Παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση
Ανάστημα και παχυσαρκία
Σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση, το ψηλό ανάστημα και το χαμηλό βάρος θεωρούνται παράγοντες κινδύνου για ορισμένα είδη καταγμάτων. Η παχυσαρκία θεωρείται προστατευτική απέναντι στην ευθραυστότητα, λόγω μεγαλύτερης μηχανικής φόρτωσης των οστών, αλλά και απορρόφησης των κραδασμών σε περίπτωση πτώσης. Βέβαια από μελέτη σε 46.000 γυναίκες φαίνεται ότι τελικά αυτό που διαφέρει είναι το σημείο του κατάγματος (στους παχύσαρκους υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων βραχιονίου). Οι μηχανισμοί που διέπουν αυτές τις διαφορές δεν είναι πλήρως κατανοητοί αλλά αφορούν το μέγεθος και την κατεύθυνση της φόρτισης και τη διάχυση δυνάμεων από το λιπώδη ιστό κατά την πτώση
Κληρονομικότητα
Είναι σημαντική συνιστώσα και ο κίνδυνος κατάγματος είναι υψηλότερος σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης. Μελέτες σε οικογένειες και διδύμους δείχνουν ότι μεγάλο ποσοστό της διακύμανσης της οστικής πυκνότητας είναι κληρονομική. Ωστόσο μπορεί να επηρεάζουν και ενδομήτριοι και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η παρατηρούμενη αλληλεπίδραση μεταξύ του γονότυπου του υποδοχέα της βιτ. D, βάρους γέννησης και BMD σπονδυλικής στήλης
Φάρμακα
Η έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή μπορεί να οδηγήσει σε μια από τις πιό κοινές μορφές δευτερογενούς οστεοπόρωσης. Είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος για σπονδυλικά κατάγματα, ακόμα και με χαμηλές δόσεις φαρμάκου (<2.5 mg/day). Η συνεχής χορήγηση είναι πλέον επιβαρυντική και τα ποσοστά αυξάνονται δραματικά τους πρώτους 3 μήνες θεραπείας και στη συνέχεια παραμένουν σταθερά. Η παύση της θεραπείας σημαίνει ταχεία αναστροφή του κινδύνου, ακόμα κι αν έχουν χρησιμοποιηθεί > 6 μήνες. Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες φαρμάκων που σχετίζονται με οστεοπόρωση όπως οι θειαζολιδινεδιόνες, τα αντικαταθλιπτικά και τα αντιεπιληπτικά φάρμακα
Συν-νοσηρότητα
Καρδιαγγειακή νόσος, άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ΑΕΕ, φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, νόσος Parkinson, πολλαπλή σκλήρυνση και ΣΔ 1 συνδέονται με αυξημένη συχνότητα καταγμάτων. Το αίτιο πολυπαραγοντικό: χρόνια χρήση στεροειδών, ήπια χρόνια φλεγμονή, το βάρος, η κακή κινητικότητα, οι συχνές πτώσεις
Κάπνισμα και αλκοόλ
Αυξημένη πιθανότητα κατάγματος και σε άτομα με παλαιότερο ιστορικό καπνίσματος, αλλά και με υψηλή κατανάλωση αλκοόλ
Ανάστημα και παχυσαρκία
Σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση, το ψηλό ανάστημα και το χαμηλό βάρος θεωρούνται παράγοντες κινδύνου για ορισμένα είδη καταγμάτων. Η παχυσαρκία θεωρείται προστατευτική απέναντι στην ευθραυστότητα, λόγω μεγαλύτερης μηχανικής φόρτωσης των οστών, αλλά και απορρόφησης των κραδασμών σε περίπτωση πτώσης. Βέβαια από μελέτη σε 46.000 γυναίκες φαίνεται ότι τελικά αυτό που διαφέρει είναι το σημείο του κατάγματος (στους παχύσαρκους υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων βραχιονίου). Οι μηχανισμοί που διέπουν αυτές τις διαφορές δεν είναι πλήρως κατανοητοί αλλά αφορούν το μέγεθος και την κατεύθυνση της φόρτισης και τη διάχυση δυνάμεων από το λιπώδη ιστό κατά την πτώση
Κληρονομικότητα
Είναι σημαντική συνιστώσα και ο κίνδυνος κατάγματος είναι υψηλότερος σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης. Μελέτες σε οικογένειες και διδύμους δείχνουν ότι μεγάλο ποσοστό της διακύμανσης της οστικής πυκνότητας είναι κληρονομική. Ωστόσο μπορεί να επηρεάζουν και ενδομήτριοι και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η παρατηρούμενη αλληλεπίδραση μεταξύ του γονότυπου του υποδοχέα της βιτ. D, βάρους γέννησης και BMD σπονδυλικής στήλης
Φάρμακα
Η έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή μπορεί να οδηγήσει σε μια από τις πιό κοινές μορφές δευτερογενούς οστεοπόρωσης. Είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος για σπονδυλικά κατάγματα, ακόμα και με χαμηλές δόσεις φαρμάκου (<2.5 mg/day). Η συνεχής χορήγηση είναι πλέον επιβαρυντική και τα ποσοστά αυξάνονται δραματικά τους πρώτους 3 μήνες θεραπείας και στη συνέχεια παραμένουν σταθερά. Η παύση της θεραπείας σημαίνει ταχεία αναστροφή του κινδύνου, ακόμα κι αν έχουν χρησιμοποιηθεί > 6 μήνες. Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες φαρμάκων που σχετίζονται με οστεοπόρωση όπως οι θειαζολιδινεδιόνες, τα αντικαταθλιπτικά και τα αντιεπιληπτικά φάρμακα
Συν-νοσηρότητα
Καρδιαγγειακή νόσος, άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ΑΕΕ, φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, νόσος Parkinson, πολλαπλή σκλήρυνση και ΣΔ 1 συνδέονται με αυξημένη συχνότητα καταγμάτων. Το αίτιο πολυπαραγοντικό: χρόνια χρήση στεροειδών, ήπια χρόνια φλεγμονή, το βάρος, η κακή κινητικότητα, οι συχνές πτώσεις
Κάπνισμα και αλκοόλ
Αυξημένη πιθανότητα κατάγματος και σε άτομα με παλαιότερο ιστορικό καπνίσματος, αλλά και με υψηλή κατανάλωση αλκοόλ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου