Αρκετά μοντέλα υπάρχουν για να εξηγήσει κανείς την παχυσαρκία. Μοντέλο συμπεριφοράς με ψυχολογική επιβάρυνση. Μοντέλο μεταβολικό με γεννετικό έλεγχο ενζύμων υπεύθυνων για τον μεταβολισμό. Moντέλο ισορροπίας ενέργειας όπου η παχυσαρκία είναι διαταραχή ανάμεσα στην πρόσληψη τροφής και την αποθήκευση. Είναι σημαντικός ο ρόλος του αυτόνομου νευρικού συστήματος και του ενδοκρινούς συστήματος στη ρύθμιση της θρέψης. Σε ενήλικα με φυσιολογικό βάρος περίπου 150.000 Kcal ενέργειας είναι αποθηκευμένα στα τριγλυκερίδια, 24.000 στις πρωτείνες και 1000 περίπου στη γλυκόζη και το γλυκογόνο. Η παχυσαρκία είναι ανισορροπία της πρόσληψης σε σχέση με τις καθημερινές ανάγκες
Σύστημα ελέγχου
Υπάρχει ένα κεντρικό σημείο ελέγχου στον εγκέφαλο (κέντρο πείνας-πλάγιος υποθάλαμος, κέντρο κορεσμού-μέσος υποθάλαμος). Ένα περιφερικό σύστημα πρόσληψης, χώνεψης, απορρόφησης, αποθήκευσης και μεταβολισμού των τροφών. Feedback μυνήματα που ενημερώνουν το κεντρικό σημείο για την κατάσταση των περιφερικών συστημάτων και μηχανισμοί που επηρεάζουν την πρόσληψη τροφής και την κατανάλωση ενέργειας
Τα 150.000 Kcal που είναι αποθηκευμένα στο λίπος είναι περίπου έξι φορές περισσότερα από την αποθήκη των πρωτεϊνών (24.000) ενώ η ποσότητα που αποθηκεύεται στους υδατάνθρακες είναι ελάχιστη (1000 Kcal). Ένα άτομο που καταναλώνει 2000 Kcal με 40% υδατάνθρακα, προσλαμβάνει καθημερινά σε Kcal από υδατάνθρακα, ποσότητα ανάλογη με την αποθηκευμένη. Αντίθετα η καθημερινή πρόσληψη σε πρωτείνες αναλογεί στο 1% της αποθηκευμένης ποσότητας, και από λίπος ποσοστό πολύ μικρότερο του 1%
Υπάρχουν δύο σημεία απορρόφησης τροφής από το έντερο. Το ένα μέσω χυλοφόρων αγγείων, που μεταφέρουν τριακυλογλυκερόλες. Από τα κύτταρα του εντέρου δημιουργούνται χυλομικρά, μπαίνουν στη φλεβική κυκλοφορία και υδρολύονται από την λιποπρωτεϊνική λιπάση (LPL). Tα λιπαρά οξέα που προκύπτουν μπαίνουν στα λιποκύτταρα και σχηματίζουν τριακυλογλυκερόλες. Η δράση της LPL και η είσοδος γλυκόζης στο λιποκύτταρο ρυθμίζεται από την ινσουλίνη. Η υδρόλυση των τριακυλογλυκερολών κινητοποιείται από πολλές ορμόνες, η σημαντικότερη των οποίων είναι η αδρεναλίνη
Δεύτερο σημείο απορρόφησης που αφορά όλα τα θρεπτικά υλικά είναι μέσω του βλενογόννου του εντέρου, είσοδος στην πυλαία φλέβα και απ' ευθείας στο ήπαρ
Τα θρεπτικά υλικά μπορούν να αποθηκευτούν, να μετατραπούν σε θερμότητα μέσω του μεταβολισμού, ή να χρησιμοποιηθούν άμεσα. Μικρές ποσότητες ενέργειας αποβάλλονται στα ούρα σαν ουρία ή ουρικό οξύ που είναι το τελικό προϊόν μεταβολισμού αμινοξέων και νουκλεϊκών οξέων
Σύστημα ελέγχου
Υπάρχει ένα κεντρικό σημείο ελέγχου στον εγκέφαλο (κέντρο πείνας-πλάγιος υποθάλαμος, κέντρο κορεσμού-μέσος υποθάλαμος). Ένα περιφερικό σύστημα πρόσληψης, χώνεψης, απορρόφησης, αποθήκευσης και μεταβολισμού των τροφών. Feedback μυνήματα που ενημερώνουν το κεντρικό σημείο για την κατάσταση των περιφερικών συστημάτων και μηχανισμοί που επηρεάζουν την πρόσληψη τροφής και την κατανάλωση ενέργειας
Τα 150.000 Kcal που είναι αποθηκευμένα στο λίπος είναι περίπου έξι φορές περισσότερα από την αποθήκη των πρωτεϊνών (24.000) ενώ η ποσότητα που αποθηκεύεται στους υδατάνθρακες είναι ελάχιστη (1000 Kcal). Ένα άτομο που καταναλώνει 2000 Kcal με 40% υδατάνθρακα, προσλαμβάνει καθημερινά σε Kcal από υδατάνθρακα, ποσότητα ανάλογη με την αποθηκευμένη. Αντίθετα η καθημερινή πρόσληψη σε πρωτείνες αναλογεί στο 1% της αποθηκευμένης ποσότητας, και από λίπος ποσοστό πολύ μικρότερο του 1%
Υπάρχουν δύο σημεία απορρόφησης τροφής από το έντερο. Το ένα μέσω χυλοφόρων αγγείων, που μεταφέρουν τριακυλογλυκερόλες. Από τα κύτταρα του εντέρου δημιουργούνται χυλομικρά, μπαίνουν στη φλεβική κυκλοφορία και υδρολύονται από την λιποπρωτεϊνική λιπάση (LPL). Tα λιπαρά οξέα που προκύπτουν μπαίνουν στα λιποκύτταρα και σχηματίζουν τριακυλογλυκερόλες. Η δράση της LPL και η είσοδος γλυκόζης στο λιποκύτταρο ρυθμίζεται από την ινσουλίνη. Η υδρόλυση των τριακυλογλυκερολών κινητοποιείται από πολλές ορμόνες, η σημαντικότερη των οποίων είναι η αδρεναλίνη
Δεύτερο σημείο απορρόφησης που αφορά όλα τα θρεπτικά υλικά είναι μέσω του βλενογόννου του εντέρου, είσοδος στην πυλαία φλέβα και απ' ευθείας στο ήπαρ
Τα θρεπτικά υλικά μπορούν να αποθηκευτούν, να μετατραπούν σε θερμότητα μέσω του μεταβολισμού, ή να χρησιμοποιηθούν άμεσα. Μικρές ποσότητες ενέργειας αποβάλλονται στα ούρα σαν ουρία ή ουρικό οξύ που είναι το τελικό προϊόν μεταβολισμού αμινοξέων και νουκλεϊκών οξέων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου