Στην Έδεσσα της Συρίας, στη Χαρράν, στην Αντιόχεια, στην Αλεξάνδρεια, πόλεις όπου το ελληνιστικό πνεύμα ήταν ζωντανό, έργα του Αριστοτελη, του Γαληνού, του Πτολεμαίου, του Διοσκουρίδη και άλλων αρχαίων φιλοσόφων ή επιστημόνων μεταφράστηκαν στην αραβική γλώσσα. Χτυπητή μαρτυρία της επίδρασης του ελληνικού πνεύματος αποτελεί η εισαγωγή στα αραβικά του όρου falsafah=φιλοσοφία. Οι πνευματικές ανταλλαγές ενισχύονταν από την πολεμική αναμέτρηση και από τις διπλωματικές σχέσεις. Στη λεία του πολέμου συμπεριλαμβάνονταν και βυζαντινά χειρόγραφα από το Αμόριο και την Άγκυρα, ενώ ο χαλίφης Αλ-Μανσούρ (754-775) έλαβε ένα χειρόγραφο του Ευκλείδη ως δώρο από τον βυζαντινό αυτοκράτορα
Εκτός από τη φιλοσοφία και την επιστήμη η επίδραση της ελληνικής σκέψης φαίνεται και στη θρησκεία, καθώς πολλές ισλαμικές αιρέσεις παρουσιάζουν νεοπλατωνική χροιά. Τέλος στο λαϊκή λογοτεχνία, στη συλλογή παραμυθιών, των γνωστών ως Χίλιες και Μία Νύχτες ή στα παραμύθια του Σεβάχ του Θαλασσινού (η αρχική μορφή ανάγεται στον 9ο αι.) απαντούν κατάλοιπα της διήγησης του Μεγαλέξανδρου, που έχει αποδοθεί στον Ψευδο-Καλλισθένη. Τα δάνεια αραβικών λέξεων στην ελληνική γλώσσα είναι περιορισμένα. Συνήθως πρόκειται για όρους που σχετίζονται με την ισλαμική θρησκεία και το κράτος, όπως ο τίτλος αμιράς (amir, ηγεμόνας) ή το κτίσμα μασγίδιν (το τζαμί). Επίσης εφευρήματα του αραβικού κόσμου όπως η φυτική βαφή χινέα (hinna) ή το λαγούτο (ai-lut) και τα άλογα φαρία (faras). Επέζησαν επίσης στον ελληνικό χώρο ορισμένα τοπονύμια αραβικής καταγωγής ανάμεσα στα οποία ο Χάνδαξ (handak) είναι το πιο γνωστό. Ένα λαϊκό κείμενο, πολύ διαδεδομένο στο Βυζάντιο, το Ονειροκριτικόν του Αχμέτ, βασίζεται σε αραβικές πηγές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου