Η λιποτοξικότητα οδηγεί στην ανάπτυξη προοδευτικής ηπατικής φλεγμονής και ίνωσης σε ασθενείς με μη ακλοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (nonalcoholic fatty liver disease (NAFLD) προκαλώντας μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (nonalcoholic steatohepatitis (NASH) και εξέλιξη σε κίρρωση και ηπατοκυτταρικό καρκίνο. Και ενώ οι μηχανισμοί παραμένουν ασαφείς, πολλά στοιχεία δείχνουν ότι η ηπατική ελεύθερη χοληστερόλη είναι σημαντικό λιποτοξικό μόριο
NAFLD: χρόνια ασθένεια, υπερβολική εναπόθεση λιπιδίων, σταγονίδια λίπους μέσα στα ηπατοκύτταρα, απουσία αλκοόλ, ιογενών ή άλλων νοσημάτων ήπατος. Επηρεάζει 15-46% των ενηλίκων, πολύ συχνή λόγω παχυσαρκίας και των επιπλοκών της (διαβήτης, αντίσταση στην ινσουλίνη) που είναι οι κύριοι παράγοντες ανάπτυξης NAFLD. Είναι η τρίτη πιό συχνή αιτία κίρρωσης μετά από την ηπατίτιδα C (HCV) και την αλκοολική ηπατοπάθεια
Οι περισσότεροι ασθενείς με λιπώδες ήπαρ έχουν απλή στεάτωση, απουσία φλεγμονής και ίνωσης, με καλοήθη κλινική πορεία και μικρή πιθανότητα ανάπτυξης κίρρωσης. Ένα 10-30% κάνουν στεατοηπατίτιδα με ποικίλλου βαθμού φλεγμονή και ίνωση. Γιατί κάποιοι ασθενείς έχουν απλή στεάτωση και άλλοι προοδευτική στεατοηπατίτιδα είναι ένα από τα θεμελιώδη και αναπάντητα ερωτήματα της ηπατολογίας
Χοληστερόλη και στεατοηπατίτιδα
Ένας μεγάλος αριθμός γεννετικών (φυλή, φύλο, γεννετικοί πολυμορφισμοί) και περιβαλλοντικών παραγόντων (τρόπος ζωής, διατροφή) διαμορφώνουν τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου, που έχει συσχετισθεί με τη στεατοηπατίτιδα. Ωστόσο υπάρχει και η πιθανότητα σε υποομάδα ασθενών να είναι ένα το κυρίαρχο αίτιο π.χ. η ηπατική χοληστερόλη ενώ οι λοιποί παράγοντες δρουν υποστηρικτικά (τροποποιούν την έκφραση και εξέλιξη της νόσου)
Λιποτοξικότητα
Είναι συσσώρευση λιπιδίων μέσα στα ηπατικά κύτταρα που προκαλεί άμεση τοξικότητα (έναρξη φλεγμονής και ίνωσης). Η στεάτωση είναι απλή αποθήκευση. Η στεατοηπατίτιδα είναι έκθεση του ήπατος σε λιποτοξικό λιπίδιο. Κάποιες μελέτες υποστηρίζουν ότι τα τριγλυκερίδια είναι εν δυνάμει λιποτοξικά. Αντίθετα τα ω-3 λιπαρά έχουν ευεργετική επίδραση και μειώνουν τη λιποτοξικότητα
Δυνητικά λιποτοξικά μόρια είναι η χοληστερόλη, τα ελεύθερα λιπαρά οξέα, η διακυλογλυκερόλη και τα κεραμίδια που μπορεί να δράσουν στα ηπατικά, στα μακροφάγα και στα αστεροειδή κύτταρα (υπεύθυνα για την ηπατική ίνωση) καθώς και τα ενδοθηλιακά κύτταρα. Επίσης αυτά τα λιπίδια φαίνεται ότι επηρεάζουν τη λειτουργία μιτοχονδρίων, ενδοπλασματικού δικτύου, τη σηματοδότηση της ινσουλίνης, επάγουν την απόπτωση και διαταράσουν τη λειτουργία της μεμβράνης
Τα σταγονίδια λίπους αποτελούνται από έναν πυρήνα συνήθως τριγλυκεριδίων, με εστέρες χοληστερόλης και μια μονοστιβάδα φωσφολιπιδίων όπου υπάρχουν αρκετές πρωτείνες (perilipin family members). Θεωρούνται ενδοκυττάρια οργανίδια με σημαντικό ρόλο στην ομοιόσταση του κυττάρου και ποικίλλες αλληλεπιδράσεις κυρίως με τα μιτοχόνδρια και το ενδοπλασματικό δίκτυο. Όλα τα κύτταρα έχουν σταγονίδια λίπους, ωστόσο τα ηπατικά και τα λιποκύτταρα συσσωρεύουν πολλά και μεγάλα σταγονίδια σαν απάντηση σε υπερφαγία και άλλες μεταβολικές διαταραχές. Η μεμβράνη των σταγονιδίων περιέχει ελεύθερη χοληστερόλη η οποία επηρεάζει τις ιδιότητες της μεμβράνης, το μέγεθος των σταγονιδίων και τη σύντηξη μεταξύ τους. Επίσης υπάρχουν διαφορετικοί υποπληθυσμοί σταγονιδίων με διαφορετικό περιεχόμενο και διαφορετικές πρωτείνες στην επιφάνεια οι οποίες ρυθμίζουν και το λιπίδιο που έχει πρόσβαση μέσα στο σταγονίδιο
NAFLD: χρόνια ασθένεια, υπερβολική εναπόθεση λιπιδίων, σταγονίδια λίπους μέσα στα ηπατοκύτταρα, απουσία αλκοόλ, ιογενών ή άλλων νοσημάτων ήπατος. Επηρεάζει 15-46% των ενηλίκων, πολύ συχνή λόγω παχυσαρκίας και των επιπλοκών της (διαβήτης, αντίσταση στην ινσουλίνη) που είναι οι κύριοι παράγοντες ανάπτυξης NAFLD. Είναι η τρίτη πιό συχνή αιτία κίρρωσης μετά από την ηπατίτιδα C (HCV) και την αλκοολική ηπατοπάθεια
Οι περισσότεροι ασθενείς με λιπώδες ήπαρ έχουν απλή στεάτωση, απουσία φλεγμονής και ίνωσης, με καλοήθη κλινική πορεία και μικρή πιθανότητα ανάπτυξης κίρρωσης. Ένα 10-30% κάνουν στεατοηπατίτιδα με ποικίλλου βαθμού φλεγμονή και ίνωση. Γιατί κάποιοι ασθενείς έχουν απλή στεάτωση και άλλοι προοδευτική στεατοηπατίτιδα είναι ένα από τα θεμελιώδη και αναπάντητα ερωτήματα της ηπατολογίας
Χοληστερόλη και στεατοηπατίτιδα
Ένας μεγάλος αριθμός γεννετικών (φυλή, φύλο, γεννετικοί πολυμορφισμοί) και περιβαλλοντικών παραγόντων (τρόπος ζωής, διατροφή) διαμορφώνουν τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου, που έχει συσχετισθεί με τη στεατοηπατίτιδα. Ωστόσο υπάρχει και η πιθανότητα σε υποομάδα ασθενών να είναι ένα το κυρίαρχο αίτιο π.χ. η ηπατική χοληστερόλη ενώ οι λοιποί παράγοντες δρουν υποστηρικτικά (τροποποιούν την έκφραση και εξέλιξη της νόσου)
Λιποτοξικότητα
Είναι συσσώρευση λιπιδίων μέσα στα ηπατικά κύτταρα που προκαλεί άμεση τοξικότητα (έναρξη φλεγμονής και ίνωσης). Η στεάτωση είναι απλή αποθήκευση. Η στεατοηπατίτιδα είναι έκθεση του ήπατος σε λιποτοξικό λιπίδιο. Κάποιες μελέτες υποστηρίζουν ότι τα τριγλυκερίδια είναι εν δυνάμει λιποτοξικά. Αντίθετα τα ω-3 λιπαρά έχουν ευεργετική επίδραση και μειώνουν τη λιποτοξικότητα
Δυνητικά λιποτοξικά μόρια είναι η χοληστερόλη, τα ελεύθερα λιπαρά οξέα, η διακυλογλυκερόλη και τα κεραμίδια που μπορεί να δράσουν στα ηπατικά, στα μακροφάγα και στα αστεροειδή κύτταρα (υπεύθυνα για την ηπατική ίνωση) καθώς και τα ενδοθηλιακά κύτταρα. Επίσης αυτά τα λιπίδια φαίνεται ότι επηρεάζουν τη λειτουργία μιτοχονδρίων, ενδοπλασματικού δικτύου, τη σηματοδότηση της ινσουλίνης, επάγουν την απόπτωση και διαταράσουν τη λειτουργία της μεμβράνης
Τα σταγονίδια λίπους αποτελούνται από έναν πυρήνα συνήθως τριγλυκεριδίων, με εστέρες χοληστερόλης και μια μονοστιβάδα φωσφολιπιδίων όπου υπάρχουν αρκετές πρωτείνες (perilipin family members). Θεωρούνται ενδοκυττάρια οργανίδια με σημαντικό ρόλο στην ομοιόσταση του κυττάρου και ποικίλλες αλληλεπιδράσεις κυρίως με τα μιτοχόνδρια και το ενδοπλασματικό δίκτυο. Όλα τα κύτταρα έχουν σταγονίδια λίπους, ωστόσο τα ηπατικά και τα λιποκύτταρα συσσωρεύουν πολλά και μεγάλα σταγονίδια σαν απάντηση σε υπερφαγία και άλλες μεταβολικές διαταραχές. Η μεμβράνη των σταγονιδίων περιέχει ελεύθερη χοληστερόλη η οποία επηρεάζει τις ιδιότητες της μεμβράνης, το μέγεθος των σταγονιδίων και τη σύντηξη μεταξύ τους. Επίσης υπάρχουν διαφορετικοί υποπληθυσμοί σταγονιδίων με διαφορετικό περιεχόμενο και διαφορετικές πρωτείνες στην επιφάνεια οι οποίες ρυθμίζουν και το λιπίδιο που έχει πρόσβαση μέσα στο σταγονίδιο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου