Οι ενδοκρινικοί άξονες είναι το τέλειο παράδειγμα σύνθετων φυσιολογικών ρυθμιστικών συστημάτων, με πολλά επίπεδα οργάνωσης : κεντρικό νευρικό σύστημα, εκκριτικοί αδένες, ιστοί, κύτταρα, ορμόνες, αλλά και χρονοδιαγράμματα :μηνιαίοι ρυθμοί, κιρκάδιοι ρυθμοί, διακυμάνσεις, γρήγορες απαντήσεις. Εμφανίζουν μη γραμμικές απαντήσεις και feedback μηχανισμούς, αλληλεπιδρούν με άλλα συστήματα: ανοσοποιητικό, νευρικό, γαστρεντερολογικό, αναπαραγωγικό
Οι ενδοκρινικοί άξονες είναι εξαιρετικά δυναμικοί, με επίπεδα ορμονών που εμφανίζουν πολύπλοκη συμπεριφορά και σε σύντομα αλλά και σε μεγάλα χρονικά διαστήματα, και συνδυάζουν ευαισθησία αλλά και αίσθηση καλής υγείας και προσαρμογή σε φυσιολογικές προκλήσεις. Η δυσλειτουργία αυτών των δυναμικών διαδικασιών, ιδιαίτερα όταν είναι μη αναστρέψιμη, οδηγεί σε ασθένειες
Στα μέσα του 20ου αιώνα ο Norbert Wiener έδωσε μια μαθηματική μοντελοποίηση που βοήθησε τους φυσιολόγους να καταλάβουν ότι έννοιες όπως η αρνητική ανάδραση είναι καθοριστικές στην ομοιόσταση
Στην ενδοκρινολογία αποκαλύφθηκαν νέοι μηχανισμοί δυναμικής ενεργής ρύθμισης για να εξηγήσουν την ικανότητα πρόβλεψης γεγονότων και γρήγορης αντίδρασης σε ερεθίσματα. Οι ενδοκρινικοί άξονες ελέγχουν γενικά δυναμικά φαινόμενα π.χ. ορμονικούς ρυθμούς, νευρώνες, θερμοκρασία σώματος. Η προσπάθεια για την αποκάλυψη των ρυθμιστικών μηχανισμών, η ανθεκτικότητα τους στις διαταραχές, η προσαρμογή τους σε νέα δυναμικά καθεστώτα η διαταραχή τους στη διάρκεια ασθένειας έχουν επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από τα μαθηματικά. Έχει μελετηθεί η συμβολή της μοντελοποίησης στα νευρο-εκκριτικά συστήματα υποθαλάμου/υπόφυσης. Υπάρχουν εργαλεία μαθηματικής μοντελοποίησης όπως εξισώσεις, ανάλυση δυναμικής συμπεριφοράς και μελέτη σε διάφορες χρονικές κλίμακες με ενδιαφέρον για εφαρμογή στην ενδοκρινολογία, δηλ. ποσοτικά εργαλεία και μέθοδοι για την διερεύνηση της σύνθετης ορμονικής δυναμικής κυρίως σε σχέση με το stress, την αναπαραγωγή και τον μεταβολισμό. Επιπλέον η μαθηματική μοντελοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε πειραματική έρευνα και σχεδιασμό νέων προσεγγίσεων που αφορούν στην πολυπλοκότητα της ενδοκρινικής ρύθμισης
Οι ενδοκρινικοί άξονες είναι εξαιρετικά δυναμικοί, με επίπεδα ορμονών που εμφανίζουν πολύπλοκη συμπεριφορά και σε σύντομα αλλά και σε μεγάλα χρονικά διαστήματα, και συνδυάζουν ευαισθησία αλλά και αίσθηση καλής υγείας και προσαρμογή σε φυσιολογικές προκλήσεις. Η δυσλειτουργία αυτών των δυναμικών διαδικασιών, ιδιαίτερα όταν είναι μη αναστρέψιμη, οδηγεί σε ασθένειες
Στα μέσα του 20ου αιώνα ο Norbert Wiener έδωσε μια μαθηματική μοντελοποίηση που βοήθησε τους φυσιολόγους να καταλάβουν ότι έννοιες όπως η αρνητική ανάδραση είναι καθοριστικές στην ομοιόσταση
Στην ενδοκρινολογία αποκαλύφθηκαν νέοι μηχανισμοί δυναμικής ενεργής ρύθμισης για να εξηγήσουν την ικανότητα πρόβλεψης γεγονότων και γρήγορης αντίδρασης σε ερεθίσματα. Οι ενδοκρινικοί άξονες ελέγχουν γενικά δυναμικά φαινόμενα π.χ. ορμονικούς ρυθμούς, νευρώνες, θερμοκρασία σώματος. Η προσπάθεια για την αποκάλυψη των ρυθμιστικών μηχανισμών, η ανθεκτικότητα τους στις διαταραχές, η προσαρμογή τους σε νέα δυναμικά καθεστώτα η διαταραχή τους στη διάρκεια ασθένειας έχουν επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από τα μαθηματικά. Έχει μελετηθεί η συμβολή της μοντελοποίησης στα νευρο-εκκριτικά συστήματα υποθαλάμου/υπόφυσης. Υπάρχουν εργαλεία μαθηματικής μοντελοποίησης όπως εξισώσεις, ανάλυση δυναμικής συμπεριφοράς και μελέτη σε διάφορες χρονικές κλίμακες με ενδιαφέρον για εφαρμογή στην ενδοκρινολογία, δηλ. ποσοτικά εργαλεία και μέθοδοι για την διερεύνηση της σύνθετης ορμονικής δυναμικής κυρίως σε σχέση με το stress, την αναπαραγωγή και τον μεταβολισμό. Επιπλέον η μαθηματική μοντελοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε πειραματική έρευνα και σχεδιασμό νέων προσεγγίσεων που αφορούν στην πολυπλοκότητα της ενδοκρινικής ρύθμισης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου