Οι πρώτες γλωσσικές επαφές χρονολογούνται στον 11 αι. εποχή στην οποία τα πρώτα τουρκικά φύλα εμφανίζονται στα ανατολικά σύνορα του βυζαντινού κράτους. Η γλωσσική και πολιτιστική επαφή των δύο λαών εντάθηκε τους επόμενους αιώνες, ιδιαίτερα μετά την πτώση της Κων/πολης και κράτησε ως τις αρχές της 10ετίας του 1920, όταν - 1922 και εξής - έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών με βάση τη θρησκεία. Ελληνικά (ποντιακά) μιλούν ως σήμερα ορισμένα ελληνόφωνα χωριά σε περιοχές της Μ. Ασίας. Πρόκειται για τους απογόνους κρυπτοχριστιανών, που επιφανειακά ήταν μωαμεθανοί και είχαν διπλά ονόματα (Μιχαήλ - Mehmet, Ελένη - Emine). Τα μαρτυρημένα ελληνικά δάνεια της Τουρκικής ανάγονται ήδη τον 13ο αι. και περιέχονται στον κουμανικό κώδικα : chiras κεράσι, uskuli σκουλί. Στον βαλκανολόγο Meyer (1893) και στον τουρκολόγο Tietze (1955-) οφείλουμε τις πρώτες μελέτες των ελληνικών δανείων στην τουρκική. Ορισμένες ελληνικές λέξεις εμφανίζονται σχεδόν σε όλη την επικράτεια avli, avlu αυλή, kilisa, kilise εκκλησία, ilikmen λυχνάρι, zivgar ζευγάρι (βόδια). Ελληνικά αντιδάνεια από την τουρκική πολτός pelte, findik φουντούκι, σεμίδαλις σιμιγδάλι, simid, σιμίτι.
Με την κάθαρση του νεοελληνικού λεξιλογίου από τουρκικές και ιταλικές λέξεις, που επιχειρήθηκε με επιτυχία μετά το 1830 το άλλοτε έντονο τουρκικό λεξιλόγιο έχει περιοριστεί σήμερα α: στη μαγειρική (κεφτεδάκια, ντολμαδάκια, ιμαμ-μπαϊλντί, κανταϊφι β: στην ορολογία του ανατολικού πολιτισμού (τζαμί, δερβίσης, ναργιλές, μιντέρι) γ: στο ποιητικό λεξιλόγιο (ρουμάνι, ντορής, κιοτής). Από τα τουρκικά επιθήματα της νέας ελληνικής παραγωγικά είναι τα -λής/λίκι (μουστακαλής, υπουργιλίκι) και το -τζής (φορτηγατζής) και το δηλωτικό χρωμάτων (μενεξεδί, κεραμιδί). Εντονώτατη ήταν η τουρκική επίδραση στις περιφερειακές διαλέκτους, την Ποντιακή και την Καππαδοκική. Ακόμα οι ελληνόφωνοι κάποτε πληθυσμοί ορισμένων μικρασιατικών περιοχών π.χ. της Καισάρειας εκτουρκίστηκαν πλήρως γλωσσικά, αλλά δεν έχασαν την χριστιανική τους πίστη. Για χάρη των ελληνικών αυτών πληθυσμών εκδόθηκαν από τον 16ο αι. και εξής εκατοντάδες βιβλίων θρησκευτικού κυρίως περιεχομένου σε τουρκική γλώσσα αλλά με ελληνικό αλφάβητο, που αποτελούν σήμερα τη βάση για την μελέτη της λεγόμενης "καραμανλίδικης φιλολογίας"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου