Η νευρική ανορεξία είναι ψυχιατρική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά χαμηλό βάρος, λόγω πείνας που επιβάλλεται (αδυναμία διατήρησης φυσιολογικού σωματικού βάρους λόγω αυτοπροκαλούμενου υποσιτισμού). Κυρίως επηρεάζει γυναίκες, συνήθως στη διάρκεια της εφηβείας (13-18 ετών ) και συνοδεύεται από ορμονικές προσαρμογές που ελαχιστοποιούν την ενεργειακή δαπάνη
Αυτές οι προσαρμογές περιλαμβάνουν αντίσταση στην GH, λειτουργική υποθαλαμική αμηνόρροια και αυξημένα επίπεδα στεροειδών. Οι προσαρμογές αυτές είναι επωφελείς για βραχυπρόθεσμη επιβίωση, αλλά συμβάλλουν συχνά στη νοσηρότητα που σχετίζεται με τη διαταραχή λόγω χρόνιας στέρησης θερμίδων, όπως π.χ. η απώλεια οστού που προκύπτει σε >85% των ασθενών και που σημαίνει αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Μελέτες μικροαρχιτεκτονικής και γεωμετρίας του οστού δείχνουν ότι η ασθένεια επηρεάζει και τον φλοιό και το δοκιδώδες οστούν, αλλά και την αντοχή του οστού (επταπλάσιος κίνδυνος κατάγματος)
Ο κίνδυνος κατάγματος παραμένει για πολλά χρόνια μετά τη διάγνωση
Η εξελικτική μας ιστορία έχει περιόδους πείνας, με πολλές ορμονικές προσαρμογές, που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας σε διαδικασίες που δεν είναι απαραίτητες για την επιβίωση, όπως η αναπαραγωγή και η ανάπτυξη
Ορμονικές προσαρμογές σε anorexia nervosa
. Χαμηλά επίπεδα IGF-1 (περίπου κατά 40%) λόγω αντίστασης στην GH (αύξηση των επιπέδων GH, για να διατηρηθεί η ευγλυκαιμία, εν μέρει μέσω κινητοποίησης λίπους και αποσύνδεση άξονα GH-IGF-1). Επίσης τα επίπεδα GH αυξάνονται και μέσω της διέγερσης από την γκρελίνη, ορμόνη που εκκρίνεται από τα κύτταρα του στομάχου, και που τα επίπεδα της είναι αυξημένα σε άτομα με νευρική ανορεξία. Τα άτομα αυτά φαίνεται ότι είναι ανθεκτικά στην επίδραση της γκρελίνης, η οποία αυξάνει την όρεξη και την κινητικότητα του στομάχου
. Χαμηλά οιστρογόνα λόγω υπογοναδοτροφικού υπογοναδισμού (διακοπή της ρυθμικής έκκρισης του GnRH)
. Χαμηλή τεστοστερόνη
. Αυξημένη κορτιζόλη: νηστεία=stress=αυξημένη διέγερση υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων. Μείωση κάθαρσης κορτιζόλης, αύξηση χρόνου ημισείας ζωής της
. Χαμηλή DHEA
. Χαμηλή λεπτίνη : ανορεξική ορμόνη που εκκρίνεται κυρίως από τον υποδόριο λιπώδη ιστό και μειώνεται σε καταστάσεις πείνας. Πιθανά σημαντικός μεσολαβητής μεταξύ διαθεσιμότητας θρεπτικών ουσιών και του υπογοναδοτροπικού υπογοναδισμού
. Αυξημένη FGF21 (fibroblast growth factor)- ορμόνη που εκκρίνεται από το ήπαρ στη διάρκεια νηστείας. Μπορεί να συμμετέχει στην αντίσταση της GH
. Χαμηλά επίπεδα Τ3 και Τ4 , φυσιολογική TSH= προσαρμογή στην χαμηλή πρόσληψη θρεπτικών ουσιών και επομένων μείωση ενεργειακής δαπάνης
Μόνο 50-60% των γυναικών με νευρική ανορεξία ανακάμπτει, ακόμα και δύο 10ετίες μετά τη διάγνωση
Αυτές οι προσαρμογές περιλαμβάνουν αντίσταση στην GH, λειτουργική υποθαλαμική αμηνόρροια και αυξημένα επίπεδα στεροειδών. Οι προσαρμογές αυτές είναι επωφελείς για βραχυπρόθεσμη επιβίωση, αλλά συμβάλλουν συχνά στη νοσηρότητα που σχετίζεται με τη διαταραχή λόγω χρόνιας στέρησης θερμίδων, όπως π.χ. η απώλεια οστού που προκύπτει σε >85% των ασθενών και που σημαίνει αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Μελέτες μικροαρχιτεκτονικής και γεωμετρίας του οστού δείχνουν ότι η ασθένεια επηρεάζει και τον φλοιό και το δοκιδώδες οστούν, αλλά και την αντοχή του οστού (επταπλάσιος κίνδυνος κατάγματος)
Ο κίνδυνος κατάγματος παραμένει για πολλά χρόνια μετά τη διάγνωση
Η εξελικτική μας ιστορία έχει περιόδους πείνας, με πολλές ορμονικές προσαρμογές, που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας σε διαδικασίες που δεν είναι απαραίτητες για την επιβίωση, όπως η αναπαραγωγή και η ανάπτυξη
Ορμονικές προσαρμογές σε anorexia nervosa
. Χαμηλά επίπεδα IGF-1 (περίπου κατά 40%) λόγω αντίστασης στην GH (αύξηση των επιπέδων GH, για να διατηρηθεί η ευγλυκαιμία, εν μέρει μέσω κινητοποίησης λίπους και αποσύνδεση άξονα GH-IGF-1). Επίσης τα επίπεδα GH αυξάνονται και μέσω της διέγερσης από την γκρελίνη, ορμόνη που εκκρίνεται από τα κύτταρα του στομάχου, και που τα επίπεδα της είναι αυξημένα σε άτομα με νευρική ανορεξία. Τα άτομα αυτά φαίνεται ότι είναι ανθεκτικά στην επίδραση της γκρελίνης, η οποία αυξάνει την όρεξη και την κινητικότητα του στομάχου
. Χαμηλά οιστρογόνα λόγω υπογοναδοτροφικού υπογοναδισμού (διακοπή της ρυθμικής έκκρισης του GnRH)
. Χαμηλή τεστοστερόνη
. Αυξημένη κορτιζόλη: νηστεία=stress=αυξημένη διέγερση υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων. Μείωση κάθαρσης κορτιζόλης, αύξηση χρόνου ημισείας ζωής της
. Χαμηλή DHEA
. Χαμηλή λεπτίνη : ανορεξική ορμόνη που εκκρίνεται κυρίως από τον υποδόριο λιπώδη ιστό και μειώνεται σε καταστάσεις πείνας. Πιθανά σημαντικός μεσολαβητής μεταξύ διαθεσιμότητας θρεπτικών ουσιών και του υπογοναδοτροπικού υπογοναδισμού
. Αυξημένη FGF21 (fibroblast growth factor)- ορμόνη που εκκρίνεται από το ήπαρ στη διάρκεια νηστείας. Μπορεί να συμμετέχει στην αντίσταση της GH
. Χαμηλά επίπεδα Τ3 και Τ4 , φυσιολογική TSH= προσαρμογή στην χαμηλή πρόσληψη θρεπτικών ουσιών και επομένων μείωση ενεργειακής δαπάνης
Μόνο 50-60% των γυναικών με νευρική ανορεξία ανακάμπτει, ακόμα και δύο 10ετίες μετά τη διάγνωση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου