Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Πέμπτη 19 Μαΐου 2022

Πολύ λίπος

 Οι συνδέσεις μεταξύ της παχυσαρκίας, των μεταβολικών της επιπλοκών και των γενετικών επιρροών έχουν καθιερωθεί περισσότερο μέσω μελετών συσχέτισης σε επίπεδο γονιδιώματος. Αυτές οι μεγάλης κλίμακας παγκόσμιες πληθυσμιακές μελέτες έχουν εντοπίσει νέους γενετικούς τόπους στο κεντρικό νευρικό σύστημα, υποδεικνύοντας μια πιθανή γενετική συνιστώσα πτυχών του τρόπου ζωής, καθώς και αντίσταση στην ινσουλίνη, συνδέοντας την κεντρική παχυσαρκία με τη μεταβολική δυσρύθμιση και, τελικά, τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Ωστόσο, είναι κρίσιμο να εκτιμηθεί η διάκριση μεταξύ της κληρονομικότητας της παχυσαρκίας και της επίδρασης οποιουδήποτε γονιδίου. Οι γενετικές επιδράσεις στην παχυσαρκία είναι σημαντικές, έως και 70% με βάση μελέτες που αφορούν πληθυσμούς κυρίως ευρωπαϊκής προέλευσης αλλά αυτή η ισχυρή επίδραση δεν πρέπει να παρερμηνευθεί ότι σημαίνει ότι υπάρχει ένα μόνο «γονίδιο λίπους». Επί του παρόντος, μόνο το 20% της συνολικής φαινοτυπικής παραλλαγής στην παχυσαρκία μπορεί να εξηγηθεί από τους χιλιάδες τόπους που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής. Οι προσπάθειες εστιάζονται τώρα στον τρόπο με τον οποίο οι μηχανισμοί με τους οποίους τα γονίδια και οι σχετικές φυσιολογικές οδοί επηρεάζουν τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ενεργειακές ανισορροπίες και τις επακόλουθες επιπλοκές στην υγεία.

Πώς ο υπερβολικός λιπώδης ιστός οδηγεί σε ασθένεια; Όπως κανένα άλλο κύτταρο, τα λευκά λιποκύτταρα είναι ικανά να μεγεθυνθούν και μπορούν να διογκωθούν από διάμετρο 30 έως 40 μm σε περισσότερο από 100 μm, αύξηση του όγκου κατά περισσότερο από 10.  Η ανατομική θέση και η γενετική καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την αναλογική αύξηση στο μέγεθος και τον αριθμό των λιποκυττάρων και τις φυσιολογικές αποκρίσεις. Καθώς η παχυσαρκία προχωρά, η διαφοροποίηση των προλιποκυττάρων γίνεται δυσλειτουργική, οδηγώντας σε μειωμένη σηματοδότηση ινσουλίνης, πρόσληψη γλυκόζης και απελευθέρωση αδιπονεκτίνης από τα ώριμα λιποκύτταρα. Η αύξηση του όγκου επηρεάζει/μειώνει τη διάχυση οξυγόνου και αυτή η υποξία αποτελεί βιολογικό κόκκινο συναγερμό για τα κύτταρα, αλλάζοντας την έκφραση περισσότερων από 1000 γονιδίων και πυροδοτώντας μια σειρά αλληλοσυνδεόμενων αποκρίσεων που τελικά οδηγούν σε τοπική αντίσταση τόσο στην ινσουλίνη όσο και στην αδρενεργική σηματοδότηση, αυξημένη φλεγμονή και κυτταρική βλάβη. Η αποτυχία του λιπώδους ιστού να συνεχίσει να διαστέλλεται οδηγεί σε υπερχείλιση και επακόλουθη εναπόθεση τριγλυκεριδίων σε όλο το σώμα, με έκτοπη συσσώρευση στο ήπαρ και τους σκελετικούς μύες. Η έκταση αυτής της λιποτοξικότητας είναι ένας σημαντικός καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη μεταβολικής δυσρύθμισης, διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακής νόσου.

Αυτό το περιβάλλον οδηγεί σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και πιστεύεται ότι συμβάλλει στην αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα από λοιμώδη νόσο, που υπογραμμίζεται επί του παρόντος από τις ανησυχητικές επιδημιολογικές αναφορές για τα άτομα με παχυσαρκία και τη νόσο του κοροναϊού 2019.  Η παχυσαρκία σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο πολλών τύπων καρκίνου , συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, της μήτρας, των ωοθηκών, του οισοφάγου, του στομάχου, του παχέος εντέρου ή του ορθού, του ήπατος, της χοληδόχου κύστης, του παγκρέατος, των νεφρών, του θυρεοειδούς και των μηνίγγων, καθώς και του πολλαπλού μυελώματος, αλλά οι ακριβείς μηχανισμοί είναι επί του παρόντος ασαφείς. Τρεις αιτιολογικοί παράγοντες που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής είναι η υπερινσουλιναιμία, οι παράγοντες που απελευθερώνονται κατά τη χρόνια φλεγμονή και η αυξημένη παραγωγή οιστρογόνων. Λαμβάνοντας υπόψη το εύρος των διαταραχών, το ερώτημα που τίθεται είναι εάν τα υπερβολικά αποθηκευμένα τριγλυκερίδια είναι ποτέ καλοήθη. Ένας μεταβολικά υγιής παχύσαρκος φαινότυπος έχει υποστηριχθεί, ο οποίος έχει συσχετιστεί με διάφορες πτυχές της λειτουργίας των λιποκυττάρων, όπως η απελευθέρωση συγκεκριμένων λιποκινών.Το εάν τα παχύσαρκα άτομα που είναι μεταβολικά υγιή βρίσκονται ωστόσο σε μια αδυσώπητη πορεία προς τη μεταβολική νόσο μένει να καθοριστεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου