία ανεπάρκειας βιταμίνης D. Πολλές μελέτες έχουν συνδέσει την ανεπάρκεια της με καρδιαγγειακά και μεταβολικά νοσήματα. Υπάρχουν υποδοχείς της σε όλο το σώμα, και στην ωοθήκη, κυρίως στα κοκκιώδη κύτταρα, αλλά και στο ενδομήτριο και τον πλακούντα. Ίσως θα μπορούσε να βοηθήσει στην αναπαραγωγική διαδικασία
Τα δεδομένα ποικίλλουν. Μελέτες δείχνουν ότι ίσως το ενδομήτριο είναι ο βασικός ενδιάμεσος ανάμεσα στη βιταμίνη D και την αναπαραγωγή. Θα πρέπει να μελετηθούν πιο προσεκτικά τα ωοθυλάκια καθώς και η διαδικασία ωρίμανσης τους. Η σχέση αυτή πιθανώς επηρεάζεται από την βιοδιαθεσιμότητα της βιταμίνης στα σημεία στόχους
Η δεσμευτική της πρωτείνη (Vitamin D binding protein (VDBP) και η αλβουμίνη δεσμεύουν το 99% της διαθέσιμης δραστικής βιταμίνης. Επομένως η δράση της στον υποδοχέα εξαρτάται από την VDBP και τους πιθανούς πολυμορφισμούς της
Σε μελέτες με  την απ' ευθείας επεξεργασία των κοκκιωδών κυττάρων με 1.25-διυδροξυ-D σημειώνονται αλλαγές στην antimullerian ορμόνη (ΑΜΗ). Σε in vitro πειράματα φάνηκε ότι χαμηλές δόσεις D επηρεάζουν την επιβίωση των ωοθυλακίων και υψηλές δόσεις την διάμετρο. Οι χαμηλές δόσεις είναι αποτελεσματικές νωρίς και οι υψηλές αργά στη διαδικασία της ωοθυλακιογέννεσης (η επίδραση εξαρτάται από τη δόση και από το στάδιο της ανάπτυξης). Με δεδομένο το πόσο αλλάζουν οι υποδοχείς FSH και LH στη διαδικασία ωρίμανσης των ωοθυλακίων ίσως η συμπεριφορά της βιατμίνης D να είναι τελικά εξαιρετικά σημαντική
Δεδομένης της έκτασης της ανεπάρκειας της βιταμίνης, οι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί και οι κλινικές επιπτώσεις θα πρέπει να καθοριστούν. Αν υπάρχουν επιπτώσεις στην ανάπτυξη των ωοθυλακίων και στη ωρίμανση των ωαρίων (π.χ έναρξη μειωτικής διαδικασίας) θα πρέπει να διερευνηθούν και να επιβεβαιωθούν για να υπάρχει καλύτερη φροντίδα της γενικής υγείας των ασθενών  και μεγιστοποίηση της αναπαραγωγικής τους δυνατότητας

Δευτέρα 6 Μαρτίου 2017

Κωστής Παλαμάς

Εφέτος άγρια μ' έδειρεν
η βαρυχειμωνιά
που μ' έπιασε χωρίς φωτιά
και μ' ηύρε δίχως νιάτα
κι ώρα την ώρα πρόσμενα
να σωριαστώ βαριά
στη χιονισμένη στράτα
Μα χτες
καθώς με θάρεψε το γέλιο
του Μαρτιού
και τράβηξα να ξαναβρώ
τ' αρχαία μονοπάτια
στο πρώτο μοσκοβόλημα
ενός ρόδου μακρινού
μου δάκρυσαν τα μάτια

Παρασκευή 3 Μαρτίου 2017

Έτσι

Φεύγεις
Πάλι
Πιο μέσα
Απομακρύνεσαι
Χωρίς βήματα
Χώμα δεν πατάς
Γη δε βρίσκουν τα πόδια σου
Ελεύθερη
Πτώση
Υλικά
Προς αντικατάσταση
Όλα και όλοι
Γιατί να αποτελείς
Εσύ
Την εξαίρεση

Τετάρτη 1 Μαρτίου 2017

Ανδρική υπογονιμότητα / Αντιοξειδωτικά-Βιταμίνες-Ιχνοστοιχεία

Πολλοί υπογόνιμοι άντρες που υποβάλλονται σε θεραπεία γονιμότητας λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής με την ελπίδα να βελτιώσουν την γονιμότητα τους. Μελετήθηκαν 48 τυχαιοποιημένες μελέτες με έναν πληθυσμό 4179 υπογόνιμων ανδρών με χαμηλή κινητικότητα και συγκέντωση σπέρματος , 20-52 ετών. Η διάρκεια των μελετών ήταν 3-26 μήνες και η παρακολούθηση από 3 εβδομάδες - 2 χρόνια.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι προέκυψε τοκετός σε 5% των υπογόνιμων ανδρών που δεν ελάμβανε αντιοξειδωτικά και σε 10-31% των ανδρών που ελάμβανε αντιοξειδωτικά. Δεν αναφέρθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες
Το 30-80% της ανδρικής υπογονιμότητας θεωρείται ότι οφείλεται στις βλαβερές συνέπειες του οξειδωτικού stress στο σπέρμα και 1 στους 20 άντρες παρουσιάζει υπογονιμότητα. Τα αντιοξειδωτικά είναι ευρέως διαθέσιμα και φθηνά και θεωρείται ότι μπορεί να βελτιώσουν την ποιότητα του σπέρματος μειώνοντας το οξειδωτικό stress
Συμπληρώματα όπως το συνένζυμο CoQ10 (αντιοξειδωτικό του ανθρώπινου σώματος απαραίτητο για την βασική κυτταρική λειτουργία) και η α-τοκοφερόλη (βιταμίνη Ε- ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία, προστατεύει την κυτταρική μεμβράνη από τις καταστροφικές συνέπειες των ελευθέρων ριζών) φάνηκε να βελτιώνουν σημαντικά τον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Η καρνιτίνη βελτιώνει την κινητικότητα και τη μορφολογία του σπέρματος. Η ταυτόχρονη χρήση βιταμινών Ε και C περιορίζει τη βλάβη στο DNA του σπέρματος
Στις ανωτέρω μελέτες δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία για τα ποσοστά αποβολών μεταξύ των αντιοξειδωτικών και του εικονικού φαρμάκου. Δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία για πιθανές γαστρεντερικές διαταραχές
Το συμπέρασμα είναι ότι τα αντιοξειδωτικά (ειδικά ο συνδυασμός βιταμινών Ε και C και το CoQ10) μπορεί να είναι αποτελεσματικά σε υπογόνιμους άντρες και να βελτιώσουν ουσιαστικά παραμέτρους, χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες. Όμως απαιτούνται μελέτες υψηλής ποιότητας και μεγαλύτερες για να βγουν οριστικά συμπεράσματα