Ομοιόσταση νερού στο σώμα
Η συγκέντρωση νατρίου στον ορρό αντανακλά το περιεχόμενο σε νάτριο και νερό του υδατικού ισοζυγίου. Η ισορροπία του νατρίου, του νερού και του ενδαγγειακού όγκου ρυθμίζονται παράλληλα μέσα από νευροχυμικές διαδικασίες που έχουν κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη και διατήρηση της υπονατριαιμίας.
Η ισορροπία του νατρίου ρυθμίζεται κυρίως μέσω του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης (ΡΑΑ), του νατριουρητικού πεπτιδίου και του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που επηρεάζουν την νεφρική απώλεια νατρίου. Η κινητοποίηση του ΡΑΑ από υπόταση, υπο/ογκαιμία ή υπονατριαιμία πυροδοτεί την παραγωγή αλδοστερόνης από τον φλοιό των επινεφριδίων. Η αλδοστεόνη αυξάνει την έκφραση των διαύλων νατρίου (amiloride-sensitive sodium channel - ENaC) στον άπω νεφρώνα και προκαλεί επαναρρόφηση νατρίου. Η πρόσληψη νερού ρυθμίζεται με το αίσθημα της δίψας. Η απώλεια νερού καθορίζεται κυρίως από την δραστηριότητα του AQP2 (water channel aquaporin-2 ) που εκφράζεται στην επιφάνεια του αθροιστικού σωληναρίου στον μυελό του νεφρού. Η έκφραση AQP2 καθιστά την επιφάνεια του αυλού διαπερατή στο νερό, επιτρέποντας τη διέλευση νερού από τον αυλό στον διάμεσο χώρο του μυελού του νεφρού. Η σύνθεση και έκφραση AQP2 εξαρτάται από την βασοπρεσσίνη (AVP)- ορμόνη εννέα αμινοξέων που παράγεται στον υπεροπτικό και παρακοιλιακό πυρήνα του υποθαλάμου και φτάνει με τις νευρικές απολήξεις στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης. Πάνω από ένα ωσμωτικό όριο, η συγκέντρωση AVP στο πλάσμα αυξάνει γραμμικά με την ωσμωτικότητα . Η AVP παραγωγή και έκλυση συνδέεται με την ωσμωτικότητα μέσω ωσμο-αισθητηριακών διαύλων στους πυρήνες του υποθαλάμου. Κεντρικοί ωσμω-αισθητήρες υπάρχουν σε εγκεφαλικά κύτταρα στις κοιλίες, που εκφράζουν TRPV-1 (stretch-sensitive channel) και πυροδοτούν αντίδραση όταν αλλάζει ο όγκος των κυττάρων λόγω αλλαγής της εξωκυτταρικής ωσμωτικότητας. Επίσης υπάρχουν περιφερικοί ωσμω-αισθητήρες στην πυλαία κυκλοφορία
Η παραγωγή βασοπρεσσίνης επηρεάζεται και από μη ωσμωτικά ερεθίσματα όπως stress, ναυτία, χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά. Υποδοχείς ευαίσθητοι στον όγκο και την πίεση ,στην φλεβική και αρτηριακή κυκλοφορία πυροδοτούν την παραγωγή AVP σε υπόταση/υπο-ογκαιμία (μειωμένη νεφρική απέκκριση ελεύθερου ύδατος). Με τη μείωση της πίεσης μειώνεται το ωσμωτικό όριο παραγωγής AVP και αυξάνεται η ευαισθησία των AVP-ωσμωτικών μηχανισμών. Έτσι η υπόταση/υπο-ογκαιμία μπορεί να προκαλέσουν έκλυση AVP σε ωσμωτικό όριο χαμηλότερο από το φυσιολογικό κατώτατο όριο παραγωγής και δράσης της ορμόνης. Αυτός ο μηχανισμός διατηρεί την παραγωγή συμπυκνωμένων ούρων, ακόμα και όταν η ωσμωτικότητα του πλάσματος είναι σημαντικά χαμηλότερη του φυσιολογικού. Το αποτέλεσμα είναι αυξημέμος όγκος και υπονατριαιμία
Η συγκέντρωση νατρίου στον ορρό αντανακλά το περιεχόμενο σε νάτριο και νερό του υδατικού ισοζυγίου. Η ισορροπία του νατρίου, του νερού και του ενδαγγειακού όγκου ρυθμίζονται παράλληλα μέσα από νευροχυμικές διαδικασίες που έχουν κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη και διατήρηση της υπονατριαιμίας.
Η ισορροπία του νατρίου ρυθμίζεται κυρίως μέσω του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης (ΡΑΑ), του νατριουρητικού πεπτιδίου και του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που επηρεάζουν την νεφρική απώλεια νατρίου. Η κινητοποίηση του ΡΑΑ από υπόταση, υπο/ογκαιμία ή υπονατριαιμία πυροδοτεί την παραγωγή αλδοστερόνης από τον φλοιό των επινεφριδίων. Η αλδοστεόνη αυξάνει την έκφραση των διαύλων νατρίου (amiloride-sensitive sodium channel - ENaC) στον άπω νεφρώνα και προκαλεί επαναρρόφηση νατρίου. Η πρόσληψη νερού ρυθμίζεται με το αίσθημα της δίψας. Η απώλεια νερού καθορίζεται κυρίως από την δραστηριότητα του AQP2 (water channel aquaporin-2 ) που εκφράζεται στην επιφάνεια του αθροιστικού σωληναρίου στον μυελό του νεφρού. Η έκφραση AQP2 καθιστά την επιφάνεια του αυλού διαπερατή στο νερό, επιτρέποντας τη διέλευση νερού από τον αυλό στον διάμεσο χώρο του μυελού του νεφρού. Η σύνθεση και έκφραση AQP2 εξαρτάται από την βασοπρεσσίνη (AVP)- ορμόνη εννέα αμινοξέων που παράγεται στον υπεροπτικό και παρακοιλιακό πυρήνα του υποθαλάμου και φτάνει με τις νευρικές απολήξεις στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης. Πάνω από ένα ωσμωτικό όριο, η συγκέντρωση AVP στο πλάσμα αυξάνει γραμμικά με την ωσμωτικότητα . Η AVP παραγωγή και έκλυση συνδέεται με την ωσμωτικότητα μέσω ωσμο-αισθητηριακών διαύλων στους πυρήνες του υποθαλάμου. Κεντρικοί ωσμω-αισθητήρες υπάρχουν σε εγκεφαλικά κύτταρα στις κοιλίες, που εκφράζουν TRPV-1 (stretch-sensitive channel) και πυροδοτούν αντίδραση όταν αλλάζει ο όγκος των κυττάρων λόγω αλλαγής της εξωκυτταρικής ωσμωτικότητας. Επίσης υπάρχουν περιφερικοί ωσμω-αισθητήρες στην πυλαία κυκλοφορία
Η παραγωγή βασοπρεσσίνης επηρεάζεται και από μη ωσμωτικά ερεθίσματα όπως stress, ναυτία, χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά. Υποδοχείς ευαίσθητοι στον όγκο και την πίεση ,στην φλεβική και αρτηριακή κυκλοφορία πυροδοτούν την παραγωγή AVP σε υπόταση/υπο-ογκαιμία (μειωμένη νεφρική απέκκριση ελεύθερου ύδατος). Με τη μείωση της πίεσης μειώνεται το ωσμωτικό όριο παραγωγής AVP και αυξάνεται η ευαισθησία των AVP-ωσμωτικών μηχανισμών. Έτσι η υπόταση/υπο-ογκαιμία μπορεί να προκαλέσουν έκλυση AVP σε ωσμωτικό όριο χαμηλότερο από το φυσιολογικό κατώτατο όριο παραγωγής και δράσης της ορμόνης. Αυτός ο μηχανισμός διατηρεί την παραγωγή συμπυκνωμένων ούρων, ακόμα και όταν η ωσμωτικότητα του πλάσματος είναι σημαντικά χαμηλότερη του φυσιολογικού. Το αποτέλεσμα είναι αυξημέμος όγκος και υπονατριαιμία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου