Μελατονίνη

 Η μελατονίνη είναι μια μεθοξυ-ινδόλη που συντίθεται και εκκρίνεται κυρίως από την επίφυση τη νύχτα υπό κανονικές συνθήκες φωτός/σκότους. Ο ενδογενής ρυθμός έκκρισης δημιουργείται από τον υπερχιασματικό πυρήνα και παρασύρεται στον κύκλο φωτός/σκότους (μέσω του αμφιβληστροειδούς). Ο νυκτερινός ρυθμός αυτής της ορμόνης μπορεί να αξιολογηθεί με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις της μελατονίνης του πλάσματος ή του σάλιου ή της σουλφατοξυ-μελατονίνης των ούρων, του κύριου ηπατικού μεταβολίτη. Η κύρια φυσιολογική λειτουργία της μελατονίνης, της οποίας η έκκριση προσαρμόζεται στη διάρκεια της νύχτας, είναι να μεταφέρει πληροφορίες σχετικά με τον καθημερινό κύκλο του φωτός και του σκότους στις δομές του σώματος (εσωτερικός συγχρονιστής). Αυτές οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται για την οργάνωση λειτουργιών, που ανταποκρίνονται σε αλλαγές του φωτός, όπως οι εποχικοί ρυθμοί. Ωστόσο, η εποχιακή ρυθμικότητα των φυσιολογικών λειτουργιών στους ανθρώπους που σχετίζεται με πιθανή αλλαγή του μηνύματος μελατονίνης παραμένει περιορισμένη σε εύκρατες περιοχές.

Επίσης, η καθημερινή έκκριση μελατονίνης, που είναι ένα πολύ ισχυρό βιοχημικό σήμα της νύχτας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την οργάνωση των κιρκάδιων ρυθμών. Αν και οι λειτουργίες αυτής της ορμόνης στον άνθρωπο βασίζονται κυρίως σε συσχετίσεις μεταξύ κλινικών παρατηρήσεων και έκκρισης μελατονίνης, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η μελατονίνη σταθεροποιεί και ενισχύει τη σύζευξη των κιρκάδιων ρυθμών, ιδιαίτερα της θερμοκρασίας του πυρήνα και των ρυθμών ύπνου-εγρήγορσης.  Η κιρκάδια οργάνωση άλλων φυσιολογικών λειτουργιών εξαρτάται επίσης από το σήμα μελατονίνης, για παράδειγμα ανοσοποιητικές, αντιοξειδωτικές άμυνες, αιμόσταση και ρύθμιση γλυκόζης. Η διαφορά μεταξύ φυσιολογικών και φαρμακολογικών επιδράσεων της μελατονίνης δεν είναι πάντα σαφής, αλλά βασίζεται στην εξέταση της δόσης και όχι στη διάρκεια του μηνύματος της ορμόνης. Είναι παραδεκτό ότι μια «φυσιολογική» δόση παρέχει επίπεδα μελατονίνης στο πλάσμα της ίδιας τάξης μεγέθους με μια νυχτερινή αιχμή. Δεδομένου ότι το σύστημα ρύθμισης της έκκρισης μελατονίνης είναι πολύπλοκο, ακολουθώντας κεντρικές και αυτόνομες οδούς, υπάρχουν πολλές παθοφυσιολογικές καταστάσεις όπου η έκκριση μελατονίνης μπορεί να διαταραχθεί. Η προκύπτουσα μεταβολή θα μπορούσε να αυξήσει την προδιάθεση για ασθένεια, να αυξήσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων ή να τροποποιήσει την πορεία και την έκβαση της διαταραχής.

Θα μπορούσαν να επιτευχθούν μεγάλες πρόοδοι σε αυτόν τον τομέα με την ανάπτυξη πολυκεντρικών δοκιμών σε μια μεγάλη σειρά ασθενών, προκειμένου να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα της μελατονίνης και η απουσία μακροχρόνιας τοξικότητας.