Ο υπογοναδισμός είναι κλινικό σύνδρομο που προκύπτει από αποτυχία των όρχεων να παράγουν φυσιολογικές συγκεντρώσεις τεστοστερόνης (Τ) και ή έναν φυσιολογικό αριθμό σπερματοζωαρίων, λόγω παθολογίας σε κάποιο σημείο του άξονα υποθάλαμος/υπόφυση/όρχεις. Βλάβες στο επίπεδο του όρχη προκαλούν πρωτοπαθή υπογοναδισμό, ενώ στον υποθάλαμο/υπόφυση προκαλούν δευτεροπαθή υπογοναδισμό. Μπορεί επίσης να υπάρχει ταυτόχρονη βλάβη
Ο πρωτοπαθής υπογοναδισμός έχει σαν αποτέλεσμα χαμηλά επίπεδα Τ, μειωμένη σπερματογέννεση και αυξημένες γοναδοτροπίνες (FSH-LH). Τα αίτια είναι σύνδρομο Klinefelter (KS), κρυψορχία, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία των όρχεων, τραύμα, συστροφή, φλεγμονώδης ορχίτιδα, λοίμωξη HIV, ανορχία, μυοτονική δυστροφία
Ο δευτεροπαθής υπογοναδισμός σημαίνει χαμηλά επίπεδα Τ, έκπτωση σπερματογέννεσης και χαμηλά (η δυσανάλογα χαμηλά) επίπεδα γοναδοτροπινών. Τα αίτια περιλαμβάνουν υπερπρολακτιναιμία, κακοήθη παχυσαρκία, χρήση οπιοειδών, γλυκοκορτικοειδών ή αναβολικών στεροειδών, σύνδρομα υπερφόρτωσης σιδήρου, ιδιοπαθή υπογοναδοτροπικό υπογοναδισμό, όγκους ή διηθητικά νοσήματα υποθαλάμου/υπόφυσης, τραύμα στο κεφάλι και χειρουργείο ή ακτινοβολία υπόφυσης
Ο συνδυασμός πρωτοπαθούς με δευτεροπαθή υπογοναδισμό σημαίνει χαμηλά επίπεδα Τ, έκπτωση σπερματογέννεσης και μεταβλητά επίπεδα γοναδοτροπινών
Οι αιτίες του υπογοναδισμού μπορεί να είναι οργανικές ή λειτουργικές, μια διάκριση με σημαντικές κλινικές επιπτώσεις. Ο οργανικός σημαίνει συγγενή βλάβη ή καταστροφή με αποτέλεσμα μόνιμη δυσλειτουργία του άξονα. Αντίθετα ο λειτουργικός σημαίνει καταστάσεις που καταστέλλουν την παραγωγή των ορμονών (π.χ. φάρμακα, χρόνια νοσήματα) αλλά είναι δυνητικά αναστρέψιμος με την αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας
Η ταξινόμηση έχει θεραπευτικές επιπτώσεις. Η σπερματογέννεση μπορεί να διεγερθεί και η γονιμότητα να αποκατασταθεί με την κατάλληλη θεραπεία σε ασθενείς με δευτεροπαθή και όχι σε πρωτοπαθή υπογοναδισμό. Οι επιλογές γονιμότητας σε άνδρες με πρωτοπαθή ανεπάρκεια όρχεων είναι χρήση δότη σπέρματος, υιοθεσία, υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (δηλ. ενδοκυτταροπλασματική έγχυση σπέρματος με σπέρμα εκσπερμάτωσης ή εκχύλισης όρχεων)
Η διαδικασία αξιολόγησης δευτεροπαθούς υπογοναδισμού μπορεί να αποκαλύψει ανεπάρκεια και ή περίσσεια άλλων ορμονών που απαιτούν αντιμετώπιση. Επίσης μπορεί να οφείλεται σε λειτουργικές αναστρέψιμες αιτίες (παχυσαρκία, οπιοειδή, φάρμακα, χρόνια νοσήματα). Αντιμετωπίζοντας τα υποκείμενα αίτια μπορεί να προκύψουν επιπλέον οφέλη για την υγεία. Η ενημέρωση των ασθενών όσον αφορά την παχυσαρκία ή τα οπιοειδή μπορεί να τους παρακινήσει σε πιο υγιεινούς τρόπους διαβίωσης
Ο πρωτοπαθής υπογοναδισμός έχει σαν αποτέλεσμα χαμηλά επίπεδα Τ, μειωμένη σπερματογέννεση και αυξημένες γοναδοτροπίνες (FSH-LH). Τα αίτια είναι σύνδρομο Klinefelter (KS), κρυψορχία, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία των όρχεων, τραύμα, συστροφή, φλεγμονώδης ορχίτιδα, λοίμωξη HIV, ανορχία, μυοτονική δυστροφία
Ο δευτεροπαθής υπογοναδισμός σημαίνει χαμηλά επίπεδα Τ, έκπτωση σπερματογέννεσης και χαμηλά (η δυσανάλογα χαμηλά) επίπεδα γοναδοτροπινών. Τα αίτια περιλαμβάνουν υπερπρολακτιναιμία, κακοήθη παχυσαρκία, χρήση οπιοειδών, γλυκοκορτικοειδών ή αναβολικών στεροειδών, σύνδρομα υπερφόρτωσης σιδήρου, ιδιοπαθή υπογοναδοτροπικό υπογοναδισμό, όγκους ή διηθητικά νοσήματα υποθαλάμου/υπόφυσης, τραύμα στο κεφάλι και χειρουργείο ή ακτινοβολία υπόφυσης
Ο συνδυασμός πρωτοπαθούς με δευτεροπαθή υπογοναδισμό σημαίνει χαμηλά επίπεδα Τ, έκπτωση σπερματογέννεσης και μεταβλητά επίπεδα γοναδοτροπινών
Οι αιτίες του υπογοναδισμού μπορεί να είναι οργανικές ή λειτουργικές, μια διάκριση με σημαντικές κλινικές επιπτώσεις. Ο οργανικός σημαίνει συγγενή βλάβη ή καταστροφή με αποτέλεσμα μόνιμη δυσλειτουργία του άξονα. Αντίθετα ο λειτουργικός σημαίνει καταστάσεις που καταστέλλουν την παραγωγή των ορμονών (π.χ. φάρμακα, χρόνια νοσήματα) αλλά είναι δυνητικά αναστρέψιμος με την αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας
Η ταξινόμηση έχει θεραπευτικές επιπτώσεις. Η σπερματογέννεση μπορεί να διεγερθεί και η γονιμότητα να αποκατασταθεί με την κατάλληλη θεραπεία σε ασθενείς με δευτεροπαθή και όχι σε πρωτοπαθή υπογοναδισμό. Οι επιλογές γονιμότητας σε άνδρες με πρωτοπαθή ανεπάρκεια όρχεων είναι χρήση δότη σπέρματος, υιοθεσία, υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (δηλ. ενδοκυτταροπλασματική έγχυση σπέρματος με σπέρμα εκσπερμάτωσης ή εκχύλισης όρχεων)
Η διαδικασία αξιολόγησης δευτεροπαθούς υπογοναδισμού μπορεί να αποκαλύψει ανεπάρκεια και ή περίσσεια άλλων ορμονών που απαιτούν αντιμετώπιση. Επίσης μπορεί να οφείλεται σε λειτουργικές αναστρέψιμες αιτίες (παχυσαρκία, οπιοειδή, φάρμακα, χρόνια νοσήματα). Αντιμετωπίζοντας τα υποκείμενα αίτια μπορεί να προκύψουν επιπλέον οφέλη για την υγεία. Η ενημέρωση των ασθενών όσον αφορά την παχυσαρκία ή τα οπιοειδή μπορεί να τους παρακινήσει σε πιο υγιεινούς τρόπους διαβίωσης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου