Η βιταμίνη D εδώ και περίπου έναν αιώνα ανακαλύφθηκε ότι μπορεί να ληφθεί από του στόματος ή με φωτοσύνθεση από το δέρμα. Αφού μεταβολίζεται στη δραστική της μορφή την 1.25 διυδροξυ-βιταμίνη D (1,25(OH)2D) ασκεί τη δράση της δεσμευόμενη και ενεργοποιώντας έναν πυρηνικό μεταγραφικό παράγοντα, τον υποδοχέα της vit D (VDR). Αδρανοποίηση του υποδοχέα οδηγεί σε ραχίτιδα. Η διατροφική ραχίτιδα είναι ακόμα ενδημική σε πολλά μέρη του κόσμου και μπορεί να προληφθεί με συμπληρώματα. Η ανεπάρκεια της βιταμίνης επίσης συμβαίνει συχνά σε ηλικιωμένα άτομα και συνιστάται υποκατάσταση. Πολλά ζητήματα όμως παραμένουν ακόμα υπό συζήτηση
Εντερική μεταφορά ασβεστίου
Για να διατηρηθούν φυσιολογικά τα επίπεδα του ασβεστίου στον ορρό, ασβέστιο απορροφάται από το έντερο και επαναρροφάται από τους νεφρούς ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού. Σε αρνητικό ισοζύγιο ασβεστίου τα οστά χρησιμεύουν σαν πρόσθετη εφεδρεία. Η βιταμίνη D θεωρείται ο βασικός παράγοντας που ρυθμίζει την εντερική μεταφορά ασβεστίου. Από μελέτες έχει φανεί ότι η επαρκής εντερική απορρόφηση είναι απαραίτητη για την απόκτηση και διατήρηση οστικής μάζας και ποιότητας οστούεση επίδραση
To ασβέστιο μπορεί να απορροφηθεί από το έντερο παρακυτταρικά ή διακυτταρικά. Όταν τα επίπεδα ασβεστίου είναι υψηλά (πχ στη διάρκεια του θηλασμού) η απορρόφηση γίνεται παρακυτταρικά με παθητική διάχυση σε όλο το μήκος του εντέρου. Όταν τα επίπεδα ασβεστίου της διατροφής είναι φυσιολογικά προς χαμηλά το ασβέστιο απορροφάται διακυτταρικά, κυρίως στο 12-δάκτυλο και την νήστιδα, η απορρόφηση ελέγχεται από την βιταμίνη D και καταναλώνει αρκετή ενέργεια
Υποδοχέας VDR στους νεφρούς
Οι νεφροί προσαρμόζονται στην γρήρορη επαναρρόφηση ασβεστίου όταν μειωθεί η απορρόφηση από το έντερο. Ένα μεγάλο μέρος του ασβεστίου επαναρροφάται παθητικά στο εγγύς σωληνάριο, μαζί με νάτριο και νερό. Η επαναρρόφηση γίνεται διακυτταρικά μέσω της βιταμίνης D, χωρίς ο ακριβής ρόλος της να είναι γνωστός
Υποδοχέας VDR στους παραθυρεοειδείς
Μείωση του ασβεστίου στον ορρό ανιχνεύεται άμεσα απο τους παραθυρεοειδείς (calcium-sensing receptor) και αυξάνει η έκκριση PTH. Φαίνεται ότι και η βιταμίνη D έχει άμεση επιδραση στους παραθυρεοειδείς. Δέσμευση του υποδοχέα της οδηγεί σε μείωση του calcium-sensing receptor και μικρή αύξηση στα επίπεδα PTH χωρίς να επηρεάζει τα επίπεδα ασβεστίου του ορρού
Εντερική μεταφορά ασβεστίου
Για να διατηρηθούν φυσιολογικά τα επίπεδα του ασβεστίου στον ορρό, ασβέστιο απορροφάται από το έντερο και επαναρροφάται από τους νεφρούς ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού. Σε αρνητικό ισοζύγιο ασβεστίου τα οστά χρησιμεύουν σαν πρόσθετη εφεδρεία. Η βιταμίνη D θεωρείται ο βασικός παράγοντας που ρυθμίζει την εντερική μεταφορά ασβεστίου. Από μελέτες έχει φανεί ότι η επαρκής εντερική απορρόφηση είναι απαραίτητη για την απόκτηση και διατήρηση οστικής μάζας και ποιότητας οστούεση επίδραση
To ασβέστιο μπορεί να απορροφηθεί από το έντερο παρακυτταρικά ή διακυτταρικά. Όταν τα επίπεδα ασβεστίου είναι υψηλά (πχ στη διάρκεια του θηλασμού) η απορρόφηση γίνεται παρακυτταρικά με παθητική διάχυση σε όλο το μήκος του εντέρου. Όταν τα επίπεδα ασβεστίου της διατροφής είναι φυσιολογικά προς χαμηλά το ασβέστιο απορροφάται διακυτταρικά, κυρίως στο 12-δάκτυλο και την νήστιδα, η απορρόφηση ελέγχεται από την βιταμίνη D και καταναλώνει αρκετή ενέργεια
Υποδοχέας VDR στους νεφρούς
Οι νεφροί προσαρμόζονται στην γρήρορη επαναρρόφηση ασβεστίου όταν μειωθεί η απορρόφηση από το έντερο. Ένα μεγάλο μέρος του ασβεστίου επαναρροφάται παθητικά στο εγγύς σωληνάριο, μαζί με νάτριο και νερό. Η επαναρρόφηση γίνεται διακυτταρικά μέσω της βιταμίνης D, χωρίς ο ακριβής ρόλος της να είναι γνωστός
Υποδοχέας VDR στους παραθυρεοειδείς
Μείωση του ασβεστίου στον ορρό ανιχνεύεται άμεσα απο τους παραθυρεοειδείς (calcium-sensing receptor) και αυξάνει η έκκριση PTH. Φαίνεται ότι και η βιταμίνη D έχει άμεση επιδραση στους παραθυρεοειδείς. Δέσμευση του υποδοχέα της οδηγεί σε μείωση του calcium-sensing receptor και μικρή αύξηση στα επίπεδα PTH χωρίς να επηρεάζει τα επίπεδα ασβεστίου του ορρού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου