Τι το ξεχωριστό έχει το ελληνικό αλφάβητο; Στον αρχαίο κόσμο χρησιμοποιούνταν άλλες μορφές γραφής, τόσο εικονογραφικές όσο και φωνητικές, όπως η ασσυριακή σφηνοειδής, η αιγυπτιακή ιερογλυφική και διάφορα μεσανατολικά συλλαβάρια. Ωστόσο η ελληνική γραφή εμφανίστηκε ως μια εντυπωσιακή καινοτομία και έφερε επανάσταση στην ικανότητα του ανθρώπου να αποτυπώνει σκέψεις. Πώς;
Οι Έλληνες δημιούργησαν το αλφάβητο τους υιοθετώντας το συλλαβικό συμβολογραφικό σύστημα των φοινίκων, το οποίο τροποποίησαν αποφασιστικά κάποια στιγμή στις πρώτες δεκαετίες του 8ου αιώνα π.Χ. Έχει καθιερωθεί να λέμε ότι η κύρια τροποποίηση που επέφεραν ήταν η "εισαγωγή των φωνηέντων" Στην Φοινικική γραφή δεν αποτυπώνονταν φωνήεντα. Αντίθετα το ελληνικό αλφάβητο είχε εξαρχής πέντε πλήρως λειτουργικά φωνήεντα. Αυτή η καθιερωμένη περιγραφή δεν αναδεικνύει ωστόσο, το εννοιολογικό άλμα που διακρίνει το ελληνικό αλφάβητο από κάθε άλλο σύστημα γραφής
Μια γραφή που προσφέρει ένα αληθινό αλφάβητο σε μια γλώσσα πρέπει να μπορεί να συμβολίζει τα φωνήματα της γλώσσας αυτής με τρόπο μονοσήμαντο και λιτό. Το πρώτο και μοναδικό αρχαίο συμβολογραφικό σύστημα που είχε αυτόν το χαρακτήρα ήταν το ελληνικό αλφάβητο. Άλλα φωνητικά συστήματα που ήταν προσιτά στους Έλληνες, όπως τα συμφωνογραφικά συλλαβάρια των βορειοσημιτικών γραφών ή το φωνηεντικό συλλαβάριο που είναι γνωστό ως γραμμική Β και χρησιμοποιήθηκε στους προϊστορικούς χρόνους από τους Κρήτες και τους Μυκηναίους Έλληνες, λειτουργούσαν με βάση την αρχή της συμβολοποίησης του κάθε εκφωνήσιμου ήχου της γλώσσας μ' ένα χωριστό σύμβολο. Απαιτούνταν εκατοντάδες σύμβολα, που το καθένα αντιπροσώπευε μια μοναδική συλλαβή αποτελούμενη από ένα φωνήεν κι ένα σύμφωνο. Οι γραφές αυτές, επιλέγοντας να μεταφράσουν τον ήχο σε γραφικό σύμβολο, αποτέλεσαν ένα αποφασιστικής σημασίας βήμα για την ανάπτυξη της γραφής. Όμως το ελληνικό αλφάβητο έκανε ένα επιπλέον εννοιολογικό βήμα: διέσπασε αυτά τα εκφωνήματα, τις μονάδες ήχου, στα ακουστικά τους συστατικά. Έτσι γεννήθηκαν τα φωνήεντα
Αν Κάρσον
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου