Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Τετάρτη 17 Μαρτίου 2021

Νόσος Cushing

 Νόσος Cushing σημαίνει αυτόνομη έκκριση ACTH και εν συνεχεία κορτιζόλης, από κορτικοτρόφο αδένωμα της υπόφυσης. Σπάνια, 1,2-1.8/1.000.000 / έτος και η διάγνωση συχνά καθυστερεί. Επομένως, η έγκαιρη ανίχνευση με ακριβείς διαδικασίες είναι ύψιστης σημασίας. Στις οδηγίες της Ενδοκρινικής κοινότητας το 2007 τρεις αρχικές δοκιμασίες προτάθηκαν για ασθενείς ύποπτους για Cushing: ελεύθερη κορτιζόλη ούρων, μέτρηση κορτιζόλης στο σάλιο αργά το βράδυ και η δοκιμή καταστολής με δεξαμεθαζόνη. Οι ασθενείς που πρέπει να εξεταστούν είναι εκείνοι με σημεία ή συμπτώματα με χαμηλή διακριτική αξία (π.χ. υπέρταση, οστεοπόρωση) που εμφανίζονται σε ασυνήθιστα νεαρή ηλικία ή ασθενείς με κλινικά χαρακτηριστικά υψηλότερης ειδικότητας (π.χ. πρώιμοι μώλωπες, πληθώρα προσώπου, εγγύς μυοπάθεια, ραβδώσεις rubrae)

Συλλογή ούρων 24ώρου για ελεύθερη κορτιζόλη: είναι η παραγωγή κορτιζόλης ολόκληρο 24ωρο. Βασίζεται στη σωστή συλλογή. Οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται για την αποφυγή λήψης γλυκοκορτικοειδών κατά τη συλλογή. Θα πρέπει να ερωτηθούν συγκεκριμένα σχετικά με τη χρήση σκευασμάτων δέρματος, εισπνοών ή ενδομυϊκών ενέσεων. Η εξασφάλιση πλήρους συλλογής ούρων 24 ωρών έχει ιδιαίτερη σημασία για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων και θέλει προσαρμογή σε φύλο και ηλικία. Οι τιμές είναι επηρεασμένες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο όγκος των ούρων και ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης επίσης είναι σημαντικοί παράγοντες της συλλογής. Επομένως, προτείνεται η χρήση άλλων παραμέτρων διαλογής για ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία (CrCl <60 ml / min) ή πολυουρία. Συνιστάται φυσιολογική πρόσληψη νατρίου με προτεινόμενη πρόσληψη 1500 mg / ημέρα.

Μέτρηση κορτιζόλης στο σάλιο αργά το βράδυ: διερευνά αλλαγές στον κιρκαδικό ρυθμό της έκκρισης κορτιζόλης, προσδιορίζοντας τις συγκεντρώσεις του ναδίρ κορτιζόλης γύρω στα μεσάνυχτα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεταφορά κορτιζόλης από το πλάσμα στο σάλιο λαμβάνει χώρα γρήγορα. Οι ασθενείς πρέπει να αποφεύγουν την πρόσληψη τροφής και το βούρτσισμα των δοντιών τουλάχιστον 15 λεπτά πριν από τη δειγματοληψία για να αποφευχθεί η μόλυνση από αιμορραγία από ευάλωτα ούλα.
Η συλλογή θα πρέπει να προγραμματιστεί μετά από ένα βράδυ χωρίς άγχος. Τα δείγματα μπορούν να αποθηκευτούν σε θερμοκρασία δωματίου για τουλάχιστον μία εβδομάδα.Η κορτιζόλη στο σάλιο αντιπροσωπεύει το βιοδραστικό ελεύθερο μόριο και επομένως δεν επηρεάζεται από αλλαγές στις πρωτεΐνες μεταφοράς όπως η λευκωματίνη ή η σφαιρίνη που δεσμεύει την κορτιζόλη (CBG). Έχει υψηλή ακρίβεια για τη διάγνωση του Cushing. Οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν δειγματοληψία στις 11 μ.μ. ή αργότερα και προτείνεται ανεξάρτητη συλλογή τουλάχιστον δύο δειγμάτων. Απαραίτητη η διερεύνηση συν-νοσηροτήτων (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση)

Δοκιμασία καταστολής με δεξαμεθαζόνη: αξιολογεί τη φυσιολογική καταστολή της ενδογενούς κορτιζόλης από εξωγενή συνθετικά γλυκοκορτικοειδή. Οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν τη βραχυπρόθεσμη δοκιμή που εφαρμόζει 1 mg δεξαμεθαζόνης μεταξύ 11 μ.μ. και μεσάνυχτα, με επακόλουθη συλλογή αίματος για μέτρηση κορτιζόλης την επόμενη ημέρα μεταξύ 8 έως 9 π.μ. Είναι σημαντικό ότι τα επίπεδα κορτιζόλης στον ορό μπορεί να επηρεαστούν από αλλαγές στις δύο κύριες πρωτεΐνες μεταφοράς CBG και λευκωματίνη. Ενώ η εγκυμοσύνη και φάρμακα όπως τα από του στόματος οιστρογόνα, οι SERMs και η μιτοτάνη αυξάνουν τις συγκεντρώσεις CBG, ασθένειες όπως η κίρρωση του ήπατος, ο υπερθυρεοειδισμός, το νεφρωσικό σύνδρομο και η κατάχρηση αλκοόλ σχετίζονται με χαμηλότερα επίπεδα CBG Επιπλέον, η CBG αυξάνεται σε ασθενείς με χρόνια ενεργή ηπατίτιδα. Αρκετές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την καταστολή ως επαρκή δοκιμή για τον έλεγχο της υπερκορτιζόλης ακόμη και σε ασθενείς με ακραία παχυσαρκία. Τα συγχορηγούμενα φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν σοβαρά την ακρίβεια.Τα αντισπασμωδικά φάρμακα όπως η φαινυτοΐνη, η φαινοβαρβιτόνη και η καρβαμαζεπίνη και άλλα όπως η πιογλιταζόνη, η ριφαμπίνη, η πριμιδόνη, αλλά και το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσουν ηπατική ενζυματική κάθαρση της δεξαμεθαζόνης, προκαλώντας έτσι ψευδώς θετικά αποτελέσματα .Αντίθετα, τα αντικαταθλιπτικά όπως η φλουοξετίνη και άλλα φάρμακα όπως η διλτιαζέμη, η σιμετιδίνη και η ιτρακοναζόλη ενδέχεται να προκαλέσουν ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα. Η φυσιολογική καταστολή της κορτιζόλης είναι <50 nmol / l

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου