Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2014

Έκτοπο λίπος και αντίσταση στην ινσουλίνη/δυσλιπιδαιμία/καρδιομεταβολική νόσος (1)

Ο ΣΔ 2 είναι η κύρια αιτία νεφρικής νόσου τελικού σταδίου, απώλειας άκρων και τύφλωσης. Η συχνότητα του αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τις επόμενες δύο δεκαετίες. Αν και η έκπτωση στη λειτουργία του β-κυττάρου είναι βασικός παράγοντας της νόσου, φαίνεται ότι σημαντικό ρόλο παίζει και η αντίσταση στην ινσουλίνη. Μετά από κατανάλωση υδατανθράκων γλυκόζη εναποτίθεται στους μυς και το ήπαρ ως γλυκογόνο. Μετατροπές στην απάντηση στην ινσουλίνη αυτών των οργάνων, οδηγούν σε αύξηση γλυκόζης νηστείας και μεταγευματικά
Πρόσφατες μελέτες που χρησιμοποιούν μαγνητική φασματοσκοπία (MRS) δείχνουν ότι η έκτοπη συσσώρευση λιπιδίων εμπλέκεται στην ινσουλινο/αντίσταση και επίσης η αντίσταση των μυών στην ινσουλίνη προάγει την ηπατική λιπογέννεση, τη λιπώδη διήθηση του ήπατος και την δυσλιπιδαιμία
Επίσης έχει προταθεί μία πιθανή σύνδεση μεταξή της φλεγμονής και της λιπόλυσης που προκαλείται από μακροφάγα με την ινσουλινο/αντίσταση
Αντίσταση στην ινσουλίνη στους μυς
Η σχέση περίσειας λιπιδίων και ινσουλινο/αντίστασης έχει αναγνωριστεί. Με τις πρόσφατες μελέτες φαίνεται ακόμα ισχυρότερη σχέση μεταξύ ενδομυικής περιεκτικότητας σε λιπίδια και ινσουλινο/αντίστασης. Ο μοριακός μηχανισμός ακόμα συζητείται.Φαίνεται πως η συσσώρευση ενδοκυττάρια μεταβολιτών των λιπιδίων προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη και μειώνει την ινσουλινο/εξαρτώμενη μεταφορά γλυκόζης μέσα στα κύτταρα
Μοριακοί μηχανισμοί ινσουλινο/αντίστασης
Η δράση της ινσουλίνης στους μυς και το ήπαρ περιλαμβάνει φωσφορυλίωση/αποφωσφορυλίωση
Δεσμεύεται και ενεργοποιεί τον υποδοχέα της (τυροσινική κινάση) και φωσφορυλιώνει το υπόστρωμα (IRS-1) με αποτέλεσμα ενεργοποίηση της φωσφατιδυλοινοσιτόλης 3-κινάσης (PI3K) που μεταφέρει τον glucose transporter type 4 (GLUT4) στην κυτταρική μεμβράνη και προσλαμβάνει γλυκόζη από τους μυς. Όταν σε μυικό ιστό εγχύσουμε λιπίδια το μονοπάτι διακόπτεται, αυξάνεται ενδοκυττάρια η διακυλογλυκερόλη (DAG) και στη συνέχεια η PKC (πρωτεϊνική κινάση C) και αναστέλλεται η σερίνη-θρεονίνη και η έκκριση της ινσουλίνης. Αυτός ο μηχανισμός παρατηρείται σε παχύσαρκους και σε ασθενείς με ΣΔ 2
Το ηπατικό λίπος και η ηπατική αντίσταση στην ινσουλίνη αναπτύσσεται σε πειραματόζωα μετά πό λίγες ημέρες διατροφής υψηλής σε λίπος. Η συσσώρευση DAG σημαίνει μειωμένη φωσφορυλίωση του υποστρώματος (IRS-1) με αποτέλεσμα παρέμβαση στην ινσουλινο/εξαρτώμενη σύνθεση γλυκογόνου και στην καταστολή παραγωγής γλυκόζης από το ήπαρ
Έκτοπη εναπόθεση λίπους
Η συνηθέστερη αιτία είναι η αυξημένη πρόσληψη ενέργειας σε σχέση με την κατανάλωση οπότε εναποτίθεται λίπος στο ήπαρ και τους μυς αντί του λιπώδους ιστού. Σε αντίθεση με την παχυσαρκία οι λιποδυστροφίες προσφέρουν ένα μοναδικό μοντέλο για να μελετηθεί ο ρόλος της έκτοπης εναπόθεσης λιπιδίων χωρίς επιβάρυνση από τον σπλαχνικό λιπώδη ιστό. Η έλλειψη υποδόριου λίπους προκαλεί υπερτριγλυκεριδαιμία, λιπώδες ήπαρ και αντίσταση στην ινσουλίνη
Μιτοχονδριακή δυσλειτουργία και έκτοπο λίπος
Σε ηλικιωμένα άτομα η ινσουλινο/αντίσταση στον μυικό ιστό και η εναπόθεση λίπους στους μυς σχετίστηκε με μείωση περίπου κατά 40% της οξειδωτικής και φωσφορυλιωτικής ικανότητας των μιτοχονδρίων. Ίσως η μείωση της δραστικότητας των μιτοχονδρίων με την ηλικία προδιαθέτει σε έκτοπη εναπόθεση λίπους και αντίσταση στην ινσουλίνη. Έχει ειπωθεί ότι η μειωμένη δραστικότητα των μιτοχονδρίων μπορεί να συμβαίνει σε πολλά όργανα. Ίσως η διατήρηση της μιτοχονδριακής λειτουργίας να είναι ένας επόμενος θεραπευτικός στόχος για πρόληψη ΣΔ τύπου 2. Μειώσεις κατά 40% της μιτοχονδριακής δραστικότητας έχει παρατηρηθεί σε υγιείς, νέους αδύνατους ασθενείς με ινσουλινο/αντίσταση, των οποίων οι γονείς πάσχουν από ΣΔ 2

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου