Υπερέκκριση αυξητικής μετά την σύγκλιση των επιφύσεων των μακρών οστών. Το συχνότερο αίτιο (95%) είναι αδένωμα στην υπόφυση
Η αυξητική ορμόνη (GH) είναι πρωτείνη, αποτελείται από 191 αμινοξέα, είναι αναβολική και εκκρίνεται κατά ώσεις από τα σωματοτρόπα κύτταρα της υπόφυσης (περίπου 10 ώσεις το 24ωρο και κυρίως την νύχτα) . Οι υποθαλαμικοί ρυθμιστικοί παράγοντες της είναι η GHRH και η σωματοστατίνη. Την έκκριση της ρυθμίζει και η γκρελίνη που συντίθεται κυρίως στο ΓΕΣ σαν απάντηση στη λήψη/απορρόφηση τροφής
Υποδοχείς της GH βρίσκονται κυρίως στο ήπαρ και τους χόνδρους. Επάγει κυρίως στο ήπαρ τη σύνθεση IGF-1 o οποίος διαγείρει την παραγωγή κυττάρων και αναστάλλει την απόπτωση (επάγει την αύξηση κυρίως οστών, χόνδρων και μυών)
Η GH δρα στον μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεινών και των υδατανθράκων
H μεγαλακρία είναι νόσος που εξελίσεται με βραδύ ρυθμό και η διάγνωση μπορεί να γίνει μέχρι και 3-4 χρόνια μετά την έναρξη. Μέση ηλικία διάγνωσης 40 για τους άνδρες και 45 για τις γυναίκες. Ετησίως αναφέρονται 3-4 περιστατικά / 1.000.000 ατόμων
Γενετικά σύνδρομα
Η πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία τύποι 1 (ΜΕΝ-1):υπερπαραθυρεοειδισμός, νευροενδοκρινείς όγκοι (πχ γαστρίνωμα, ινσουλίνωμα), όγκοι επινεφριδίων, άλλοι ενδοκρινείς η μη όγκοι και μπορεί να συνοδεύεται από μεγαλακρία
Το σύνδρομο McCune-Albright πολύ σπάνιο, μπορεί να συνοδεύεται από μεγαλακρία
Το σύνδρομο Carney με μεγαλακρία, άμφω μικροοζώδη υπερπλασία επινεφριδίων, δερματικές βλάβες και καρδιακό μύξωμα
Σπάνια έχει περιγραφεί υπερέκκριση GHRH από γαγγλιοκύττωμα, αμάρτωμα ή γλοίωμα του εγκεφάλου. Είναι συχνότερο από όγκους του παγκρέατος ή καρκινοειδή των βρόγχων
Έκτοπη έκκριση GH πολύ σπάνια έχει αναφερθεί από όγκους παγκρέατος, πνευμόνων, επινεφριδίων και λεμφώματα
Αιτιοπαθογένεια
Υπεύθυνο για την πορεία των σωματοτρόφων κυττάρων είναι το γονίδιο Prophet η Pit 1. Ο σχηματισμός αδενώματος προ/υποθέτει πλήθος μεταβολών (αστάθεια χρωματοσωμάτων , μεταλλάξεις και επιγενετικές αλλαγές)
Ιστολογία
To 95-98% των περιπτώσεων οφείλεται σε υπερέκκριση GH από καλόηθες μονοκλωνικό αδένωμα της υπόφυσης (σωματοτρόπα κύτταρα). Τα καρκινώματα είναι σπανιώτατα
Το 70% είναι μακροαδενώματα (>10mm) . Υπάρχουν αδενώματα με πυκνή κοκκίωση, που δίνουν καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα και με αραιή κοκκίωση που εμφανίζονται σε νεώτερα άτομα και είναι πιό επιθετικά. Σε 25% συνυπάρχει παραγωγή προλακτίνης. H ταυτόχρονη έκκριση άλλων υποφυσιακών ορμονών είναι εξαιρετικά σπάνια
Η αυξητική ορμόνη (GH) είναι πρωτείνη, αποτελείται από 191 αμινοξέα, είναι αναβολική και εκκρίνεται κατά ώσεις από τα σωματοτρόπα κύτταρα της υπόφυσης (περίπου 10 ώσεις το 24ωρο και κυρίως την νύχτα) . Οι υποθαλαμικοί ρυθμιστικοί παράγοντες της είναι η GHRH και η σωματοστατίνη. Την έκκριση της ρυθμίζει και η γκρελίνη που συντίθεται κυρίως στο ΓΕΣ σαν απάντηση στη λήψη/απορρόφηση τροφής
Υποδοχείς της GH βρίσκονται κυρίως στο ήπαρ και τους χόνδρους. Επάγει κυρίως στο ήπαρ τη σύνθεση IGF-1 o οποίος διαγείρει την παραγωγή κυττάρων και αναστάλλει την απόπτωση (επάγει την αύξηση κυρίως οστών, χόνδρων και μυών)
Η GH δρα στον μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεινών και των υδατανθράκων
H μεγαλακρία είναι νόσος που εξελίσεται με βραδύ ρυθμό και η διάγνωση μπορεί να γίνει μέχρι και 3-4 χρόνια μετά την έναρξη. Μέση ηλικία διάγνωσης 40 για τους άνδρες και 45 για τις γυναίκες. Ετησίως αναφέρονται 3-4 περιστατικά / 1.000.000 ατόμων
Γενετικά σύνδρομα
Η πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία τύποι 1 (ΜΕΝ-1):υπερπαραθυρεοειδισμός, νευροενδοκρινείς όγκοι (πχ γαστρίνωμα, ινσουλίνωμα), όγκοι επινεφριδίων, άλλοι ενδοκρινείς η μη όγκοι και μπορεί να συνοδεύεται από μεγαλακρία
Το σύνδρομο McCune-Albright πολύ σπάνιο, μπορεί να συνοδεύεται από μεγαλακρία
Το σύνδρομο Carney με μεγαλακρία, άμφω μικροοζώδη υπερπλασία επινεφριδίων, δερματικές βλάβες και καρδιακό μύξωμα
Σπάνια έχει περιγραφεί υπερέκκριση GHRH από γαγγλιοκύττωμα, αμάρτωμα ή γλοίωμα του εγκεφάλου. Είναι συχνότερο από όγκους του παγκρέατος ή καρκινοειδή των βρόγχων
Έκτοπη έκκριση GH πολύ σπάνια έχει αναφερθεί από όγκους παγκρέατος, πνευμόνων, επινεφριδίων και λεμφώματα
Αιτιοπαθογένεια
Υπεύθυνο για την πορεία των σωματοτρόφων κυττάρων είναι το γονίδιο Prophet η Pit 1. Ο σχηματισμός αδενώματος προ/υποθέτει πλήθος μεταβολών (αστάθεια χρωματοσωμάτων , μεταλλάξεις και επιγενετικές αλλαγές)
Ιστολογία
To 95-98% των περιπτώσεων οφείλεται σε υπερέκκριση GH από καλόηθες μονοκλωνικό αδένωμα της υπόφυσης (σωματοτρόπα κύτταρα). Τα καρκινώματα είναι σπανιώτατα
Το 70% είναι μακροαδενώματα (>10mm) . Υπάρχουν αδενώματα με πυκνή κοκκίωση, που δίνουν καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα και με αραιή κοκκίωση που εμφανίζονται σε νεώτερα άτομα και είναι πιό επιθετικά. Σε 25% συνυπάρχει παραγωγή προλακτίνης. H ταυτόχρονη έκκριση άλλων υποφυσιακών ορμονών είναι εξαιρετικά σπάνια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου