Το βράγχος φωνής είναι μετεγχειρητική επιπλοκή της θυρεοειδεκτομής και οφείλεται είτε σε βλάβη του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου είτε σε δυσλειτουργία φων. χορδών/τραυματισμό από τους χειρισμούς στη διάρκεια της αναισθησίας, είτε είναι ψυχογενές, είτε από λοίμωξη αναπνευστικού/άνω γαστερντερικού. Οι κλινικές εκδηλώσεις είναι ήπια βραχνάδα, μη αποτελεσματικός βήχας, δυσφαγία, δυσλειτουργία φων. χορδών ή και σε ακραία περίπτωση απόφραξη αεροφόρων οδών. Μετά θυρεοειδεκτομή οι περισσότεροι ασθενείς παραπονούνται για βράγχος και δυσκαταποσία που συνήθως είναι λειτουργικά
Βλάβη του παλίνδρομου λαρυγγικού
Με εξειδικευμένο χειρουργό η συχνότητα του είναι 0.2-0.8%. Είναι μεγαλύτερη η συχνότητα όταν αφαιρείται καρκίνος θυρεοειδούς ή γίνεται επαναληπτική θυρεοειδεκτομή (μέχρι 20%). Η ανάκαμψη εξαρτάται από το είδος της επέμβασης (πρώτη φορά ή επανεπέμβαση), από τον όγκο που αφαιρείται (υφολική ή ολική θυρεοειδεκτομή), από τη θυρ. νόσο (καλοήθεια/κακοήθεια) και την τεχνική του χειρουργού (με ή χωρίς ταυτοποίηση ρουτίνας του παλίνδρομου λαρυγγικού) και φτάνει σε ποσοστό το 50-88%. Η βλάβη του νεύρου μπορεί να ποικίλλει από νευροαπραξία μέχρι νευρότμηση. Στην νευροαπραξία ανάκτηση της φωνής αναμένεται σε διάστημα 1-6 μηνών. Αν προκύψει δυσφωνία χρειάζεται παρακολούθηση τουλάχιστον επι 12μηνο μετά την επέμβαση. Στη νευρότμηση η βλάβη είναι μόνιμη.
Βράγχος λόγω διασωλήνωσης
Οι φων. χορδές μπορεί να τραυματιστούν κατά την διασωλήνωση/αποσωλήνωση. Βραχνάδα παροδική έχει φανεί σε 1.4% και μόνιμη σε 0.5%. Όταν γίνεται έλεγχος 1-2 ημέρες μετά την επέμβαση εμφανίζονται σε ποσοστό μέχρι 73% ορατά αιμοφόρα αγγεία, αιμορραγία στις φων. χορδές και την τραχεία και μώλωπες. Η διάγνωση απαιτεί την χρήση ειδικών εργαλείων. Μια μερική παράλυση του παλίνδρομου λαρυγγικού λόγω χειρισμών στη διάρκεια της αναισθησίας προκαλεί σοβαρή δυσφωνία ή αφωνία και όχι δύσπνοια. Φαίνεται ότι ο κίνδυνος είναι διπλάσιος σε ασθενείς >50 ετών , σε διασωληνωμένους για 3-6 ώρες και σε ασθενείς με υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη και 15 φορές μεγαλύτερος σε διασωλήνωση >6 ωρών
Διασωλήνωση και άλλα χειρουργεία
Βλάβη του παλίνδρομου λαρυγγικού μπορεί να προκύψει σε επεμβάσεις σε άλλα σημεία του σώματος και μπορεί να οφείλεται στην υπερέκταση του αυχένα στη διάρκεια της διασωλήνωσης ή στην πίεση του νεύρου ανάμεσα στον ενδοτραχειακό σωλήνα και τον θυρεοειδικό χόνδρο. Επιπλέον ο ρινογαστρικός σωλήνας μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και ακινησία φων. χορδών. Οι πιο έντονοι τραυματισμοί ανιχνεύονται σε ηλικιωμένους ασθενείς λόγω μειωμένης ευελιξίας και ατροφίας των φων. ιστών. Το συνηθέστερο εύρημα είναι πάχυνση και αιμάτωμα του βλενογόννου. Η συνήθης εντόπιση της βλάβης είναι αριστερά - οι περισσότεροι αναισθησιολόγοι είναι δεξιόχειρες
Βράγχος ψυχογενές
Σε σημαντικό συναισθηματικό stress απουσία οργανικής αιτίας. Σε ασθενείς με κατάθλιψη και βραχνάδα βρίσκεται δυσλειτουργία φων. χορδών σε ποσοστό 33-40%. Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση που πρέπει να επισημανθεί είναι η μετά θυρεοειδεκτομή άμφω παράλυση των φων. χορδών η οποία συνδέεται με σοβαρές ψυχιατρικές εκδηλώσεις
Βράγχος και άσθμα
Είναι μερικές φορές δύσκολη η διαφοροδιάγνωση. Στην βιβλιογραφία αναφέρονται περιπτώσεις βραχνάδας που αντιμετωπίζονται σαν άσθμα επί μακρόν
Βράγχος και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
18% των ασθενών με δυσλειτουργία φων. χορδών βρέθηκαν με υποκείμενη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (χαρακτηριστικό οίδημα στον οπίσθιο λάρυγγα)
Βράγχος και περιβαλλοντικοί παράγοντες
Έκθεση σε καπνό, σκόνη, αναθυμιάσεις, αέρια ή ατμούς. Επίσης έκθεση σε τρόφιμα, αρωματικά προιόντα, ατμοσφαιρικούς ρύπους ή χημικά παράγωγα. Προκαλούν από ερεθισμό του βλενογόννου μέχρι σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας. Η έκταση της βλάβης εξαρτάται από τον χρόνο έκθεσης
Συμπέρασμα
Η βραχνάδα είναι συχνή επιπλοκή μετά θυρεοειδεκτομή. Πολλοί ασθενείς έχουν προυπάρχουσα βραχνάδα. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αν οφείλεται στο χειρουργείο ή στην διασωλήνωση. Να θυμόμαστε ότι πολλοί ασθενείς παραπονούνται απουσία οποιασδήποτε αντικειμενικής μεταβολής . Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για τα συμπτώματα που μπορεί να επιμένουν μετά την επέμβαση και να έχουν την βεβαιότητα πλήρους υποχώρησης των συμπτωμάτων ελλείψει αντικειμενικής νευρικής βλάβης
Βλάβη του παλίνδρομου λαρυγγικού
Με εξειδικευμένο χειρουργό η συχνότητα του είναι 0.2-0.8%. Είναι μεγαλύτερη η συχνότητα όταν αφαιρείται καρκίνος θυρεοειδούς ή γίνεται επαναληπτική θυρεοειδεκτομή (μέχρι 20%). Η ανάκαμψη εξαρτάται από το είδος της επέμβασης (πρώτη φορά ή επανεπέμβαση), από τον όγκο που αφαιρείται (υφολική ή ολική θυρεοειδεκτομή), από τη θυρ. νόσο (καλοήθεια/κακοήθεια) και την τεχνική του χειρουργού (με ή χωρίς ταυτοποίηση ρουτίνας του παλίνδρομου λαρυγγικού) και φτάνει σε ποσοστό το 50-88%. Η βλάβη του νεύρου μπορεί να ποικίλλει από νευροαπραξία μέχρι νευρότμηση. Στην νευροαπραξία ανάκτηση της φωνής αναμένεται σε διάστημα 1-6 μηνών. Αν προκύψει δυσφωνία χρειάζεται παρακολούθηση τουλάχιστον επι 12μηνο μετά την επέμβαση. Στη νευρότμηση η βλάβη είναι μόνιμη.
Βράγχος λόγω διασωλήνωσης
Οι φων. χορδές μπορεί να τραυματιστούν κατά την διασωλήνωση/αποσωλήνωση. Βραχνάδα παροδική έχει φανεί σε 1.4% και μόνιμη σε 0.5%. Όταν γίνεται έλεγχος 1-2 ημέρες μετά την επέμβαση εμφανίζονται σε ποσοστό μέχρι 73% ορατά αιμοφόρα αγγεία, αιμορραγία στις φων. χορδές και την τραχεία και μώλωπες. Η διάγνωση απαιτεί την χρήση ειδικών εργαλείων. Μια μερική παράλυση του παλίνδρομου λαρυγγικού λόγω χειρισμών στη διάρκεια της αναισθησίας προκαλεί σοβαρή δυσφωνία ή αφωνία και όχι δύσπνοια. Φαίνεται ότι ο κίνδυνος είναι διπλάσιος σε ασθενείς >50 ετών , σε διασωληνωμένους για 3-6 ώρες και σε ασθενείς με υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη και 15 φορές μεγαλύτερος σε διασωλήνωση >6 ωρών
Διασωλήνωση και άλλα χειρουργεία
Βλάβη του παλίνδρομου λαρυγγικού μπορεί να προκύψει σε επεμβάσεις σε άλλα σημεία του σώματος και μπορεί να οφείλεται στην υπερέκταση του αυχένα στη διάρκεια της διασωλήνωσης ή στην πίεση του νεύρου ανάμεσα στον ενδοτραχειακό σωλήνα και τον θυρεοειδικό χόνδρο. Επιπλέον ο ρινογαστρικός σωλήνας μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και ακινησία φων. χορδών. Οι πιο έντονοι τραυματισμοί ανιχνεύονται σε ηλικιωμένους ασθενείς λόγω μειωμένης ευελιξίας και ατροφίας των φων. ιστών. Το συνηθέστερο εύρημα είναι πάχυνση και αιμάτωμα του βλενογόννου. Η συνήθης εντόπιση της βλάβης είναι αριστερά - οι περισσότεροι αναισθησιολόγοι είναι δεξιόχειρες
Βράγχος ψυχογενές
Σε σημαντικό συναισθηματικό stress απουσία οργανικής αιτίας. Σε ασθενείς με κατάθλιψη και βραχνάδα βρίσκεται δυσλειτουργία φων. χορδών σε ποσοστό 33-40%. Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση που πρέπει να επισημανθεί είναι η μετά θυρεοειδεκτομή άμφω παράλυση των φων. χορδών η οποία συνδέεται με σοβαρές ψυχιατρικές εκδηλώσεις
Βράγχος και άσθμα
Είναι μερικές φορές δύσκολη η διαφοροδιάγνωση. Στην βιβλιογραφία αναφέρονται περιπτώσεις βραχνάδας που αντιμετωπίζονται σαν άσθμα επί μακρόν
Βράγχος και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
18% των ασθενών με δυσλειτουργία φων. χορδών βρέθηκαν με υποκείμενη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (χαρακτηριστικό οίδημα στον οπίσθιο λάρυγγα)
Βράγχος και περιβαλλοντικοί παράγοντες
Έκθεση σε καπνό, σκόνη, αναθυμιάσεις, αέρια ή ατμούς. Επίσης έκθεση σε τρόφιμα, αρωματικά προιόντα, ατμοσφαιρικούς ρύπους ή χημικά παράγωγα. Προκαλούν από ερεθισμό του βλενογόννου μέχρι σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας. Η έκταση της βλάβης εξαρτάται από τον χρόνο έκθεσης
Συμπέρασμα
Η βραχνάδα είναι συχνή επιπλοκή μετά θυρεοειδεκτομή. Πολλοί ασθενείς έχουν προυπάρχουσα βραχνάδα. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αν οφείλεται στο χειρουργείο ή στην διασωλήνωση. Να θυμόμαστε ότι πολλοί ασθενείς παραπονούνται απουσία οποιασδήποτε αντικειμενικής μεταβολής . Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για τα συμπτώματα που μπορεί να επιμένουν μετά την επέμβαση και να έχουν την βεβαιότητα πλήρους υποχώρησης των συμπτωμάτων ελλείψει αντικειμενικής νευρικής βλάβης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου