Η καρδιαγγειακή νόσος είναι η κύρια αιτία θανάτου σε ενήλικες με σακχαρώδη διαβήτη. Η αγγειακή νόσος έχει πολυπαραγοντική αιτιολογία: υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, διαβήτης, παχυσαρκία, χρόνια φλεγμονή, καθιστική ζωή, κάπνισμα
Δυσλιπιδαιμία και διαβήτης
Στον ΣΔ τύπου 1 έχουμε αύξηση τριγλυκεριδίων λόγω ελαττωμένης δράσης της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης (LPL) στον μυικό και λιπώδη ιστό, μείωση της HDL-C και αύξηση των μικρών-πυκνών μορίων της LDL. Επίσης έλλειψη ινσουλίνης σημαίνει αύξηση της LDL-C και της απολιποπρωτείνης Β, επειδή η έκφραση των υποδοχέων της LDL ρυθμίζεται μερικώς από την ινσουλίνη. Έχει αναφερθεί ότι ακόμα και όταν τα επίπεδα λιπιδίων είναι φυσιολογικά η apo-B είναι περισσότερο αθηρογόνα
Στον ΣΔ τύπου 2 έχουμε αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων νηστείας και μεταγευματικά και μειωμένα επίπεδα HDL. Παρά τα σχετικά φυσιολογικά επίπεδα LDLτα άτομα με ΣΔ 2 έχουν μικρότερα και πιο πυκνά σωματίδια. Αυτή η δισλιπιδαιμία συνήθως δεν διορθώνεται πλήρως με την ρύθμιση του σακχάρου και συνήθως υπάρχει σε ασθενείς προ/διαβητικούς με ινσουλινο/αντίσταση
Τέλος στον ΣΔ τα λιπίδια μπορεί να επηρεαστούν από παράγοντες άλλους από την γλυκόζη και την ινσουλίνη, όπως από νεφρική νόσο, υποθυρεοειδισμό, αλκοόλ, λήψη οιστρογόνων ή συγγενείς δυσλιπιδαιμίες
Παθοφυσιολογία διαβητικής δυσλιπιδαιμίας
Στις λιποπρωτείνες του διαβήτη δημιουργούνται βλάβες λόγω της δράσης ινσουλίνης/υπεργλυκαιμίας . Η ινσουλίνη τροποποιεί τη δράση της LPL (έκφραση γονιδίου, πρωτεϊνοσύνθεση, έκκριση). Η ινσουλινο/αντίσταση προκαλεί αυξημένη παραγωγή ApoC-III, VLDL και ApoB-100, αυξημένη παραγωγή λιπαρών οξέων από το σπλαχνικό λίπος και αυξημένη παραγωγή VLDL από το ήπαρ με αποτέλεσμα περαιτέρω μείωση της LPL. Έτσι έχουμε παρατεταμένη λιπαιμία μεταγευματικά. Άλλο χαρακτηριστικο είναι η μείωση της HDL και apoA-I
Διαβητική δυσλιπιδαιμία και καρδιαγγειακή νόσος
Επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι ο διαβήτης προκαλεί πρώιμη και σοβαρή αθηροσκλήρυνση. Το 30-40% των ασθενών με οξέα στεφανιαία σύνδρομα έχουν διαβήτη ή μεταβολικό σύνδρομο. Από μελέτες φαίνεται ότι ο διαβήτης από μόνος του δεν αρκεί, η συνύπαρξη όμως με δυσλιπιδαιμία αυξάνει κατά πολύ τον κίνδυνο. Σε μελέτη με 5000 άνδρες με ήπιο διαβήτη βρέθηκε ότι για κάθε αύξηση της χοληστερόλης αίματος κατά 20 mg/dl ξεκινώντας από 180 mg/dl μέχρι > 280 mg/dl και παρουσία διαβήτη αυξάνει ο κίνδυνος κατά 3-5 φορές. Στην μελέτη UKPDS βρέθηκε ευθεία σχέση της LDL-C με τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου. Σε 3000 ασθενείς με πρωτο/διαγνωσμένο ΣΔ 2 αύξηση της LDL-C κατά 1 mmol/L έδειξε αύξηση κινδύνου για έμφραγμα μυοκαρδίου κατά 57%
Έχει επίσης αναφερθεί ότι μια αύξηση της HbA1c κατά 1% σχετίζεται με αύξηση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων κατά 18%. Έτσι προτάθηκε αυστηρή μείωση της HbA1c, ωστόσο παρά την πρόληψη των μικροαγγειακών επιπλοκών δεν φάνηκε όφελος στην πρόληψη των καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Αυτό υπογραμμίζει περαιτέρω την πολυπλοκότητα της αγγειακής νόσου
Δυσλιπιδαιμία και διαβήτης
Στον ΣΔ τύπου 1 έχουμε αύξηση τριγλυκεριδίων λόγω ελαττωμένης δράσης της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης (LPL) στον μυικό και λιπώδη ιστό, μείωση της HDL-C και αύξηση των μικρών-πυκνών μορίων της LDL. Επίσης έλλειψη ινσουλίνης σημαίνει αύξηση της LDL-C και της απολιποπρωτείνης Β, επειδή η έκφραση των υποδοχέων της LDL ρυθμίζεται μερικώς από την ινσουλίνη. Έχει αναφερθεί ότι ακόμα και όταν τα επίπεδα λιπιδίων είναι φυσιολογικά η apo-B είναι περισσότερο αθηρογόνα
Στον ΣΔ τύπου 2 έχουμε αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων νηστείας και μεταγευματικά και μειωμένα επίπεδα HDL. Παρά τα σχετικά φυσιολογικά επίπεδα LDLτα άτομα με ΣΔ 2 έχουν μικρότερα και πιο πυκνά σωματίδια. Αυτή η δισλιπιδαιμία συνήθως δεν διορθώνεται πλήρως με την ρύθμιση του σακχάρου και συνήθως υπάρχει σε ασθενείς προ/διαβητικούς με ινσουλινο/αντίσταση
Τέλος στον ΣΔ τα λιπίδια μπορεί να επηρεαστούν από παράγοντες άλλους από την γλυκόζη και την ινσουλίνη, όπως από νεφρική νόσο, υποθυρεοειδισμό, αλκοόλ, λήψη οιστρογόνων ή συγγενείς δυσλιπιδαιμίες
Παθοφυσιολογία διαβητικής δυσλιπιδαιμίας
Στις λιποπρωτείνες του διαβήτη δημιουργούνται βλάβες λόγω της δράσης ινσουλίνης/υπεργλυκαιμίας . Η ινσουλίνη τροποποιεί τη δράση της LPL (έκφραση γονιδίου, πρωτεϊνοσύνθεση, έκκριση). Η ινσουλινο/αντίσταση προκαλεί αυξημένη παραγωγή ApoC-III, VLDL και ApoB-100, αυξημένη παραγωγή λιπαρών οξέων από το σπλαχνικό λίπος και αυξημένη παραγωγή VLDL από το ήπαρ με αποτέλεσμα περαιτέρω μείωση της LPL. Έτσι έχουμε παρατεταμένη λιπαιμία μεταγευματικά. Άλλο χαρακτηριστικο είναι η μείωση της HDL και apoA-I
Διαβητική δυσλιπιδαιμία και καρδιαγγειακή νόσος
Επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι ο διαβήτης προκαλεί πρώιμη και σοβαρή αθηροσκλήρυνση. Το 30-40% των ασθενών με οξέα στεφανιαία σύνδρομα έχουν διαβήτη ή μεταβολικό σύνδρομο. Από μελέτες φαίνεται ότι ο διαβήτης από μόνος του δεν αρκεί, η συνύπαρξη όμως με δυσλιπιδαιμία αυξάνει κατά πολύ τον κίνδυνο. Σε μελέτη με 5000 άνδρες με ήπιο διαβήτη βρέθηκε ότι για κάθε αύξηση της χοληστερόλης αίματος κατά 20 mg/dl ξεκινώντας από 180 mg/dl μέχρι > 280 mg/dl και παρουσία διαβήτη αυξάνει ο κίνδυνος κατά 3-5 φορές. Στην μελέτη UKPDS βρέθηκε ευθεία σχέση της LDL-C με τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου. Σε 3000 ασθενείς με πρωτο/διαγνωσμένο ΣΔ 2 αύξηση της LDL-C κατά 1 mmol/L έδειξε αύξηση κινδύνου για έμφραγμα μυοκαρδίου κατά 57%
Έχει επίσης αναφερθεί ότι μια αύξηση της HbA1c κατά 1% σχετίζεται με αύξηση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων κατά 18%. Έτσι προτάθηκε αυστηρή μείωση της HbA1c, ωστόσο παρά την πρόληψη των μικροαγγειακών επιπλοκών δεν φάνηκε όφελος στην πρόληψη των καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Αυτό υπογραμμίζει περαιτέρω την πολυπλοκότητα της αγγειακής νόσου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου