Παρακρινική και ενδοκρινική δράση του υποδοχέα της βιτ. D (VDR) στα οστά
Δράση στα χονδροκύτταρα
Δρα παρακρινικά ρυθμίζοντας τον σχηματισμό οστού και την ομοιόσταση του φωσφόρου και ρυθμίζει έμμεσα την έκφραση του FGF23 (fibroblast growth factor) στους οστεοβλάστες
Δράση στα οστεογεννητικά κύτταρα
Η βιταμίνη D υποστηρίζει την απόκτηση και διατήρηση οστικής μάζας παρέχοντας επαρκές ασβέστιο. Στα οστεοκύτταρα αυξάνει την παραγωγή FGF23. Στα οστεογεννητικά κύτταρα ρυθμίζει τον μεταβολισμό των οστών τοπικά (με αυτοκρινή και παρακρινή τρόπο). Μειώνει την απορρόφηση οστού μειώνοντας την έκφραση του RANKL (osteoclastogenic differentiation marker) και αυξάνει την παραγωγή OPG (osteoclastogenic inhibitor osteoprotegerin) στους ώριμους οστεοβλάστες
Υπάρχουν δύο μηχανισμοί που συνεισφέρουν στη μεταφορά ασβεστίου από το οστό στον ορρό σαν απάντηση σε αυξημένα επίπεδα βιτ. D και PTH. Αυξημένη απορρόφηση οστού λόγω υψηλής RANKL/OPG αναλογίας και αναστολή μεταλλοποίησης οστού λόγω αυξημένων επιπέδων αναστολέων μεταλλοποίησης (οστεοποντίνη και πυροφωσφορικό)
Εξωσκελετικές δράσεις της βιταμίνης D
Πολλές ορμόνες (οιστρογόνα, ανδρογόνα, θυρεοειδικές, γλυκοκορτικοειδή) έχουν ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων εκτός του πρωτογενούς τους στόχου . Το ίδιο συμβαίνει και με την βιταμίνη D. Εκτός από την ρύθμιση της ομοιόστασης του ασβεστίου, υποδοχείς της εκφράζονται ευρέως σχεδόν σε κάθε τύπο κυττάρου. Πολυάριθμα κύτταρα είναι ικανά να παράγουν την ενεργό ορμόνη με τοπική έκφραση και δραστηριότητα του CYP27B1. Επιπλέον ένας μεγάλος αριθμός γονιδίων ρυθμίζεται άμεσα από την 1,25(OH)2D. Πολλά βιοχημικά, κυτταρικά και προκλινικά δεδομένα υποστηρίζουν την υπόθεση ότι το σύστημα 1,25(OH)2D-VDR εμπλέκεται στον έλεγχο του κυτταρικού κύκλου, του καρκίνου, του ανοσοποιητικού συστήματος, τη λειτουργία και διαφοροποίηση των μυών, το καρδιαγγειακό σύστημα και τον μεταβολισμό. Η χαμηλή βιταμίνη D έχει σχετιστεί με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου (ιδιαίτερα του παχέος), αυτοάνοσες λοιμώξεις, μεταβολικό σύνδρομο, δυσλειτουργία μυών, αδυναμία και πτώσεις. Θα πρέπει να γίνουν περισσότερες μελέτες και να οριστεί ένα κατώτερο όριο οτης βιταμίνης που προστατεύει από νοσήματα. Από την άλλη πλευρά η περίσεια βιταμίνης D είναι τοξική σε νεφρούς, καρδιαγγειακό, εγκέφαλο (έκτοπες αποτιτανώσεις)
Προτείνεται η λήψη 600-800 IU/ημέρα σε άτομα ηλικιωμένα ή με ανεπαρκή έκθεση στον ήλιο
Δράση στα χονδροκύτταρα
Δρα παρακρινικά ρυθμίζοντας τον σχηματισμό οστού και την ομοιόσταση του φωσφόρου και ρυθμίζει έμμεσα την έκφραση του FGF23 (fibroblast growth factor) στους οστεοβλάστες
Δράση στα οστεογεννητικά κύτταρα
Η βιταμίνη D υποστηρίζει την απόκτηση και διατήρηση οστικής μάζας παρέχοντας επαρκές ασβέστιο. Στα οστεοκύτταρα αυξάνει την παραγωγή FGF23. Στα οστεογεννητικά κύτταρα ρυθμίζει τον μεταβολισμό των οστών τοπικά (με αυτοκρινή και παρακρινή τρόπο). Μειώνει την απορρόφηση οστού μειώνοντας την έκφραση του RANKL (osteoclastogenic differentiation marker) και αυξάνει την παραγωγή OPG (osteoclastogenic inhibitor osteoprotegerin) στους ώριμους οστεοβλάστες
Υπάρχουν δύο μηχανισμοί που συνεισφέρουν στη μεταφορά ασβεστίου από το οστό στον ορρό σαν απάντηση σε αυξημένα επίπεδα βιτ. D και PTH. Αυξημένη απορρόφηση οστού λόγω υψηλής RANKL/OPG αναλογίας και αναστολή μεταλλοποίησης οστού λόγω αυξημένων επιπέδων αναστολέων μεταλλοποίησης (οστεοποντίνη και πυροφωσφορικό)
Εξωσκελετικές δράσεις της βιταμίνης D
Πολλές ορμόνες (οιστρογόνα, ανδρογόνα, θυρεοειδικές, γλυκοκορτικοειδή) έχουν ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων εκτός του πρωτογενούς τους στόχου . Το ίδιο συμβαίνει και με την βιταμίνη D. Εκτός από την ρύθμιση της ομοιόστασης του ασβεστίου, υποδοχείς της εκφράζονται ευρέως σχεδόν σε κάθε τύπο κυττάρου. Πολυάριθμα κύτταρα είναι ικανά να παράγουν την ενεργό ορμόνη με τοπική έκφραση και δραστηριότητα του CYP27B1. Επιπλέον ένας μεγάλος αριθμός γονιδίων ρυθμίζεται άμεσα από την 1,25(OH)2D. Πολλά βιοχημικά, κυτταρικά και προκλινικά δεδομένα υποστηρίζουν την υπόθεση ότι το σύστημα 1,25(OH)2D-VDR εμπλέκεται στον έλεγχο του κυτταρικού κύκλου, του καρκίνου, του ανοσοποιητικού συστήματος, τη λειτουργία και διαφοροποίηση των μυών, το καρδιαγγειακό σύστημα και τον μεταβολισμό. Η χαμηλή βιταμίνη D έχει σχετιστεί με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου (ιδιαίτερα του παχέος), αυτοάνοσες λοιμώξεις, μεταβολικό σύνδρομο, δυσλειτουργία μυών, αδυναμία και πτώσεις. Θα πρέπει να γίνουν περισσότερες μελέτες και να οριστεί ένα κατώτερο όριο οτης βιταμίνης που προστατεύει από νοσήματα. Από την άλλη πλευρά η περίσεια βιταμίνης D είναι τοξική σε νεφρούς, καρδιαγγειακό, εγκέφαλο (έκτοπες αποτιτανώσεις)
Προτείνεται η λήψη 600-800 IU/ημέρα σε άτομα ηλικιωμένα ή με ανεπαρκή έκθεση στον ήλιο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου