Η οστεοπόρωση είναι υπεύθυνη για πολλά κατάγματα και κυρίως σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση. Η ασθένεια χαρακτηρίζεται από ευθραυστότητα του σκελετού και επιδείνωση της μικροαρχιτεκτονικής του. Ο όρος οστεοπόρωση συνδέει τον υψηλό κίνδυνο μετεμμηνοπαυσιακών καταγμάτων με την χαμηλή BMD και τις ποιοτικές μεταβολές στην μικροαρχιτεκτονική. Σε T-score=-2.5, εκτιμάται ότι γυναίκα 50 ετών έχει πιθανότητα κατάγματος ισχύου 15-20% και πιθανότητα 50% οποιουδήποτε οστεοπορωτικού κατάγματος. Το κάταγμα του ισχύου σημαίνει κακή ποιότητα ζωής, εξαρτώμενη κατάσταση διαβίωσης και αυξημένο κίνδυνο θανάτου. Το κάταγμα σπονδυλικής στήλης επίσης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου, είναι παράγων πρόβλεψης μελλοντικών καταγμάτων, και μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο και κύφωση
Ο στόχος είναι η πρόληψη των μελλοντικών καταγμάτων. Επομένως είναι κλινική προτεραιότητα η αναγνώριση γυναικών με τον υψηλότερο κίνδυνο. Η χαμηλή BMD στο ισχύο είναι ισχυρός παράγοντας, ωστόσο χρειάζεται ολοκληρωμένη αξιολόγηση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει προτείνει το FRAX (Fracture Risk Assessment Tool) που ενσωματώνει καθορισμένους παράγοντες κινδύνου και προβλέπει τον κίνδυνο κατάγματος με ορίζοντα 10ετίας
Ασθενείς με πρόσφατο οστεοπορωτικό κάταγμα είναι σε υψηλό κίνδυνο για επιπλέον κατάγματα
Άλλοι ασθενείς υψηλού κινδύνου είναι αυτοί με δευτεροπαθή οστεοπόρωση λόγω υπερπαραθυρεοειδισμού, πολλαπλού μυελώματος, δυσαπορρόφησης, ΣΔ ή φλεγμονώδους νόσου του εντέρου
Διαχείρηση
Μη φαρμακολογικοί παράγοντες
Η άσκηση μπορεί να αυξήσει την μυική μάζα, να αυξήσει προσωρινά την BMD και να βελτιώσει την μικροαρχιτεκτονική. Τα κατάγματα αυξάνονται με την ηλικία. Η άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ισορροπία και να μειώσει τον αριθμό των πτώσεων. Πρέπει να αποφεύγεται το κάπνισμα και η υπερβολική λήψη αλκοόλ
Ασβέστιο και βιταμίνη D
Η αποτελεσματικότητα του ασβεστίου και της βιταμίνης D για την πρόληψη των οστεοπορωτικών καταγμάτων είναι αμφιλεγόμενη. Μεγάλες μελέτες έχουν δείξει ελάχιστη βελτίωση και κυρίως σε άτομα ηλικιωμένα και αυτά με χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης. Άλλες μελέτες δείχνουν αύξηση του κινδύνου νεφρολιθίασης μέχρι 17% σε υψηλές όμως δόσεις ασβεστίου. Η συνήθης σύσταση είναι 1000-1500 mg ασβεστίου/ημέρα και 600-800 IU D/ημέρα
Ο στόχος είναι η πρόληψη των μελλοντικών καταγμάτων. Επομένως είναι κλινική προτεραιότητα η αναγνώριση γυναικών με τον υψηλότερο κίνδυνο. Η χαμηλή BMD στο ισχύο είναι ισχυρός παράγοντας, ωστόσο χρειάζεται ολοκληρωμένη αξιολόγηση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει προτείνει το FRAX (Fracture Risk Assessment Tool) που ενσωματώνει καθορισμένους παράγοντες κινδύνου και προβλέπει τον κίνδυνο κατάγματος με ορίζοντα 10ετίας
Ασθενείς με πρόσφατο οστεοπορωτικό κάταγμα είναι σε υψηλό κίνδυνο για επιπλέον κατάγματα
Άλλοι ασθενείς υψηλού κινδύνου είναι αυτοί με δευτεροπαθή οστεοπόρωση λόγω υπερπαραθυρεοειδισμού, πολλαπλού μυελώματος, δυσαπορρόφησης, ΣΔ ή φλεγμονώδους νόσου του εντέρου
Διαχείρηση
Μη φαρμακολογικοί παράγοντες
Η άσκηση μπορεί να αυξήσει την μυική μάζα, να αυξήσει προσωρινά την BMD και να βελτιώσει την μικροαρχιτεκτονική. Τα κατάγματα αυξάνονται με την ηλικία. Η άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ισορροπία και να μειώσει τον αριθμό των πτώσεων. Πρέπει να αποφεύγεται το κάπνισμα και η υπερβολική λήψη αλκοόλ
Ασβέστιο και βιταμίνη D
Η αποτελεσματικότητα του ασβεστίου και της βιταμίνης D για την πρόληψη των οστεοπορωτικών καταγμάτων είναι αμφιλεγόμενη. Μεγάλες μελέτες έχουν δείξει ελάχιστη βελτίωση και κυρίως σε άτομα ηλικιωμένα και αυτά με χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης. Άλλες μελέτες δείχνουν αύξηση του κινδύνου νεφρολιθίασης μέχρι 17% σε υψηλές όμως δόσεις ασβεστίου. Η συνήθης σύσταση είναι 1000-1500 mg ασβεστίου/ημέρα και 600-800 IU D/ημέρα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου