Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Τετάρτη 6 Μαΐου 2015

Η επίδραση του φωτός κατά τη διάρκεια της νύχτας στον κιρκάδιο ρυθμό και τον μεταβολισμό (2)

Υπεροπτικός πυρήνας
Είναι ο βασικός πυρήνας του κιρκάδιου ρυθμού. Βρίσκεται στον πρόσθιο υποθάλαμο, ακριβώς πάνω από το οπτικό χίασμα. Στον άνθρωπο αποτελείται από περίπου 50.000 πυκνούς, μικρούς νευρώνες. Περιέχει διάφορα πεπτίδια και νευρομεταβιβαστές. Ο κυτταρικός μηχανισμός μέσα στον πυρήνα επιτυγχάνεται με πολλαπλούς μηχανισμούς όπως τα νάτριο-εξαρτώμενα δυναμικά και χυμικά σήματα
Υπάρχει ένα αυτορυθμιστικό feedback από μεταγραφικούς ενεργοποιητές και καταστολείς μέσα στον πυρήνα. Κιρκάδια συστήματα υπάρχουν σε όλους τους ιστούς των πολυκύτταρων οργανισμών. Ο υπερκοιλιακός πυρήνας είναι η κορυφή ενός ιεραρχικά οργανωμένου συστήματος. Τα περιφερικά συστήματα δεν επικοινωνούν μεταξύ τους, επικοινωνούν όμως με τον υπερκοιλιακό πυρήνα
Το κιρκάδιο σύστημα συντονίζει τη μετάβαση από μία βιολογική νύχτα σε μία βιολογική μέρα με κυκλικό τρόπο. Έκθεση σε σταθερά αμυδρό φως ή σε ολικό σκοτάδι οδηγεί σε κιρκάδιο ρυθμό που δεν συντονίζεται με το 24ωρο. Επομένως απαιτείται εξωτερικό ερέθισμα. Ο ισχυρότερος εξωτερικός παράγοντας είναι το φως, το οποίο ταξιδεύει από τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς απ' ευθείας στον πυρήνα. Στον πυρήνα φτάνουν και πρόσθετα σήματα από άλλα ευαίσθητα γάγγλια και προκαλούνται ταχείες αλλαγές στη κυτταρική δραστηριότητα (έκφραση γονιδίων).Έκθεση σε συνεχές έντονο φως ισοπεδώνει τον κιρκάδιο ρυθμό των γλυκοκορτικοειδών και της θερμοκρασίας
Το κιρκάδιο σύστημα ρυθμίζει τον μεταβολισμό-και το αντίθετο
Το κιρκάδιο σύστημα συμμετέχει στην ομοιόσταση της ενέργειας. Ανάμεσα στα ρυθμιστικά γονίδια, πολλά έχουν έναν ιδιαίτερο ρόλο στο συντονισμό θρεπτικών συστατικών. Οι μεταφορείς γλυκόζης, ο υποδοχέας γλουκαγόνου και πολλά ένζυμα του μεταβολισμού υδατανθράκων και της βιοσύνθεσης χοληστερόλης εκκρίνονται με ρυθμικό τρόπο. Μεταβολικά ενεργές ορμόνες όπως η γλυκαγόνη, η λεπτίνη, η γκρελίνη , η ινσουλίνη και η κορτικοστερόνη εκκρίνονται με κιρκάδιο ρυθμό. Υπάρχει ρυθμική έκφραση ορεξιογόνων σημάτων (νευροπεπτίδιο Υ, γαλανίνη, προοπιομελανοκορτίνη) και έχουν αναφερθεί κιρκάδιου τύπου διακυμάνσεις στην πείνα και την όρεξη
Εκτός από τη διακύμανση του μεταβολισμού που υποδηλώνει σύνδεση με τον κιρκάδιο ρυθμό, η διακοπή του ρυθμού με χειρισμό των υπεύθυνων γονιδίων επηρεάζει τον μεταβολισμό. Η σχέση κιρκάδιου ρυθμού και μεταβολισμού φαίνεται ότι είναι αμφίδρομη. Η παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο φαίνεται ότι βλάπτουν τον κιρκάδιο ρυθμό. Η παχυσαρκία και η anorexia nervosa μεταβάλλουν τις ορμόνες και τον ρυθμό θερμοκρασίας του σώματος. Στα παχύσαρκα άτομα μεταβάλλεται ο τυπικός ημερήσιος ρυθμός της γλυκόζης και της ευαισθησίας στην ινσουλίνη
Τι είστε όταν τρώτε
Το φαγητό είναι ένα σημαντικό μύνημα για το κιρκάδιο σύστημα. Η πρόσληψη τροφής σε συκεκριμένες ώρες της ημέρας μπορεί να αυξήσει την εγρήγορση, την κινητική δραστηριότητα, την θερμοκρασία του σώματος, την έκκριση γλυκοκορτικοειδών και τον ηπατικό ρυθμό. Ο χρόνος λήψης τροφής είναι κρίσιμος παράγοντας στην ενεργειακή ομοιόσταση. Πειραματόζωα που τρέφονται με δίαιτα υψηλή σε λίπος κατά τη διάρκεια της ημέρας έχουν πολύ υψηλότερο βάρος από αυτά που τρέφονται με την ίδια δίαιτα αλλά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αυτή η διαφορά μπορεί να εξαρτάται από το ρυθμό της λεπτίνης. Η πρόσληψη θερμίδων και η δραστηριότητα ήταν παρόμοια και στις δύο ομάδες. Επιδημιολογικές μελέτες σε ανθρώπους υποστηρίζουν ότι ο χρόνος πρόσληψης ενέργειας είναι βασικός για τη χρησιμοποίηση αυτής της ενέργειας. Άτομα που καταναλώνουν περισσότερο φαγητό μετά τις 8.00 μμ τείνουν να έχουν υψηλότερο ΒΜΙ. Η προσπάθεια απώλειας βάρους είναι πιό αποτελεσματική σε άτομα που τρώνε νωρίς
Γυναίκες που τρώνε το μεγαλύτερο γεύμα τους το πρωί χάνουν περισσότερο βάρος ακόμα και αν καταναλώνουν τις ίδιες θερμίδες. Το τσιμπολόγημα αργά τη νύχτα αυξάνει την LDL χοληστερόλη. Επίσης η μικρή διάρκεια του ύπνου αυξάνει την πιθανότητα συσσώρευσης λίπους και αύξησης σωματικού βάρους

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου