Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2015

Αδένωμα επινεφριδίων-PCO-Ινσουλίνη

Τα τυχαιώματα επινεφριδίων και το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCO) συχνά συνδέονται με αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης και αντίσταση. Το κοινό σημείο όλων αυτών μπορεί να είναι αλλαγές στην έκκριση των ορμονών που προκαλούν ινσουλινο/αντίσταση και προωθούν την ανάπτυξη όγκων στα επινεφρίδια ή κύστεων στις ωοθήκες
Διαχείρηση τυχαιωμάτων
Η ανίχνευση τους είναι συχνή λόγω ευρείας χρήσης απεικονιστικών τεχνικών. Η διαχείρηση αμφιλεγόμενη και η νοσηρότητα άγνωστη. Οι ασθενείς δεν παρουσιάζουν σημεία υπερέκκρισης ορμονών, ωστόσο τα τυχαιώματα έχουν σχετιστεί με υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, δυσανεξία στη γλυκόζη και παχυσαρκία
Παρά το ότι τα τυχαιώματα είναι ανενεργά η παρουσία τους έχει σχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα ινσουλινο/αντίστασης η οποία αφορά κυρίως στο μυικό σύστημα (στους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 η πρωτοπαθής ανεπάρκεια στην δράση της ινσουλίνης αφορά κυρίως στους σκελετικούς μύες). Μία πιθανή εξήγηση είναι μία μη ανιχνεύσιμη υπερέκκριση κορτιζόλης. Χρησιμοποιώντας μέτρηση κορτιζόλης στο σάλιο σαν εργαλείο αξιολόγησης ενδογενούς κορτιζόλης, φαίνεται ότι οι ασθενείς με τυχαιώματα εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα μετά από δοκιμασίες με ACTH ή δεξαμεθαζόνη. Οι ασθενείς με τυχαιώματα που χειρουργούνται παρουσιάζουν βελτίωση αρ. πίεσης και γλυκόζης νηστείας. Τα μη ανιχνεύσιμα επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να ευθύνονται και για την εναπόθεση σπλαχνικού λίπους, κυρίως στην κοιλιά. Η έκκριση κορτιζόλης φαίνεται να συνδέεται άμεσα με το μέγεθος του τυχαιώματος. Έτσι, η αυξημένη έκκριση κορτιζόλης, αν και υποκλινική, μπορεί να προκαλεί ινσουλινο/αντίσταση και η υπερινσουλιναιμία μπορεί να συμμετέχει στην αύξηση του μεγέθους του όγκου. Η υπερινσουλιναιμία αυξάνει την έκφραση του  insulin-like growth factor 1-υποδοχέα (IGF-1R) και την δέσμευση της ινσουλίνης  στον IGF-1R του φλοιού των επινεφριδίων. Επίσης αυξάνει τους ηπατικούς υποδοχείς της αυξητικής ορμόνης και την σηματοδότηση στο ήπαρ (receptor-mediated GH signaling) για έκλυση IGF-1. Η ινσουλίνη επιπλέον μειώνει τις IGF-binding proteins (IGF-BPs) και αυξάνει τα εξω-αγγειακά διαθέσιμα επίπεδα IGF-1 που προωθεί την αύξηση του όγκου. Οι μεταβολές αυτές μπορεί να εξηγούν τον αυξημένο επιπολασμό όγκων σε παχύσαρκα άτομα
Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
Οι ωοθήκες εκφράζουν IGF-1R και εκκρίνουν IGF-1. Η υπερινσουλιναιμία σχετίζεται με το PCO με δύο μηχανισμούς, Μπορεί να προωθήσει την αύξηση και έχει βρεθεί στενή σχέση μεταξύ ινσουλινο/αντίστασης και όγκου ωοθηκών και επίσης μπορεί να μιμηθεί δράσεις IGF-1. Έτσι μπορεί να δεσμευτεί στους υποδοχείς IGF-1R στις ωοθήκες και να προκαλέσει υπερανδρογοναιμία (δείκτης ινσουλινο/αντίστασης). Πρόσφατα σε μελέτη σε 275 γυναίκες στην εμμηνόπαυση όρισαν την DHT/testosterone αναλογία ως τον νέο δείκτη ινσολινο/αντίστασης σε PCO. H υπερανδρογοναιμία στις γυναίκες αυτές μπορεί να είναι υπεύθυνη για μεταβολικές διαταραχές και αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Επιπλέον οι ασθενείς με PCO εμφανίζουν σε μεγαλύτερη συχνότητα ηπατική στεάτωση. Οι ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με αντι/ανδρογόνο έχουν μερική αναστροφή της περιφερικής ινσουλινο-αντίστασης
Συμπέρασμα
Τα τυχαιώματα και το PCO μπορεί να έχουν κοινό υπόβαθρο. Η ινσουλίνη μπορεί να δεσμεύεται με τους υποδοχείς της και στα επινεφρίδια και στις ωοθήκες και να προάγει την αύξηση, ενώ αντίστοιχα μπορεί να εκκρίνονται κορτιζόλη και ανδρογόνα που ευνοούν την ανάπτυξη αντίστασης. Οι μελέτες θα πρέπει να αξιολογήσουν πόσο η θεραπεία της ινσουλινο/αντίστασης μπορεί να βελτιώσει τις ανωτέρω καταστάσεις και ποιές συνέπειες θα μπορούσε να έχει στην μορφολογία τόσο των επινεφριδίων όσο και των ωοθηκών

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου