Ινσουλίνη και λίπος

 Η ινσουλίνη είναι αναμφίβολα ένας από τους πιο σημαντικούς ρυθμιστές της έκκρισης λιποπρωτεϊνών του ήπατος και του εντέρου, διαδραματίζοντας βασικό ρυθμιστικό ρόλο στο συντονισμό της διανομής λιπιδίων στους ιστούς και επηρεάζοντας την πλούσια σε τριγλυκερίδια λιποπρωτεΐνη του πλάσματος (TRL). H μεταγευματική υπερινσουλιναιμία καταστέλλει την έκκριση VLDL και CM (χυλομικρών) , τόσο άμεσα όσο και έμμεσα, καταστέλλοντας τη ροή λιπαρών οξέων (FA) στο ήπαρ και το έντερο. Η ινσουλίνη αναστέλλει έντονα την ηπατική έκκριση apoB100 δρώντας σε πολλά στάδια μεταξύ της διαδικασίας μετάφρασης apoB και της τελικής έκκρισης VLDL από το ήπαρ . Η οξεία κατασταλτική δράση της ινσουλίνης στην έκκριση λιποπρωτεϊνών αμβλύνεται σε καταστάσεις ανθεκτικές στην ινσουλίνη. Η αντίσταση στην ινσουλίνη σχετίζεται με υπερινσουλιναιμία και σύνθετες μεταβολικές αλλαγές που έχουν ως αποτέλεσμα χρόνια υπερέκκριση τόσο του ηπατικού όσο και του εντερικού TRL.

Παρόμοια με τα ηπατοκύτταρα, υπάρχει άμεση επίδραση της ινσουλίνης στην εντερική έκκριση CM . Η οξεία θεραπεία με ινσουλίνη καταστέλλει την έκκριση CM σε υγιείς ανθρώπους και ζωικά μοντέλα ευαίσθητα στην ινσουλίνη. Οι μηχανισμοί με τους οποίους η αντίσταση στην ινσουλίνη αυξάνει την έκκριση λιποπρωτεϊνών είναι παρόμοιοι μεταξύ των ηπατοκυττάρων και των εντεροκυττάρων. Η ενεργοποίηση των φλεγμονωδών οδών του εντέρου έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην εντερική αντίσταση στην ινσουλίνη. Με βάση μελέτες σε ανθρώπους και ζώα, η ενεργοποίηση των φλεγμονωδών μονοπατιών έχει σαν αποτέλεσμα αυξημένη έκκριση CM.

Η κυκλοφορούσα ινσουλίνη, που είναι γνωστό ότι καταστέλλει την έκκριση VLDL, μπορεί να δράσει εν μέρει μέσω του ΚΝΣ για να επηρεάσει τον ηπατικό ενεργειακό μεταβολισμό. Φαίνεται οτι παίζει ρόλο στην καταστολή της λιπόλυσης του λιπώδους ιστού και επομένως μπορεί να συμβάλει έμμεσα στη μειωμένη παραγωγή λιποπρωτεϊνών μέσω της μειωμένης διαθεσιμότητας υποστρώματος.Η ευαισθησία του εγκεφάλου στην ινσουλίνη μειώνεται στην παχυσαρκία , υποδηλώνοντας έναν περαιτέρω μηχανισμό μέσω του οποίου η λιπόλυση του λίπους και η παραγωγή λιποπρωτεϊνών αυξάνεται στην παχυσαρκία.

Συνοπτικά, η ινσουλίνη μπορεί να θεωρηθεί ως ο κύριος ρυθμιστής του μεταβολισμού των λιποπρωτεϊνών που ανταποκρίνεται στην εισροή θρεπτικών ουσιών προάγοντας την αποθήκευση λιπιδίων στον λιπώδη ιστό, ενώ καταστέλλει οξεία την έκκριση CM και VLDL και ενισχύει την κάθαρσή τους. Η οξεία κατασταλτική του δράση στην έκκριση λιποπρωτεϊνών μεσολαβείται απευθείας στο ήπαρ και το έντερο και έμμεσα ρυθμίζοντας τη ροή FA σε αυτούς τους ιστούς και πιθανώς μέσω νευρικών οδών. Η κατασταλτική δράση της ινσουλίνης στην έκκριση λιποπρωτεϊνών αμβλύνεται λόγω της αντίστασης στην ινσουλίνη , η οποία σχετίζεται με μια σειρά από άλλες μεταβολικές αλλαγές που συμβάλλουν στην υπερέκκριση του TRL και στη μειωμένη κάθαρσή τους. Οι στρατηγικές για τη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη είναι γνωστό ότι βελτιώνουν τη δυσλιπιδαιμία της αντίστασης στην ινσουλίνη. Αυτό περιλαμβάνει βαριατρική χειρουργική , διαιτητικά σχήματα αλλά και φαρμακευτικές αγωγές.