Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Δευτέρα 5 Μαρτίου 2018

Αλατοκορτικοειδής δράση των γλυκοκορτικοειδών

Οι υποδοχείς των αλατοκορτικοειδών (MRs) και των γλυκοκορτικοειδών (GCRs) έχουν ανάλογο DNA-binding domain (ομόλογα αμινοξέα κατά 94%) και παρόμοιο ligand-binding domain (57%)
Η κορτιζόλη έχει υψηλή συγγένεια με τον MR με αποτέλεσμα αλατοκορτικοειδή δραστηριότητα
Όμως, ένα τοπικό ένζυμο η 11β-HSD2 (11-β-ΟΗ στεροειδική δευδρογονάση τύπου 2) μετατρέπει την ενεργή κορτιζόλη σε ανενεργή κορτιζόνη, προστατεύοντας τον MRs από τη δράση της
Η φλουοροκορτιζόνη, ένα συνθετικό αλατοκορτικοειδές, που δίνεται ως υποκατάσταση σε ανεπάρκεια επινεφριδίων, έχει μία μετατροπή που το προστατεύει από γρήγορη αποδόμηση. Έχει 10 φορές ισχυρότερη αλατοκορτικοειδή δράση από την αλδοστερόνη
Από τα συνθετικά γλυκοκορτικοειδή (GCs) η υδροκορτιζόνη (ΗC), που είναι το συχνότερα χρησιμοποιούμενο ως υποκατάσταση, έχει την πιό ισχυρή αλατοκορτικοειδή δράση. Ο Oelkers όρισε την αλατοκορτικοειδή (MC) ισχύ του 1 μg FC ως 1 MC unit (MCU). Επειδή η MC δράση της HC είναι περίπου το 1/400 της FC, 0.4 mg HC θεωρούνται 1 μονάδα MCU. Επομένως 15-25 mg FC, που είναι η συνιστώμενη ημερήσια δόση υποκατάστασης σε ανεπάρκεια επινεφριδίων, αντιστοιχεί σε περίπου 0.04-0.06 μg FC
Μελέτη που συνέκρινε τα αποτελέσματα των υψηλότερων σε σχέση με χαμηλότερες δόσεις υποκατάστασης (30 με 40 vs 15 με 20 mg HC/d) στο σύστημα ρενίνης αγγειοτενσίνης (RAAS) και στην πίεση (BP) σε ασθενείς με δευτεροπαθή επινεφριδιακή ανεπάρκεια έδειξε αύξηση της πίεσης και μείωση ρενίνης αλδοστερόνης και επιπέδων καλίου στην ομάδα με την υψηλότερη δόση. Γεγονός που σημαίνει ενεργοποίση του MR από την HC, και επομένως η υποκατάσταση με αλατοκορτικοειδή να μην χρειάζεται σε ασθενείς με υψηλές δόσεις υποκατάστασης
Σε αντίθεση η πρεδνιζολόνη έχει 4 φορές χαμηλότερη αλατοκορτικοειδή δράση από την FC, και η δεξαμεθαζόνη δεν έχει καθόλου δράση
Αντιστοίχως η FC έχει γλυκοκορτικοειδή δράση, και υψηλή συγγένεια με τον GC υποδοχέα. Σε in vitro μελέτες έχει δείξει 10πλάσια γλυκοκορτικοειδή δράση από την κορτιζόλη. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ισχυρή ανασταλτική δράση στον άξονα υποθάλαμος/υπόφυση/επινεφρίδια (HPA). Χορήγηση 0.5 mg FC σε υγιή άτομα αναστέλλει την νυχτερινή δραστηριότητα του άξονα και καταστέλλει τα επίπεδα ACTH και κορτιζόλης. Δόση 0.075-0.3 mg αναστέλλει την απάντηση του άξονα στο CRH, ενώ μικρότερες δόσεις όχι (δοσοεξαρτώμενη δράση). Όμως σε μελέτη που έγινε σε ασθενείς με πρωτοπαθή ανεπάρκεια επινεφριδίων, 0.1 mg FC δεν είχα καμία ανασταλτική δράση στην ACTH

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου