Μονογονιδιακές μορφές παχυσαρκίας
Έγιναν μελέτες σε οικογένειες παχυσάρκων. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες ανακαλύφθηκαν μεταλλάξεις με αυτοσωματικό υπολλειπόμενο χαρακτήρα στα γονίδια λεπτίνης-μελανοκορτίνης που έδειξαν ότι οδηγούν σε παχυσαρκία. Οι μεταλλάξεις είναι σπάνιες και οδηγούν σε συγκεκριμένα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά, μειωμένη γονιμότητα, ανεπάρκεια επινεφριδίων, ανοσο/ανεπάρκεια και κόκκινο χρώμα μαλλιών. Η θεραπεία με λεπτίνη σε άτομα με κληρονομική της ανεπάρκεια προκαλεί απώλεια βάρους και μεταβάλλει την συπεριφορά όσον αφορά την πρόσληψη τροφής
Είναι η μόνη γενετική μορφή παχυσαρκίας που είναι θεραπεύσιμη φαρμακολογικά
Τα άτομα με μετάλλαξη του υποδοχέα της λεπτίνης έχουν ίδιο φαινότυπο αλλά δεν επωφελούνται από την αγωγή
Πρόσφατα έχουν περιγραφεί περισσότερες από 160 μεταλλάξεις του υποδοχέα -4 της μελανοκορτίνης (MC4R). Αυτές οι μεταλλάξεις εμφανίζονται σε 2-6% των εξαιρετικά παχύσαρκων παδιών και εφήβων και σε 1-2 % των ενηλίκων. Σε αυτές της περιπτώσεις η melanocyte-stimulating hormone (a-MSH) δεν είναι σε θέση να προκαλέσει αίσθημα κορεσμού. Επιπλέον μειώνεται η κατανάλωση ενέργειας και τα άτομα αυτά παρουσιάζουν υπερινσουλιναιμία, γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης και υψηλότερη οστική πυκνότητα
Πολυγονιδιακές μορφές παχυσαρκίας
Οι πολυγονιδιακές μεταλλάξεις έχουν μικρό τελικό αποτέλεσμα. Η συχνότητα μετάλλαξης είναι αυξημένη σε παχύσαρκα άτομα . Μελετήθηκε και πάλι το πιο σχετικό γονίδιο γαι την παχυσαρκία , το MC4R. Εκτός από τις ''μεταλλάξεις παχυσαρκίας'' που αναφέρθηκαν ανωτέρω βρέθηκαν δύο πολυγονιδιακές παραλλαγές για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Τα αλλήλια Val103Ile και Ile251Leu σχετίζονται με μείωση σωματικού βάρους και βρέθηκαν ετεροζυγώτες από διαφορετικούς πληθυσμούς σε ποσοστό 2-9%. Μετά από μελέτες των τελευταίων ετών >50 παραλλαγές είναι γνωστές
Το πολυγονιδιακό FTO (fat mass and obesity associated gene)
Το FTO-Α αλλήλιο συνδέεται με αύξημένο κίνδυνο ανάπτυξης παχυσαρκίας κατά 31%. Η επίδραση του είναι εμφανής από την ηλικία των 3 ετών. Το FTO επηρεάζει μεταγευματικές νευρο/ορμονικές απαντήσεις σε οπτική επαφή με το φαγητό. Φαίνεται ότι το FTO κωδικοποιεί την Fe(II)- and 2-oxoglutarate-dependent dioxygenase. Απώλεια του FTO σε ποντίκια οδηγεί σε καθυστέρηση ανάπτυξης και σημαντική μείωση λιπώδους και άλιπης μάζας σώματος. Υπερέκφραση του οδηγεί σε αύξηση σωματικού βάρους
Πρακτικά
Γονιδιακή ανάλυση μπορεί να είναι χρήσιμη σε εξαιρετικά παχύσαρκους ασθενείς
Θα πρέπει να ελέγχονται μονογονιδιακές και πολυγονιδιακές παραλλαγές
Άμεση θεραπεία είναι προς το παρόν διαθέσιμη μόνο στα άτομα με ανεπάρκεια λεπτίνης
Research agenda
Λειτουργικές μελέτες στα ''γονίδια παχυσαρκίας'' θα βοηθήσουν στην κατανόηση των βιολογικών μηχανισμών για την ρύθμιση του σωματικού βάρους
Νέες τεχνικές π.χ. next generation sequencing θα εντοπίσουν επιπρόσθετους γονιδιακούς μηχανισμούς
Έγιναν μελέτες σε οικογένειες παχυσάρκων. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες ανακαλύφθηκαν μεταλλάξεις με αυτοσωματικό υπολλειπόμενο χαρακτήρα στα γονίδια λεπτίνης-μελανοκορτίνης που έδειξαν ότι οδηγούν σε παχυσαρκία. Οι μεταλλάξεις είναι σπάνιες και οδηγούν σε συγκεκριμένα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά, μειωμένη γονιμότητα, ανεπάρκεια επινεφριδίων, ανοσο/ανεπάρκεια και κόκκινο χρώμα μαλλιών. Η θεραπεία με λεπτίνη σε άτομα με κληρονομική της ανεπάρκεια προκαλεί απώλεια βάρους και μεταβάλλει την συπεριφορά όσον αφορά την πρόσληψη τροφής
Είναι η μόνη γενετική μορφή παχυσαρκίας που είναι θεραπεύσιμη φαρμακολογικά
Τα άτομα με μετάλλαξη του υποδοχέα της λεπτίνης έχουν ίδιο φαινότυπο αλλά δεν επωφελούνται από την αγωγή
Πρόσφατα έχουν περιγραφεί περισσότερες από 160 μεταλλάξεις του υποδοχέα -4 της μελανοκορτίνης (MC4R). Αυτές οι μεταλλάξεις εμφανίζονται σε 2-6% των εξαιρετικά παχύσαρκων παδιών και εφήβων και σε 1-2 % των ενηλίκων. Σε αυτές της περιπτώσεις η melanocyte-stimulating hormone (a-MSH) δεν είναι σε θέση να προκαλέσει αίσθημα κορεσμού. Επιπλέον μειώνεται η κατανάλωση ενέργειας και τα άτομα αυτά παρουσιάζουν υπερινσουλιναιμία, γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης και υψηλότερη οστική πυκνότητα
Πολυγονιδιακές μορφές παχυσαρκίας
Οι πολυγονιδιακές μεταλλάξεις έχουν μικρό τελικό αποτέλεσμα. Η συχνότητα μετάλλαξης είναι αυξημένη σε παχύσαρκα άτομα . Μελετήθηκε και πάλι το πιο σχετικό γονίδιο γαι την παχυσαρκία , το MC4R. Εκτός από τις ''μεταλλάξεις παχυσαρκίας'' που αναφέρθηκαν ανωτέρω βρέθηκαν δύο πολυγονιδιακές παραλλαγές για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Τα αλλήλια Val103Ile και Ile251Leu σχετίζονται με μείωση σωματικού βάρους και βρέθηκαν ετεροζυγώτες από διαφορετικούς πληθυσμούς σε ποσοστό 2-9%. Μετά από μελέτες των τελευταίων ετών >50 παραλλαγές είναι γνωστές
Το πολυγονιδιακό FTO (fat mass and obesity associated gene)
Το FTO-Α αλλήλιο συνδέεται με αύξημένο κίνδυνο ανάπτυξης παχυσαρκίας κατά 31%. Η επίδραση του είναι εμφανής από την ηλικία των 3 ετών. Το FTO επηρεάζει μεταγευματικές νευρο/ορμονικές απαντήσεις σε οπτική επαφή με το φαγητό. Φαίνεται ότι το FTO κωδικοποιεί την Fe(II)- and 2-oxoglutarate-dependent dioxygenase. Απώλεια του FTO σε ποντίκια οδηγεί σε καθυστέρηση ανάπτυξης και σημαντική μείωση λιπώδους και άλιπης μάζας σώματος. Υπερέκφραση του οδηγεί σε αύξηση σωματικού βάρους
Πρακτικά
Γονιδιακή ανάλυση μπορεί να είναι χρήσιμη σε εξαιρετικά παχύσαρκους ασθενείς
Θα πρέπει να ελέγχονται μονογονιδιακές και πολυγονιδιακές παραλλαγές
Άμεση θεραπεία είναι προς το παρόν διαθέσιμη μόνο στα άτομα με ανεπάρκεια λεπτίνης
Research agenda
Λειτουργικές μελέτες στα ''γονίδια παχυσαρκίας'' θα βοηθήσουν στην κατανόηση των βιολογικών μηχανισμών για την ρύθμιση του σωματικού βάρους
Νέες τεχνικές π.χ. next generation sequencing θα εντοπίσουν επιπρόσθετους γονιδιακούς μηχανισμούς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου