Κρόκη

 Σύμπλεγμα κόκκινης και λευκής κλωστής ή υφάσματος που φοριέται στο χέρι την 1η Μαρτίου. Είναι προστασία από τον πρώτο ήλιο της άνοιξης. Παμπάλαιο έθιμο με ρίζες στα Ελευσίνια Μυστήρια.

Τα Ελευσίνια Μυστήρια τελούνταν μια φορά το χρόνο, αρχές φθινοπώρου (μεταξύ 15ης και 19ης Βοηδρομιώνος), στην Αθήνα και στην Ελευσίνα, και διαρκούσαν εννέα ημέρες. Υπήρχε ιερή εκεχειρία στις ελληνικές πόλεις-κράτη διάρκειας πενήντα πέντε ημερών. Την παραμονή η πομπή έφερνε «Ιερά», μυστηριώδη «άγια πράγματα» των οποίων η φύση είναι άγνωστη, από την Ελευσίνα στην Αθήνα μετά από προκαταρκτικές θυσίες. Πήγαινε στον ναό της Δήμητρας κοντά στην Ακρόπολη.

Την πρώτη επίσημη ημέρα των Μυστηρίων, ο Άρχων Βασλέαςς καλούσε τον κόσμο στην Αγορά της Αθήνας και, παρουσία του Ιεροφάντη και του Δαδούχου, διάβαζε μια προκήρυξη που καλούσε τους μυημένους. Απαγορεύονταν να συμμετάσχουν όσοι είχαν διαπράξει ανθρωποκτονία, βάρβαροι (μετά τους Περσικούς πολέμους) και εκείνοι που δεν μπορούσαν να καταλάβουν ελληνικά. Τη δεύτερη μέρα πήγαιναν να πλυθούν στη θάλασσα και έπλεναν ένα μικρό γουρουνάκι το οποίο θυσίαζαν. Την τρίτη μέρα ο Άρχων Βασιλέας έκανε θυσίες και την τέταρτη γιόρταζαν την κάθαρση του Ασκληπιού. Η πέμπτη μέρα ήταν η μέρα της πομπής οι μυημένοι και οι χορηγοί πήγαιναν στην Ελευσίνα με τα πόδια. Στην κεφαλή της πομπής υπήρχε άγαλμα του Ίακχου. Αφού περνούσαν  τη γέφυρα που οδηγούσε προς τη θάλασσα ελάμβανε χώρα χώρα ένα γεγονός γνωστό ως «κρόκοσις», που πήρε το όνομά του από τον θρυλικό Κρόκο, τον πρώτο κάτοικο της περιοχής. Εδώ, οι απόγονοι του είχαν το προνόμιο να δένουν ένα μάλλινο «κρόκε», μια κορδέλα, την κρόκη σε χρώμα σαφράν ή πορφυρό, γύρω από το δεξί χέρι και το αριστερό πόδι κάθε μυημένου. Μόλις η πομπή έφτανε στον ποταμό Κηφισό, άνδρες με καλυμμένα κεφάλια, γνωστοί ως «γεφυρισμοί», περίμεναν να εκτοξεύσουν ύβρεις, χλευασμούς, και κοροϊδίες   στους μυημένους . Ο σκοπός αυτής της δράσης είναι αδιαφανής, αλλά ίσως ήταν να ταπεινώσει αυτούς τους πολίτες έτσι ώστε τα κακά πνεύματα να μην μπορούν να τους επηρεάσουν.

Στην Ελευσίνα : Σε αυτό το σημείο, οι λεπτομέρειες των Μυστηρίων γίνονται πολύ λιγότερο σαφείς λόγω της μυστικής φύσης τους. Η έκτη μέρα, ονομάζεται Τελετή και είναι πιθανώς μια ημέρα νηστείας και εξαγνισμού. Η νηστεία μάλλον σταματούσε με την κατανάλωση του κυκεώνα, ενός φίλτρου που θυμίζει την άρνηση της Δήμητρας να πιει κόκκινο κρασί. Γνωρίζουμε ελάχιστα για αυτό το μέρος των Μυστηρίων, καθώς οι αρχαίες πηγές μάς λένε μόνο ότι αποτελούνταν από "πράγματα που έχουν θεσπιστεί", πιθανώς ένα ιερό θέαμα που διηγείται την ιστορία της Δήμητρας και της Περσεφόνης, "πράγματα που ειπώθηκαν", πιθανώς μια σειρά από σύντομες λειτουργικές ή επικλητικές δηλώσεις, και «πράγματα που παρουσιάζονται».  Η έβδομη μέρα ήταν ξεκούραση και προετοιμασία για την τελευταία νύχτα του μυημένου στο Τελεστήριο. Η όγδοη μέρα ήταν ως επί το πλείστον για σπονδές των νεκρών, αν και πιθανότατα υπήρχαν πολλές γιορτές και εκείνη την ημέρα.

Επιστροφή στην Αθήνα: Η ένατη μέρα ήταν η επιστροφή στην Αθήνα και το κλείσιμο της γιορτής. Την επομένη, ο Άρχων Βασιλέας αναφερόταν στην αθηναϊκή συνέλευση για τη διαδικασία των Μυστηρίων και ασκούσαν νομική δράση εναντίον οποιουδήποτε είχε ενεργήσει με ασέβεια.

Τα Ελευσίνια Μυστήρια διήρκεσαν για πολύ περισσότερο από μια χιλιετία και είχαν αμέτρητους μυημένους. Τα Μυστήρια μάλλον έπαψαν να τελούνται το 396 μ.Χ. με την καταστροφή του ιερού στην Ελευσίνα και του Ελευσίνιου στην Αθήνα από τον Αλάριχο και τους Βησιγότθους.