Παθοφυσιολογία
Η περίσσεια λιπώδους ιστού συσσωρεύεται αργά με την πάροδο του χρόνου, με ένα μακροχρόνιο θετικό ισοζύγιο. Συσσώρευση λιπιδίων (κυρίως τριγλυκερίδια) συμβαίνει στον λιπώδη ιστό, σε συνδυασμό με αύξηση του όγκου σε σκελετικούς μυς, ήπαρ και άλλους ιστούς. Στα παχύσαρκα άτομα έχουμε διαφορετικές αναλογίες οργάνων και ιστών. Ένα παχύσαρκο άτομο με σταθερό βάρος έχει μεγαλύτερη αναλογία λίπους, αλλά και άλιπης μάζας, υψηλότερη κατανάλωση ενέργειας ηρεμίας, αυξημένη καρδιακή παροχή και αρτ. πίεση και μεγαλύτερη μάζα παγκρεατικών β-κυττάρων. Η έκκριση ινσουλίνης προ και μεταγευματικά αυξάνεται γραμμικά με την αύξηση του ΒΜΙ
Με την αύξηση του σωματικού βάρους με την πάροδο του χρόνου η περίσσεια λιπιδίων διανέμεται σε πολλά μέρη του σώματος, κυρίως υποδόρια (λευκό λίπος). Η παχυσαρκία συνοδεύεται από αύξηση μακροφάγων και άλλων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία εκκρίνουν προ/φλεγμονώδεις κυτοκίνες οι οποίες συμβάλλουν στην αντίσταση στην ινσουλίνη
Ο σπλαχνικός λιπώδης ιστός είναι ιδιαίτερο σημείο συσσώρευσης που συνδέεται με πολλές μεταβολικές διαταραχές. Ο λιπώδης ιστός γύρω από το νεφρό μπορεί να συμβάλλει στην υπέρταση των παχυσάρκων (νεφρική συμπίεση). Η αύξηση του λίπους στους μαλακούς ιστούς του φάρυγγα μπορεί να μπλοκάρει τους αεραγωγούς και να οδηγήσει σε αποφρακτική άπνοια ύπνου. Η περίσσεια λίπους στις αρθρώσεις σημαίνει αυξημένο μηχανικό φορτίο. Αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση σημαίνει αυξημένο κίνδυνο γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (κίνδυνο Barrett ή Ca οισοφάγου σε παχύσαρκα άτομα)
Μεταβολικές και φυσιολογικές επιδράσεις
Τα λιποκύτταρα συνθέτουν αδιποκίνες (πρωτείνες κυτταρικής σηματοδότησης) και ορμόνες ανάλογα με την κατανομή και την ποσότητα του λίπους. Αυτό σημαίνει, σε κάποια παχύσαρκα άτομα , χρόνια ήπια συστηματική φλεγμονή
Η υδρόλυση των τριγλυκεριδίων εντός των λιποκυττάρων απελευθερώνει ελεύθερα λιπαρά οξέα, που μεταφέρονται στο πλάσμα, όπου είναι χρήσιμα μεταβολικά. Τα λιπίδια βρίσκονται επίσης μέσα σε λιποσώματα, μικρά κυτταρικά οργανίδια, κοντά στα μιτοχόνδρια σε πολλούς τύπους κυττάρων. Μέσα στα ηπατικά κύτταρα μπορεί να αυξηθούν σε μέγεθος (στεάτωση), σχηματίζοντας μεγάλα κενοτόπια που δημιουργούν μια σειρά παθολογικών καταστάσεων όπως η μη αλκοολική λιπώδης νόσος, η στεατοηπατίτιδα και η κίρρωση. Η συσσώρευση επιπλέον λιπιδίων στους ιστούς μπορεί να οδηγήσει σε λιποτοξικότητα με κυτταρική δυσλειτουργία και απόπτωση
Τα αυξημένα ελεύθερα λιπαρά οξέα και οι φλεγμονώδεις κυτοκίνες συμβάλλουν στην αντίσταση στην ινσουλίνη, καθώς και στη δυσλιπιδαιμία (αυξημένα τριγλυκερίδια νηστείας και LDL, μειωμένη HDL) που παρατηρείται στην παχυσαρκία. Τα αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης και αυξητικών παραγόντων έχουν ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη καρκίνων
Η χρόνια υπερδραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος συμμετέχει στην υπέρταση της παχυσαρκίας καθώς και στις χρόνιες ασθένειες που έχουν σαν παθοφυσιολογικό μηχανισμό την υψηλή πίεση αίματος (καρδιά, εγκέφαλος, νεφροί)
Ψυχολογικές επιδράσεις
Η σχέση είναι αμφίδρομη. Η παχυσαρκία συνοδεύεται από άγχος , κακή διάθεση αλλά και ψυχιατρικές διαταραχές κυρίως σε άτομα με σοβαρό πρόβλημα. Αλλά, και τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της διπολικής διαταραχής, της μείζονος κατάθλιψης και ψυχωτικών διαταραχών μπορεί να συνοδεύονται από σημαντική αύξηση βάρους
Η περίσσεια λιπώδους ιστού συσσωρεύεται αργά με την πάροδο του χρόνου, με ένα μακροχρόνιο θετικό ισοζύγιο. Συσσώρευση λιπιδίων (κυρίως τριγλυκερίδια) συμβαίνει στον λιπώδη ιστό, σε συνδυασμό με αύξηση του όγκου σε σκελετικούς μυς, ήπαρ και άλλους ιστούς. Στα παχύσαρκα άτομα έχουμε διαφορετικές αναλογίες οργάνων και ιστών. Ένα παχύσαρκο άτομο με σταθερό βάρος έχει μεγαλύτερη αναλογία λίπους, αλλά και άλιπης μάζας, υψηλότερη κατανάλωση ενέργειας ηρεμίας, αυξημένη καρδιακή παροχή και αρτ. πίεση και μεγαλύτερη μάζα παγκρεατικών β-κυττάρων. Η έκκριση ινσουλίνης προ και μεταγευματικά αυξάνεται γραμμικά με την αύξηση του ΒΜΙ
Με την αύξηση του σωματικού βάρους με την πάροδο του χρόνου η περίσσεια λιπιδίων διανέμεται σε πολλά μέρη του σώματος, κυρίως υποδόρια (λευκό λίπος). Η παχυσαρκία συνοδεύεται από αύξηση μακροφάγων και άλλων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία εκκρίνουν προ/φλεγμονώδεις κυτοκίνες οι οποίες συμβάλλουν στην αντίσταση στην ινσουλίνη
Ο σπλαχνικός λιπώδης ιστός είναι ιδιαίτερο σημείο συσσώρευσης που συνδέεται με πολλές μεταβολικές διαταραχές. Ο λιπώδης ιστός γύρω από το νεφρό μπορεί να συμβάλλει στην υπέρταση των παχυσάρκων (νεφρική συμπίεση). Η αύξηση του λίπους στους μαλακούς ιστούς του φάρυγγα μπορεί να μπλοκάρει τους αεραγωγούς και να οδηγήσει σε αποφρακτική άπνοια ύπνου. Η περίσσεια λίπους στις αρθρώσεις σημαίνει αυξημένο μηχανικό φορτίο. Αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση σημαίνει αυξημένο κίνδυνο γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (κίνδυνο Barrett ή Ca οισοφάγου σε παχύσαρκα άτομα)
Μεταβολικές και φυσιολογικές επιδράσεις
Τα λιποκύτταρα συνθέτουν αδιποκίνες (πρωτείνες κυτταρικής σηματοδότησης) και ορμόνες ανάλογα με την κατανομή και την ποσότητα του λίπους. Αυτό σημαίνει, σε κάποια παχύσαρκα άτομα , χρόνια ήπια συστηματική φλεγμονή
Η υδρόλυση των τριγλυκεριδίων εντός των λιποκυττάρων απελευθερώνει ελεύθερα λιπαρά οξέα, που μεταφέρονται στο πλάσμα, όπου είναι χρήσιμα μεταβολικά. Τα λιπίδια βρίσκονται επίσης μέσα σε λιποσώματα, μικρά κυτταρικά οργανίδια, κοντά στα μιτοχόνδρια σε πολλούς τύπους κυττάρων. Μέσα στα ηπατικά κύτταρα μπορεί να αυξηθούν σε μέγεθος (στεάτωση), σχηματίζοντας μεγάλα κενοτόπια που δημιουργούν μια σειρά παθολογικών καταστάσεων όπως η μη αλκοολική λιπώδης νόσος, η στεατοηπατίτιδα και η κίρρωση. Η συσσώρευση επιπλέον λιπιδίων στους ιστούς μπορεί να οδηγήσει σε λιποτοξικότητα με κυτταρική δυσλειτουργία και απόπτωση
Τα αυξημένα ελεύθερα λιπαρά οξέα και οι φλεγμονώδεις κυτοκίνες συμβάλλουν στην αντίσταση στην ινσουλίνη, καθώς και στη δυσλιπιδαιμία (αυξημένα τριγλυκερίδια νηστείας και LDL, μειωμένη HDL) που παρατηρείται στην παχυσαρκία. Τα αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης και αυξητικών παραγόντων έχουν ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη καρκίνων
Η χρόνια υπερδραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος συμμετέχει στην υπέρταση της παχυσαρκίας καθώς και στις χρόνιες ασθένειες που έχουν σαν παθοφυσιολογικό μηχανισμό την υψηλή πίεση αίματος (καρδιά, εγκέφαλος, νεφροί)
Ψυχολογικές επιδράσεις
Η σχέση είναι αμφίδρομη. Η παχυσαρκία συνοδεύεται από άγχος , κακή διάθεση αλλά και ψυχιατρικές διαταραχές κυρίως σε άτομα με σοβαρό πρόβλημα. Αλλά, και τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της διπολικής διαταραχής, της μείζονος κατάθλιψης και ψυχωτικών διαταραχών μπορεί να συνοδεύονται από σημαντική αύξηση βάρους
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου