Η υποκατάσταση με γλυκοκορτικοειδή σε ασθενείς με επινεφριδιακή ανεπάρκεια είτε πρωτοπαθή (Addison) είτε δευτεροπαθή (υπό/υποφυσισμός) έχει καθιερωθεί εδώ και 50 χρόνια. Η τυπική θεραπευτική αγωγή σημαίνει 2-3 φορές την ημέρα γλυκοκορτικοειδή και κυρίως υδροκορτιζόνη
Στοιχεία από τα τελευταία 10-15 χρόνια δείχνουν ότι η νοσηρότητα παραμένει υψηλή και το προσδόκιμο ζωής μειώνεται. Αυτό οφείλεται και στην αυξημένη έκθεση σε κορτιζόλη και στην ανεπαρκή κάλυψη στη διάρκεια λοιμώξεων η stress. Aυτό σημαίνει ότι η αγωγή δεν μπορεί να αναπαράγει τον φυσιολογικό κιρκάδιο ρυθμό της έκλυσης κορτιζόλης, και δεν μπορούμε να εξατομικεύσουμε την θεραπεία βάσει της ιδιαιτερότητας του κάθε ασθενούς
Ο όρος Addison έχει εισαχθεί το 1849 από τον Dr Thomas Addison που σημείωσε μία εξαιρετικής βαρύτητας αναιμία που οφείλεται σε υπερνεφρικές κάψουλες. Πριν τη χρήση των συνθετικών γλυκοκορτικοειδών η νόσος είχε 2ετή θνησιμότητα >80% (και συνολική στα 5 χρόνια)
Ένα συνθετικό αλατοκορτικοειδές, η οξική δεσοξυκορτικοστερόνη, χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά το 1938, αλλά η επανάσταση ήταν η υδροκορτιζόνη 10 χρόνια μετά
Προηγούμενες μελέτες με ραδιοϊσότοπα για μέτρηση παραγωγής κορτιζόλης σε ανθρώπους οδήγησαν σε μία μέση ημερήσια δόση 30 mg σαν θεραπεία σε επινεδριδική ανεπάρκεια. Πρόσφατες μελέτες με σταθερά ισότοπα έδειξαν σε υγιείς ανθρώπους μέση ημερήσια παραγωγή 10–20 mg. Η υδροκορτιζόνη χορηγείται σε 2-3 ημερήσιες δόσεις που όμως δεν μιμούνται τον φυσιολογικό κιρκάδιο ρυθμό
Πρωτοπαθής ανεπάρκεια επινεφριδίων
Σε αναδρομικές μελέτες ο κίνδυνος θανάτου ήταν διπλάσιος σε ασθενείς με πρωτοπαθή βλάβη που έπαιρναν υποκατάσταση. Τα κύρια αίτια θανάτου ήταν καρδιαγγειακά συμβάματα, κακοήθεια και λοίμωξη. Η θνητότητα ήταν υψηλότερη σε ασθενείς που έπαιρναν υποκατάσταση από παιδική ηλικία και όσους είχαν πολυενδροκρινικό σύνδρομο τύπου 1 (APS 1-καντιντίαση-υποπαραθυρεοειδισμό-Addison). Το προσδόκιμο ζωής μειώθηκε σε γυναίκες κατά 2-3 χρόνια και σε άνδρες κατά 2-11 χρόνια
Δευτεροπαθής ανεπάρκεια επινεφριδίων
Η θνητότητα είναι υψηλότερη . Σε 86 ασθενείς που κατέληξαν από μολυσματική νόσο οι 71 (82.6%) είχαν ανεπάρκεια ACTH και έπαιρναν υποκατάσταση. Σημαντική αιτία θανάτου η επινεφριδική κρίση σαν απάντηση σε οξύ stress και συνοδά νοσήματα. Αυτό δείχνει τη σημασία της έγκαιρης παρέμβασης. Επιπλέον σε ασθενείς υπό θεραπεία για μεγαλακρία, αυτοί με ανεπάρκεια ACTH είχαν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου όταν έπαιρναν υδροκορτιζόνη 25 mg/ημέρα σε σχέση με αυτούς που έπαιρναν μικρότερη δόση
Στοιχεία από τα τελευταία 10-15 χρόνια δείχνουν ότι η νοσηρότητα παραμένει υψηλή και το προσδόκιμο ζωής μειώνεται. Αυτό οφείλεται και στην αυξημένη έκθεση σε κορτιζόλη και στην ανεπαρκή κάλυψη στη διάρκεια λοιμώξεων η stress. Aυτό σημαίνει ότι η αγωγή δεν μπορεί να αναπαράγει τον φυσιολογικό κιρκάδιο ρυθμό της έκλυσης κορτιζόλης, και δεν μπορούμε να εξατομικεύσουμε την θεραπεία βάσει της ιδιαιτερότητας του κάθε ασθενούς
Ο όρος Addison έχει εισαχθεί το 1849 από τον Dr Thomas Addison που σημείωσε μία εξαιρετικής βαρύτητας αναιμία που οφείλεται σε υπερνεφρικές κάψουλες. Πριν τη χρήση των συνθετικών γλυκοκορτικοειδών η νόσος είχε 2ετή θνησιμότητα >80% (και συνολική στα 5 χρόνια)
Ένα συνθετικό αλατοκορτικοειδές, η οξική δεσοξυκορτικοστερόνη, χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά το 1938, αλλά η επανάσταση ήταν η υδροκορτιζόνη 10 χρόνια μετά
Προηγούμενες μελέτες με ραδιοϊσότοπα για μέτρηση παραγωγής κορτιζόλης σε ανθρώπους οδήγησαν σε μία μέση ημερήσια δόση 30 mg σαν θεραπεία σε επινεδριδική ανεπάρκεια. Πρόσφατες μελέτες με σταθερά ισότοπα έδειξαν σε υγιείς ανθρώπους μέση ημερήσια παραγωγή 10–20 mg. Η υδροκορτιζόνη χορηγείται σε 2-3 ημερήσιες δόσεις που όμως δεν μιμούνται τον φυσιολογικό κιρκάδιο ρυθμό
Πρωτοπαθής ανεπάρκεια επινεφριδίων
Σε αναδρομικές μελέτες ο κίνδυνος θανάτου ήταν διπλάσιος σε ασθενείς με πρωτοπαθή βλάβη που έπαιρναν υποκατάσταση. Τα κύρια αίτια θανάτου ήταν καρδιαγγειακά συμβάματα, κακοήθεια και λοίμωξη. Η θνητότητα ήταν υψηλότερη σε ασθενείς που έπαιρναν υποκατάσταση από παιδική ηλικία και όσους είχαν πολυενδροκρινικό σύνδρομο τύπου 1 (APS 1-καντιντίαση-υποπαραθυρεοειδισμό-Addison). Το προσδόκιμο ζωής μειώθηκε σε γυναίκες κατά 2-3 χρόνια και σε άνδρες κατά 2-11 χρόνια
Δευτεροπαθής ανεπάρκεια επινεφριδίων
Η θνητότητα είναι υψηλότερη . Σε 86 ασθενείς που κατέληξαν από μολυσματική νόσο οι 71 (82.6%) είχαν ανεπάρκεια ACTH και έπαιρναν υποκατάσταση. Σημαντική αιτία θανάτου η επινεφριδική κρίση σαν απάντηση σε οξύ stress και συνοδά νοσήματα. Αυτό δείχνει τη σημασία της έγκαιρης παρέμβασης. Επιπλέον σε ασθενείς υπό θεραπεία για μεγαλακρία, αυτοί με ανεπάρκεια ACTH είχαν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου όταν έπαιρναν υδροκορτιζόνη 25 mg/ημέρα σε σχέση με αυτούς που έπαιρναν μικρότερη δόση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου