Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2023

ΜΕΝ 1

 Τα άτομα με πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία τύπου 1 γεννιούνται με ένα μεταλλαγμένο αντίγραφο του γονιδίου MEN1 σε κάθε κύτταρο. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της ζωής τους, το άλλο αντίγραφο του γονιδίου μεταλλάσσεται σε μικρό αριθμό κυττάρων. Αυτές οι γενετικές αλλαγές έχουν ως αποτέλεσμα να μην υπάρχουν λειτουργικά αντίγραφα του γονιδίου MEN1 σε επιλεγμένα κύτταρα, επιτρέποντας στα κύτταρα να διαιρούνται με ελάχιστο έλεγχο και να σχηματίζουν όγκους. Αυτό είναι γνωστό ως υπόθεση δύο χτυπημάτων του Knudson (Knudson's two-hit hypothesis)  και είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό που παρατηρείται στα ογκοκατασταλτικά γονίδια. Η ακριβής λειτουργία του MEN1 και της πρωτεΐνης, της μενίνης, που παράγεται από αυτό το γονίδιο δεν είναι γνωστή, αλλά ακολουθώντας τους κανόνες κληρονομικότητας της «υπόθεσης δύο χτυπημάτων» υποδηλώνει ότι δρα ως ογκοκατασταλτικό.

Διαγνωστικά, τα άτομα με συνδυασμό ενδοκρινικών νεοπλασιών που υποδηλώνουν το σύνδρομο MEN1 συνιστάται να υποβάλλονται σε ανάλυση μεταλλάξεων του γονιδίου MEN1, εάν πληρούνται επαρκώς πρόσθετα διαγνωστικά κριτήρια, που περιλαμβάνουν κυρίως: ηλικία <40 ετών θετικό οικογενειακό ιστορικό, συμπεριλαμβανομένου ενός συγγενή πρώτου βαθμού που αποδεικνύεται ότι έχει το γονίδιο MEN1 και ή πολυεστιακή ή υποτροπιάζουσα νεοπλασία που επηρεάζει δύο ή περισσότερα συστήματα οργάνων .

Η πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία ή MEN είναι μέρος μιας ομάδας διαταραχών που επηρεάζουν το δίκτυο των ορμονοπαραγωγών αδένων του σώματος (το ενδοκρινικό σύστημα). Οι ορμόνες είναι χημικοί αγγελιοφόροι που ταξιδεύουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και ρυθμίζουν τη λειτουργία των κυττάρων και των ιστών σε όλο το σώμα. Αυτές οι αναπτύξεις μπορεί να είναι μη καρκινικές (καλοήθεις) ή καρκινικές (κακοήθεις). Πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία εμφανίζεται όταν εντοπίζονται όγκοι σε τουλάχιστον δύο από τους τρεις κύριους ενδοκρινείς αδένες (παραθυρεοειδούς, υπόφυση και παγκρεατικό-δωδεκαδάκτυλο). Οι όγκοι μπορούν επίσης να αναπτυχθούν σε όργανα και ιστούς εκτός των ενδοκρινών αδένων. Εάν οι όγκοι γίνουν καρκινικοί, ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή. Η διαταραχή επηρεάζει 1 στους 30.000 ανθρώπους.

Η υπερλειτουργία του παραθυρεοειδούς αδένα (υπερπαραθυρεοειδισμός) είναι το πιο κοινό σημείο και μπορεί να οδηγήσει νεφρολιθίαση, οστεοπόρωση, υπέρταση, απώλεια όρεξης, ναυτία, αδυναμία, κόπωση και κατάθλιψη. Η αντιμετώπιση είναι παραθυρεοειδεκτομή.

. Η νεοπλασία στην υπόφυση μπορεί να εκδηλωθεί ως προλακτίνωμα όπου εκκρίνεται υπερβολική προλακτίνη, καταστέλλοντας την απελευθέρωση γοναδοτροπινών, προκαλώντας μείωση των ορμονών του φύλου όπως η τεστοστερόνη. Ο όγκος της υπόφυσης στο MEN1 μπορεί να είναι μεγάλος και να προκαλεί σημεία συμπιέζοντας τους παρακείμενους ιστούς. Η αντιμετώπιση είναι φαρμακευτική.

. Οι όγκοι του παγκρέατος που σχετίζονται με το MEN-1 σχηματίζονται συνήθως στα βήτα κύτταρα των νησίδων Langerhans, προκαλώντας υπερέκκριση ινσουλίνης, με αποτέλεσμα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα (υπογλυκαιμία). Ωστόσο, πολλοί άλλοι όγκοι των παγκρεατικών νησίδων Langerhans μπορούν να εμφανιστούν στο MEN-1. Ένα από αυτά, περιλαμβάνει τα άλφα κύτταρα, προκαλεί υπερέκκριση γλυκαγόνης, με αποτέλεσμα μια κλασική τριάδα υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία), ένα εξάνθημα που ονομάζεται νεκρολυτικό μεταναστευτικό ερύθημα και απώλεια βάρους. Το γαστρίνωμα προκαλεί την υπερέκκριση της ορμόνης γαστρίνη, με αποτέλεσμα την υπερπαραγωγή οξέος από τα κύτταρα του στομάχου που παράγουν οξύ (βρεγματικά κύτταρα) και έναν αστερισμό επακόλουθων γνωστών ως σύνδρομο Zollinger-Ellison. Το σύνδρομο Zollinger-Ellison μπορεί να περιλαμβάνει σοβαρά γαστρικά έλκη, κοιλιακό άλγος, απώλεια όρεξης, χρόνια διάρροια, υποσιτισμό και επακόλουθη απώλεια βάρους. Η αντιμετώπιση είναι χειρουργική ή κυτταροτοξικά φάρμακα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου