Λιπίδια

 Τα δύο κύρια λιπίδια που κυκλοφορούν, η χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια δεσμεύονται με φωσφολιπίδια και απολιποπρωτεϊνες και γίνονται περισσότερο υδατοδιαλυτά για να διευκολύνεται η κυκλοφορία τους. Οι απολιποπρωτεϊνες στην επιφάνεια αυτών των συμπλεγμάτων έχουν λειτουργικά χαρακτηριστικά ειδικά για κάθε λιποπρωτεϊνη

. Χυλομικρά : περιέχουν 85% τριγλυκερίδια και 4% χοληστερόλη και μπορεί να φτάσουν σε διάμετρο το 0.001mm. Είναι κύριο όχημα μεταφοράς του λίπους (50-150 gr/ημέρα) από το έντερο, συναρμολογείται και εκκρίνεται από το βλεννογόνο του λεπτού εντέρου μετά από κατανάλωση λίπους. Τα τριγλυκερίδια διασπώνται στους περιφερικούς ιστούς από την λιποπρωτεϊνική λιπάση. Αρχικά περιέχουν αποπρωτεϊνη Β-48 (apo-B48) και παίρνουν apo E και apo CII από την HDL που κυκλοφορεί. Ακολουθώντας την απομάκρυνση των τριγλυκεριδίων από τα τριχοειδή, τα υπολείμματα των χυλομικρών απομακρύνονται από ειδικούς apo B και apo E υποδοχείς στο ήπαρ.

. VLDLs (very low density lipoproteins) : 50% τριγλυκερίδια, 15% χοληστερόλη και 18% φωσφολιπίδια. Είναι ο κύριος φορέας τριγλυκεριδίων από το ήπαρ (50 gr/ημέρα). Περιέχουν apo B 100 και apo E . Τα τριγλυκερίδια που περιέχουν  επίσης διασπώνται στους περιφερικούς ιστούς από την λιποπρωτεϊνική λιπάση και μετατρέπονται σε IDLs ή άλλα υπολείμματα (LDL) τα οποία απομακρύνει το ήπαρ.

. IDLs (intermediate density lipoproteins) : υπολείμματα VLDL, περιέχουν κυρίως χοληστερόλη και φωσφολιπίδια και είτε τα απομακρύνει το ήπαρ είτε μεταβολίζονται και σχηματίζουν LDL.

. LDLs (Low density) : περιέχουν 45% χοληστερόλη, 10% τριγλυκερίδια και 20% φωσφολιπίδια. Έχει στην επιφάνεια apo B 100 και είναι ο κύριος μεταφορέας χοληστερόλης στην κυκλοφορία. Το ήπαρ έχει ειδικούς LDL υποδοχείς για να την απομακρύνει από την κυκλοφορία. Η μισή της ποσότητα απομακρύνεται κάθε μέρα από την κυκλοφορία, κυρίως μέσω του ήπατος. Μικρά , πυκνά LDL (5-50% της συνολικής LDL δεξαμενής) οξειδώνονται εύκολα και αυτό είναι πιθανό να συμβεί σε υπολείμματα LDL που παραμένουν στα τοιχώματα των αγγείων. Αυτά τα υπολείμματα προσλαμβάνονται από μακροφάγα και μπορεί να είναι η βάση σχηματισμού αθηρωματικής πλάκας. 

. HDL (High density) : παρασκευάζονται στο ήπαρ και στο έντερο, περιέχουν 17% χοληστερόλη, 4% τριγλυκερίδια και 24% φωσφολιπίδια. Η HDL μεταφέρει το 20-50% της χοληστερόλης που κυκλοφορεί. Η κύρια αποπρωτεϊνη της είναι η apo A1 η οποία προσλαμβάνει ελεύθερη χοληστερόλη από τους περιφερικούς ιστούς και είναι το πρώτο βήμα για την "αντίστροφη μεταφορά χοληστερόλης"

. Non-HDL = Συνολική χοληστερόλη – HDL : περιλαμβάνει όλα τα είδη της "κακής" χοληστερόλης που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στα αγγεία (LDL-VLDL-IDL και Lp (a)). Όσο ψηλότερη τόσο μεγαλύτερος ο καρδιαγγειακός κίνδυνος