Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 26 Οκτωβρίου 2020

EECs και ορμόνες

Τα εντεροενδοκρινικά κύτταρα (EECs) είναι θεωρηθεί εργοστάσια ορμονών με σταθερό ρεπερτόριο. Με την έλευση πιο ευαίσθητων τεχνικών απεικόνισης ή μεταγραφικών μετρήσεων, εντοπίστηκε ένα πιο πολύπλοκο σύνολο συνδυασμών ορμονών.  Έμεινε άγνωστο, ωστόσο, εάν κάθε παρατηρούμενος συνδυασμός ορμονών δημιουργήθηκε από μια ανεξάρτητη κυτταρική γενεαλογία ή εάν ήταν αλλαγή των ορμονικών προφίλ σε μεμονωμένα κύτταρα. Τα πρώτα στοιχεία εμφανίστηκαν στη 10ετία του 1980. Η δυνατότητα επισήμανσης με ραδιενέργεια (π.χ. θυμιδίνη) βοήθησε στην μελέτη των κυττάρων. Το εργαστήριο του Gordon στις αρχές της 10ετίας του ΄90 βοήθησε να μελετηθούν τα κύτταρα και οι πιθανές συγγένειες μεταξύ τους. Από τη μελέτη φάνηκε ότι τα EECs μπορούν να υποστούν αλλαγές στα πεπτίδια που παράγουν. Έγιναν περαιτέρω μελέτες με χρώση ορμονών και εντοπίστηκαν έτσι τα σημεία παραγωγής των ορμονών στο έντερο. Λειτουργικές ενδείξεις ότι μεμονωμένα EECs μπορούν να παράγουν δυναμικά διαφορετικά πεπτίδια ορμονών εμφανίστηκαν 2 δεκαετίες αργότερα.
Το μοντέλο Neurog3Chrono επέτρεψε στους ερευνητές να ακολουθήσουν μεμονωμένα EECς κατά τη διάρκεια της ζωής τους καθώς και την κίνηση τους κατά μήκος του εντερικού επιθηλίου. Φαίνεται ότι τα EECs έχουν την ικανότητα να παραμένουν ακίνητα, παρά την κίνηση των γειτονικών επιθηλιακών κυττάρων (σε πλήρη αντίθεση με τα απορροφητικά κύτταρα του εντέρου). Και φαίνεται επίσης ότι το σημείο που βρίσκονται συνδέεται επίσης με παραγωγή συγκεκριμένων ορμονών.                                  Από την έναρξη της διαφοροποίησης τους (από το αρχέγονο κύτταρο) αποκτούν την ικανότητα να παράγουν και να εκκρίνουν ορμόνες 40-60 ώρες μετά και ο μεγαλύτερος αριθμός μετακινείται από το έδαφος της κρύπτης του εντέρου προς την επιφάνεια της κρύπτης, ενώ ένας μικρός πληθυσμός παραμένει στην κρύπτη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα . Το διαφορετικό περιβάλλον στην κρύπτη μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή των ορμονών . Ένας σημαντικός παράγοντας ρύθμισης των ορμονών είναι η μορφογενετική πρωτεϊνη του οστού (ΒΜP) και είναι ενδιαφέρον ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί θεραπευτικά . Η προσαρμοστικότητα των EECs μπορεί να υπερβεί την παραγωγή των ορμονών. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα κύτταρα αυτά έχουν την ικανότητα να επανακτήσουν την κατάσταση των εντερικών βλαστικών κυττάρων μετά από βλάβη. Πράγματι, ο μη πολλαπλασιαστικός χαρακτήρας των EECs και η εγγύτητά τους με τη ζώνη βλαστικών κυττάρων, καθιστά τα κύτταρα αυτά ιδανικό πληθυσμό βλαστικών κυττάρων, όταν τα πολύ πολλαπλασιαστικά κύτταρα έχουν εξαλειφθεί με χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία. Επίσης η ανομοιόμορφη κατανομή ορμονών μεταξύ κρύπτης και λαχνών του εντέρου, έχει δείξει ότι η θέση του κυττάρου κατά μήκος της λάχνης επηρεάζει άμεσα την κατάσταση του. Όμως, μόνο πολύ πρόσφατα με τις βελτιωμένες τεχνικές απεικόνισης, και την μελέτη των μεταγραφών, μπορούν οι ερευνητές να δείξουν ότι συγκεκριμένα σήματα όπως η αλλαγή της αφθονίας του ΒΜΡ, καθοδηγούν μεμονωμένα EECs σε ξεχωριστά διαφορετικά ορμονικά προφίλ. Αυτή η ετερογένεια επιδεινώνεται περαιτέρω από τη μεταβλητότητα της σύνθεσης των ιστών από το εγγύς έως το απώτερο έντερο.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου