Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2015

Κληρονιμικές μορφές υπέρτασης λόγω αλατοκορτικοειδών (2)

Κληρονομικές μορφές πρωτοπαθούς υπεραλδοστερονισμού
Μελέτες έχουν δείξει ότι η αλδοστερόνη, η ρενίνη και η μεταξύ τους αναλογία (aldosterone
to renin ratio-ARR) σχετίζονται με αυξημένη αρτηριακή πίεση. Η αυτόνομη παραγωγή αλδοστερόνης οδηγεί σε πρωτοπαθή υπεραλδοστερονισμό (ΡΑ), την πιό συχνή αιτία δευτεροπεθούς υπέρτασης. Η συχνότητα του μεταξύ των υπερτασικών ασθενών είναι περίπου 10%, και σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση περίπου 20%. Ο ΡΑ σημαίνει καταστολή του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης και συχνά υποκαλιαιμία. Οι δύο κύριες μορφές είναι ετερόπλευρο αδένωμα που παράγει αλδοστερόνη (aldosterone producing adenoma -APA) και άμφω υπερπλασία επινεφριδίων (bilateral adrenal hyperplasia-BAH). Στην πλειοψηφία τους είναι σποραδικές περιπτώσεις, αλλά 1-5% παρουσιάζουν οικογενή κατανομή. Έχουν περιγραφεί τρεις κληρονομικές μορφές: ο οικογενής υπεραλδοστερονισμός τύπου Ι (FH-Ι), τύπου II (FH-II), και του τύπου III (FH-III).
FH-Ι
Κληρονομείται με αυτοσωματικό επικρατούντα χαρακτήρα. Χαρακτηρίζεται από σοβαρή υπέρταση που εκδηλώνεται νωρίς και ανταποκρίνεται σε θεραπεία με δεξαμεθαζόνη . Είναι συνήθως άμφω υπερπλασία , η σύνθεση της αλδοστερόνης ρυθμίζεται από την ACTH και ακολουθεί τον κιρκάδιο ρυθμό της κορτιζόλης. Σε ενήλικες με υπέρταση είναι το 0.5-1% του ΡΑ με ίση συχνότητα στα δύο φύλα. Ο βαθμός υπέρτασης διαφέρει , όμως συνδέεται με υψηλή νοσηρότητα και θνητότητα σε νεαρή ηλικία. Πιθανοί δείκτες: υπέρταση πριν την ηλικία των 20 ετών, οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης, εγκεφαλική αιμορραγία πριν την ηλικία των 50 ετών, ανθεκτική υπέρταση και υποκαλιαιαμία. Η διάγνωση γινεται με γενετικό έλεγχο (CYP11B1/CYP11B2 gene)
Η θεραπεία γίνεται με γλυκοκορτικοειδή που καταστέλουν την έκκριση ACTH, στη μικρότερη δυνατή δόση που ρυθμίζει την πίεση και το κάλιο (δεξαμεθαζόνη 0.125-0.250 mg/d ή πρεδνιζόνη 2.5-5 mg/d). Αν η ρύθμιση δεν είναι ικανοποιητική συμπληρώνουμε με ανταγωνιστή αλδοστερόνης (επλερενόνη ή σπειρονολακτόνη). Η επλερενόνη χρησιμοπειείται στα παιδιά για να αποφύγουμε τη δράση των κορτικοειδών στην ανάπτυξη και την αντι/ανδρογόνα δράση της σπειρονολακτόνης. Πριν την έναρξη της υπέρτασης οι φορείς εμφανίζουν αυξημένο πάχος αρ κοιλίας και διαστολική δυσλειτουργία και ίσως χρειάζονται αγωγή με δεξαμεθαζόνη πριν την εμφάνιση υπέρτασης
FH-II
Αυτοσωματικό, επικρατόν, σε 1.2-6% των ενηλίκων με ΡΑ. Είναι κλινικά και βιοχημικά διακριτό από σποραδικό ΡΑ και η διάγνωση επιβεβαιώνεται μόνο εάν υπάρχει και άλλο μέλος της οικογένειας που έχει επηρεαστεί. Η γενετική βλάβη είναι άγνωστη. Δεν ανταποκρίνεται στα γλυκοκορτικοειδή
FH-III
Σοβαρή ανθεκτική υπέρταση και υποκαλιαιμία με πολύ υψηλά επίπεδα αλδοστερόνης που δεν αντιμετωπίζεται με δεξαμεθαζόνη. Έχει ταυτοποιηθεί μετάλλαξη στο KCNJ5 γονίδιο η οποία φαίνεται ότι προκαλεί εισροή νατρίου στο κύτταρο και εκπόλωση της μεμβράνης του με αποτέλεσμα ενεργοποίηση των διαύλων ασβεστίου και σύνθεση στεροειδογενετικών ενζύμων και αυξημένη παραγωγή αλδοστερόνης. Μπορεί με επιτυχία να αντιμετωπιστεί με σπειρονολακτόνη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου