Τα κάστρα της Πελοποννήσου

 Η Πελοπόννησος από τα μεσαιωνικά χρόνια είχε εκτεθεί επανειλημμένα σε εισβολές από σλαβικά φύλα. Αρχικά, τα φρούρια χτίστηκαν για να προστατεύσουν τους κατοίκους από τέτοιου είδους εισβολές. Τα περισσότερα από τα φρούρια χτίστηκαν κατά την Βυζαντινή περίοδο. Το 1205 , οι Φράγκοι, καταλαμβάνοντας την Πελοπόννησο, εγκαταστάθηκαν στα κάστρα της Ακροκορίνθου, του Άργους, του Ναυπλίου, της Καλαμάτας, της Αρκαδίας και της Πάτρας. Επίσης έφτιαξαν νέα κάστρα όπως εκείνα στο Μυστρά, στη Μάνη, του Πασσαβά στη λακωνική Μάνη, στην Καρύταινα και, το πιο διάσημο στο Χλεμούτσι. Το 1261 η Βυζαντινή κυριαρχία επανήλθε στην Κωνσταντινούπολη καθώς και στην Πελοπόννησο με εξαίρεση λίγα μόνο φρούρια που βρίσκονταν ακόμα στην κατοχή των Βενετών και των Φράγκων. Από τον 13ο-15ο αιώνα, η Πελοπόννησος έγινε πεδίο μάχης μεταξύ Φράγκων, βενετών Σταυροφόρων και Βυζαντινών. Οι Βενετοί σταθερά κρατούσαν τα κάστρα της Μεθώνης , της Κορώνης, του Ναυαρίνου, του Άργους και του Ναυπλίου. Ωστόσο, τον 15ο-16ο αιώνα η χερσόνησος δέχθηκε επίθεση και εισβολές από τους Οθωμανούς. Η επικράτηση των τελευταίων στην περιοχή ολοκληρώθηκε το 1540. Αρχικά οι Οθωμανοί εισέβαλαν στην Πελοπόννησο από τον Ισθμό, καταστρέφοντας το Εξαμίλιον Τείχος και τερμάτισαν την Βυζαντινή κυριαρχία το 1460. Κατέλαβαν πρώτα τα φρούρια της Ακρικορίνθου, της Πάτρας και του Μυστρά, και κατά του 1460 είχαν ήδη κατακτήσει το ένα τέταρτο της Πελοποννήσου.Υπέγραψαν ορισμένες συνθήκες με τους Βενετούς, αλλά σύντομα παραβίασαν τους όρους και κατέλαβαν και άλλα σημαντικά παραθαλάσσια βενετικά φρούρια. Μέχρι το 1500 επέκτειναν την κυριαρχία τους στα νοτιοδυτικά άκρα της Πελοποννήσου, κερδίζοντας τα φρούρια της Μεθώνης, της Κορώνης και του Ναυπλίου. Το 1540 κατέλαβαν το Ναύπλιο και την Μονεμβασιά και έτσι η βενετική κυριαρχία στην Πελοπόννησο έληξε. Επομένως οι Οθωμανοί, από τις πρώτες επιδρομές τους το 1387, χρειάστηκαν, μέχρι το 1541, εκατόν πενήντα τέσσερα χρόνια για να αποκτήσουν τον έλεγχο ολόκληρης της Πελοποννήσου. Στην πραγματικότητα, ο οθωμανικός έλεγχος της Πελοποννήσου οδήγησε σε μια δύσκολη ισορροπία ισχύος για το εμπόριο της Μεσογείου. Η κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Οθωμανούς σήμαινε σε μεγάλο βαθμό και έλεγχο της Μεσογείου.

Διακήρυξη της πρώτης Εθνικής Συνέλευσης, 15 Ιανουαρίου 1822

 Απόγονοι του σοφού και φιλανθρώπου έθνους των Ελλήνων, σύγχρονοι των νυν πεφωτισμένων και ευνομουμένων λαών της Ευρώπης και θεαταί των καλών, τα οποία ούτοι υπό την αδιάρρηκτον των νόμων αιγίδα απολαμβάνουσιν, ήτον αδύνατον πλέον να υποφέρωμεν μέχρις αναλγησίας και ευηθείας την σκληράν του Οθωμανικού κράτους μάστιγα, ήτις ήδη τέσσαρας περίπου αιώνας επάταζε τας κεφαλάς ημών και διέταττε τα πάντα δεσποτικώς και αυτογνωμόνως. Μετά μακράν δουλείαν ηναγκάσθημεν τέλος πάντων να λάβωμεν τα όπλα εις χείρας, και να εκδικήσωμεν εαυτούς, και την Πατρίδα ημών από μιαν τοιαύτην φρικτήν, και ως προς την αρχήν αυτής, άδικον τυραννίαν. Ο κατά Τούρκων πόλεμος ημών, είναι πόλεμος εθνικός, πόλεμος ιερός, πόλεμος, του οποίου η μόνη αιτία είναι η ανάκτησις των δικαίων της προσωπικής ημών ελευθερίας, της ιδιοκτησίας και της τιμής. Είχομεν ημείς τάχα λιγώτερον παρά τα λοιπά έθνη λόγον δια να στερώμεθα εκείνων των δικαίων, ή είμεθα φύσεως κατωτέρας και αχρειεστέρας, δια να νομιζώμεθα ανάξιοι αυτών, και καταδικασμένοι εις αιώνιον δουλείαν, να έρπωμεν ως κτήνη και αυτόματα εις την άλογον θέλησιν ενός απηνούς τυράννου. Δίκαια, τα οποία η φύσις ενέσπειρε βαθέως εις την καρδίαν των ανθρώπων, και τα οποία οι νόμοι, σύμφωνοι με την φύσιν, καθιέρωσαν, χούι τριών η τεσσάρων, αλλά και χιλίων και μυρίων αιώνων τυρρανία δεν δύναται να εξαλείψει. Και αν η βία, ή η ισχύς προς τον καιρόν τα καταπλακώση, ταύτα πάλιν, απαλαίωτα και ανεξάλειπτα καθ' εαυτά, η ισχύς ημπορεί ν' αποκαταστήση και αναδείξη οί και πρότερον και απ΄αιώνων ήσαν.

Από τοιαύτας αρχάς των φυσικλων δικαίων ορμώμενοι εκινήσαμεν τον πόλεμον κατά των Τούρκων αποφασίσαντες ή να επιτύχωμεν τον σκοπόν μας και να διοικηθώμεν με νόμους δικαίους, ή να χαθώμεν εξ ολοκλήρου, κρίνοντες ανάξιον το ζώμεν πλέον ημείς οι απόγονοι του περικλέους εκείνου Έθνους των Ελλήνων υπο δουλείαν τοιαύτην, ιδίαν μάλλον των αλόγω ζώων, παρά των λογικών όντων

Επί Επιδαύρω την ιε' Ιανουαρίου Α΄της ανεξαρτησίας

Πέτρινα ημερολόγια

 Μόνο το ψωμί την ανακουφίζει, ψωμί με βούτυρο, φέτες τεράστιες, απ' αυτές που έχει ακούσει σ' αυτό το χωριό να τις λένε παντόφλες. Κόβει τα καρβέλια φρεσκοψημένα, μόλις βγαίνουν απ' το φούρνο, τη μία φέτα μετά την άλλη, κάποιες φορές δεν μπαίνει καν στον κόπο να τις κόψει με το μαχαίρι, τις κόβει με τα χέρια της. Μια μέρα, μόνη της σ΄ετούτη εδώ την κουζίνα, καταβρόχθισε μετά το μεσημεριανό και πριν από το βραδινό ένα ολόκληρο καρβέλι. (Και εξήγησε στον άντρα της, θέλοντας να δικαιολογήσει το ψωμί που έλειπε, πως ένα απ΄τα καρβέλια της είχε καεί - λες κι ένας άντρας ονειροπαρμένος κι αφηρημένος σαν τον πατέρα μου, λες κι ένας οποιοσδήποτε άντρας θα πρόσεχε ποτέ κάτι τόσο ασήμαντο). Συχνά πασπαλίζει το βουτυρωμένο ψωμί με ζάχαρη. Η επιφάνεια του λαμπυρίζει σαν να τη χαιρετάει, οι μικροσκοπικοί κρυστάλλινοι κόκκοι θρυμματίζονται ανάμεσα στα δόντια της, τη στυλώνουν, της δίνουν δύναμη. Φαντάζεται το ζυμάρι, τη μαλακιά του ψίχα να κατεβαίνει στο στομάχι της, να σκεπάζει τα πρησμένα πικρά του τοιχώματα με τη μπαμπακένια ζεστασιά του, ν΄απορροφά και να εξουδετερώνει τα δηλητήρια του ίδιου της του κορμιού.

                                                                                                       Carol Shields

ΑΙ - 2

 Η τεχνητή νοημοσύνη είναι πολλά υποσχόμενη στον τομέα της πρόληψης . Οι γιατροί πρέπει να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο σε αυτήν την ευκαιρία βελτίωσης της προληπτικής υγειονομικής περίθαλψης.  Αλλά θα πρέπει να παρακολουθείται και να αξιολογείται προσεκτικά από επαγγελματίες υγείας.

Ένα άλλο πλεονέκτημα της τεχνητής νοημοσύνης είναι η ανάπτυξη έξυπνων εργαλείων που διευκολύνουν την καθημερινή ζωή των γιατρών. Αυτά περιλαμβάνουν εργαλεία για ημιαυτόματη τεκμηρίωση, αυτοματοποίηση συνήθων διοικητικών εργασιών, ακόμη και υποστήριξη για ιατρικές συνεντεύξεις, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την κλινική πρακτική . Η απελευθέρωση των γιατρών από καθήκοντα που μπορούν να εκτελέσουν τα ρομπότ θα τους προσφέρει επιπλέον χρόνο. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερο διαθέσιμο χρόνο για τους ασθενείς ή σε περισσότερους ασθενείς που επισκέπτονται ανά συνεδρία κλινικής, ανάλογα με το ποιος αποφασίζει πώς θα χρησιμοποιηθεί αυτός ο επιπλέον χρόνος. Μια άλλη πιθανή συνέπεια της απελευθέρωσης των γιατρών από ορισμένα καθήκοντα είναι ο κίνδυνος απώλειας κλινικών δεξιοτήτων και η επακόλουθη αδυναμία επίβλεψης της τεχνητής νοημοσύνης. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα μπορούσαν επίσης να χάσουν την ολιστική άποψη των ασθενών, με λιγότερη ικανότητα να συνδέσουν όλες τις πτυχές του τρόπου ζωής, της προσωπικότητας, της φυσιολογίας και της φαρμακολογίας. Σε κάποιο σημείο, η βελτίωση της ιατρικής αποτελεσματικότητας με την τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μεταφραστεί σε διαχωρισμό της ιατρικής νοημοσύνης μεταξύ ανθρώπων και μηχανών, με την αντικατάσταση των γιατρών από υπολογιστές ως πιθανό ακραίο. Η επίγνωση αυτών των κινδύνων από τον ιατρό είναι απαραίτητη για την υποστήριξη της σημασίας της ανθρώπινης εμπειρίας στην τέχνη της ιατρικής.

Τέλος, η έρευνα στην ενδοκρινολογία μπορεί να επιταχυνθεί βαθιά από την τεχνητή νοημοσύνη. Στην κλινική έρευνα, θα χρειαστεί επικύρωση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, με προβλέψιμο αυξημένο φόρτο δοκιμών επικύρωσης. Ωστόσο, τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης δεν αποτελούν μόνο το επίκεντρο της κλινικής έρευνας, αλλά βοηθούν επίσης στη διεξαγωγή κλινικής έρευνας που δεν επικεντρώνεται στην τεχνητή νοημοσύνη. Η συλλογή κλινικών δεδομένων μπορεί πλέον να υποβοηθηθεί από μηχανές, προκειμένου να βελτιστοποιηθεί ο χρόνος συλλογής και η δομή των δεδομένων .  Η μεταφραστική και η βασική επιστήμη μπορεί επίσης να εξελιχθούν προς τα μεγάλα δεδομένα, ειδικά στον τομέα των omics. Τα omics καταδύονται βαθύτερα, τώρα σε μονοκυτταρικό και χωρικό επίπεδο, με την ανάγκη για τεχνητή νοημοσύνη να ερμηνεύει δεδομένα . Επιπλέον, πολλαπλές μορφές δεδομένων μπορούν τώρα να αφομοιωθούν, δημιουργώντας γνώσεις για την παθοφυσιολογία. Επιπλέον, σε επίπεδο πληθυσμού, η επιδημιολογία εξελίσσεται επίσης με την τεχνητή νοημοσύνη, προς την ενσωμάτωση συνεχώς αυξανόμενων όγκων και τρόπων δεδομένων και την παρακολούθηση αποδεικτικών στοιχείων σε πραγματικό χρόνο .

Συμπερασματικά, η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στην ενδοκρινολογία υπόσχεται ουσιαστική πρόοδο. Σημαντικές αλλαγές θα επηρεάσουν τόσο τους ασθενείς όσο και τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης. Το να είσαι παρευρισκόμενος σε αυτήν την αναπόφευκτη εξέλιξη δεν είναι επιλογή. Λαμβάνοντας υπόψη αυτήν την τεχνολογική εξέλιξη και τα περίπλοκα νέα οικοσυστήματα που περιβάλλουν αυτήν την ανάπτυξη, η συνεχής εκπαίδευση, μια διεπιστημονική προσέγγιση και η επαγρύπνηση για τη διατήρηση της ανθρώπινης επίβλεψης της ιατρικής εμπειρογνωμοσύνης θα είναι καθοριστικής σημασίας.

ΑΙ

 Τα υβριδικά συστήματα αυτοματοποιημένης χορήγησης ινσουλίνης κλειστού βρόχου, που συνδυάζουν τη συνεχή παρακολούθηση της γλυκόζης του αίματος με μια συσκευή έγχυσης ινσουλίνης, αντιπροσωπεύουν μια από τις πιο σημαντικές εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της ενδοκρινολογίας. Από την πλευρά των ασθενών, για εκείνους που λαμβάνουν θεραπεία με ινσουλίνη, αυτοί οι κλειστοί βρόχοι μειώνουν τον κίνδυνο σοβαρής υπογλυκαιμίας και βελτιώνουν τον γλυκαιμικό έλεγχο . Από την πλευρά του παρόχου, η διαχείριση των ασθενών επηρεάζεται βαθιά από αυτές τις τεχνικές. Η εκπαίδευση των ασθενών μεταβαίνει τώρα από τους υπολογισμούς της δόσης ινσουλίνης και τις τεχνικές ένεσης στη σωστή διαχείριση μιας συσκευής AI. Η ταχύτητα εξάπλωσης είναι αξιοσημείωτη και αναπόφευκτη και καταδεικνύει πόσο σημαντική, γρήγορη και βαθιά μπορεί να είναι η αλλαγή που σχετίζεται με την τεχνητή νοημοσύνη στην ιατρική πρακτική.

Είμαστε έτοιμοι για αυτές τις μεγάλες αλλαγές; Θα είναι δύσκολο για την εκπαίδευση στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να προβλέψει αυτό το απίστευτα ασταθές μέλλον. Ωστόσο, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον μια ελάχιστη κατανόηση των βασικών εννοιών των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να αλληλεπιδρούν τακτικά με τα πολλά ενδιαφερόμενα μέρη της τεχνητής νοημοσύνης και θα πρέπει να παραμένουν ανοιχτοί στην ανάγκη για δια βίου εκπαίδευση. Τα συστήματα κλειστού βρόχου απεικονίζουν τον εξέχοντα ρόλο των κατασκευαστών στην εκπαίδευση ασθενών και παρόχων. Ωστόσο, η ακαδημαϊκή και θεσμική επίβλεψη της συνεχούς ιατρικής εκπαίδευσης είναι κρίσιμης σημασίας για την ορθή ενσωμάτωση της εκπαίδευσης που παρέχεται από τους κατασκευαστές σε μια ευρύτερη εκπαίδευση τεχνητής νοημοσύνης, με σωστή δόμηση και ανάπτυξη της γνώσης. Αυτό θα συμβάλει στην προστασία του δημόσιου συμφέροντος, στην προώθηση της διαλειτουργικότητας και στον προσανατολισμό των τεχνικών εξελίξεων προς τις πιο σχετικές ιατρικές προκλήσεις.

Η ανάπτυξη διεπιστημονικών δεξιοτήτων είναι μείζονος σημασίας στην κοινότητα των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης. Ο ρόλος των μηχανικών και των τεχνικών στον τομέα των ενσωματωμένων συσκευών AI είναι προφανής. Οι ενδοκρινολόγοι πρέπει να προετοιμαστούν για επαγγελματικές ανταλλαγές που ξεπερνούν πολύ τα κλασικά πεδία της κλινικής ενδοκρινολογίας. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να συνηθίσουν στη διασύνδεση με τεχνικούς εμπειρογνώμονες τεχνητής νοημοσύνης. Από την άλλη πλευρά, οι τεχνικοί εμπειρογνώμονες της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει να εξοικειωθούν περισσότερο με τις πραγματικές προδιαγραφές που απαιτούνται για την υγειονομική περίθαλψη. Αυτές οι αλληλεπιδράσεις πρέπει να ενθαρρυνθούν. Πέρα από τη διδασκαλία της κοινής γνώσης τόσο στους τεχνικούς εμπειρογνώμονες της τεχνητής νοημοσύνης όσο και στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, η διεπιστημονική εκπαίδευση θα μπορούσε να προχωρήσει περαιτέρω. Η προώθηση της συνεκπαίδευσης, η ανάμειξη μηχανικών/τεχνικών με παρόχους υγειονομικής περίθαλψης σε κοινές κλινικές συνεδρίες και εκπαιδευτικά μαθήματα, θα βοηθήσει στην προετοιμασία για πραγματικές διεπιστημονικές ανταλλαγές.

Η τεχνητή νοημοσύνη στην υγεία δεν είναι μόνο τεχνική. Η υγεία πρέπει να παραμείνει στο επίκεντρο, μέσω της ανθρωπιστικής πρακτικής που αξίζουν οι ασθενείς, και της κριτικής σκέψης που σχετίζεται με την τεχνολογία που οι γιατροί πρέπει να έχουν πάντα υπόψη τους. Πράγματι, η κλινική συνάφεια και η ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει να αποδειχθεί, σύμφωνα με τα πρότυπα της ιατρικής που βασίζεται σε στοιχεία, αν και το πώς ακριβώς γίνεται αυτό αποτελεί επί του παρόντος αντικείμενο συζήτησης . Η συμβολή των γιατρών θα είναι κεντρική για τη διατήρηση αυτών των θεμελιωδών αρχών, ειδικά όταν οι γρήγορες και δελεαστικές υποσχέσεις της τεχνητής νοημοσύνης έρχονται σε αντίθεση με τη μακρά χρονική κλίμακα της κλινικής έρευνας. Τέλος, οι ενσωματωμένες τεχνολογίες AI εξελίσσονται εγγενώς με την εμπειρία. Ως εκ τούτου, η αρχική πιστοποίηση δεν μπορεί να λαμβάνει πλήρως υπόψη τις πιθανές συνέπειες που θα προκύψουν αργότερα από αυτήν την εξέλιξη, ούτε τις συνέπειες της χρήσης τέτοιων νέων και ενοχλητικών τεχνολογιών. Και εδώ, οι γιατροί θα πρέπει να παρέχουν την απαραίτητη ανθρώπινη επίβλεψη των λύσεων που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, από την αρχή μέχρι τη συνολική διάρκεια ζωής της λύσης  .

Μια άλλη σημαντική πτυχή του διεπιστημονικού μέλλοντος των ενδοκρινολόγων θα είναι η ικανότητά τους να αλληλεπιδρούν με νομικούς, ηθικούς και επαγγελματίες επαγγελματίες. Πράγματι, οι τεχνικές εξελίξεις δεν μπορούν να συμβούν χωρίς συμμόρφωση με τους κανονισμούς και χωρίς την υποστήριξη της βιομηχανίας. Οι κανόνες και οι αρχές σε αυτούς τους τομείς εξελίσσονται γρήγορα, ακολουθώντας τις ραγδαίες τεχνικές εξελίξεις. Και εδώ, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο. Οι φωνές τους θα χρειαστούν για να επιτευχθεί ο καλύτερος συμβιβασμός μεταξύ της προόδου και της ισορροπίας κινδύνου/οφέλους για τους ασθενείς . Η εκπαίδευση των μελλοντικών γιατρών και η συνεχής ιατρική κατάρτιση σε αυτούς τους τομείς είναι επίσης μείζονος σημασίας. Η συμμετοχή των ασθενών και του κοινού είναι επίσης απαραίτητη και απαιτεί προσπάθειες επικοινωνίας από ειδικούς της τεχνητής νοημοσύνης και από εμάς ως κοινότητα ενδοκρινολόγων .

Η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει τους ασθενείς με αδιάγνωστες σπάνιες ενδοκρινικές παθήσεις να ανακαλύπτουν πιο εύκολα τις χαμένες διαγνώσεις, να συνδέονται ταχύτερα με ειδικούς και να έχουν πρόσβαση σε εκτενή γνώση για τη νόσο και τη διαχείρισή της. Αυτό μπορεί να επιτρέψει στους ασθενείς να γίνουν οι ίδιοι τεχνικοί εμπειρογνώμονες. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η ατομική ενδυνάμωση μπορεί επίσης να συνοδεύεται από την πιθανότητα παραπληροφόρησης και άγχους. Και εδώ, θα χρειαστεί ειδική ευαισθητοποίηση και κατάρτιση των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης. 

Η ανάμνηση της μνήμης

 Όταν ξεκινάς να ξεμπερδεύεις τα παλιά, αμέσως βλέπεις ποια πράγματα είναι κατάλληλα, σαν τα παλιά ρούχα, και ποια είναι άχρηστα, σαν μάλλινα πουλόβερ που πλύθηκαν με λάθος τρόπο. Αυτά τα κίτρινα, σουέτ γάντια, μέρος μιας πανοπλίας σε κάποιο μουσείο, μοιάζουν σαν να ανήκαν σε κάποια κούκλα ή σε ένα σχολιαρόπαιδο. Το ίδιο αφορά κάποιες επισημάνσεις και γνώμες, Μοιάζουν μικρότερες απ' ότι φανταζόμαστε, σαν να κοιτάζεις με τα κιάλια ανάποδα που όλα φαίνονται μακριά σαν μικρά μυρμήγκια. Ο Ζέμπαλντ περιγράφει ένα σπίτι χωρίς νοικοκυραίους με τα σκονισμένα του χαλιά, μια βαλσαμωμένη πολική αρκούδα και "μπαλάκια του γκολφ, στέκες για μπιλιάρδο και ρακέτες του τένις, τα περισσότερα από αυτά σε σμίκρυνση, σαν να προορίζονται για παιδιά ή να έχουν μικρύνει με την πάροδο του χρόνου". Καμιά φορά όλα όσα ανήκουν στο παρελθόν (αμετάφραστα, άχρηστα, που καλύπτουν με δυσκολία τις ανάγκες του σήμερα) μοιάζουν παιδαριώδη και χρειάζονται τους λεπτούς χειρισμούς εκείνων που έχουν αφήσει πίσω τους τον καιρό κάποιας παιδικής ηλικίας. Η απλότητα και η αφέλεια του παρελθόντος συνήθως υπερτονίζονται και αυτή η πρακτική συνεχίζεται εδώ και αιώνες.

                                                                                                Μαρία Στεπάνοβα

Τεχνητή Νοημοσύνη στην Ενδοκρινολογία

 Στην ενδοκρινολογία, τα είδη και η ποσότητα των ψηφιακών δεδομένων αυξάνονται ραγδαία. Οι υπολογιστικές δυνατότητες αναπτύσσονται επίσης με απίστευτο ρυθμό, όπως φαίνεται από την πρόσφατη επέκταση στη χρήση δημοφιλών εφαρμογών γενετικής τεχνητής νοημοσύνης (AI). Πολλές διαγνωστικές και θεραπευτικές συσκευές που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη έχουν ήδη εισέλθει στην ενδοκρινική πρακτική ρουτίνας και οι εξελίξεις στον τομέα αυτό αναμένεται να συνεχίσουν να επιταχύνονται. Οι ενδοκρινολόγοι θα πρέπει να υποστηρίζονται στη διαχείριση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Πέρα από την τεχνολογική εκπαίδευση, απαιτείται διεπιστημονικό όραμα για να συμπεριλάβει τις ηθικές και νομικές πτυχές της τεχνητής νοημοσύνης, να διαχειριστεί τον βαθύ αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στις σχέσεις ασθενών/παρόχων και να διατηρήσει μια βέλτιστη ισορροπία μεταξύ της ανθρώπινης συμβολής και της τεχνητής νοημοσύνης στην ενδοκρινολογία.

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια ευρεία κατηγορία που συνδυάζει τεράστια ψηφιακά δεδομένα υγείας με την υπολογιστική ικανότητα που απαιτείται για την επεξεργασία αυτών των δεδομένων . Ο όγκος των ψηφιακών δεδομένων στην ιατρική και πιο συγκεκριμένα στην ενδοκρινολογία αυξάνεται ραγδαία. Οι ψηφιακές εικόνες κυμαίνονται πλέον από την κλασική ιατρική απεικόνιση (π.χ. αξονική τομογραφία [CT], μαγνητική τομογραφία [MRI], εικόνες πυρηνικής ιατρικής) έως ψηφιοποιημένες διαφάνειες παθολογίας (π.χ. η ανατομία των ενδοκρινικών όγκων). Οι ψηφιακές εικόνες περιλαμβάνουν επίσης εικόνες και βίντεο που έχουν ληφθεί από την πραγματική ζωή (π.χ. αυτοματοποιημένη ανίχνευση ακρομεγαλίας από εικόνες προσώπου  και από διάφορες ιατρικές και χειρουργικές επεμβάσεις (π.χ. απεικόνιση αμφιβληστροειδούς για αυτοματοποιημένο έλεγχο διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας . Οι πληροφορίες ψηφιοποιημένου κειμένου αυξάνονται επίσης με απίστευτο ρυθμό, περιλαμβάνοντας ηλεκτρονικά αρχεία υγείας ασθενών, μεγάλες βάσεις δεδομένων ιδρυμάτων και περιεχόμενο στο Διαδίκτυο που σχετίζεται με την υγεία - είτε άμεσα είτε έμμεσα - όπως το περιεχόμενο κοινωνικών δικτύων. Το πεδίο των «omics» είναι επίσης μια διαρκώς αυξανόμενη πηγή ψηφιακών δεδομένων, που σκάβει όλο και βαθύτερα σε χιλιάδες, εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια μεμονωμένα χαρακτηριστικά (π.χ. αλληλουχία γονιδίων και προφίλ έκφρασης, είτε σωματικά για διάγνωση ή πρόγνωση όγκου, είτε βλαστική σειρά για προδιάθεση για ασθένεια). Τέλος, οι λύσεις συνεχούς παρακολούθησης της υγείας προστίθενται σε αυτές τις διαφορετικές πηγές ψηφιακών δεδομένων. Αυτά κυμαίνονται από εγκεκριμένες ιατρικές συσκευές, όπως συνεχείς συσκευές παρακολούθησης γλυκόζης αίματος, έως συσκευές καθημερινής ζωής, όπως smartphone και έξυπνα ρολόγια (π.χ. για παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας ή των διατροφικών συνηθειών.

Πρόσφατα, η γενετική τεχνητή νοημοσύνη εμφανίστηκε ως ένα εκπληκτικά ισχυρό εργαλείο για την πρόσβαση σε προηγμένη γνώση ή την αναπαράσταση σύνθετων θεμάτων. Το Generative AI είναι πλήρως εφαρμόσιμο σε θέματα που σχετίζονται με την υγεία, εγείροντας ανησυχίες σχετικά με την εγκυρότητα των πληροφοριών και τον δυνητικά σημαντικό αντίκτυπο στις σχέσεις μεταξύ ασθενών και παρόχων υγειονομικής περίθαλψης.

Οι συγκεκριμένες εφαρμογές των λύσεων τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της ενδοκρινολογίας είναι πολυάριθμες και ποικίλες. Το επίπεδο ωριμότητας αυτών των τεχνολογιών ποικίλλει, από ιδέες έως πλήρως λειτουργικές λύσεις. Οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης ανήκουν σε διαφορετικούς τύπους τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένης της όρασης υπολογιστών, της επεξεργασίας φυσικής γλώσσας, της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης, της ομικής, της ρομποτικής, της επαυξημένης πραγματικότητας, της τηλεϊατρικής και των Holters, της εικονικοποίησης ασθενών και των μεθοδολογιών που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη και προσεγγίσεων δημόσιας υγείας .

Επομένως

 Η μετφορμίνη είναι ένα καλά ανεκτό φάρμακο που χρησιμοποιείται για θεραπεία T2D από τη δεκαετία του 1950. Είναι ευρέως αποδεκτό ότι τα πλειοτροπικά αποτελέσματα του φαρμάκου οφείλονται στη δράση του στα μιτοχόνδρια προκαλώντας μια ήπια και ειδική αναστολή του συμπλέγματος αναπνευστικής αλυσίδας . Ωστόσο, ο ακριβής μηχανισμός δράσης αυτού του φαρμάκου παραμένει άγνωστος. Ο πρωταρχικός στόχος δράσης της μετφορμίνης έχει αναγνωριστεί ως το έντερο και είναι ενδιαφέρον ότι η ικανότητά της να επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης στο C. elegans εξαρτάται από την παρουσία μικροχλωρίδας του εντέρου.  

 

Ο T2D έχει συσχετιστεί με εξασθενημένη μνήμη, εκτελεστικές λειτουργίες και αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Η μετφορμίνη θα μπορούσε να έχει οφέλη στη γνωστική λειτουργία μέσω πολλών οδών, μειώνοντας τα τελικά προϊόντα γλυκοζυλίωσης, φλεγμονής και αποτρέποντας την ανάπτυξη του μεταβολικού συνδρόμου. Η θεραπεία με μετφορμίνη έχει αναφερθεί ότι έχει μικτές επιδράσεις στη γνωστική λειτουργία. Παρόλο που υπάρχουν μελέτες όπου η μετφορμίνη έχει θετικό αντίκτυπο στη μνήμη, την προσοχή και τις εκτελεστικές λειτουργίες, ορισμένες μελέτες δεν έδειξαν σημαντικές επιδράσεις της μετφορμίνης στη γνωστική λειτουργία ή ακόμη και αυξημένο κίνδυνο ήπιας γνωστικής έκπτωσης. Ωστόσο, οι ακριβείς μηχανισμοί που διέπουν τις νευροπροστατευτικές επιδράσεις της μετφορμίνης ή τη δυνατότητά της να ενισχύσει τη γνωστική απόδοση σε διάφορους γνωστικούς τομείς παραμένουν αδιευκρίνιστοι. 

 

 Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η μετφορμίνη ασκεί αλλαγές στη σύνθεση της ταξινόμησης της μικροχλωρίδας του εντέρου, στη λειτουργία και στο μεταβολισμό. Η μετφορμίνη φαίνεται να επηρεάζει θεμελιωδώς τη βακτηριακή σύνθεση ασθενών με T2D, μοιάζοντας με τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου ασθενών χωρίς T2D. Επιπλέον, έχει επιπτώσεις σε διάφορες οδούς μεταβολικής σύνθεσης, στη συγκέντρωση των χολικών οξέων και στο SCFA. Παράλληλα με τη μετφορμίνη, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τη μικροχλωρίδα του εντέρου, όπως φάρμακα, φύλο, διατροφή, δείκτης μάζας σώματος και άλλες ασθένειες. Είναι ζωτικής σημασίας να ελέγχονται οι παράγοντες για να διασφαλιστεί ότι τα παρατηρούμενα αποτελέσματα σε μελέτες που αξιολογούν τις επιδράσεις της μετφορμίνης στην πραγματικότητα αποδίδονται στη μετφορμίνη.  

 

Παρά το κόστος της, η μελέτη της μικροχλωρίδας των κοπράνων είναι ολοένα και πιο σημαντική. Για να αποσαφηνιστούν οι επιδράσεις της μετφορμίνης στη μικροχλωρίδα του εντέρου, είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε τον λειτουργικό χαρακτηρισμό της μικροβιακής κοινότητας (στελέχη, είδη) καθώς και να συμπεράνουμε τον βιολογικό της ρόλο και τον μεταβολικό φαινότυπο. Η μεταμόσχευση μικροχλωρίδας κοπράνων από ανθρώπους σε ποντίκια θα μπορούσε επίσης να είναι απαραίτητη για την επικύρωση του μηχανισμού δράσης και των ευρημάτων της μετφορμίνης. Από όσο γνωρίζουμε, καμία μελέτη δεν έχει διερευνήσει την αλληλεπίδραση μεταξύ μετφορμίνης, μικροχλωρίδας του εντέρου και γνωστικής λειτουργίας. Έτσι, θα έχει ενδιαφέρον να διερευνηθεί εάν οι επιδράσεις της μετφορμίνης στη γνωστική λειτουργία θα μπορούσαν να μεσολαβηθούν ή να ρυθμιστούν από τη μικροχλωρίδα του εντέρου.