Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013

Ογκος ωοθηκων στην διαγνωση του PCO στην εφηβεια

Το PCO ειναι οχι μονο το συχνοτερο ενδοκρινικο αιτιο υπογονιμοτητας, αλλα επισης ενας απο τους μεγαλυτερους παραγοντες κινδυνου για μεταβολικο συνδρομο.
Απο το NIH το 1990 προταθηκαν ως κριτηρια για το PCO η υπερανδρογοναιμια και η ανωοθυλακιορηξια. Το 2003 στο Rotterdam προταθηκαν τα U/S κριτηρια. Δηλαδη η παρουσια 12 η περισσοτερων ωοθυλακιων διαμετρου 2-9mm, ειτε ογκος ωοθηκων >10κ.εκ σε διακολπικο η κοιλιακο U/S, και η διαγνωση ισχυει ακομα και αν βρεθουν αλλαγες σε μια ωοθηκη.
Σε γυναικες με φυσιολογικο κυκλο το U/S γινεται 3η-5η μερα του κυκλου, ενω σε ολιγο-αραιομηνορροια 3η-5η μερα μετα απο κυκλο που προκαλουμε με προγεστερονη.
Εγινε λοιπον μετρηση του μεσου ογκου των ωοθηκων και μελετηθηκε η σχεση τους με ορμονικες και μεταβολικες παραμετρους.
Μελετηθηκαν 134 γυναικες. 86 κοριτσια με PCO 13-18 ετων και 48 εφηβες σαν ομαδα ελεγχου.
Ειχαν φυσιολογικη αρχη εφηβειας και φυσιολογικη αναπτυξη. Φυσιολογικη θυρεοειδικη λειτουργια και δεν επαιρναν αγωγη που θα μπορουσε να επηρεασει τα στεροειδη για τους προηγουμενους 3 μηνες . Ο σκοπος ηταν να χρησιμοποιηθει ο ογκος των ωοθηκων στη διαγνωση του PCO, σε ατομα με υπερανδρογοναιμια και ανωοθυλακιορηξια εφ¨οσον ειχαν αποκλεισθει αλλες αιτιες. Η ακμη και υπερτριχωση καταταχθηκαν με βαση το Ferriman-gallwey score σε score <8 χωρις υπερτριχωση, score 8-16 ηπια, score 16-25 σημαντικη, score >25 σοβαρη. Μη κλασσικη ανεπαρκεια 21-υδροξυλασης, υπερπρολακτιναιμια και ογκοι που εκκρινουν ανδρογονα ειχαν αποκλειστει. Οριστηκαν οι κυκλοι ως φυσιολογικοι με μεσοδιαστημα απο 21-42 ημερες, ολιγομηνορροια με μεσοδιαστημα 42-180 ημερες, πολυμηνορροια με μεσοδιαστημα <21 ημερες και αμηνορροια με κυκλους >180 ημερες.
Η μελετη εγινε την 3η-5η μερα φυσιολογικης η προκλητης περιοδου. Μετρηθηκε προγεστερονη για να αποκλειστει προσφατη ωορρηξια. Εγινε γυναικολογικη εκτιμηση και μετρηθηκαν FSH, LH, E2, D4, Testosterone, 17-OH-PRG και SHBG. Μετα 3ημερη διαιτα σταθερη σε υδατανθρακες εγινε OGTT με 75 γρ. γλυκοζης και δειγματα σε χρονους 0-30-60-90-120 για ινσουλινη και γλυκοζη. Υπολογιστηκε η αντισταση στην ινσουλινη με τους δεικτες Homa-IR και Quicky. Απο 2 διαφορετικα ατομα εγινε U/S ωοθηκων. Ο μεσος ογκος ωοθηκων υπολογισθηκε ως αριστερη ωοθηκη + δεξια ωοθηκη/2.
Η πληρης εκφραση του PCO εξαρταται απο την ωριμοτητα του υποθαλαμο υποφυσιακου αξονα. Η εμφανιση του στην εφηβεια συνοδευεται απο μεταβολικες αλλαγες που σχετιζονται με το μεταβολισμο της ινσουλινης και την κατανομη του λιπους. Στο Rotterdam επιβεβαιωθηκε η χρησιμοτητα του U/S στη διαγνωση του συνδρομου.
Στη μελετη που εγινε φανηκε οτι το ποιο ευαισθητο και ειδικο οριο του ογκου των ωοθηκων στα νεα ατομα ειναι τα 5-6κ.εκ. Φαινεται οτι οι ωοθηκες αλλαζουν μεγεθος και δραστηριοτητα στη διαρκεια της ζωης, αλλα δεν αλλαζει ο ογκος τους στη διαρκεια της αναπαραγωγικης ηλικιας μεχρι την εμμηνοπαυση. Βρεθηκε ισχυρη συσχετιση αναμεσα στον μεσο ογκο ωοθηκων, τα επιπεδα των ανδρογονων και το BMI. Επισης ισχυρη συσχετιση αναμεσα στον ογκο των ωοθηκων και στον γλυκοινσουλιναιμικο μεταβολισμο. Υπαρχει θετικη σχεση του μεσου ογκου ωοθηκων και της αντιστασης στην ινσουλινη. Η ινσουλινη στο επιπεδο της ωοθηκης προαγει την παραγωγη των ανδρογονων δρωντας με μηχανισμο αναλογο των γοναδοτροπινων. Επισης αυξανει τον ΙGF1 ο οποιος επιδρα στην αναπτυξη του ωοθυλακιου, και επιδρα και απ'ευθειας πανω στα κυτταρα της θηκης. Βεβαιως και στην ομαδα ελεγχου η υπερινσουλιναιμια της εφηβειας επιδρα στον ογκο των ωοθηκων. Φαινεται ομως οτι η διαταραχη στην εκκριση της ινσουλινης που εχει διαπιστωθει στα ατομα με PCO οδηγει σε επιπλεον επιβαρυνση των ωοθηκων.Επιβεβαιωση αυτου ειναι οτι τα νεαρα κοριτσια με ΣΔ τυπου 1 εχουν μεγαλυτερο ογκο ωοθηκων.
Μεχρι τωρα στην κλινικη πραξη χρησιμοποιουνται τα ιδια κριτηρια διαγνωσης του PCO για ενηλικες και εφηβες γυναικες. Ομως υπαρχει αναγκη και αλλων κριτηριων. Προτεινεται ο μεσος ογκος ωοθηκων σε νεαρα κοριτσια και η πιο συχνη παρακολουθηση σε εκεινα που εχουν αυξημενο ογκο, με σκοπο την εγκαιρη διαγνωση του PCO.
                                                               CLINICAL ENDOCRINOLOGY   Φεβρουαριος 2013            

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου