Σπάνιο αυτοσωματικό κυρίαρχο σύνδρομο που οφείλεται σε μετάλλαξη στο πρωτοογκογονίδιο RET (κωδικοποιεί τον υποδοχέα της τυροσινικής κινάσης στο χρωμόσωμα 10) και χαρακτηρίζεται από μυελοειδές Ca θυρεοειδούς, σε συνδυασμό συχνά με φαιοχρωμοκύττωμα (ΜΕΝ2Α / 2B) και πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό (ΜΕΝ2Α)
Περισσότερες απο 70 μεταλλάξεις έχουν περιγραφεί. Έχουμε τρεις υποομάδες ανάλογα με την κλινική τους έκφραση: ΜΕΝ 2Α (55% του ΜΕΝ 2), ΜΕΝ 2Β (5%) και οικογενής μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς (35-60% του μυελοειδούς)
Διάγνωση
Παρουσία ενός ή περισσότερων ΜΕΝ-σχετιζόμενων όγκων ή των κλινικών σημείων. Το μυελοειδές είναι συνήθως η πρώτη εκδήλωση της νόσου. Χρειάζεται καλό οικογενειακό ιστορικό.Αναζητούνται σημεία και συμπτώματα υπερέκκρισης κατεχολαμινών όπως παροξυσμικές υπερτασικές κρίσεις, κεφαλαλγία, ιδρώτας, αίσθημα παλμών, ωχρό δέρμα, άγχος. Σε ασθενή με όζο θυρεοειδούς ορίζεται το μέγεθος, η ύπαρξη λεμφαδένων και φαινοτυπικά χαρακτηριστικά του ΜΕΝ 2. Υπάρχουν παθογνωμονικά χαρακτηριστικά όπως nostalgia paraesthetica στο ΜΕΝ 2Α και μαρφανοειδή χαρακτηριστικά και υποδόρια νευρινώματα σε ΜΕΝ 2Β
Το μυεόειδές συνήθως προκύπτει στο οπίσθιο ανώτερο τμήμα του θυρεοειδούς όπου υπάρχει και η μεγαλύτερη συγκέντρωση C κυττάρων. Παρουσιάζεται σε νεότερες ηλικίες σε σχέση με το σποραδικό. Πριν το χειρουργείο γίνεται έλεγχος μετανεφρινών και ασβεστίου. Εάν υπάρχει φαιοχρωμοκύττωμα θα πρέπει να θεραπευτεί πρώτο. Όταν η διάγνωση του ΜΕΝ δεν γίνει πριν το χειρουργείο του μυελοειδούς υπάρχουν στοιχεία ενδεικτικά ΜΕΝ όπως πολυεστιακός όγκος, άμφω υπερπλασία C -κυττάρων, εκτεταμένη διήθηση λεμφαδένων. Όλοι οι ασθενείς με σποραδικό μυελοειδές θα πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο για RET μεταλλάξεις
Το φαιοχρωμοκύττωμα συνήθως εμφανίζεται σε νέους ενήλικες. Περιορίζεται στον μυελό των επινεφριδίων και είναι σπάνια μεταστατικό. Χαρακτηρίζεται από αυξημένη συγκέντρωση μετανεφρινών στο πλάσμα. Σε φαιοχρωμοκυττώματα που εκκρίνουν αποκλειστικά νοραδρεναλίνη το ΜΕΝ 2 αποκλείεται. Σε όλες τις περιπτώσεις φαιοχρωμοκυττώματος εκτιμούμε καλσιτονίνη, ασβέστιο και PTH. Aυξημένα επίπεδα καλσιτονίνης >100 pg / ml σημαίνουν μυελοειδές
Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι σπάνια η πρώτη εκδήλωση. Μέτρηση καλσιτονίνης συνιστάται σε όλους τους ασθενείς < 40 ετών. Στο ΜΕΝ 2 συνήθως οφείλεται σε RET μετάλλαξη στο κωδικόνιο 634
Βασικά βήματα εάν υπάρχει υποψία
- Έλεγχος οικογενειακού ιστορικού καρκίνου θυρεοειδούς, φαιοχρωμοκυττώματος η υπερπαραθυρεοειδισμού ή ανεξήγητου θανάτου (αδιάγνωστο φαιοχρωμοκύττωμα)
- Έλεγχος παθογνωμονικών σημείων: nostalgia paraesthetica για ΜΕΝ 2Α, μαρφανοειδή χαρακτηριστικά ή νευρινώματα για ΜΕΝ 2Β
- Μέτρηση καλσιτονίνης, μετανεφρίνες ούρων , ασβεστίου και PTH
- Η οριστική διάγνωση του ΜΕΝ 2 γίνεται με έλεγχο για RET μετάλλαξη (θετική στο 98% των περιπτώσεων)
Περισσότερες απο 70 μεταλλάξεις έχουν περιγραφεί. Έχουμε τρεις υποομάδες ανάλογα με την κλινική τους έκφραση: ΜΕΝ 2Α (55% του ΜΕΝ 2), ΜΕΝ 2Β (5%) και οικογενής μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς (35-60% του μυελοειδούς)
Διάγνωση
Παρουσία ενός ή περισσότερων ΜΕΝ-σχετιζόμενων όγκων ή των κλινικών σημείων. Το μυελοειδές είναι συνήθως η πρώτη εκδήλωση της νόσου. Χρειάζεται καλό οικογενειακό ιστορικό.Αναζητούνται σημεία και συμπτώματα υπερέκκρισης κατεχολαμινών όπως παροξυσμικές υπερτασικές κρίσεις, κεφαλαλγία, ιδρώτας, αίσθημα παλμών, ωχρό δέρμα, άγχος. Σε ασθενή με όζο θυρεοειδούς ορίζεται το μέγεθος, η ύπαρξη λεμφαδένων και φαινοτυπικά χαρακτηριστικά του ΜΕΝ 2. Υπάρχουν παθογνωμονικά χαρακτηριστικά όπως nostalgia paraesthetica στο ΜΕΝ 2Α και μαρφανοειδή χαρακτηριστικά και υποδόρια νευρινώματα σε ΜΕΝ 2Β
Το μυεόειδές συνήθως προκύπτει στο οπίσθιο ανώτερο τμήμα του θυρεοειδούς όπου υπάρχει και η μεγαλύτερη συγκέντρωση C κυττάρων. Παρουσιάζεται σε νεότερες ηλικίες σε σχέση με το σποραδικό. Πριν το χειρουργείο γίνεται έλεγχος μετανεφρινών και ασβεστίου. Εάν υπάρχει φαιοχρωμοκύττωμα θα πρέπει να θεραπευτεί πρώτο. Όταν η διάγνωση του ΜΕΝ δεν γίνει πριν το χειρουργείο του μυελοειδούς υπάρχουν στοιχεία ενδεικτικά ΜΕΝ όπως πολυεστιακός όγκος, άμφω υπερπλασία C -κυττάρων, εκτεταμένη διήθηση λεμφαδένων. Όλοι οι ασθενείς με σποραδικό μυελοειδές θα πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο για RET μεταλλάξεις
Το φαιοχρωμοκύττωμα συνήθως εμφανίζεται σε νέους ενήλικες. Περιορίζεται στον μυελό των επινεφριδίων και είναι σπάνια μεταστατικό. Χαρακτηρίζεται από αυξημένη συγκέντρωση μετανεφρινών στο πλάσμα. Σε φαιοχρωμοκυττώματα που εκκρίνουν αποκλειστικά νοραδρεναλίνη το ΜΕΝ 2 αποκλείεται. Σε όλες τις περιπτώσεις φαιοχρωμοκυττώματος εκτιμούμε καλσιτονίνη, ασβέστιο και PTH. Aυξημένα επίπεδα καλσιτονίνης >100 pg / ml σημαίνουν μυελοειδές
Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι σπάνια η πρώτη εκδήλωση. Μέτρηση καλσιτονίνης συνιστάται σε όλους τους ασθενείς < 40 ετών. Στο ΜΕΝ 2 συνήθως οφείλεται σε RET μετάλλαξη στο κωδικόνιο 634
Βασικά βήματα εάν υπάρχει υποψία
- Έλεγχος οικογενειακού ιστορικού καρκίνου θυρεοειδούς, φαιοχρωμοκυττώματος η υπερπαραθυρεοειδισμού ή ανεξήγητου θανάτου (αδιάγνωστο φαιοχρωμοκύττωμα)
- Έλεγχος παθογνωμονικών σημείων: nostalgia paraesthetica για ΜΕΝ 2Α, μαρφανοειδή χαρακτηριστικά ή νευρινώματα για ΜΕΝ 2Β
- Μέτρηση καλσιτονίνης, μετανεφρίνες ούρων , ασβεστίου και PTH
- Η οριστική διάγνωση του ΜΕΝ 2 γίνεται με έλεγχο για RET μετάλλαξη (θετική στο 98% των περιπτώσεων)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου