Σε νέους υγιείς ανθρώπους το 98% του συνολικού νατρίου του σώματος βρίσκεται στον εξωκυττάριο χώρο. Περίπου το 80% του ανταλλάξιμου νατρίου βρίσκεται στους διάμεσους και συνδετικούς ιστούς και περίπου το 15% του ανταλλάξιμου νατρίου (και περίπου το 10% του ολικού νατρίου του σώματος) βρίσκεται στο πλάσμα. Το οστό περιέχει μεγάλη ποσότητα νατρίου, μεγάλο μέρος του οποίου δεν είναι εύκολα προσβάσιμο και θεωρείται μη ανταλλάξιμο. Το νάτριο του διάμεσου χώρου να είναι τριφασικό, αποτελούμενο από μια υγρή φάση, μια πυκνή μήτρα με βάση το κολλαγόνο και μια φάση γέλης πλούσια σε γλυκοζαμινογλυκάνη (GAG). Επειδή τα GAG είναι αρνητικά φορτισμένα και χωρικά περιορισμένα, προσελκύουν κατιόντα και δημιουργούν τοπική οσμωτική πίεση. Τα κολλαγόνα είναι σχετικά άκαμπτα και δημιουργούν μια υδροστατική πίεση που μπορεί να εξουδετερώσει την οσμωτική πίεση που δημιουργείται από τα GAG. Ο ρόλος των GAG και του κολλαγόνου στην ομοιόσταση του νατρίου αναγνωρίστηκε κατά τη δεκαετία του 1960. Το αντανακλαστικό δίψας, η βαζοπρεσσίνη και ο νεφρός διατηρούν μια σχετικά σταθερή συγκέντρωση νατρίου στο εξωκυττάριο υγρό.
Δίαιτα νάτριο και νερό
Όταν η πρόσληψη αλατιού από τη διατροφή αυξάνεται, η απέκκριση νατρίου στα ούρα αυξάνεται, αλλά δεν ταιριάζει αμέσως με την πρόσληψη και έτσι δημιουργείται θετικό ισοζύγιο νατρίου έως ότου η απέκκριση ισούται και πάλι με την πρόσληψη. Η αύξηση της πρόσληψης NaCl αυξάνει επίσης το νερό του σώματος στις περισσότερες περιπτώσεις. Όταν η πρόσληψη αλατιού από τη διατροφή αυξάνεται από χαμηλά σε μέτρια επίπεδα, το νερό του σώματος αυξάνεται. Όταν η πρόσληψη αλατιού αυξάνεται περαιτέρω, μπορεί να συμβεί συσσώρευση νατρίου χωρίς αύξηση του νερού.
Οι αισθητήρες πίεσης στον αγγειακό χώρο και στα νεφρά ανιχνεύουν τον εξωκυττάριο όγκο (ECV) ως μέρος ενός μηχανισμού για τον προσδιορισμό της επάρκειας της τριχοειδούς αιμάτωσης. Μικρές αλλαγές στο ECV θεωρούνται πρωταρχικό έναυσμα για την αλλαγή της απέκκρισης νατρίου ανάλογα με την πρόσληψη. Όταν η πρόσληψη αλατιού περιορίζεται, η αγγειοτενσίνη II, η αλδοστερόνη, η νορεπινεφρίνη και η επινεφρίνη αυξάνονται, συμβάλλοντας στην κατακράτηση νατρίου. Λόγω των άμεσων καρδιαγγειακών και συμπαθητικών επιδράσεων, αυτές οι νευροορμόνες συνδέουν τον ECV και τη αγγειοσυστολή. Αντίθετα, η φόρτωση αλατιού αυξάνει τον ECV και διεγείρει την απελευθέρωση νατριουρητικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του κολπικού νατριουρητικού πεπτιδίου και της ενδοθηλίνης. Στη μη ρυθμιζόμενη υπέρταση, το αγγειακό σύστημα των νεφρών και τα επινεφρίδια αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν φυσιολογικά στις αλλαγές στα επίπεδα της αγγειοτενσίνης II. Οι επιπτώσεις της πρόσληψης αλατιού από τη διατροφή στον μεταβολισμό των γλυκοκορτικοειδών δεν είναι τόσο σαφείς. Οι περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν ότι η υψηλή πρόσληψη αλατιού αυξάνει τα επίπεδα ελεύθερης κορτιζόλης στα ούρα χωρίς να μεταβάλλει το επίπεδο κορτιζόλης στο πλάσμα.
Τα αγγειακά, τα νεφρικά επιθηλιακά κύτταρα και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού αντιλαμβάνονται άμεσα τις αλλαγές στο νάτριο και εκπέμπουν σήματα που προσαρμόζουν ανάλογα την απέκκριση νατρίου στα ούρα. Το δέρμα, το οποίο έχει μεγάλο διάμεσο χώρο σε σχέση με τον κυτταρικό του χώρο και είναι πλούσιο σε GAGs, έχει αποτελέσει το επίκεντρο της προσοχής ως πιθανή αποθήκη νατρίου, όπως επίσης και το λεμφικό σύστημα. Φαίνεται ότι η ίδια η ενδιάμεση αποθήκευση νατρίου μπορεί να είναι ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει στην ενεργοποίηση των ανοσοκυττάρων και στις αλλαγές της αρτηριακής πίεσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου