Γενικός πληθυσμός
Επειδή δεν υπάρχουν κλινικές δοκιμές για την μακροχρόνια χρήση τους η κύρια φροντίδα είναι τα σοβαρά συμπτώματα στέρησης μετά τη διακοπή. Όλοι θα πρέπει να ερωτηθούν για κατάθλιψη, κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών. Επιθυμεί ο ασθενής να τα σταματήσει; Γιατί θέλει να τα σταματήσει; Πόσο καιρό τα χρησιμοποιεί; Ποιά σχήματα;
Ο ενδοκρινολόγος ενημερώνει για τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες :ερυθροκυττάρωση, δυσλιπιδαιμία και μειωμένη γονιμότητα που μπορεί να διαρκεί έως 2 χρόνια, καθώς και επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό. Μερικοί ασθενείς μπορεί να δεχθούν να αλλάξουν τα αναβολικά με τεστοστερόνη. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται ενδομυική τεστοστερόνη σε δόσεις έως και διπλάσιες της τυπικής δοσοσλογίας
Για άτομα που επιθυμούν να σταματήσουν τη χρήση υπάρχουν οι εξής επιλογές
. άμεση διακοπή χωρίς ιατρική θεραπεία
. διακοπή και έναρξη θεραπείας με κλομιφαίνη
. διακοπή και έναρξη θεραπείας με β-HCG
. διακοπή και έναρξη συνταγογραφούμενης τεστοστερόνης
Οι περισσότεροι χρήστες έρχονται στον ενδοκρινολόγο λόγω υπογονιμότητας. Γίνεται αναλυτικός έλεγχος ορμονών, 2 τουλάχιστον σπερμοδιαγράμματα, κάθε φορά μετά από 3-7 ημέρες εκσπερμάτωσης και ελέγχεται η γονιμότητα της συντρόφου. Η λογική επιλογή είναι η διακοπή των αναβολικών και η παρακολούθηση τεστοστερόνης και γοναδοτροπινών κάθε 1-3 μήνες και σπερμοδιάγραμμα κάθε 3-6 μήνες μετά την ομαλοποίηση της τεστοστερόνης στον ορρό
Για άνδρες που κάνουν χρήση < 1 έτος η διακοπή είναι επαρκής παρέμβαση. Για χρήστες υψηλών δόσεων > 1 έτος η ανάκτηση φυσιολογικών ορμονών και ένος κανονικού σπερμοδιαγράμματος μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά. Σε αυτούς η χρήση κλομιφαίνης ή γοναδοτροπίνης μπορεί να βοηθήσει την σπερματογέννεση και την γονιμότητα. Η χορήγηση εξωγενούς τεστοστερόνης δεν συνιστάται
Μετά την παύση εξωγενών σκευασμάτων ο συνήθης χρόνος αποκατάστασης ορμονών είναι 1-3 μήνες και του σπέρματος 12-16 μήνες
Η κλομιφαίνη είναι εκλεκτικός ρυθμιστής των οιστρογονικών υποδοχέων και αυξάνει τις γοναδοτροπίνες και την τεστοστερόνη στους άνδρες μετά από 2-4 εβδομάδες εφ΄όσον είναι άθικτη η λειτουργία της υπόφυσης. Σε νεαρούς άνδρες, και σε δόση μέχρι 100 mg/2η μέρα δεν υπάρχουν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Στις γυναίκες αναφέρεται αυξημένος κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης. Στους άνδρες δίνεται κλομιφαίνη για 6-12 μήνες. Έναρξη αγωγής με 25mg /2η μέρα και αύξηση της δόσης κατά 12.5 mg , μέχρι μέγιστη δόση τα 100 mg/ 2η μέρα με βάση τις τιμές τεστοστερόνης στον ορρό. Μετά από 2-4 μήνες διατήρησης της τεστοστερόνης στα φυσιολογικά επίπεδα η δόση της κλομιφαίνης μειώνεται κατά 12.5 mg/μήνα. Ο ενδοκρινολόγος ενημερώνει ότι η ασφάλεια της μεθόδου δεν έχει αποδειχθεί και ότι υπάρχει κίνδυνος φλεβικής θρόμβωση Παρομοίως η θεραπεία με β-HCG μπορεί να είναι χρήσιμη στη ίδια ομάδα ανδρών. Η χορήγηση υποδορίως β-HCG μπορεί να διαγείρει την παραγωγή τεστοστερόνης και την σπερματογένεση σε άνδρες με όρχεις ≥6 mL. Η χορήγηση της καταστέλλει τις ενδογενείς γοναδοτροπίνες. Η συνήθης δοσολογία είναι 1000-2000ΙU υποδόρια 2-3 φορές την εβδομάδα. Η αγωγή συνεχίζεται μέχρι η ολική τεστοστερόνη ορού είναι στα φυσιολογικά επίπεδα και συνεχίζεται μέχρι την σύλληψη. Υπάρχει μεγαλύτερη εμπειρία στη χρήση β-HCG σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της. Δεν υπάρχουν στοιχεία σύγκρισης με την κλομιφαίνη. Εάν ένας ασθενής μετά από χρόνια χρήση αναβολικών, υποβληθεί σε θεραπεία με κλομιφαίνη ή β-HCG και μετά από 3 μήνες θεραπείας δεν έχει αύξηση τεστοστερόνης, ο ενδοκρινολόγος θα πρέπει να εξετάσει την πιθανότητα υποκείμενης αιτίας υπογοναδισμού όπως π.χ. Klinefelter ή όγκος στην υπόφυση
Σε χρήστη υψηλών δόσεων αναβολικών, που επιθυμεί να διακόψει και δεν επιθυμεί γονιμότητα στο άμεσο μέλλον μπορούν να χρησιμοποιηθούν υψηλές δόσεις ενέσιμης τεστοστερόνης με μία σταδιακή μείωση σε διάστημα αρκετών μηνών. Έτσι μπορεί να μειωθούν τα συμπτώματα στέρησης και να μειωθεί και ο πειρασμός επαναληπτικής χρήσης αναβολικών
Επειδή δεν υπάρχουν κλινικές δοκιμές για την μακροχρόνια χρήση τους η κύρια φροντίδα είναι τα σοβαρά συμπτώματα στέρησης μετά τη διακοπή. Όλοι θα πρέπει να ερωτηθούν για κατάθλιψη, κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών. Επιθυμεί ο ασθενής να τα σταματήσει; Γιατί θέλει να τα σταματήσει; Πόσο καιρό τα χρησιμοποιεί; Ποιά σχήματα;
Ο ενδοκρινολόγος ενημερώνει για τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες :ερυθροκυττάρωση, δυσλιπιδαιμία και μειωμένη γονιμότητα που μπορεί να διαρκεί έως 2 χρόνια, καθώς και επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό. Μερικοί ασθενείς μπορεί να δεχθούν να αλλάξουν τα αναβολικά με τεστοστερόνη. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται ενδομυική τεστοστερόνη σε δόσεις έως και διπλάσιες της τυπικής δοσοσλογίας
Για άτομα που επιθυμούν να σταματήσουν τη χρήση υπάρχουν οι εξής επιλογές
. άμεση διακοπή χωρίς ιατρική θεραπεία
. διακοπή και έναρξη θεραπείας με κλομιφαίνη
. διακοπή και έναρξη θεραπείας με β-HCG
. διακοπή και έναρξη συνταγογραφούμενης τεστοστερόνης
Οι περισσότεροι χρήστες έρχονται στον ενδοκρινολόγο λόγω υπογονιμότητας. Γίνεται αναλυτικός έλεγχος ορμονών, 2 τουλάχιστον σπερμοδιαγράμματα, κάθε φορά μετά από 3-7 ημέρες εκσπερμάτωσης και ελέγχεται η γονιμότητα της συντρόφου. Η λογική επιλογή είναι η διακοπή των αναβολικών και η παρακολούθηση τεστοστερόνης και γοναδοτροπινών κάθε 1-3 μήνες και σπερμοδιάγραμμα κάθε 3-6 μήνες μετά την ομαλοποίηση της τεστοστερόνης στον ορρό
Για άνδρες που κάνουν χρήση < 1 έτος η διακοπή είναι επαρκής παρέμβαση. Για χρήστες υψηλών δόσεων > 1 έτος η ανάκτηση φυσιολογικών ορμονών και ένος κανονικού σπερμοδιαγράμματος μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά. Σε αυτούς η χρήση κλομιφαίνης ή γοναδοτροπίνης μπορεί να βοηθήσει την σπερματογέννεση και την γονιμότητα. Η χορήγηση εξωγενούς τεστοστερόνης δεν συνιστάται
Μετά την παύση εξωγενών σκευασμάτων ο συνήθης χρόνος αποκατάστασης ορμονών είναι 1-3 μήνες και του σπέρματος 12-16 μήνες
Η κλομιφαίνη είναι εκλεκτικός ρυθμιστής των οιστρογονικών υποδοχέων και αυξάνει τις γοναδοτροπίνες και την τεστοστερόνη στους άνδρες μετά από 2-4 εβδομάδες εφ΄όσον είναι άθικτη η λειτουργία της υπόφυσης. Σε νεαρούς άνδρες, και σε δόση μέχρι 100 mg/2η μέρα δεν υπάρχουν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Στις γυναίκες αναφέρεται αυξημένος κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης. Στους άνδρες δίνεται κλομιφαίνη για 6-12 μήνες. Έναρξη αγωγής με 25mg /2η μέρα και αύξηση της δόσης κατά 12.5 mg , μέχρι μέγιστη δόση τα 100 mg/ 2η μέρα με βάση τις τιμές τεστοστερόνης στον ορρό. Μετά από 2-4 μήνες διατήρησης της τεστοστερόνης στα φυσιολογικά επίπεδα η δόση της κλομιφαίνης μειώνεται κατά 12.5 mg/μήνα. Ο ενδοκρινολόγος ενημερώνει ότι η ασφάλεια της μεθόδου δεν έχει αποδειχθεί και ότι υπάρχει κίνδυνος φλεβικής θρόμβωση Παρομοίως η θεραπεία με β-HCG μπορεί να είναι χρήσιμη στη ίδια ομάδα ανδρών. Η χορήγηση υποδορίως β-HCG μπορεί να διαγείρει την παραγωγή τεστοστερόνης και την σπερματογένεση σε άνδρες με όρχεις ≥6 mL. Η χορήγηση της καταστέλλει τις ενδογενείς γοναδοτροπίνες. Η συνήθης δοσολογία είναι 1000-2000ΙU υποδόρια 2-3 φορές την εβδομάδα. Η αγωγή συνεχίζεται μέχρι η ολική τεστοστερόνη ορού είναι στα φυσιολογικά επίπεδα και συνεχίζεται μέχρι την σύλληψη. Υπάρχει μεγαλύτερη εμπειρία στη χρήση β-HCG σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της. Δεν υπάρχουν στοιχεία σύγκρισης με την κλομιφαίνη. Εάν ένας ασθενής μετά από χρόνια χρήση αναβολικών, υποβληθεί σε θεραπεία με κλομιφαίνη ή β-HCG και μετά από 3 μήνες θεραπείας δεν έχει αύξηση τεστοστερόνης, ο ενδοκρινολόγος θα πρέπει να εξετάσει την πιθανότητα υποκείμενης αιτίας υπογοναδισμού όπως π.χ. Klinefelter ή όγκος στην υπόφυση
Σε χρήστη υψηλών δόσεων αναβολικών, που επιθυμεί να διακόψει και δεν επιθυμεί γονιμότητα στο άμεσο μέλλον μπορούν να χρησιμοποιηθούν υψηλές δόσεις ενέσιμης τεστοστερόνης με μία σταδιακή μείωση σε διάστημα αρκετών μηνών. Έτσι μπορεί να μειωθούν τα συμπτώματα στέρησης και να μειωθεί και ο πειρασμός επαναληπτικής χρήσης αναβολικών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου