Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

Γλυκαγόνη και λίπος

 Όπως η ινσουλίνη, η γλυκαγόνη παίζει σημαντικό ρυθμιστικό ρόλο στο μεταβολισμό των λιπιδίων και των λιποπρωτεϊνών. Η έκκριση γλυκαγόνης από τα άλφα κύτταρα του παγκρέατος ως απόκριση στην υπογλυκαιμία έχει μελετηθεί εκτενώς. Η γλυκαγόνη δρα κυρίως στο ήπαρ, όπου διεγείρει τις γλυκονεογεννετικές και γλυκογονολυτικές οδούς για την αύξηση της γλυκόζης στο αίμα. Αν και οι ανταγωνιστές των υποδοχέων γλυκαγόνης έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν τη γλυκαιμία στον σακχαρώδη διαβήτη 2 (ΣΔ2), προκάλεσαν ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τον μεταβολισμό των λιπιδίων, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης LDL-χοληστερόλης και των ηπατικών λιπιδίων.

Σε κατάσταση νηστείας, η αναλογία ινσουλίνης προς γλυκαγόνη που κυκλοφορεί είναι χαμηλή, αντανακλώντας την απαίτηση διατήρησης βασικών επιπέδων γλυκόζης κατά τη διάρκεια της νηστείας. Αυτό μειώνει την προκαλούμενη από την ινσουλίνη καταστολή της λιπόλυσης και ευνοεί την απελευθέρωση FFA στην κυκλοφορία. Μέχρι σήμερα, ο υποδοχέας γλυκαγόνης δεν έχει βρεθεί σε ανθρώπινα λιποκύτταρα, σε αντίθεση με τα λιποκύτταρα των τρωκτικών, τα οποία πιστεύεται ότι εκφράζουν τον υποδοχέα με βάση μελέτες που χρησιμοποιούν μονοκλωνικά αντισώματα για την ανίχνευση του. Σε ανθρώπους, μελέτες σχετικά με τις επιδράσεις της γλυκαγόνης στη λιπόλυση του λιπώδους ιστού έχουν δείξει αντικρουόμενα αποτελέσματα. Η γλυκαγόνη μπορεί να έχει έμμεσες επιδράσεις μέσω της ενεργοποίησης των υποδοχέων GLP-1 ή με τη διέγερση των κατεχολαμινών και της αυξητικής ορμόνης, που είναι γνωστό ότι έχουν λιπολυτικές επιδράσεις.

Στο ήπαρ, η σηματοδότηση γλυκαγόνης εκτρέπει το FFA μακριά από την επανεστεροποίηση TG και προς την βήτα-οξείδωση και την κετογένεση, εξαντλώντας έτσι τη διαθεσιμότητα του υποστρώματος για τη σύνθεση VLDL. Αυτό συμβαίνει μέσω πολλών άμεσων επιδράσεων που προκαλούνται από τον υποδοχέα γλυκαγόνης. Η γλυκαγόνη καταστέλλει επίσης τη σύνθεση των ηπατικών TG 

Δεν έχει τεκμηριωθεί εάν η γλυκαγόνη του ΚΝΣ ρυθμίζει το μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών. Είναι ενδιαφέρον ότι το υποθαλαμικό γλυκαγόνο αναστέλλει την παραγωγή γλυκόζης, σε αντίθεση με τον κλασικό ρόλο του κυκλοφορούντος γλυκαγόνου για την αύξηση της γλυκόζης στο πλάσμα. Ο άξονας εγκεφάλου-ήπατος μπορεί να έχει διαφορικές επιδράσεις στον μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων. 

 Συνοπτικά, η γλυκαγόνη έχει ποικίλες επιδράσεις στον μεταβολισμό των λιπιδίων και των λιποπρωτεϊνών, καταπολεμά την αντιλιπολυτική δράση της ινσουλίνης στον λιπώδη ιστό και ωστόσο καταστέλλει αντί να ενισχύει την μετατροπη της ηπατικής TG σε VLDL, πιθανώς εκτρέποντας τις FA σε οξειδωτικές και κετογονικές οδούς. Η οξεία υπεργλυκαγοναιμία δεν φαίνεται να ρυθμίζει την εντερική έκκριση λιποπρωτεϊνών και δεν φαίνεται να ρυθμίζει τις εκκριτικές οδούς λιπιδίων και λιποπρωτεϊνών μέσω νευρωνικών δικτύων. Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθούν περαιτέρω οι πλήρεις επιδράσεις της γλυκαγόνης στην έκκριση λιποπρωτεϊνών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου